Գլուխ 40

Ի՜նչ փառահեղ են հավաաարիմ, արդար և ճշմարիա ընկերները

«Ընկերասիրությունը «Մարմոնականության» հիմնական մեծ սկզբունքներից մեկն է.… Իր երջանկացնող ազդեցությամբ այն միավորում է մարդկության ընտանիքը»:

Չոզեֆ ՍԱիթի կյանքից

1842 թվականի օգոստոս ամսին Սիսսուրիի քաղաքացիական իշխանություններն անընդհատ ջանքեր էին գործադրում բռնելու Սարգարե Զոզեֆ Սմիթին: Վախենալով, որ իրեն կսպանեն, եթե ձերբակալեն և տանեն Սիսսուրի, Սարգարեն թաքնվեց: Օգոստոսի 11-ին նա լուր ուղարկեց ընտանիքի մի քանի հավատարիմ անդամների ու ընկերների՝ հանդիպելու նրան Սիսսիսիպի գետի մի կղզում, Նավուից ոչ հեռու: Այդ գիշեր Էմմա Սմիթը, Հայ- րում Սմիթը, Նյուել Ք. Աւիթնին և մյուսները հավաքվեցին գետի եզրին և ճամփորդեցին մի փոքրիկ նավակով դեպի հանդիպման նշանակված վայրը: Ուրախացած Սարգարեն սեղմեց յուրաքանչյուրի ձեռքը՝ երախտապարտ իսկական ընկերական օգնության և սփոփանքի համար: Հետագայում նա մանրամասն գրեց իր օրագրում իր ընտանիքի հավատարիմ անդամների և ընկերների հանդեպ երախտագիտության իր զգացումների մասին: Այս գլխում ներառված են այդ օրագրի մի քանի հատվածներ: Սի քանի շաբաթ անց Սարգարեն եզրափակեց իր նամակը խոսքերով, որոնք արտահայտում էին նրանց հանդեպ իր զգացումները. «Ես ինչպես միշտ ձեր խոնարհ ծառան եմ և անխոտոր ընկերը, Զոզեֆ Սմիթ» (ՎեՈԻ 128.25):

Սրբերն արձագանքում էին Սարգարեի զգացումները, նրան համարելով ոչ միայն իրենց Սարգարեն, այլ նաև իրենց ընկերը: Բենջամին Ֆ. Զոնսոնը՝ Զոզեֆ Սմիթի մտերիմ ընկերն ու անձնական քարտուղարը, հիշում է. «Զոզեֆ Սարգարեն, որպես ընկեր հավատարիմ էր, երկայնամիտ, ազնիվ և ճշմարիտ.… Որպես ընկերակից, մարդամոտության տեսակետից, նա շատ օժտված էր՝ բարի էր, առատաձեռն, զվարճասեր.… Զվարճության համար նա երբեմն ըմբշամարտի մեջ էր մտնում որևէ ընկերոջ հետ կամ ավելի հաճախ ուժն էր ստուգում ուրիշների հետ՝ երկուսով նստելով գետնին ոտքերը միասին, և երկուսով բռնում էին փայտն իրենց մեջտեղում: Բայց նա երբեք չէր գտնում իրեն համապատասխան մեկին:Կատակներ, ռեբուսներ [օգտագործելով նկարներ՝ խոսքերով նկարագրելու համար], ռիթմով հարմարեցնելով երկտող ոտանավորներ և այլն անսովոր բան չէն»: Բայց ավելի հաճախ կանչում էին՝ կատարելու մեկ կամ մի քանի իր սիրելի երգերից.… Եվ այնուամենայնիվ այդքան մարդամոտ և նույնիսկ երբեմն տոնական, նա թույլ չէր տալիս որևէ գոռոզամտություն կամ անպատեհ անպատկառություններ»¹

