Stap 10

Dagelijks rekenschap geven

Beginsel: Blijf uw persoonlijke inventaris opmaken en geef het meteen toe als u fout bent.

Tegen de tijd dat u aan stap 10 toe bent, bent u klaar voor een nieuwe manier van leven. Bij de eerste negen stappen hebt u geleerd om een leven te leiden gebaseerd op geestelijke beginselen. Die beginselen zijn nu het fundament waarop u de rest van uw leven bouwt.

Bij de eerste negen stappen hebt u evangeliebeginselen toegepast: geloof in de Heer Jezus Christus en bekering. U hebt wonderbaarlijke veranderingen in uw leven gezien. U hebt liefde en tolerantie gevoeld en hebt een verlangen naar gemoedsrust ontwikkeld. Uw verlangen naar uw verslaving is bijna geheel verdwenen. Als u nog in verleiding bent, merkt u vaak dat uw verslaving eerder weerzin opwekt dan verlangen. U bent ootmoedig en bent onder de indruk van wat uw hemelse Vader heeft gedaan dat u zelf niet kon.

Bij de laatste drie stappen wordt u geholpen met uw nieuwe geestelijke manier van leven. Daarom worden deze drie vaak de onderhoudsstappen genoemd.

De rest van uw leven aan zelfonderzoek doen is geen nieuw idee. In het Boek van Mormon leert Alma ons dat het in stand houden van een grote verandering van hart moeite kost. Vers na vers geeft hij aan dat we de rest van ons leven onder gebed aan eerlijk zelfonderzoek en onmiddellijke bekering moeten doen (zie Alma 5:14–30). Om het bereikte te behouden, moet u geestelijk fit blijven. Dat doet u door uzelf de vragen te stellen die Alma suggereerde, aangaande uw gevoelens, gedachten, motieven en gedrag. Als u dagelijks aan zelfonderzoek doet, voorkomt u dat u vervalt in ontkenning en zelfgenoegzaamheid.

Zoals u bij de stappen 4 en 5 hebt geleerd, is een inventaris van uitsluitend uw gedrag niet voldoende voor een verandering van hart. U moet ook uw gedachten en gevoelens onder de loep nemen. Dat beginsel geldt net zozeer voor stap 10. Blijf oppassen voor hoogmoed in welke vorm dan ook, en leg uw zwakheden ootmoedig aan uw hemelse Vader voor, zoals u hebt geleerd bij de stappen 6 en 7. Maakt u zich zorgen of hebt u ook maar enige gevoelens van zelfmedelijden, ongerustheid, onrust, wrok, zinnelijkheid of vrees, wend u dan onmiddellijk tot de Vader en laat Hem die gedachten vervangen door gemoedsrust.

Als u aandacht besteedt aan uw gedachten en uw gevoelens, kunt u ook eventuele overgebleven negatieve overtuigingen ontdekken. Vraag uw hemelse Vader om die weg te nemen. Bij stap 10 hoeft u niets meer te rechtvaardigen of weg te redeneren en hoeft u niemand meer de schuld te geven. Het is dan uw doel om uw hart open te stellen en u te blijven concentreren op de leringen van de Heiland.

De meesten onder ons doen stap 10 bij hun dagelijkse inventarisatie. Neem bij het plannen van uw dag onder gebed uw motieven onder de loep. Doet u te veel of te weinig? Voorziet u in uw fundamentele geestelijke, emotionele en fysieke behoeften? Dient u anderen?

Stel uzelf deze en andere vragen in uw dagelijkse streven naar evenwicht en sereniteit. In de loop van de dag kunt u dan snel negatieve gedachten of gevoelens tegenhouden die u dreigen te overspoelen. Let vooral op vreemde gedrags- of gedachtenpatronen in uiterst stressvolle situaties.

Sommigen zien zo’n inventarisatie als een time-out. Neem tijdens deze time-out even de tijd om alle beginselen die u bij het volgen van de stappen hebt geleerd op uw situatie van dat moment toe te passen. Al gauw zult u zich herinneren hoe belangrijk het is om in al uw herstelpogingen op de Heer te vertrouwen. Op crisismomenten kunt u tegen uzelf zeggen: ‘Welke van mijn zwakke kanten spreekt deze situatie aan? Wat heb ik gedaan om bij te dragen aan het ontstaan van dit probleem? Kan ik zonder excuses te verzinnen iets zeggen of doen dat tot een aanvaardbare oplossing leidt voor mij en de ander? De Heer heeft alle macht. Ik ontspan me en vertrouw op Hem.’

Als u iemand anders negatief hebt behandeld, maak het dan zo snel mogelijk goed. Zet uw hoogmoed opzij en herinner uzelf eraan dat oprecht ‘Ik zat fout’ zeggen vaak net zo belangrijk is om een relatie te genezen als ‘Ik hou van je’ zeggen.

