Leksiyon 173: Mga Kahanas sa Pagtuon sa Kasulatan

Pagsabot sa Konteksto sa mga Kasulatan

Ang pagsabot sa konteksto sa mga kasulatan makatabang kanato sa pag-ila sa katuyoan sa dinasig nga mga tigsulat. Kini makapalawom sa atong pagsabot sa ilang mga pulong ug makatabang kanato nga makadungog sa pulong sa Ginoo sa atong mga kinabuhi. Ang katuyoan niini nga leksiyon mao ang pagtabang sa mga estudyante nga makasabot kon sa unsang paagi ang konteksto sa mga kasulatan makahimo sa pagtuon sa kasulatan nga mas makahuloganon.

Mga Posibleng Kalihokan sa Pagkat-on

Ang tibuok nga hulagway

Sugdi ang klase pinaagi sa pagpakita sa mosunod nga mga hulagway sa tagsa-tagsa ug sa pagpangutana sa mosunod nga mga pangutana. Sa laing paagi, mahimong magsulat ang mga estudyante og mga kapsiyon alang sa mga hulagway samtang imong gipakita ang matag usa. Mahimo dayon nilang hisgotan kon sa unsang paagi nausab ang kapsiyon pagkahuman nila nakita ang tibuok nga hulagway.

Imbis nga gamiton ang mga hulagway sa ubos, mahimong mopili ang mga estudyante og hulagway gikan sa camera roll diha sa ilang telepono, mag-zoom ngadto sa usa lang ka bahin sa hulagway, ug magdapit og kapares sa pagtag-an kon unsay nahitabo sa hulagway. Mahimo dayon nilang dili na i-zoom ug mangutana kon sa unsang paagi nausab ang pagsabot sa laing estudyante.

• Unsay nahitabo sa hulagway?

• Sa unsang paagi mausab ang atong pagsabot kon aduna na kitay tibuok nga hulagway?

  Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pagpakigbahin og mga ehemplo gikan sa ilang kinabuhi nga sa dihang nakakita sa tibuok hulagway nakahimo og kalainan. Ang pipila ka posibleng mga ehemplo mahimong maglakip sa pag-text o pag-post og usa ka butang sa dili pa makuha ang tanang detalye, paghukom sa usa ka tawo nga wala mahibalo sa iyang istorya, o paghimo og sayop nga konklusyon gikan sa usa ka giputol nga hulagway.

• Sa unsang paagi kini may kalabotan sa atong pagtuon sa kasulatan?

Samtang gitubag sa mga estudyante kini nga pangutana, sukda ang ilang pagsabot sa konteksto samtang kini may kalabotan sa pagtuon sa kasulatan. Base sa imong pagsukod sa ilang pagsabot, ikonsiderar ang paggamit sa tanan o mga bahin sa mosunod nga seksiyon.

Paghatag og kahulogan: Pagsabot sa konteksto

Ikonsiderar ang pagsulat sa pulong nga konteksto diha sa pisara.

Mahimong dili nato makuha ang importante nga mga detalye ug makabaton og dili kompleto nga pagsabot sa nanghitabo kon walay konteksto.

• Unsaon nimo paghatag og kahulogan sa pulong nga konteksto?

Ikonsiderar ang pagsulat sa mga tubag sa mga estudyante diha sa pisara. Kon gikinahanglan, ipakigbahin ang mosunod nga kahulogan sa konteksto:

Ang konteksto mao ang background, mga kondisyon, ug kahimtang diin nahitabo ang mga panghitabo nga makapahimo kanato nga mas makasabot kon unsa ang nanghitabo.

Basaha ang mosunod gikan ni Elder David A Bednar mahitungod sa pamahayag ni Propeta Joseph Smith (1805–1844):

“Duna koy sekreto aron akong masabtan ang mga kasulatan. Mangutana ko, unsa man ang pangutana nga maoy makahatag sa tubag, o maoy nakapasulti ni Jesus sa sambingay?” (History of the Church, 5:261). Sa ingon, sa pagpaningkamot sa pagsabot sa pangutana nga nag-una sa usa ka pagpadayag, sambingay, o yugto makatabang kanato nga makasabot pag-ayo sa mga kasulatan. (David A. Bednar, sa “Witnesses of the Prophet Joseph Smith,” Ensign, Ene. 2009, 15)

• Sa unsang paagi ang pagkat-on sa konteksto sa mga kasulatan makatabang kanimo nga masabtan ang mga leksiyon nga gitudlo niini?

Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong kon unsa ka sagad silang nagtinguha nga makahibalo sa background ug sa kahimtang. Ikonsiderar ang paghatag sa mga estudyante og usa o duha ka minuto sa pagpamalandong kon sa unsang paagi ang pagkat-on sa konteksto sa mga kasulatan nakapanalangin, o makapanalangin, kanila sa ilang pagtuon sa kasulatan. Mahimo nimong dapiton ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga hunahuna o personal nga mga kasinatian.

Paghatag og pananglitan: Doktrina ug mga Pakigsaad 121

Ang mosunod usa ka paghatag og pananglitan kon sa unsang paagi ang pagsabot sa konteksto makahimo sa pagtuon sa kasulatan nga mas makahuloganon. Kon gusto nimo, makapili ka og nagkalainlaing mga bersikulo nga gamiton isip imong gamiton nga pananglitan.

Basaha ang Doktrina ug mga Pakigsaad 121:7–8, mangita sa unsay gitudlo sa Ginoo kang Joseph Smith.

• Unsa ang makahuloganon kanimo niini nga mga bersikulo?

  Ikonsiderar ang pagbutang sa mga estudyante sa gagmay nga mga grupo aron hisgotan ang mga tubag sa mosunod nga pangutana. Dapita sila sa paghimo og lista sa mga kapanguhaan nga makatabang kanato nga makat-on mahitungod sa konteksto.

• Unsa ang pipila ka mga himan o mga kapanguhaan nga makatabang kanato nga makat-on mahitungod sa konteksto niini ug sa ubang mga kasulatan?

Mahimong ilista sa mga estudyante ang pipila sa mosunod nga mga kapanguhaan: mga ulohan sa seksiyon o kapitulo, nagpalibot nga mga bersikulo, mga komentaryo sa kasulatan, mga manwal, mga pakigpulong nga gihatag sa mga lider sa Simbahan, ug ang mga istorya sa kasulatan alang sa mga bata.

Mahimo nimong hisgotan nga pipila sa piho nga mga kapanguhaan nga magamit alang sa Doktrina ug mga Pakigsaad ug sa kasaysayan sa Simbahan naglakip sa Mga Santos, volume 1 ug sa Revelations in Context. Kon ang mga estudyante gustong mahibalo og dugang pa, mahimo nimong ipakita sa mga estudyante kon unsaon sa pagdumdom niini nga mga kapanguhaan diha sa Gospel Library nga app. Ipaneguro sa mga estudyante nga bisan og ang pagtuon sa nagkalainlaing mga tinubdan makatabang, ang yano nga batasan sa pagbasa sa ulohan nga seksiyon sa dili pa sila magtuon makahimo sa pagtuon sa kasulatan nga mas makahuloganon. Kana maoy tutokan niini nga leksiyon.

Basaha ang ulohan nga seksiyon alang sa seksiyon 121, mangita sa impormasyon nga makatabang kanato nga mas masabtan kini nga mga bersikulo. Mahimo usab nimong tinguhaon ang pagbasa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 121:1–6 alang sa dugang nga mga panabot.

Basaha pag-usab ang Doktrina ug mga Pakigsaad 121:7–8 nga adunay pagsabot sa konteksto sa hunahuna.

• Sa unsang paagi kini nga konteksto nakatabang sa pagpalawom sa imong pagsabot sa mensahe nga gihatag sa Ginoo ngadto ni Joseph niini nga mga bersikulo?

• Sa unsang paagi kini nga bag-ong pagsabot nakahimo niini nga mga bersikulo nga mas makahuloganon diha kanimo?

Samtang motubag ang mga estudyante, pangita og mga paagi sa paghatag og gibug-aton o pagpangutana kon unsay gitudlo kanato niini nga konteksto mahitungod sa Ginoo. Sama pananglit, ang Ginoo mahigugmaong mihatag ni Propeta Joseph Smith og kalinaw, panglantaw, ug saad sa umaabot nga mga panalangin sa malisod nga panahon. Ang pagsabot niini nga konteksto makatabang kanato nga makahibalo nga ang Ginoo makahatag usab kanato og kalinaw ug direksiyon sa atong kinabuhi.