Զոզեֆ Սմիթն այնքան փափկասիրտ էր, որքան մարդամոտ, ինչպես հիշում էր մի երիտասարդ. «Ես Զոզեֆի տան մոտ էի, նա այնտեղ էր և մի քանի մարդ նստած էին ցանկապատին: Զոզեֆը դուրս եկավ և խոսեց մեր բոլորիս հետ: Շուտով մի մարդ մոտեցավ և ասաց, որ մի աղքատ եղբայր, որն ապրում էր քաղաքից մի քիչ հեռու, նախորդ գիշեր նրա տունն այրվել էր: Գրեթե բոլոր մարդիկ ասացին, որ կարեկցում էին այդ մարդուն: Զոզեֆը ձեռքը գրպանը տարավ, հինգ դոլար հանեց և ասաց. «Եղբայրներ, ես այս եղբորը կարեկցում եմ հինգ դոլարի չափով, որքանի՞ եք դուք կարեկցում»²:

Հավանաբար, Զոզեֆ Սմիթի մեծ սերն իր ընկերների հանդեպ հատկապես դժվար տանելի դարձրեցին նրա ընկերներից մի քանիսի դավաճանությունը: Նավուում, ընկերները, որոնց Մարգարեն վստահել էր շրջվեցին իր դեմ: Սյնուամենայնիվ շատ ընկերներ փոխհատուցեցին Մարգարեի հավատարմությունը՝ կանգնելով նրա հետ մինչև վերջ:

Սյդպիսի ընկերներից մեկն էր Գիլլարդ Ռիչարդսը՝ Տասներկուսի Քվորումի անդամ, որը բանտարկված էր Զոզեֆի և Հայրում Սմիթի և Զոն Թեյլորի հետ Քարթեջում Իլինոյս: Երբ պահվում էին բանտում, մարդկանց թույլատրվում էր տեղաշարժվել առաջին հարկի բանտախցից դեպի ավելի հարմարավետ ննջարան՝ բանտի երկրորդ հարկում: Սակայն նահատակությունից ոչ շատ առաջ, բանտապահն առաջարկեց, որ բանտարկյալներն ավելի ապահով կլինեին երկաթյա ճաղերով բանտախցում մնալով, որը ննջարանի կողքին էր: Զոզեֆն ասաց Երեց Ռիչարդսին, որին նրա ընկերները կոչում էին «բժիշկ», որովհետև նա բժշկությամբ էր զբաղվել. «Եթե մենք գնանք այդ բանտախուցը դու մեզ հետ կգա՞ս ներս»: Բժիշկը պատասխանեց. «Եղբայր Զոզեֆ դուք չխնդրեցիք ինձ անցննլ գնաը ճնզ հնա, դուք չխնդրեցիք ինձ գալ ձեզ հետ Քար- թեջ, դուք չխնդրեցիք ինձ գալ ձեզ հետ բանա և նի՞թե կարծուն՛ եք, որ այժն կլքեն՛ ձեզ: Բայց ես կպատնեն ձեզ, թե ինչ կանեն, եթե ձեզ դատապարտեն կախաղանի դավաճանության հանար, ես կկախվեն ձեր փոխարեն և դուք ազատ կարձակվեք»: Զոզեֆն ասաց. «Դու չես կարող»: Բժիշկը պատասխանեց. «Ես կանեն»³:

Չոզնֆ ՍԱիթի ուսմունքննրը

Տշնարիա ընկերները թեթեացնուն են նինյանց վշաերը և ննուն հավատարին նույնիսկ ձախորդության ժանանակ:

ԶոզԱֆ Սմիթը գրեց հետեյաշը՝ ընտանիքի անդամների ն ընկերների մասին, ովքեր այցեւեցին նրան իր թաքստոցում 1842 թվականի օգոստոսի 11-ին. «Որքան հրաշալի ու փառավոր թվաց ինձ նաքուր և սուրբ ընկերներ գտնել, ովքեր հավատարին են, արդար և ճշնարիտ և որոնց սիրտը չի նվաղուն և որոնց ծնկները զորացված են և չեն երերուն, երբ նրանք ապավինուն են Տիրոջը, սպասավորելով ին կարիքներն այն օրը, երբ ին թշնանիների ցասունը դուրս թափվեց ինձ վրա.…

