Kapitulo 2

Kinsa Ako?

Sa unsa nga paagi nga ang pag-ila kon kinsa kita makatabang kanato sa pagdawat sa kinabuhing dayon?

Pasiuna

“Usa ka adlaw niana usa ka magtutudlo sa Sunday School [miabut] aron mangutana og makapaikag nga pangutana nga gipangutana ngadto kaniya sa iyang klase sa miaging Dominggo,” miingon si Presidente Harold B. Lee ngadto sa kongregasyon sa mga Santos. “Mipasabut siya nga sila naghisgot mahitungod sa kinabuhi sa wala pa kini nga kinabuhi, ug kini nga kinabuhi, ug sa sunod nga kinabuhi, ug usa ka batan-on nga estudyante sa Sunday School nangutana, ‘Ang kinabuhi kaniadto natapos sa dihang kita natawo sa mortal nga kinabuhi; kini nga kinabuhi natapos sa dihang kita miagi og mortal nga kamatayon; unsa ang katapusan sa sunod nga kinabuhi? Ibutang ba kini sa kalimot?’ Ang batan-ong magtutudlo sa Sunday School miingon, ‘Wala akoy tubag.’

“Samtang ako naghunahuna niini ako mipahayag nga kita naggamit sa mga pulong sa dili tino nga paagi kon kita maghisgot kalabut sa ‘kinabuhi sa wala pa kini nga kinabuhi, ug niini nga kinabuhi, ug sa sunod nga kinabuhi,’ ingon nga kita sama sa iring nga adunay siyam ka kinabuhi, nga sa tinuod kita adunay usa lamang ka kinabuhi. Kini nga kinabuhi nga atong gihisgutan wala magsugod sa mortal nga pagkatawo. Kini nga kinabuhi dili matapos uban sa mortal nga kamatayon. Adunay butang nga wala ilalang o buhata. Ang mga Kasulatan mitawag niini og ‘salabutan,’ nga sa piho nga panahon didto sa kinabuhi sa wala pa dinhi sa yuta gibuhat ngadto sa usa ka espiritu.’ Human niana kana nga espiritu mitubo ngadto sa piho nga kahimtang dayon gihatagan kini og oportunidad sa labing maalamon nga Amahan nga moadto sa lain nga ang-ang. alang sa kalamboan niini. Gidugang kini, ug human makapuyo sa gidugayon niini ug nakakab-ot sa katuyoan niini sa pagkamortal, laing kausaban ang nahitabo. Kita moadto, dili sa laing kinabuhi sa tinuod, apan ngadto sa laing ang-ang sa sama nga kinabuhi. Adunay butang nga wala ilalang o buhata, ug butang nga dili mamatay, ug kana nga butang magpuyo sa kahangturan.”¹

Kini nga hugna naghisgot sa atong mahangturong pagkatawo ug sa unsa nga paagi nga ang kahibalo niini nga pagkatawo makaapekto sa atong mga kinabuhi.

Mga Pagtulun-an ni Harold B. Lee

Sa unsa nga paagi nga ang pagkahibalo nga kita espiritu nga anak nga mga lalaki ug mga babaye sa Langitnong Amahan makapanalangin kanato?

Kinsa kita? … Si Apostol Pablo misulat: “Labut pa, kita adunay yutan-ong mga amahan nga nanagpanton kanato ug sila atong gipanagtahud: dili ba nga sa labi pa hinoon magapailalum kita sa Amahan sa mga espiritu, ug tungod niana mangabuhi kita?” [Mga Hebreohanon 12:9] nagsugyot nga ang tanan kinsa nagpuyo sa yuta kinsa adunay mga amahan sa unod sa ingon usab adunay amahan sa ilang mga espiritu’’ … Ngadto ni Moises ug Aaron … ang Ginoo miingon, “Pahilayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron nga pagaut-uton ko sila sa dili madugay.” Ang iyang kasuko nakutaw batok niining dili matarung nga mga tawo, apan si Moises ug Aaron miyukbo ug miingon, “O Dios, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, makasala ba ang usa ka tawo, ug maligutgut ba ikaw sa tibuok nga katilingban?” [Numeros 16:21–22.] Nakamatikod ba kamo giunsa nila sa pagtawag kaniya? Ang Dios sa mga espiritu sa tanang unod. …

