Akó—Taimi Lōloa Tahá: Miniti ʻe 45
-
Lau:ʻOku muimui ʻa e kumi ngāue ola leleí ʻi he kiʻi founga faingofua ko ʻení:
Ngāue ʻi he Tui + Ngāue Mālohi + Ngāue Fakapotopoto = Lavameʻa
Te ke ako ʻi he vahe ko ʻení ha taukei kumi ngāue mahuʻinga: founga hono faʻu ha ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, ngaahi tohi tala ngāué, mo ha ngaahi tohi kole ngāue leleí. ʻI he taimi ʻokú ke lava ai ʻo faʻu ha ngaahi tohi leleí, ʻokú ke ngāue fakapotopoto ai.
Kumi Ngāue ʻa Siuá
-
Lau:Kuo fai ʻe Siua ha ngāue lelei he fetuʻutaki ki ha niʻihi fakafoʻituituí mo fakahoa ʻene ngaahi taukeí ki he ngaahi fiemaʻu ʻa e pule ngāué. Ka kuo fie maʻu ʻeni ʻe Sūlia mei he ABC Marketing haʻane tohi aʻusia fakaako mo fakangāue. Mahalo ne ʻikai lelei feʻunga e tohi aʻusia fakaako mo fakangāué pea mo e tohi tala ngāue kuo fakaʻaongaʻi maʻu pē ʻe Siuá, koeʻuhí ne ʻikai maʻu ai ha ngaahi ʻinitaviu ia kimuʻa. ʻOku fie maʻu ʻe Siua ke ne maʻu ha ngaahi tohi lelei ʻe tokoni ke ʻasi makehe ai ko e tokotaha totonu ia ke filí, ka ʻe founga fēfē? ʻE lava nai ke ne ngāue ʻaki ha meʻa hangē ko e ngaahi fakamatala tākiekina-mālohí? Pea te ke faʻu fēfē ha ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāue pea mo ha ngaahi tohi tala ngāue ʻoku leleí?
-
Aleaʻi:Ko e hā ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakafehokotaki kia Siua?
-
Lau:Ko e ngaahi tohi—hangē ko e tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, tohi tala ngāué, mo e ngaahi tohi kole ngāué—ko ha konga mahuʻinga ia ʻo ha faʻahinga kumi ngāue ola lelei pē. ʻE fie maʻu ke mātuʻaki lelei ʻauptio hoʻo tohí ʻo hangē ko hoʻo ʻinitaviu mata ki he matá. ʻOku totonu ke faʻu fakahangatonu hoʻo ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, tohi tala ngāué, mo e ngaahi tohi kole ngāué ki he ngāueʻanga ʻokú ke tala ngāue ki aí. Te ke ʻilo ʻoku lelei hoʻo ngaahi tohí ʻi he taimi ʻokú ke toutou ʻinitaviu aí.
ʻOku feliuliuaki pē e ngaahi founga ʻoku faʻu ai e ngaahi tohí, pea ko ha ngaahi founga totonu ʻeni ke faʻu ai kinautolu. ʻOku ʻoatu ʻe he vahe ko ʻení ha fakamatala mahino mo ha ngaahi sīpinga ʻe niʻihi. ʻOku ʻi ai mo ha fakamatala mo ha ngaahi sīpinga kehe ʻi he peesi 203–13 ʻo e fakamatala fakalahí, ʻa ia ʻoku totonu ke ke lau ʻiate koe pē ʻi he uiké ni. ʻIkai ngata aí, fekumi ʻiate koe pē ki ha fakamatala lahi ange mo ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe.
-
Tokoni:ʻOku lau e sīpinga kotoa pē ʻo e ngaahi uepisaití, talanoá, pe tohi aʻusia fakaako mo fakangāué ko ha maʻuʻanga tokoni.
1. Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni Faingofua ʻe Tolu
-
Lau:ʻOku muimui e ngaahi tohi leleí ki ha ngaahi tefitoʻi moʻoni faingofua ʻe tolu:
-
Aleaʻi:Ko e hā ka mahuʻinga ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe tolu ko ʻení ki he ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, tohi tala ngāué, pe ngaahi tohi kole ngāué?
2. Ngaahi Tohi Aʻusia Fakaako mo Fakangāué
-
Lau:Ko e tohi aʻusia fakaako mo fakangāué ko ha tohi ia ʻokú ne fakanounouʻi hoʻo ngaahi taukeí, meʻa ʻokú ke malavá, mo e ngaahi lavameʻá. ʻOku hangē ia ha kiʻi tuʻuaki nounou fekauʻaki mo koé.
-
Lau:ʻOku fakakau ʻi ha ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāue lahi ha ngaahi fakamatala kehekehe ʻe tolu: fakamatala fakanounou, aʻusia mo e akó.
Ko e fakamatala fakanounoú ʻoku hangē ia ha talateú pea ʻoku angamaheni ʻaki ko e kamataʻanga ia ʻo e tohi aʻusia fakaako mo fakangāué. ʻOku kau ai ho hingoá, fakamatala fakafetuʻutakí, mo ha kiʻi fakamatala nounou ʻo hoʻo ngaahi taukei mo e aʻusia ʻoku mahuʻingá. ʻOku faʻa vakai ʻe ha pule ngāue ki he konga ko ʻeni ʻo hoʻo tohi aʻusia fakaako mo fakangāué ʻi ha sekoni ʻe tolu ki he nima peá ne fakapapauʻi ai pe ʻe hoko atu ʻene laú pe toʻo koe ki tuʻa.