Որքան փառավոր էին ին զգացնունքները, երբ ես հանդիպեցի այդ հավատարին և ընկերական խնբին, հինգշաբթի, անսի տասննեկի գիշերը, կղզուն, ճահճի գետաբերանի նոտ՝ Զարա- հենլայի ու Նավուի նեջտեղուն, ինչպիսի անասելի հրճվանքով և ինչպիսի ուրախության բուռն զգացնունքներով ուռչեց կուրծքս, երբ այդ գիշեր ես բռնեցի նրա ձեռքը, ին սիրելի էննայի, նա, որ ին կինն էր, այսինքն ին երիտասարդության կինը և ին սրտի ընտրյալը: Բազուն էին նտքիս խոհերը, երբ ես նի պահ նտածեցի այն բազնաթիվ իրադարձությունների նասին, որոնց նիջով նենք կանչվել էինք անցնելու, խոնջանքներն ու տքնանքները, վշտերն ու տառապանքները և ուրախություններն ու նխիթարությունները, որոնք ժանանակ առ ժանանակ տեղի էին ունեցել ներ կյանքուն և օրհնել ներ կյանքը: Օ՚՜հ, նտքերի ինչպիսի կապակցություններ ներխուժեցին նիտքս այդ պահին, նորից նա այստեղ է.… չհուսահատված, անուր և չտատանվող, անփոփոխ, քնքուշ էննան:

Այնտեղ էր Եղբայր Հայրունը, որը հաջորդը սեղնեց ձեռքս՝ հարազատ եղբայրս: Ինքս ինձ նտածեցի, Եղբայր Հայրուն, ինչպիսի հավատարին սիրտ ունես դու: Օ, թող Հավերժական Եհո- վան հավիտենական օրհնություններով պսակի քո գլուխը, որպես վարձք այն խնանքի հանար, որ դու տարել ես ին հոգու հանար: Օ՜հ, որքան շատ են վշտերը, որոնք նենք տարել ենք միասին և կրկին մենք գանում ենք մեզ շղթայված դաժան ճնշման ձեռքում: Հայրում քո անունը պիտի գրվի Տիրոջ Օրենքի Գրքում, նրանց համար, ովքեր կգան քեզանից հետո, որ նայեն ու կարողանան օրինակ վերցնել քո գործերից:

Ասում եմ ինքս ինձ, ահա և Եղբայր Նյուել Ուիթնին: Ինչպիսի վշտի տեսարաններ են տեղի ունեցել մեր կյանքում և այնուամենայնիվ մենք հանդիպում ենք մեկ անգամ ևս նորից միմյանց հետ կիսվելու: Դու հավատարիմ ընկեր ես, որին մարդկանց չարչարված որդիները կարող են վստահել լիակատար ապահովությամբ: Թող Հավերժականի օրհնությունները պսակեն նրա գլուխը նույնպես: Որքան ջերմ է այդ սիրտը, որքան մտահոգ այդ հոգին, նրա բարօրության համար, որը դուրս է գցվել և ատվել գրեթե բոլոր մարդկանց կողմից: Եղբայր Ուիթնի, դու չգիտես, թե որքան ուժեղ են այդ կապերը, որոնք կապում են իմ հոգին և սիրտը քո հետ…