Usa sa atong labing karaan nga mga kasulatan miabut kanato sa milagrusong paagi—gitawag nato kini nga Perlas nga Labing Bililhon. Usa sa maanindot nga libro nianang bililhon nga kasulatan nailhan nga basahon ni Abraham. Niana nga libro … makita nato kini:

“Karon ang Ginoo mipakita ngari kanako, Abraham, sa mga espiritu nga binuhat sa wala pa matukod ang kalibutan; ug taliwala niining tanan dihay daghan sa mga halangdon ug bantugan;

“Ug nakita sa Dios nga kini nga mga kalag mga maayo, ug siya mitindog diha sa taliwala kanila, ug siya miingon: Kini sila Ako mohimo nga akong mga magmamando; kay siya nagtindog uban niadto nga mga espiritu, ug siya nakaamgo nga sila mga maayo; ug siya miingon ngari kanako: Abraham, ikaw usa kanila; ikaw napili sa wala pa ikaw matawo.

“Ug dihay usa nga nagtindog uban kanila nga sama sa Dios, ug siya miingon ngadto kanila kinsa uban kaniya: Kita manaog, kay adunay luna didto, ug modala kita niini nga mga butang, ug kita magbuhat og usa ka yuta diin kini sila mahimo nga makapuyo;

“Ug kita mosulay kanila dinhi, aron pagsuta kon sila mobuhat ba sa tanan nga mga butang bisan unsa ang isugo sa Ginoo nga ilang Dios ngadto kanila;

“Ug sila kinsa nagpuyo sumala sa ilang kinabuhi sa wala pa dinhi sa yuta pagatugahan; ug sila kinsa wala magpuyo sumala sa ilang kinabuhi sa wala pa dinhi sa yuta walay himaya diha sa sama nga gingharian uban niadto kinsa nagpuyo sumala sa ilang kinabuhi sa wala pa dinhi sa yuta; ug sila kinsa nagpuyo sumala sa ilang kinabuhi dinhi sa yuta adunay himaya nga idugang diha sa ilang mga ulo hangtud sa kahangturan.” [Abraham 3:22–26.]

Karon adunay daghang bililhong mga kamatuoran nga makita niana nga kasulatan. Sa unang bahin, aduna lamang kitay pasabut, usa lamang ka daklit kon unsa ang espiritu. Usa ka espiritu, nakadungog ba kamo ni Abraham nga miingon, usa ka espiritu nga binuhat. Kini mao ang unang sinugdanan sa atong pagsabut unsa ang usa ka espiritu. Usa kini ka nahan-ay nga binuhat nga nagpuyo isip usa ka espiritu sa wala pa kini nga kalibutan. Karon unsay hitsura sa espiritu? Unsa nga matang sa pagsabut kamo aduna mahitungod niana nga espiritu? Busa, ang Ginoo mihatag pinaagi ni Propeta Joseph Smith, og usa ka dinasig nga tubag, usa ka bahin niini mabasa ingon sa mosunod: “Kana diin espirituhanon nga binuhat nga susama niana nga temporal; ug kana nga temporal susama niana nga espirituhanon.” Karon paminaw, “ang espiritu sa tawo susama sa iyang pagkatawo, ingon usab ang espiritu sa mananap, ug ang matag lain nga linalang diin ang Dios milalang.” [D&P 77:2.]

