Βήμα 1

Εντιμότητα

Αρχή-Κλειδί: Να παραδεχθείτε ότι εσείς, από μόνοι σας, δεν έχετε τη δύναμη να υπερνικήσετε τους εθισμούς σας και ότι η ζωή σας έχει γίνει δύσκολο να τη χειριστείτε.

Σε πολλούς από εμάς ο εθισμός ξεκινά από περιέργεια. Μερικοί από εμάς εμπλακήκαμε εξαιτίας μιας δικαιολογημένης ανάγκης για μια χημική ουσία που δόθηκε με ιατρική συνταγή ή εξαιτίας μιας πράξης ηθελημένης εξέγερσης. Πολλοί πήραν αυτό το δρόμο όταν ήταν ελάχιστα μεγαλύτεροι από παιδιά. Όποιο κι αν ήταν το κίνητρο που ξεκινήσαμε, όποιες κι αν ήταν οι περιστάσεις, σύντομα ανακαλύψαμε ότι ο εθισμός ανακούφιζε απλώς λίγο περισσότερο από το σωματικό πόνο. Έφερνε μια διέγερση ή μουδιασμένα οδυνηρά συναισθήματα ή ψυχική διάθεση. Μας βοηθούσε να αποφεύγουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε - ή έτσι νομίζαμε. Για λίγο αισθανόμασταν απελευθερωμένοι από φόβο, ανησυχία, μοναξιά, αποθάρρυνση, λύπη ή ανία. Όμως επειδή η ζωή είναι γεμάτη από καταστάσεις που υποκινούν αυτά τα είδη των συναισθημάτων, καταφεύγαμε όλο και συχνότερα στον εθισμό μας. Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότεροι από εμάς αποτύχαμε να αναγνωρίσουμε ή να παραδεχτούμε ότι είχαμε χάσει την ικανότητα να αντιστεκόμαστε και να απέχουμε από μόνοι μας. Όπως παρατήρησε ο Πρεσβύτερος Ράσσελ Νέλσον της Απαρτίας των Δώδεκα: «Ο εθισμός αναστέλλει την μελλοντική ελευθερία να επιλέγουμε. Μέσω των χημικών τρόπων, μπορεί κάποιος κυριολεκτικά να αποκοπεί από τη θέλησή του» (στο Conference Report, Οκτ. 1988, 7 ή Ensign, Νοέμβρ. 1988, 7).

Σπάνια οι άνθρωποι που έχουν παγιδευτεί σε εθιστική συμπεριφορά παραδέχονται ότι έχουν εθιστεί. Μη θέλοντας να παραδεχθούμε τη σοβαρότητα της κατάστασής μας και για να αποφύγουμε να ανακαλυφθεί αυτό, αλλά και τις συνέπειες των επιλογών μας, προσπαθήσαμε να περιορίσουμε στο ελάχιστο ή να αποκρύψουμε τη συμπεριφορά μας. Δε συνειδητοποιήσαμε ότι εξαπατώντας τους άλλους και τον εαυτό μας, γλιστρούσαμε βαθύτερα στον εθισμό μας. Και καθώς η αδυναμία μας επάνω στον εθισμό αύξανε, πολλοί από εμάς αρχίσαμε να επικρίνουμε την οικογένεια, τους φίλους, τους ηγέτες της Εκκλησίας, ακόμα και τον Θεό. Βυθιζόμασταν όλο και σε μεγαλύτερη απομόνωση, απομακρυνόμενοι από τους άλλους και ειδικά από τον Θεό.

Όταν εμείς, ως εθισμένοι, καταφεύγαμε σε ψέματα και στη μυστικοπάθεια, ελπίζοντας ότι θα δικαιολογηθούμε ή θα κατηγορήσουμε τους άλλους, αποδυναμωνόμασταν πνευματικά. Με κάθε ανέντιμη πράξη, δενόμαστε με «λινό κορδόνι» που σύντομα γίνεται δυνατό σαν αλυσίδα (βλέπε Νεφί Β΄ 26:22). Και έρχεται ο καιρός όπου βρισκόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο με την πραγματικότητα. Δεν μπορούμε πλέον να κρύψουμε τον εθισμό μας λέγοντας ένα ακόμα ψέμα ή λέγοντας: «Δεν είναι και τόσο άσχημα!»