Չեմ մտածում նշել այդ սրբազան գիշերվա մանրամասները, որը կհիշվի հավերժ իմ կողմից, բայց հավատարիմների անուններն են այն, ինչ ցանկանում եմ արձանագրել այս տեղում: Նրանց ես հանդիպել եմ բարգավաճ ժամանակ և նրանք իմ ընկերներն էին և այժմ ես հանդիպում եմ նրանց ձախորդության մեջ և նրանք դեռ իմ առավել ջերմ ընկերներն են: Նրանք սիրում են այն Աստծուն, որին ես ծառայում եմ, նրանք սիրում են ճշմարտությունները, որոնք ես հռչակում եմ: Նրանք սիրում են այդ առաքինի և այդ սուրբ վարդապետությունները, որոնք ես փայփայում եմ իմ կրծքում իմ սրտի ամենաջերմ զգացմունքներով և այն ջերմեռանդությամբ, որը չի կարող մերժվել.…

… Հուսով եմ [իմ ընկերներին] կտեսնեմ նորից, որ նրանց համար կարողանամ տքնել և նաև ծառայել նրանց մխիթարության համար: Նրանք չպիտի ընկերոջ պակասություն ունենան, երբ ես ապրում եմ, սիրտս պիտի սիրի նրանց և ձեռքերս տքնեն նրանց համար, ովքեր սիրում և տքնում են ինձ համար և հավիտյան պիտի հավատարիմ լինեմ իմ ընկերներին: Սի՞թե անշնորհակալ պիտի լինեմ: ճշմարիտ եմ ասում, ոչ: Աստված չանի»⁴

1842 թվականի օգոստոսի 23, Մարգարեն շարունակում է. «Իմ զգացմունքները.… դեպի ընկերներս զգում եմ վերակենդանացած, երբ խորհրդածում եմ այն մի քանի հավատարիմների արժանիքների և հիանալի հատկանիշների մասին, որոնք այժմ արձանագրում եմ Տիրոջ Օրենքի Գրքում, նրանց մասին, ովքեր կանգնել են կողքիս վտանգի յուրաքանչյուր ժամին այս անցյալ տասնհինգ երկարաձիգ տարիների ընթացքում, ասենք օրինակ իմ տարեց և սիրելի եղբայր Զոզեֆ Նայթ ավագ, որն առաջիննե րից էր, որ ծառայեց իմ կարիքներին, երբ ես աշխատում էի սկցբում առաջ բերել Տիրոջ աշխատանքը և դնել Հիսուս Քրիստոսի Վերջին Օրերի Սրբերի Եկեղեցու հիմքը: Տասնհինգ տարի է նա հավատարիմ է եղել և ճշմարիտ և անաչառ և օրինակելի ու առաքինի և բարի, երբեք չտատանվելով դեպի աջ կամ դեպի ձախ: Ահա նա արդար մարդ է, թող Աստված Ամենազորը երկարացնի այդ ծեր մարդու օրերը և թող նրա դողացող, տաջված և ջարդված մարմինը վերանորգվի և առողջության ուժը դառնա դեպի նա, եթե դա Քո կամքով է, հետևաբար, Ով Աստված, և պիտի ասվի նրա մասին Սիոնի որդիների կողմից, եթե նույնիսկ նրանցից մեկը մնա, որ այս մարդը հավատարիմ մարդ էր Իսրայելում, ուստի նրա անունը երբեք չի մոռացվի.…

… Սինչ հիշում եմ մի քանի հավատարիմների, ովքեր այժմ կենդանի են, ես կցանկանայի հիշել նաև իմ այն հավատարիմ ըներներին, ովքեր մահացել են, քանզի նրանք շատ էին, և շատ էին բարության գործերը՝ հայրական և եղբայրական բարությունը, որը նրանք շնորհել են ինձ և քանի որ ինձ հետապնդում էին Սիս- սուրցիները, շատ են տեսարանները, որոնք միտքս եկան.…

Կան շատ հոգիներ, ում ես ավելի ուժեղ եմ սիրել քան մահը: Նրանց ես հավատարիմ եմ մնացել, նրանց ես վճռել եմ հավատարիմ մնալ, մինչև Աստված կանչի ինձ հանձնելու իմ շունչը»:⁵