Pagpraktis sa pagsabot sa konteksto sa mga kasulatan

Aron matabangan ang mga estudyante nga makapraktis sa pagsabot sa konteksto, ikonsiderar ang pagpakita sa mosunod nga mga pakisayran sa kasulatan ug mga pangutana diha sa pisara. Mahimo nimong ipabasa sa mga estudyante ang usa o daghan pa nga mga pakisayran sa kasulatan nga managpares ug isulat unsay ilang nakat-onan gikan niini diha sa tunga sa usa ka piraso nga papel. Dayon mahimo nilang basahon ang ulohan nga seksiyon uban sa nagpalibot nga mga bersikulo. Sa palibot sa ilang nang nasulat, mahimo silang magdrowing o magsulat og usa ka butang nga makakuha sa konteksto (ang mas dako nga hulagway).

Doktrina ug mga Pakigsaad 3:6–9

Doktrina ug mga Pakigsaad 8:2–3

Doktrina ug mga Pakigsaad 27:1–2

Doktrina ug mga Pakigsaad 28:2, 7

Doktrina ug mga Pakigsaad 46:3–5

Doktrina ug mga Pakigsaad 49:15–17

Doktrina ug mga Pakigsaad 98:1–3

Doktrina ug mga Pakigsaad 109:22–23

Dapita ang mga estudyante sa pagpakigbahin sa unsay ilang nakaplagan. Kon mapuslanon, ikonsiderar ang pagpangutana sa mosunod:

• Sa unsang paagi nga ang konteksto sa seksiyon nakapalawom sa imong pagsabot sa unsay imong nakat-onan sa mga bersikulo?

• Sa unsang paagi ang konteksto makatabang kanimo nga makat-on og dugang mahitungod sa Manluluwas, sa Iyang gugma, sa Iyang kaluoy, o sa Iyang gahom sa atong mga kinabuhi?

Kon itugot sa panahon, mahimong magpraktis ang mga estudyante niini nga kahanas gamit ang kasamtangan nga seksiyon o kapitulo sa ilang personal o pamilya nga pagtuon sa kasulatan.

Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong kon sa unsang paagi ang pagtuon sa konteksto makahimo og kalainan sa ilang personal nga pagtuon ug sa unsang paagi nila mapalambo ang ilang pagtuon sa kasulatan pinaagi sa pagpatuman niini nga kahanas.

Samtang gipraktis sa mga estudyante kini nga kahanas sa pagtuon sa kasulatan sa umaabot nga mga semana, ikonsiderar ang pagpangita og mga paagi aron sila mopakigbahin og mga panabot nga ilang nakat-onan diha sa klase isip kabahin sa umaabot nga mga debosyonal sa klase.

Dugang nga mga Kapanguhaan

Unsaon nako nga mas masabtan ang mga kasulatan?

Basaha kini nga pamahayag ni Presidente Thomas S. Monson (1927–2018), mangita kon unsay iyang gidasig nga atong buhaton sa atong pagtuon sa kasulatan:

Mahimong pamilyar sa mga leksiyon nga gipangtudlo sa mga kasulatan. Magkat-on sa panghitabo ug dapit asa nahitabo ang mga sambingay sa Manluluwas ug ang mga pahimangno sa mga propeta. Pagtuon niini sama nga kini nakig-istorya kaninyo, kay kini mao ang kamatuoran. (Thomas S. Monson, “Himoa ang Imong Kaugalingon nga Labing MaayoBe Your Best Self,” Liahona, Mayo 2009, 68)

Sa unsang paagi ang konteksto nakatabang kanako sa pag-angkon ug espirituhanong kahibalo?

Sa pagsusi sa doktrinal nga mga konsepto, mga pangutana, ug sosyal nga mga isyu inubanan sa mahangtorong panglantaw, atong ikonsiderar ang kinatibuk-ang kahulogan niini sa plano sa kaluwasan ug sa mga pagtulun-an sa Manluluwas. …

… Mahimong makatabang usab ang pagsusi sa makasaysayanon nga mga pangutana sa tukmang makasaysayanon nga kahulogan pinaagi sa pagkonsiderar sa kultura ug mga kinaiya sa maong panahon kay sa pagtan-aw sa kasamtangang mga panglantaw ug mga kinaiya. …

… Tabangi kadtong imong gipakigsultihan nga mosusi o mousab sa ilang mga pangutana diha sa kinatibuk-ang kahulogan sa ebanghelyo ug sa plano sa kaluwasan. (Mahinungdanon nga Dokumento sa Doktrinal nga Kahanas [2023], “Pag-angkon og Espirituhanong Kahibalo,” mga parapo 8–15)