Evalueer voor het naar bed gaan uw hele dag. Vraag u af of u nog met de Heer moet overleggen over enige negatieve daden, gedachten of gevoelens. Naast de Heer kunt u ook een adviseur of vriend in het programma raadplegen, iemand die u een objectief oordeel over uw denkbeelden zal geven.

U zult vergissingen blijven maken in de interactie met anderen, maar een voornemen om stap 10 te doen, is een voornemen om verantwoordelijkheid te dragen voor uw vergissingen. Als u dagelijks uw gedachten en daden onder de loep neemt en eraan werkt, zullen uw negatieve gedachten en gevoelens niet zo toenemen dat ze uw onthouding in gevaar brengen. Dan leeft u niet meer in een isolement, afgezonderd van de Heer of andere mensen. U hebt dan de kracht en het geloof om moeilijkheden onder ogen te zien en te overwinnen. U verheugt zich dan in uw vooruitgang en vertrouwt erop dat oefenen en geduld hebben zeker tot blijvend herstel zullen leiden.

Actiestappen

Spreek in het kader van uw voornemen om uzelf te evalueren met priesterschapsleiders; blijf aan uw relatie met andere kerkleden werken

We kunnen ons allemaal wel een tijd herinneren waarin we bang waren om eerlijk naar ons eigen gedrag te kijken. Dergelijke momenten vermijden was een van de redenen waarom velen onder ons hun betrokkenheid bij de kerk beperkten. Maar toen we steeds verder kwamen in dit programma van rigoureuze eerlijkheid, begonnen we te begrijpen hoe waardevol zelfevaluatie is.

Nu zijn we niet meer bang voor momenten van zelfevaluatie die we door activiteit in de kerk krijgen. We konden de waarheid in deze lering van ouderling Joseph B. Wirthlin van het Quorum der Twaalf waarderen:

‘Normengesprekken, avondmaalsdiensten, tempelgang en andere kerkbijeenkomsten maken alle deel uit van het plan dat de Heer heeft om zielen te onderwijzen en ons te helpen de gezonde gewoonte te ontwikkelen om voortdurend te evalueren waar we staan op het pad van geloof. Een regelmatige geestelijke controle helpt ons met het navigeren over de snelwegen en landwegen van het leven. (…)

‘We kunnen er allemaal (…) baat bij hebben om in momenten van aanbidding en gebed diep in ons hart te kijken en onszelf deze eenvoudige vraag te stellen: “Ben ik oprecht?”

‘Die vraag wordt aanzienlijk nuttiger als we volkomen eerlijk zijn in onze antwoorden en als zij ons motiveert om bekeerlijke koerswijzigingen aan te brengen die ons op het pad van geloof houden.’ (Conference Report, april 1997, p. 20; of Ensign, mei 1997, p. 17.)

Als u gebruik maakt van deze gelegenheden om uzelf te evalueren, zult u merken dat uw liefde voor uw broeders en zusters in de kerk toeneemt.

Onderzoek dagelijks uw gedachten, woorden en daden; zet alles wat niet goed is onmiddellijk recht

Stap 10 is de aanvaarding van de waarheid dat u naar geestelijke beginselen moet blijven leven. Als u ervan afwijkt, bekeer u dan onmiddellijk en vraag God meteen om door zijn Geest uw gemoedsrust weer terug te brengen. U kunt sterker worden door eerlijk en ootmoedig te zijn. U wordt u beter bewust van de aanwezigheid van uw hemelse Vader in uw leven als u dagelijks zijn hulp inroept om geestelijk rein te blijven. U leert uw vooruitgang waarderen en onvolmaaktheid in uzelf en anderen te vergeven. U raakt het verlangen kwijt om u af te zetten tegen toestanden of mensen. Zelfevaluatie wordt iets vanzelfsprekends als u elke dag opnieuw uw angsten laat varen en verleidingen overwint.

Studie en begrip

Bestudeer de volgende Schriftteksten en uitspraken van kerkleiders. Gebruik de teksten, uitspraken en vragen om te mediteren, studeren en schrijven. Wees eerlijk en concreet.

Let op uw gedachten, woorden en daden

‘Maar dit kan ik u wél zeggen, dat indien gij niet op uzelf let, en op uw gedachten en op uw woorden en op uw daden, en de geboden Gods niet onderhoudt, en niet volhardt in het geloof in hetgeen gij hebt gehoord over de komst van onze Heer, ja, tot het einde van uw leven, dan moet gij verloren gaan. En nu, o mens, denk hieraan en ga niet verloren’ (Mosiah 4:30).