Ոնկերասիրությունը միավորում է մարդկային ընտանիքը, ցրելով ատելությունը և թյուրըմբռնումը:

«Ինձ համար նշանակություն չունի, թե ինչպիսին է մարդու բնավորությունը, եթե նա իմ ընկերն է՝ճշմարիտ ընկերը, ես կլինեմ նրան ընկեր և կքարոզեմ փրկության Ավետարանը նրան և կտամ նրան լավ խորհուրդ՝ օգնելով նրան դուրս գալ իր դժվարություններից:

Ոնկերությունը «Սորմոնականության» հինալի սկզբունքներից մեկն է, [այն նախատեսված է] հեղափոխելու և քաղաքակրթելու աշխարհը և պատերազմներն ու կռիվները դադարեցնելու և մարդկանց դարձնելու ընկերներ և եղբայրներ.…

.… Ոնկերությունը նման է [Թեոդոր] Թերլիի դարբնոցին՝ ձուլելով երկաթը երկաթին, այն միավորում է մարդկային ընտանիքն իր երջանկացնող ազդեցությամբ»:⁶

Այն ընկերությունը, որը խելամիտ անձինք կհամարեն անկեղծ, պետք է առաջանա սիրուց և այդ սերը կաճի առաքինությունից, որը նույնքանով է կրոնի մի մաս, որքանով լույսը Եհո վայի Սասն է: Այստեղից է Հիսոաի ասացվածքը. «Ոչ ով նրանից ավնլի մեծ սնր չունի, որ մեկն իր անձը դնն իր [ընկնրննրի] համար»:[Հովհաննես ԺԵ.13]:⁷

1839 թվականի մարտին, Արբ Մարգարե Զոգեֆ Սմիթը ն մի քանի ընկերներ բանտարկված էին Լիբերթիի բանտում Միսսուրի, Մարգարեն գրեց Եկեղեցու անդամներին. «Երեկ երեկոյան մենք մի քանի նամակներ ստացանք՝ Սեկը Ամմայից, Սեկը Դոն Կ. Սմիթից [Զոզեֆի եղբայրը] և մեկը Եպիսկոպոս [էդվարդ] Պատրիջից, բոլորը բարության և մխիթարության ոգով էին շնչում: Սենք շատ գոհ էինք դրանց բովանդակությունից: Երկար ժամանակ էր առանց տեղեկության էինք և երբ կարդացինք այդ նամակները մեր հոգիների համար դրանք կարծես թարմացնող մեղմ օդ էր, բայց մեր ուրախությունը խառնվեց վշտին՝ խեղճ և շատ վնասներ կրած Սրբերի տառապանքների պատճառով: Եվ կարիք չկա ասել, որ մեր սրտերի հեղեղադուռը բարձրացավ և մեր աչքերն արտասուքի աղբյուրներ դարձան, բայց նրանք, ովքեր չեն եղել բանտի պատերի մեջ փակված՝ առանց պատճառի կամ դրդապատճառի, կարող են գաղափար չունենալ, թե որքան քաղցր է ընկերոջ ձայնը, ընկերության որևէ նշանը ցանկացած աղբյուրից, որն արթնացնում է և շարժման մեջ դնում ամեն բարյացակամ զգացում, այն մի վայրկյանում վեր է հանում այն բոլորը, ինչ անցյալ է, այն զավթում է ներկան կայծակնային արագությամբ [անհամբերությամբ], այն ճանկում է ապագան վագրի կատաղությամբ, այն ետ ու առաջ է շարժում միտքը, մեկ բանից դեպի մյուսը, մինչև ի վերջո ողջ թշնամությունը, ոխն ու ատելությունը, անցյալ տարաձայնությունները, թյուրիմացություններն ու վատ վերաբերմունքը հաղթականորեն սպանվում են հույսի ոտքերի մոտ»:⁸