Ένα αγαπημένο πρόσωπο, ένας γιατρός ή ένας εκκλησιαστικός ηγέτης μάς είπε την αλήθεια που δεν μπορούσαμε πλέον να αρνηθούμε - ο εθισμός κατέστρεφε τη ζωή μας. Όταν κοιτάξαμε με εντιμότητα το παρελθόν, παραδεχθήκαμε ότι τίποτα από όσα είχαμε δοκιμάσει από μόνοι μας δεν είχε πετύχει. Αναγνωρίσαμε ότι ο εθισμός είχε απλώς χειροτερέψει. Συνειδητοποιήσαμε πόσο πολύ είχε καταστρέψει ο εθισμός τις σχέσεις μας με τους άλλους και μας είχε στερήσει από κάθε αίσθημα αξίας για τον εαυτό μας. Στο σημείο αυτό κάναμε το πρώτο βήμα προς την ελευθερία και την ανάκτησης υγείας, βρίσκοντας το θάρρος να παραδεχθούμε ότι δεν είχαμε απλώς να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα ή μια κακιά συνήθεια. Παραδεχθήκαμε τελικά την αλήθεια ότι ήταν δύσκολο πλέον να χειριστούμε τη ζωή μας και πως χρειαζόμασταν βοήθεια για να υπερνικήσουμε τον εθισμό μας. Το θαυμαστό πράγμα σχετικά με αυτή την ειλικρινή διαπίστωση της ήττας, ήταν ότι τελικά άρχισε η ανάκτηση της υγείας.

Ο προφήτης Αμμών στο Βιβλίο του Μόρμον δήλωσε ξεκάθαρα την αλήθεια που ανακαλύψαμε όταν σταθήκαμε έντιμοι με τον εαυτό μας:

«Δεν καυχιέμαι για τη δική μου δύναμη, ούτε για τη δική μου σοφία, αλλά ιδές, η αγαλλίασή μου είναι πλήρης, μάλιστα, η καρδιά μου ξεχειλίζει από χαρά, και θα αγαλλιαστώ με το Θεό μου.

»Μάλιστα, ξέρω ότι δεν είμαι τίποτα, κατά τη δύναμή μου είμαι αδύναμος. Γι’ αυτό δε θα καυχηθώ για τον εαυτό μου, αλλά θα καυχηθώ για το Θεό μου, γιατί με τη δική του δύναμη μπορώ να κάνω τα πάντα» (Άλμα 26:11-12).

Βήματα ενεργειών

Να είστε πρόθυμοι να απέχετε

Μολονότι ο εθισμός του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικός, ορισμένες αλήθειες όπως αυτή εδώ δεν αλλάζουν ποτέ - τίποτα δεν ξεκινά χωρίς τη βούληση του ατόμου να ξεκινήσει. Η απελευθέρωση από τον εθισμό και η καθαρότητα αρχίζουν με ένα μικροσκοπικό τρεμόπαιγμα της βούλησης. Οι άνθρωποι λένε ότι τα άτομα είναι τελικά πρόθυμα να απέχουν, όταν ο πόνος του προβλήματος γίνεται χειρότερος από τον πόνο της επίλυσης του προβλήματος. Έχετε φτάσει στο σημείο αυτό; Εάν δεν έχετε και εξακολουθείτε να διατηρείτε τον εθισμό σας, σίγουρα θα φθάσετε στο σημείο αυτό, διότι ο εθισμός είναι ένα προοδευτικό πρόβλημα. Όπως μία εκφυλιστική ασθένεια, αποδυναμώνει την ικανότητά σας να λειτουργείτε φυσιολογικά.

Το μοναδικό που απαιτείται για να ξεκινήσει η ανάκαμψη της υγείας είναι η επιθυμία να σταματήσετε να συμμετέχετε στον εθισμό. Εάν η επιθυμία σας είναι μικρή και χωρίς συνέπεια σήμερα, μην ανησυχείτε. Θα μεγαλώσει!