• Het kan gevaarlijk of zelfs dodelijk zijn om niet te letten op wat u doet als u auto rijdt. In welk opzicht helpt stap 10 u om wakker te blijven en op te letten waar u heengaat in het leven?

• Schrijf op hoe u zichzelf in de gaten kunt houden. Hoe draagt zelfevaluatie ertoe bij dat u niet terugvalt in uw verslaving (en verloren gaat)?

Ootmoed en zelfbeheersing

‘Gezegend zijn zij die zich verootmoedigen zonder te worden gedrongen ootmoedig te zijn’ (Alma 32:16).

• Bereid zijn om negatieve gedachten te elimineren voordat ze ontaarden in schadelijk gedrag, is een manier om u te verootmoedigen zonder daartoe gedrongen te worden. Beschrijf uw bereidheid om u te verootmoedigen. Experimenteer een dag lang met het elimineren van negatieve gedachten. Welke zegeningen krijgt u daardoor?

In het heden leven

‘Hoe verlichter iemand is, hoe meer hij naar de gave van bekering streeft, en hoe harder hij ernaar streeft om zich van zonde te bevrijden zodra hij niet de wil van God doet. (…) Daaruit volgt dat de zonden van de godvrezenden en de rechtschapenen voortdurend vergeven worden omdat zij zich bekeren en de Heer elke dag en elk uur opnieuw zoeken.’ (Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 delen [1966–1973], deel 3, pp. 342–343.)

• Een van de gevolgen van het naleven van de in deze stappen beschreven beginselen waar u het meeste baat bij hebt — in mentaal, emotioneel en geestelijk opzicht — is dat u leert om in het heden te leven. Hoe kunt u door stap 10 zo nodig van uur tot uur leven?

• Wat hebt u eraan om te weten dat u maar één dag tegelijk deze beginselen hoeft na te leven?

Blijvende bekering en vergiffenis

‘Zo dikwijls als zij zich bekeerden en vergeving zochten, met een oprechte bedoeling, ontvingen zij vergeving’ (Moroni 6:8).

• Weten dat de Heer bereid is u zo vaak te vergeven als u zich met een oprechte bedoeling bekeert, kan u de moed geven om het telkens opnieuw te proberen als u de fout in gaat. Schrijf op wat het volgens u betekent u oprecht te bekeren en om vergeving te vragen.

Geestelijk blijven groeien

‘Nu wil ik dat gij ootmoedig zijt, en onderworpen en zachtmoedig, gezeggelijk, een en al geduld en lankmoedigheid, matig in alle dingen’ (Alma 7:23).

• Wie het ook was die met het gezegde ‘Oefening baart kunst’ kwam, vermeldde niet hoeveel geduld er nodig is om te blijven oefenen. Hoe kunt u er door dagelijkse zelfevaluatie en goedmaken voor zorgen dat u vooruitgang blijft maken in ootmoed en geestelijke ontwikkeling?

‘Maar zie, in de laatste dagen (…) zullen […] zowel zij die naar dit land komen als zij die zich in andere landen bevinden, ja, zelfs in alle landen der aarde, […] dronken zijn van ongerechtigheid en van allerlei gruwelen. (…)

‘Want zie, gij allen die ongerechtigheid bedrijft, bedwingt u en weest verbaasd, want gij zult roepen en schreeuwen; ja, gij zult dronken zijn, maar niet van wijn, gij zult waggelen, maar niet van sterke drank’ (2 Nephi 27:1, 4).

‘Toen het nacht werd, waren zij dronken van toorn, zoals een man die dronken is van wijn; en wederom sliepen zij op hun zwaard’ (Ether 15:22).

• In deze verzen worden mensen beschreven als dronken maar niet van wijn. Herstellende verslaafden noemen die situatie vaak ‘droog dronken zijn’ oftewel ‘emotioneel doorzakken’. Beschrijf zelfs de minste neiging om uw boosheid of andere schadelijke emoties te koesteren.

• Hoe kunt u deze neiging overwinnen door een inventarisatie aan het eind van elke dag?

Levenslange verbetering

‘Ik heb nog steeds het gevoel dat ik de heiligen der laatste dagen dringend moet wijzen op een strikte naleving van het evangelie in woord en daad, in al wat zij doen; tot kennis van de waarheid in Jezus Christus komen vereist de rest van ons leven onze volledige toewijding.’ (Brigham Young, Discourses of Brigham Young, geselecteerd door John A. Widtsoe [1954], p. 11.)

• Deze stappen doen, is heel goed een ‘strikte naleving’ van de evangeliebeginselen te noemen. Hoe draagt uw bereidheid om uzelf dagelijks op alle niveaus — woord, daad, gedachte, gevoel en overtuiging — te evalueren ertoe bij dat u zich aan levenslange verbetering wijdt?