Sige, karon, nakakita kamo kanako nga usa ka hingkod nga pisikal nga tawo. Adunay bahin kanako nga dili ninyo makita sa inyong pisikal nga mga mata—kanang espirituhanong kabahin kanako nga nagtan-aw pinaagi sa akong mga mata ug nagtahatag kanako og gahum sa paglihok, ug naghatag kanako og igong kaalam ug salabutan. …

Karon kana mao ang unang kamatuoran nga atong nakatunan—nga adunay gihan-ay nga binuhat nga gitawag og … espiritu. Dinhi ang Ginoo si [Jehova], kinsa mao kadtong bantugan nga espiritu sama sa Dios [ang Amahan], miduol ngadto taliwala sa nahan-ay nga mga binuhat nga gitawag og mga espiritu, ug Siya miingon ngadto kanila, Kita maghimo og usa ka yuta nga kapuy-an ninyo isip mga espiritu, ug kamo kinsa nagpuyo nga takus dinhi sa kalibutan sa espiritu makakanaog sa yuta ug may idugang diha kaninyo. Ug mao nga kadtong mga espiritu nga naghupot sa ilang hugot nga pagtuo, ako moingon, o mga takus, gitugutan nga moanhi sa yuta ug gidugang sa ilang espirituhanong lawas, usa ka pisikal nga lawas dinhi niini nga yuta. … Ang tinuod mao nga kamo ug ako nga ania niini nga yuta nga adunay pisikal nga lawas usa ka ebidensya nga kita kauban niadtong kinsa matinud-anon sa atong unang kahimtang; milampos kita sa pagsulay ug gitugutan nga moanhi dinhi. Kon kita wala pa molampos sa pagsulay wala unta kita dinhi; kauban unta kita ni Satanas maningkamot sa pagtintal niadtong adunay lawas. …

Ngano nga kita kinahanglan gayud nga magmatinud-anon aron sa paghuman sa atong gi-orden nang daan nga misyon dinhi sa yuta?

Nga nakapamatuod sa atong pagkatawo sa wala pa ang kinabuhi dinhi sa yuta, kinsa kita—mga anak nga lalaki ug babaye sa Dios sa wala pa kini nga kalibutan, kinsa mao ang Amahan sa mga espiritu sa tanang mga tawo kinsa nagpuyo sa unod dinhi sa yuta—niana kita andam sa pagpadayon sa sunod nga tubag sa pangutana. Gikan sa unsay akong nabasa gikan sa basahon ni Abraham sa ika-23 nga bersikulo nakadungog kamo ni Abraham nga gisultihan nga siya gi-orden o gipili sa wala pa siya matawo. Ako naghunahuna kon nakahunahuna ba kaha kamo niana. Si Moises gisultihan sa sama nga butang. …

“Ug nagtawag sa ngalan sa Dios, siya nakakita sa iyang himaya pag-usab, kay kini diha kaniya; ug siya nakadungog og usa ka tingog, nga nag-ingon: Bulahan ikaw, Moises, kay Ako, ang Makagagahum, nagpili kanimo, ug ikaw pagabuhaton nga labaw nga gamhanan kay sa daghan nga mga tubig; kay sila mosunod sa imong mando ingon og ikaw mao ang Dios.” [Moises 1:25.] Kana mao ang mahimo niyang misyon nga mahimong bantugan ug gamhanan nga magmamando. Sama usab, ngadto ni Jeremias, ang Ginoo miingon, “Sa wala pa ikaw gibuhat nako diha sa tiyan naila ko na ikaw, ug sa wala pa ikaw mogula sa tagoangkan gibalaan ko na ikaw; gitudlo ko ikaw nga manalagna sa mga nasud.” [Jeremias 1:5.] Si Joseph Smith, mipayano niana, misulti niini ngari kanato: “Ang matag tawo nga adunay tawag sa pagpangalagad ngadto sa mga lumulupyo sa kalibutan gi-orden niana nga katuyoan didto sa Halangdong Konseho sa langit sa wala pa kini nga kalibutan.” Dayon siya miingon, “Ako nagtuo nga ako giorden niini gayud nga katungdanan nianang Halangdong Konseho.” [History of the Church, 6:364.]