Μερικοί άνθρωποι αναγνωρίζουν την ανάγκη να ελευθερωθούν από τον εθισμό, όμως δεν είναι ακόμα πρόθυμοι να κάνουν την αρχή. Εάν βρίσκεστε σ’ αυτή τη θέση, ίσως μπορείτε να αρχίσετε με το να παραδεχθείτε την απροθυμία σας και να σκεφθείτε το κόστος του εθισμού σας. Μπορείτε να κάνετε έναν κατάλογο με όσα είναι σημαντικά για εσάς. Κοιτάξτε την οικογένειά σας και τις κοινωνικές σχέσεις σας, τη σχέση σας με τον Θεό, την πνευματική δύναμή σας, την ικανότητά σας να βοηθάτε και να ευλογείτε άλλους, την υγεία σας. Μετά αναζητήστε τις αντιφάσεις που υπάρχουν ανάμεσα σ’ αυτό που πιστεύετε και ελπίζετε και τη συμπεριφορά σας. Σκεφθείτε πώς οι πράξεις σας υπονομεύουν αυτά που τους δίνετε αξία. Μπορείτε να προσευχηθείτε ώστε να σας βοηθήσει ο Κύριος να δείτε τον εαυτό σας και τη ζωή σας όπως τη βλέπει Εκείνος -με όλη την ουράνια δυνητικότητά σας- και τι διακινδυνεύετε εξακολουθώντας να ζείτε με τον εθισμό σας.

Η αναγνώριση του τι χάνετε εντρυφώντας στον εθισμό σας, μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε την επιθυμία να σταματήσετε. Αν μπορείτε να βρείτε έστω και την παρα-μικρότερη επιθυμία, θα μπορέσετε να ξεκινήσετε το βήμα 1. Και καθώς θα προοδεύετε στα βήματα αυτού του προγράμματος και θα βλέπετε τις αλλαγές που έρχονται στη ζωή σας, η επιθυμία σας θα αυξάνει.

Αφήστε κατά μέρος την υπερηφάνεια και επιζητήστε την ταπεινότητα.

Η υπερηφάνεια και η εντιμότητα δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Η υπερηφάνεια είναι μια αυταπάτη και αποτελεί βασικό στοιχείο κάθε εθισμού. Η υπερηφάνεια διαστρέφει την αλήθεια των πραγμάτων όπως είναι, όπως ήταν και όπως θα είναι. Είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για την ανάκτηση της υγείας σας. Ο Πρόεδρος Έζρα Ταφτ Μπένσον προσδιόρισε την υπερηφάνεια:

«Η υπερηφάνεια είναι ένα αμάρτημα που έχει παρερμηνευθεί πολύ…

»Οι περισσότεροι από εμάς σκέφτονται την υπερηφάνεια ως εγωκεντρισμό, έπαρση, καυχησιολογία, αλαζονεία ή υπεροψία. Όλα αυτά είναι στοιχεία της αμαρτίας, αλλά η καρδιά ή ο πυρήνας ακόμα λείπουν.

»Το κύριο χαρακτηριστικό της υπερηφάνειας είναι η εχθρότητα - εχθρότητα απέναντι στον Θεό και εχθρότητα απέναντι στους συνανθρώπους μας. Εχθρότητα σημαίνει ‘μίσος προς, έχθρα προς ή μία κατάσταση εναντίωσης’. Είναι η δύναμη με την οποία ο Σατανάς επιθυμεί να μας κυβερνήσει.

»Η υπερηφάνεια είναι κατά βάση ανταγωνιστική εκ φύσεως. Αντιπαραθέτουμε τη θέλησή μας με εκείνη του Θεού. Όταν κατευθύνουμε την υπερηφάνεια μας προς τον Θεό, είναι μέσα στο πνεύμα τού ‘το θέλημά μου και όχι το δικό σου να γίνει’…

»Το θέλημά μας σε ανταγωνισμό με το θέλημα του Θεού, επιτρέπει σε επιθυμίες, ορέξεις και πάθη να είναι αχαλίνωτα (βλέπε Άλμα 38:12, Νεφί Γ΄ 12:30).