Dugang nga mga Kalihokan sa Pagkat-on

Paggamit og dugang nga mga tinubdan alang sa konteksto

Aron matabangan ang mga estudyante nga makakita kon sa unsang paagi ang dugang nga mga kapanguhaan makatabang kanato nga makasabot ug mopalawom sa atong kahibalo sa mga kasulatan, ikonsiderar ang pagbuhat sa mosunod: Dapita ang mga estudyante sa pagpangita sa pipila ka mga ulohan nga seksiyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad, mangita sa unsay ilang gihunahuna nga labing mubo nga ulohan nga seksiyon. Ang mosunod mao ang pipila ka mga ehemplo sa unsay mahimong mailhan sa mga estudyante: Doktrina ug mga Pakigsaad 4, 5, 26, 38, 65, 79, 80, 93, 114, 130, 131. Mahimong mopili ang mga estudyante og usa ka seksiyon ug mobasa og pipila ka mga bersikulo diha sa seksiyon.

Aron matabangan ang mga estudyante nga makat-on og dugang pa mahitungod sa konteksto sa seksiyon nga ilang gipili, mahimo silang mogamit og dugang nga mga tinubdan, sama sa Revelations in Context diha sa ilahang Gospel Library nga app. Ipapangita sa mga estudyante ang usa niini nga mga seksiyon sa talaan sa mga sulod ug dayon pakli ngadto sa pahina o mga pahina aron makat-on og dugang pa mahitungod sa konteksto. Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pagpakigbahin og mga butang nga ilang nakat-onan mahitungod sa seksiyon ug sa unsang paagi ang konteksto nakatabang nila nga makakat-on pa gikan sa bersikulo o mga bersikulo nga ilang gibasa.

Wala sa konteksto

Si Elder Neil L. Andersen mipakigbahin og istorya mahitungod ni Presidente Russell M. Nelson aron ipakita kon giunsa pagkuha sa mga tawo ang impormasyon mahitungod ni Joseph Smith ug pagpresentar niini nga wala sa konteksto. Ikonsiderar ang pagpakita sa mosunod nga clip sa bidyo. Samtang nagtan-aw ang mga estudyante, dapita sila sa pagmatikod kon sa unsang paagi ang pagkuha og impormasyon nga wala sa konteksto makapasiugda og sayop nga impresyon. Dayon hangyoa sila sa pagpakigbahin sa ilang namatikdan. Gamita ang ilang gipakigbahin sa kamahinungdanon sa pagbasa sa mga bersikulo sa kasulatan sa tukma nga konteksto niini.

Ang konteksto mahinungdanon

Ikonsiderar ang paghatag sa mga estudyante og pipila sa mosunod nga mga senaryo. Alang sa matag senaryo, ipakita ang duha ka mga pamahayag tagsa-tagsa sa matag higayon. Mahimo usab nimong pilion nga ilakip ang usa ka hulagway sa ikaduhang pamahayag samtang imoha kining gipakita. Mahimo nimong ipakita ang mga pamahayag ngadto sa klase sa kinatibuk-an o bahinon kini ngadto sa mga grupo sa mga estudyante. Hisgoti kon sa unsang paagi ang mga detalye nga gihatag sa ikaduhang pamahayag makatabang sa pagpalawom sa imong pagsabot sa sitwasyon.

Handurawa ang usa ka batan-ong lalaki nga nag-ampo. Karon handurawa nga ang ngalan sa batan-ong lalaki mao si Daniel ug siya anaa sa langob sa mga liyon.

Handurawa ang usa ka lalaki nga anaa sa dagat. Karon handurawa nga ang ngalan sa lalaki mao si Moises ug iyang giluwas ang iyang katawhan pinaagi sa paglatas sa dagat.

Handurawa ang usa ka lalaki nga nag-ampo sa usa ka tanaman. Karon handurawa ang tanaman nga gitawag og Getsemani.

Handurawa ang usa ka babaye nga nagbarog atubangan sa iyang bana. Karon handurawa nga ang iyang ngalan mao si Ester, ang iyang bana mao ang hari, ug dili siya makabarog sa atubangan sa hari nga walay pagtugot sa hari.

Handurawa ang usa ka batan-ong lalaki nga nagkupot og lambuyog. Karon handurawa nga ang iyang ngalan mao si David ug siya nagbarog atubangan ni Goliat.

Handurawa ang usa ka batan-ong lalaki nga nag-ampo diha sa kakahoyan. Karon handurawa ang iyang ngalan mao si Joseph Smith ug nga ang Dios nga Amahan ug ang Manluluwas nagpakita kaniya.