Aniay mahulgaon nga pasidaan. Bisan pa niana nga katungdanan, gibutang sa Ginoo diha sa hunahuna ni Propeta Joseph Smith ug siya misulat niini…, “Tan-awa, adunay daghan nga gitawag, apan pila lamang ang gipili. Sa laing pagkasulti, … tungod kay kita adunay kabubut-on dinhi, adunay daghan nga giorden nang daan sa dakong trabaho nga giandam kanila nga buhaton dinhi.” Karon siya miingon, “Ug ngano nga wala sila mapili?” Dayon mihatag siya og duha ka mga rason ngano nga ang mga tawo mapakyas sa ilang pagkatudlo. Una, “tungod kay ang ilang mga kasingkasing gipahimutang diha sa mga butang niini nga kalibutan, ug naninguha sa mga pasidungog sa mga tawo, nga sila wala makakat-on niining usa ka pagtulun-an—nga ang katungod sa pagkapari dili mabulag gikan sa mga gahum sa langit.” [D&P 121:34–36.]²

Ayaw laina pagsabut nga kana nga tawag ug kana nga pagkaorden nang daan nagtino nang daan unsay kinahanglan gayud ninyong buhaton. Usa ka propeta niining kasadpan nga yuta namulong sa yanong paagi mahitungod niini nga hilisgutan: “Nga gitawag ug giandam gikan sa katukuran sa kalibutan sumala sa daan nga kasayuran sa Dios, tungod sa ilang naghingapin nga hugot nga pagtuo ug maayo nga mga buhat; sa unang bahin ingon nga gitugutan sa pagpili sa maayo ug sa dautan.” (Alma 13:3.)… Ang Dios nagtawag ug nagpili og mga tawo didto sa kalibutan sa espiritu o sa ilang unang kahimtang sa paghimo og piho nga buluhaton, apan kon ilang dawaton kana nga katungdanan dinhi ug palamboon kini pinaagi sa matinud-anong pagserbisyo ug maayong mga buhat samtang ania sa pagkamortal usa ka butang diin ilang katungod ug pribilihiyo ang paggamit sa ilang gawasnong kabubut-on sa pagpili sa maayo o sa dautan.³

Sa unsa nga paagi nga ang pagkaila kinsa kita makaimpluwensya sa atong paggamit sa kabubut-on?

Unsa pay lain nga gisulti kanato kinsa kita? Kita gawasnong tinugyanan ug ang ubang mga tawo nagtuo nga mahimong mobuhat sa atong gusto, apan kana dili kaayo husto. Kita adunay gawasnong kabubut-on, apan karon pabasaha ako og butang mahitungod niana. Mahimo bang markahan ninyo ang 2 Nephi ika-2 nga kapitulo, mga bersikulo 15–16. Sultihan ko kamo nga ako nagtuo nga kini usa ka dakong risgo nga gihimo sa atong Amahan sa pagpadala kanato dinhi uban sa pribilihiyo sa atong kabubut-on sa paghimo og pagpili. Karon sa paghimo sa atong pagpili ug sa ingon makaangkon sa atong mahangturong mga ganti, dihay butang nga kinahanglan mahitabo kanato. Karon timan-i—aniay amahan nga mipasabut niini gayud nga butang ngadto sa iyang anak: “Ug sa pagpahigayon sa iyang walay katapusan nga mga katuyoan sa sangputanan sa tawo, human siya makalalang sa atong unang mga ginikanan, ug sa kahayopan sa umahan ug sa mga langgam sa kahanginan, ug diha sa katapusan, tanan nga butang nga nalalang, gikinahanglan gayud nga adunay usa ka katugbang; gani ang gidili nga bunga kaatbang sa kahoy sa kinabuhi; ang usa tam-is ug ang lain pait.” [2 Nephi 2:15.]