»Η υπερηφάνεια δεν μπορεί να αποδεχθεί την εξουσία του Θεού να καθοδηγεί τη ζωή τους (βλέπε Ήλαμαν 12:6). Αντιπαραθέτουν τις απόψεις τους για την αλήθεια προς τη μεγάλη γνώση του Θεού, τις ικανότητές τους απέναντι στη δύναμη ιεροσύνης του Θεού, τα επιτεύγματά τους απέναντι στα σπουδαία έργα Του» (στο Conference Report, Απρ. 1989, 3-4 ή Ensign, Μάιος 1989, 4).

Καθώς θα γίνεστε πρόθυμοι να απέχετε και να παραδέχεστε τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε, η υπερηφάνειά σας θα αντικατασταθεί σταδιακά με την ταπεινότητα.

Παραδεχθείτε το πρόβλημα· επιζητήστε βοήθεια-παρευρεθείτε σε συγκεντρώσεις.

Όταν παραδιδόμασταν στον εθισμό μας, λέγαμε ψέματα στον εαυτό μας και στους άλλους. Όμως δεν μπορούσαμε πραγματικά να κοροϊδέψουμε τον εαυτό μας. Προσποιούμασταν ότι ήμασταν εντάξει, όλοι κομπασμό και δικαιολογίες, όμως κάπου βαθιά μέσα μας, ξέραμε. Το φως του Χριστού εξακολουθούσε να μας το θυμίζει. Γνωρίζαμε ότι κατρακυλούσαμε σε μια γλιστερή πλαγιά, ολοένα και σε μια μεγαλύτερη θλίψη. Ήταν τόσο δύσκολο να αρνηθούμε αυτή την αλήθεια, ώστε τελικά ήταν μεγάλη η ανακούφιση να παραδεχθούμε ότι είχαμε πρόβλημα. Τελικά, επιτρέψαμε να δημιουργηθεί ένα μικροσκοπικό άνοιγμα για να γλιστρήσει η ελπίδα. Όταν επιλέξαμε να παραδεχθούμε μέσα μας ότι είχαμε πρόβλημα και ήμασταν πρόθυμοι να επιζητήσουμε στήριξη και βοήθεια, δώσαμε σ’ εκείνη την ελπίδα χώρο για να μεγαλώσει. Ήμασταν τότε έτοιμοι να κάνουμε το επόμενο βήμα - να παρευρεθούμε σε μια συγκέντρωση ανάκτησης υγείας.

Η συμμετοχή σε μια ομάδα στήριξης ή σε μια συγκέντρωση ανάκτησης υγείας ίσως δεν είναι εφικτή για όλους. Εάν δεν μπορείτε να παρευρεθείτε σε μια συγκέντρωση ανάκτησης υγείας, μπορείτε πάντα να ακολουθήσετε το καθένα από τα βήματα, με μικρές τροποποιήσεις, καθώς θα εργάζεστε με τον επίσκοπό σας ή με κάποιον προσεκτικά επιλεγμένο επαγγελματία σύμβουλο.

Όταν μπορείτε να παρευρίσκεστε σε μία συγκέντρωση ανάκτησης υγείας, θα δείτε ότι θα σας βοηθήσει για δύο τουλάχιστον λόγους. Πρώτον, στις συγκεντρώσεις αυτές θα μελετήσετε συγκεκριμένες αρχές του ευαγγελίου, οι οποίες, όταν εφαρμοστούν, θα σας βοηθήσουν να αλλάξετε συμπεριφορά. Ο Πρόεδρος Μπόιντ Πάκερ της Απαρτίας των Δώδεκα δίδαξε: «Η μελέτη των διδαχών του ευαγγελίου θα βελτιώσει τη συμπεριφορά γρηγορότερα από όσο θα βελτιώσει τη συμπεριφορά μια μελέτη συμπεριφοράς. Η απασχόληση με την ανάξια συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει σε ανάξια συμπεριφορά. Γι’ αυτό το λόγο τονίζουμε με τόση έμφαση τη μελέτη των διδαχών του ευαγγελίου» (στο Conference Report, Οκτ. 1986, 20 ή Ensign, Νοέμβρ. 1986, 17). Δεύτερον, οι συγκεντρώσεις αυτές είναι ένας χώρος για να βρίσκεστε με άλλους που επιζητούν ανάκτηση υγείας και με εκείνους που ήδη έχουν πάρει αυτό το δρόμο και είναι η ζωντανή απόδειξη της αποτελεσματικότητάς του. Στις συγκεντρώσεις ανάκτησης υγείας, θα βρείτε κατανόηση, ελπίδα και στήριξη.