ʻOkú ke lava ʻo sio heni naʻe fakaʻaongaʻi ʻe Siua ʻa e meʻa ʻoku ui ko e hingoa pe ʻuluʻi fakamatalá (Tokotaha Ngāue Tokoni Fakatekinikale Taukei) koeʻuhí ke ʻilo ʻe he pulé he taimi pē ko iá hono tuʻunga ngāue fakapalōfesinalé. Naʻá ne poupouʻi leva ia ʻaki ha ngaahi foʻi lea mo ha ngaahi taukei mahuʻinga mei he tohi fakamatala ngāué ke maʻu ʻaki e tokanga ʻa e pule ngāué.
-
Lau:ʻOku kau ʻi he fakamatala aʻusiá ʻa e ngaahi meʻa hangē ko e hisitōlia ngāué pea ʻoku totonu ke kau ai ha ngaahi aʻusia ʻe niʻihi ʻoku felāveʻi mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e pule ngāué. ʻOku faitatau e ngaahi lavameʻá mo e ngaahi fakamatala tākiekina-mālohí, ka ʻi he tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, ʻokú ke ʻave ʻa e olá ki he kamataʻanga ʻo e fakamatalá ke makehe ʻene ʻasí. Taufetongi hono lau e ngaahi fakamatala ʻi lalo ʻi he “Aʻusia Fakapalōfesinale” ʻi he tohi aʻusia fakaako mo fakangāue ʻa Siuá ke ke vakai ki he founga naʻe tohi ai fekauʻaki mo ʻene ngaahi lavameʻá.
-
Lau:ʻOku tokoni ʻa e fakamatala fakaakó ke mahino ki ha pule ngāue ho tuʻunga fakaakó. ʻE lava ke fakakau ai ho ngaahi mataʻitohí, ngaahi tohi fakamoʻoni akó, ngaahi kalasi pau, mo ha toe ngaahi meʻa kehe. Fakapapauʻi ʻoku felāveʻi e meʻa ʻokú ke fakakau aí mo e foʻi ngāué, ʻo kamata ʻaki e fakamatala lelei tahá.
Ko e founga ʻeni naʻe fakakau ai ʻe Siua ʻene fakamatala fakaakó.
3. Ngaahi Tohi Tala Ngāué
-
Lau:ʻOku faʻa ʻave fakataha ʻa e tohi tala ngāué mo hoʻo tohi aʻusia fakaako mo fakangāué. ʻOku hoko ia ko ha talateu pea ʻoku totonu ke ne fakaʻaiʻai e pule ngāué ke hoko atu ʻene laú ki hoʻo tohi aʻusia fakaako mo fakangāué. ʻE lava ke tokoni e tohi tala ngāué ke mahino ki he kautahá ʻa e ʻuhinga ʻokú ke tokanga ai ki he faingamālie ngāué pea mo e ʻuhinga ʻokú ke pehē ai ʻe fakapotopoto ke fakangāueʻi koe ʻe he kautahá.
ʻOku kamata ʻaki ʻe he ngaahi tohi tala ngāué ha fakamatala tākiekina-mālohi ke ne maʻu vave e tokanga ʻa e tokotaha laukongá.
4. Ngaahi Tohi Kole Ngāué
-
Lau:ʻOku faʻa fakaʻaongaʻi e ngaahi tohi kole ngāué ʻe he ngaahi pisinisí ko ha konga ʻo ʻenau founga fakangāueʻi e kau ngāue foʻoú. ʻOku nau faʻa fie maʻu hoʻo fakamatala fetuʻutaki mahino, akó, mo e hisitōlia ngāué. ʻOku lahi ha ngaahi tohi kole ngāue ʻoku fakahū ʻi he ʻinitanetí pea faʻa fie maʻu ha taimi ke fakakakato ai. ʻE lava ke hoko hono fakafonu pē ʻo e tohi kole ngāué ko ha konga ia hono vakavakaiʻi ʻe he pule ngāué hoʻo kole ngāué.
ʻOku muimui e ngaahi tohi kole ngāue leleí ʻi he ngaahi tuʻunga mahuʻinga ʻo e matamata-leleí, felāveʻí, mo e lavameʻá ʻaki ʻene hao mei ha ngaahi fehalaaki, felāveʻi mo e ngāué, mo hono fakamatalaʻi hoʻo aʻusia ʻi hono fakaʻaongaʻi ʻo e ngaahi fakamatala tākiekina-mālohí.
Fakaʻosí
-
Mamataʻi:“Better Written Materials [Ngaahi Tohi Lelei Ange],” maʻu ʻi he srs.lds.org/videos. (ʻIkai ha vitiō? Lau ʻa e peesi 92).
-
Aleaʻi:Ko e hā e ngaahi meʻa mahuʻinga taha naʻá ke ako mei he vahe ko ‘ení?
-
Lau:ʻOku hoko hono faʻu ʻo e ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāué, tohi tala ngāué, mo e ngaahi tohi kole ngāue leleí ko ha taukei kumi ngāue ʻoku tokoni atu ke ke ngāue fakapotopoto ai.
Ngāue ʻi he Tui + Ngāue Mālohi + Ngāue Fakapotopoto = Lavameʻa
Ko e lelei ange hoʻo faʻu kinautolú, ko hoʻo lavameʻá ange ia. Lotua e tokoni ʻa e Tamai Hēvaní, peá ke ngāue leva. Toe vakaiʻi e tohi aʻusia fakaako mo fakangāué kae pehē ki he tohi kole ngāue kotoa pē kuó ke fakahuú. ʻOku fakahaaʻi heni hoʻo tuí. ʻI hoʻo fai ʻení, te ke ʻiloʻi ai ʻoku fakaʻau ke faingofua ange hono faʻu ʻo e ngaahi tohi aʻusia fakaako mo fakangāué pea lahi ange ho faingamālie ʻinitaviú.