Karon kana mao ang paagi nga kanunay madungog, nga ang mga butang nga gidili mao ang mga butang nga labing ilibgon, ug ang mga butang nga maayo alang kanato usahay mao ang mapait nga kasinatian alang kanato nga sundon, sumala sa atong pagkasulti. Karon, aron sa paghatag sa tawo og kahigayunan sa pagpili, “Busa, ang Ginoong Dios mihatag ngadto sa tawo nga siya molihok alang sa iyang kaugalingon. Busa, ang tawo dili makalihok alang sa iyang kaugalingon gawas kini siya pagadanihon sa usa o sa lain.” [2 Nephi 2:16.] Karon aron mahimong may kaugalingong panghunahuna nga tawo, kita kinahanglan adunay dili lamang sa maayo apan kinahanglang adunay dautan nga atong kapilian tali sa duha. Karon hunahunaa kana sa makadiyot. Kon ang tanan pulos maayo sa kalibutan ug walay dautan, makapili ba kamo sa bisan unsa gawas sa maayo? Kon ang tanan dautan sa kalibutan, kon walay bisan unsa nga maayo nga kapilian, makapili ba kamo sa bisan unsa gawas sa dautan? Kon maghunahuna kamo niini sa makadiyot, ang bugtong paagi aron adunay gawasnong kabubuton ang mga tagsa-tagsa nga nagpuyo niini nga yuta mao ang pagbaton sa maayo ug sa dautan ug ang matag usa kanato gihatagan og kahigayunan sa pagpili alang sa atong mga kaugalingon. … Kahibalo mo, ang gawasnong kabubut-on adunay risgo. Ang Ginoo andam nga mirisgo niana aron kita mahimong maglakaw pinaagi sa hugot nga pagtuo ug, isip gawasnon, makabarug sa kaugalingon nga mga tinugyanan, mopili sa matarung.⁴

Unsa ang atong mahangturong potensyal isip mga anak sa Dios?

Ang katuyoan sa kinabuhi mao ang pagpahinabo sa pagkaimortal ug kinabuhing dayon. Karon, ang pagka-imortal nagpasabut nga makaangkon og lawas nga dili na ubos sa mga sakit sa pagkamortal, dili na ubos sa laing mortal nga kamatayon, ug dili na madunot, kining mga butanga tanan wala na. Ang pagangkon sa kinabuhing dayon mao ang katungod sa pagpuyo diha sa presensya sa Mahangturong Tawo, gani mao ang Dios, ang atong Langitnong Amahan, ug sa Iyang Anak, nga si Jesukristo. Mao kini ang duha ka mga katuyoan diin kitang tanan gibutang dinhi sa yuta.⁵

Ania kita karon nag-andam alang sa pagka-imortal, “ang walay katapusan nga gidugayon sa panahon nga mao ang tinuod nga kinabuhi sa tawo.” Kitang tanan importante nga mga kalag, tungod kay kita gikan sa halangdon nga kabilin. Kita adunay katungod nga mahimong mga hari ug mga tigmando tungod sa mga tahas nga atong gidala didto sa kalibutan sa espiritu sa wala pa kita moanhi dinhi. Kita napili nga moanhi niini nga panahon ug takna, ug kita gitagana alang sa pagka-imortal ingon man ang tanan nga kabatan-onan niini nga simbahan. Kita usab kinahanglan “makakaplag nga ang dili mahangturon mubo ra kaayo ug ang tanan nga may kinutuban gamay ra kaayo” nga atong ipaubos ang atong mga kaugalingon.⁶

Karon pabasaha ako gikan sa ika-132 nga seksyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad. … “Ug usab, sa pagkatinuod Ako moingon nganha kaninyo, kon ang tawo mangasawa pinaagi sa akong pulong, nga mao ang akong balaod, ug pinaagi sa bag-o ug walay katapusan nga pakigsaad, ug gibugkos ngadto kanila pinaagi sa Balaan nga Espiritu sa saad,” ug akong labyan ang pipila ka mga pulong aron paghatag kaninyo sa kahulugan “kini pagahimoon ngadto kanila sa tanan nga mga butang bisan unsa ang akong sulugoon mobutang diha kanila, karon ug hangtud sa tanan nga kahangturan; ug walay kapuslanan sa panahon nga sila wala na sa kalibutan; ug sila moagi sa mga anghel, ug sa mga dios, diin gipahimutang didto, diha sa ilang pagkahimaya ug himaya.” Karon paminaw niini: ug adunay “pagpadayon sa mga binhi hangtud sa hangtud.” [D&P 132:19.]