Μελέτη και κατανόηση

Η μελέτη των γραφών και των δηλώσεων των ηγετών της Εκκλησίας θα σας βοηθήσουν να αρχίσετε την ανάκτηση υγείας σας. Η μελέτη αυτή θα αυξήσει την κατανόησή σας και θα σας βοηθήσει να μάθετε.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις γραφές, τις δηλώσεις και τις ερωτήσεις που ακολουθούν, για προσωπική μελέτη με προσευχή, για να γράψετε και για ομαδική συζήτηση. Η σκέψη να γράψετε μπορεί να σας τρομάζει, όμως το γράψιμο είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την ανάκτηση της υγείας. Θα σας δώσει χρόνο να συλλογιστείτε· θα σας βοηθήσει να επικεντρώσετε τη σκέψη σας· θα σας βοηθήσει να δείτε και να καταλάβετε τα θέματα, τις σκέψεις και τους τρόπους συμπεριφοράς σχετικά με τον εθισμό σας. Όταν γράφετε, έχετε επίσης ένα αρχείο των σκέψεών σας. Καθώς προοδεύετε μέσα από τα βήματα, θα μπορείτε να μετρήσετε την πρόοδό σας. Προς το παρόν, να είστε έντιμοι και ειλικρινείς καθώς γράφετε για τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις σας.

Περικυκλωμένοι από πειρασμούς

«Είμαι περικυκλωμένος ολόγυρα, εξαιτίας των πειρασμών και των αμαρτιών που τόσο εύκολα με ελκύουν.

»Και όταν επιθυμώ να αισθανθώ μεγάλη χαρά, η καρδιά μου βογγάει εξαιτίας των αμαρτιών μου. Και όμως, ξέρω σε ποιον στηρίχτηκα.

»Ο Θεός μου υπήρξε το στήριγμά μου. Με οδήγησε όταν είχα ταλαιπωρίες στην ερημιά. Και με προφύλαξε όταν ήμουν επάνω στα νερά του μεγάλου βάθους.

»Με γέμισε με την αγάπη του, ακόμη και μέχρι την κατανάλωση της σάρκας μου» (Νεφί Β΄ 4:18-21).

• Αισθάνεστε περικυκλωμένοι ή παγιδευμένοι; Πάτε το αισθάνεστε συχνότερα αυτό;

• Ποιες καταστάσεις ή συναισθήματα σας αποδυνάμωσαν τόσο, ώστε ενδώσατε στον εθισμό σας;

• Όταν ο Νεφί αισθάνθηκε καταβεβλημένος, σε ποιον εναπόθεσε την εμπιστοσύνη του; Τι μπορείτε να κάνετε για να εναποθέσετε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον Κύριο;

«Ξέρω ότι ο άνθρωπος δεν είναι τίποτα»

«Και έγινε ώστε πέρασε ένα διάστημα πολλών ωρών προτού να πάρει πάλι τη φυσική του δύναμη ο Μωυσής σαν άνθρωπος, και είπε στον εαυτό του: Τώρα, γι’ αυτόν το λόγο ξέρω ότι ο άνθρωπος δεν είναι τίποτα, πράγμα το οποίο ποτέ δεν υπέθεσα» (Μωυσή 1:10).

• Πώς περιέγραψε ο Μωυσής τον εαυτό του σε σύγκριση με τον Θεό;

• Πώς μπορεί ένα μικρό παιδί να έχει απεριόριστη αξία και ωστόσο να μην είναι τίποτα σε σύγκριση με τους γονείς του;

• Με ποιους τρόπους δεν είστε τίποτα όταν δεν έχετε τη βοήθεια του Θεού;

• Με ποιους τρόπους έχετε απεριόριστη αξία;

• Γράψτε σχετικά με το πώς αναγνωρίζοντας την αδυναμία σας να υπερνικήσετε τον εθισμό σας από μόνοι σας, μπορεί να σας κάνει να παραδεχθείτε την ασημαντότητά σας και να γίνετε σαν μικρό παιδί.

Που πεινούν και διψούν

«Μακάριοι αυτοί που πεινούν και διψούν τη δικαιοσύνη- επειδή, αυτοί θα χορτάσουν» (Κατά Ματθαίον 5:6).

«Η ψυχή μου πεινούσε. Γονάτισα λοιπόν εμπρός στον Πλάστη μου και αναφώνησα προς αυτόν με θερμότατη προσευχή και ικεσία για την ψυχή μου. Και κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας αναφωνούσα προς αυτόν. Μάλιστα, και όταν ήλθε η νύχτα, ακόμη ύψωνα τη φωνή μου προς τα ύψη ώστε έφτασε στους ουρανούς» (Ενώς 1:4).

• Σ’ αυτές τις δύο γραφές, μαθαίνουμε ότι η ψυχή μας μπορεί να πεινά. Αισθανθήκατε ποτέ άδειοι μέσα σας, ακόμα κι όταν δεν πεινούσατε από φυσική πείνα; Τι προκαλεί αυτό το κενό;

• Πώς μπορείτε να πεινάτε για πράγματα του Πνεύματος που θα σας βοηθήσουν να είστε περισσότερο έντιμοι;

Εντιμότητα

«Κάποιοι ίσως να θεωρούν το προσόν του χαρακτήρα, γνωστό ως εντιμότητα, σαν ένα ιδιαίτερα συνηθισμένο ζήτημα. Όμως πιστεύω ότι αποτελεί την ίδια την ουσία του ευαγγελίου. Χωρίς εντιμότητα, η ζωή μας… θα αποσυντεθεί σε ασχήμια και χάος» (Γκόρντον Χίνκλι, “We Believe in Being Honest,” Ensign, Οκτ. 1990, 2).

• Γράψτε για τρόπους με τους οποίους είπατε ψέματα και αποπειραθήκατε να κρύψετε τον εθισμό σας από τον εαυτό σας και τους άλλους. Πώς προκάλεσε αυτή η συμπεριφορά «ασχήμια και χάος»;

Ταπεινότητα

«Επειδή αναγκάζεστε να είστε ταπεινόφρονες είστε ευλογημένοι. Γιατί ο άνθρωπος, μερικές φορές, όταν αναγκαστεί να ταπεινωθεί αναζητά τη μετάνοια. Και τώρα, βεβαίως, όποιος μετανοιώσει θα βρει ευσπλαχνία. Και εκείνος που θα βρει ευσπλαχνία και υπομείνει ως το τελος αυτός θα σωθεί» (Άλμα 32:13).

• Γράψτε σχετικά με τις περιστάσεις που σας ανάγκασαν σε ταπεινότητα και στην επιζήτηση της μετάνοιας. Τι ελπίδα σας δίνει ο Άλμα; Πώς μπορείτε να βρείτε ή να λάβετε αυτήν την ελπίδα;

Η αγαλλίαση του Κυρίου

«Αναληθή χείλη είναι βδέλυγμα στον Κύριο· ενώ αυτοί που πράττουν την αλήθεια είναι δεκτοί σ’ αυτόν» (Παροιμίες 12:22).

• Το να γραφούν οι απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές, απαιτεί βαθιά εντιμότητα από μέρους σας. Πώς σχετίζεται αυτό το εδάφιο της γραφής με αυτό το είδος της εντιμότητας; Πώς μπορείτε να γίνετε η αγαλλίαση του Κυρίου;