Si Propeta Joseph Smith miingon nga kini nagpasabut nga kadtong kinsa naminyo pinaagi sa bag-o ug walay katapusan nga pakigsaad ug nagmatinud-anon sa ilang mga pakigsaad, nga human sila mabanhaw sila mahimong mag-uban sa pagpuyo pagusab isip bana ug asawa ug makabaton unsay iyang gitawag dinhi, usa ka pagpadayon sa mga kaliwatan. Karon unsay buot ipasabut niana? Tuguti nga basahan ko kamo gikan sa laing kasulatan: …

“Sa celestial nga himaya adunay tulo ka mga langit o mga angang;

“Ug aron makabaton sa labing taas, ang tawo kinahanglan mosulod ngadto niini nga kapunongan sa pagkapari [ang gipasabut mao ang bag-o ug walay katapusan nga pakigsaad sa kaminyoon];

“Ug kon dili siya mosulod, siya dili makabaton niini.

“Siya mahimo nga mosulod ngadto sa lain, apan mao na kana ang katapusan sa iyang gingharian; dili siya makabaton og mga anak.” [D&P 131:1–4.]

Unsa ang pagbaton og anak? Pagdugang sa kaliwatan. Sa laing pagkasulti, pinaagi sa pagkamasulundon sa Iyang balaan nga sugo, kita dinhi isip mga tawo hatagan og gahum sa pagtabang uban sa Dios sa paglalang og tawo dinhi, ug dayon lapas sa lubnganan aron makabaton og mahangturong kauswagan sa usa ka relasyon sa pamilya human kini nga yuta makatapos sa buhat niini.

… Karon paghisgot niadtong nabanhaw nga mga binuhat kinsa naghupot sa pakigsaad sa balaan nga kaminyoon ug nabugkos sa Balaan nga Espiritu sa Saad: “Niana sila mga dios, tungod kay sila walay katapusan; busa sila gikan sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan, tungod kay sila nagpadayon; niana sila labaw sa tanan, tungod kay ang tanan nga mga butang alagad ngadto kanila. Niana sila mga dios, tungod kay sila aduna sa tanan nga gahum, ug ang mga anghel mga alagad ngadto kanila.” [D&P 132:20.] …

… Hinaut nga kita magpuyo aron ang tanan kinsa uban kanato makakita dili kanato apan niana nga balaan nga nagagikan sa Dios, ug niana nga panan-awon kon unsa kita ug mahimo nga mahinabo, hinaut nga kita makadawat sa kalig-on sa pagkatkat og labaw pa ka taas ug paingon sa itaas, padulong ngadto nianang importante nga tumong sa kinabuhing dayon, mapainubsanon akong nag-ampo diha sa pangalan sa Ginoo nga si Jesukristo, amen.⁷

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Panaghisgutan

Unsay nakapalig-on sa inyong pagpamatuod nga ang Dios mao ang inyong Amahan?
Ngano nga ang mga tawo usahay mapakyas sa pagtuman sa buhat nga gi-orden nga buhaton nila dinhi sa yuta?
Unsa ang kabubut-on? Ngano nga ang oposisyon gikinahanglan sa paggamit sa atong kabubut-on?
Sa unsa nga paagi nga ang pagkahibalo sa atong mahangturong potensyal makaimpluwensya sa atong inadlaw nga kinaiya?
Unsa ang nakahatag kaninyo og kalig-on samtang kamo naningkamot sa “pagkatkat og labaw pa ka taas ug paingon sa itaas, ngadto nianang importante nga tumong sa kinabuhing dayon”?

Si Jesukristo uban sa mga bata gikan sa tibuok kalibutan. Kitang tanan espiritung anak nga mga lalaki ug mga babaye sa atong Langitnong Amahan. Kon kita modawat sa hingpit nga mga panalangin sa Pag-ula sa Manluluwas, makabalik kita sa pagpuyo uban sa atong Amahan ug sa atong Manluluwas pag-usab.