Աստծո Սրբերը միմյանց համար ճշմարիտ ընկերներ են:

Մարգարեն գրեց հեանյաւ Արկաողը մի Եկեղեցու անդամի 1835 թվականի օգոսաոսին: «Սենք հիշում են ձեր ընտանիքը Եկեղեցու բոլոր առաջին ընտանիքների հետ միասին, ովքեր առաջինն ընդունեցին ճշմարտությունը: Սենք հիշում ենք ձեր կորուստներն ու վշտերը: Սեր առաջին կապերը չեն կտրվել, մենք ձեզ հետ ենք ինչպես չարիքի, այնպես էլ բարիքի ժամանակ, ինչպես վշտերի այնպես էլ ուրախությունների մեջ: Սեր միությունը վստահ ենք ավելի ուժեղ է, քան մահը և երբեք չի խզվի»:⁹

Մարգարեն պաամեշ է Կիրթչենդում 1836 թվականի հունվարին մի խնջույթի իր մասնակցության մասին. «Սասնակցեցի մի ճոխ խրախճանքի Եպիսկոպոս Նյուհլ Ք. Ուիթնիի տանը: Խրախճանքը Աստծո Որդու կարգով էր՝ կաղեր, խեղվածներ և կույրեր էին հրավիրնլ՝ համաձայն Փրկչի հրահանգների [ահս Ղուկաս ԺՂ.12-13].… Հյուրերը շատ էին և Աինչհ ճաշակելը երգհցինք Սիոնի երգերից Սի քանիսը և մեր սրտերը զվարթացան այն ուրախությունների կանխաճաշակումից, որոնք կթափվհն Սրբհրի գլխին, հրբ նրանք միասին կհավաքվհն Սիոն սարի վրա՝ վայհլհլու միմյանց հասարակությունը հավետ, նույնիսկ հրկնքի բոլոր օրհնություննհրը, երբ չի լինի ոչ մեկը, որ անհանգստացնի կամ վախեցնի մեզ»:¹⁰

Քույր Փրիգենդիա Հանթինգտոն Բյաեղը փորձեց այցեփւ Զոգեֆ Սմիթին, երբ նա բանտարկված էր Լիբերթիի բանտում 1839թվականին, բայց նա մերժվեց բանտապահի կողմից: Մարգարեն հետագայում նրան գրեց. «Օ՚՚՜հ, ինչպիսի՜ ուրախություն կլինհր մեզ համար տհսնհլ մհր ընկհրնհրին: Այն կուրախացնհր իմ սիրտը քո հետ զրուցելու հնարավորությունն ունենալով բայց բռնակալության ձեռքը մեզ վրա է.… Ես ցանկանում եմ, որ [ամուսինդ] և դու իմանաք, որ ես ձհր ճշմարիտ ընկերն եմ.… Լեզուն չի կարող պատմել, թհ ինչպիսի աննկարագրելի ուրախություն է բերում հինգ ամիս բանտի պատհրի նհրսում նհրփակված մարդուն տեսնել մեկի դեմքը, որն ընկեր է եղել: Թվում է սիրտս միշտ ավնլի փափուկ կլինի սրանից հեաո, քան նրբևիցէ նախկինում: Սրտիցս անընդհատ արյուն է հոսում, երբ մտածում եմ Եկեղեցու դժբախտությունների մասին: Ա՜խ, եթե կարողանայի նրանց հետ լինել: Ես չէի ընկրկի ծանր աշխատանքից և դժվարությունից՝ նրանց սփոփանք և մխիթարություն տալու համար: Ես ցանկանում Եմ ունենալ Սրբերի մեջ մեկ անգամ Ես ձայնս բարճրացնելու օրհնությունը: Ես Աստծուն դուրս կթափեի հոգիս նրանց ուսուցման համար»:

Խոսետվ Նավուում Իփեոյս, որտեղ Եկեղեցու շատ աեդամեեր ժամաեեշ էին, աշխարհիկ սակավ ունեցվածթով, Մարդարեն սովորեցրեց. «Սենք պետք է կարեկցանք զարգացնենք մեր միջի չարչարվածների հանդեպ: Եթե կա մի տեղ երկրի վրա, որտեղ մարդիկ պետք է զարգացնեն հոգի և յուղ ու գինի լցնեն չարչարվածների սրտին, դա այս տեղում է և այս հոգին դրսեորվում է այստեղ և չնայած [մարդն] օտարական է և չարչարված, երբ տեղ է հասնում, նա եղբայր ու ընկեր է գտնում, որը պատրաստ է սպասավորել նրա կարիքները»:

Ես կհամարեի մեծագույն օրհնություններից մեկը, եթե պիտի չարչարվեի այս աշխարհում, իմ բախտն ընկներ այնտեղ, որտեղ ես կկարողանայի եղբայրներ և ընկերներ գտնել իմ շրջապատում»:¹²

Զորջ Ա. Սմիթը՝ Մարգարեի զարմիկը, հիշում է. «Զրույցի վերջում Զոզեֆը փաթաթվեց ինձ և սեմելով կրծքին ասաց. «Զորջ Ա. ես սիրում եմ քեզ ինչպես սեփական կյանքս»: ես այնպես զգացվեցի, որ հազիվ կարողացա խոսել»:¹³

Առաջարկներ ուսումնասիրելու ն ուսուցանելու համար

Օգտագործեք այս մտքերը թե՛ գլուխն ուսումնասիրելու և թե՛ ուսուցանելու համար: Թրպես լրացուցիչ օգնություն՝ տե՛ս vii-xii էջերը:.

• Վերընթերցեք առաջին պարբերությունը 487 էջում: Ապա բացեք 489-491 էջերը և նշեք այն բնավորության գծերը, որոնք Զոզեֆ Սմիթը գնահատում էր էմմա Սմիթի, Հայրում Սմիթի, Նյուել Ք. Թւիթնիի և Զոզեֆ Նայթ ավագի մեջ: Ինչո՞ւ Եք կարծում, որ նրանց ընկերությունն այդպիսի մխիթարություն էր նրա համար դժվարին ժամանակնԵրում: Ինչպե՞ս եք դուք աջակցվել ընկերների կողմից, երբ հանդիպել եք ձախորդության: Ի՞նչ կարող ենք անել աջակցելու ուրիշներին, Երբ նրանք փորձություններ են տանում:

• Այս գլխի պատմվածքների մեծ մասը դժվարության ժամանակ ճշմարիտ ընկերության արժեքի մասին Են: Իսկ 487 էջի ներքեի մասում Բենջաժին Ֆ. Զոնսոնը պատմում է խաղաղ ժամանակներում Զոզեֆ Սմիթի ընկերության մասին: Ի՞նչ Եք ձեռք բերում այս նկարագրությունից: Ինչպե՞ս է մեր ընկերությունը և ընտանիքը շահում, երբ ժամանակ ենք տրամադրում միասին ծիծաղելուն և խաղալուն:

• Ուսումնասիրեք չորրորդ լրիվ պարբերությունը 491 էջում: Ի՞նչ Եք կարծում ինչո՞ւ է Զոզեֆ Սմիթն ասել, որ ընկերությունը «Աորմոնականության հիմնական հիանալի սկզբունքներից մեկն է»: Ինչպե՞ս կարող է վերականգված ավետարանն օգնել մարդկանց տեսնել միմյանց որպես ընկերներ: Ինչպե՞ս Են Եկեղեցու մյուս Նախագահները բոլոր մարդկանց հետ ընկերության օրինակ եղել:

• Վերընթերցեք հինգերորդ լրիվ պարբերությունը 491 էջում: Ինչպե՞ս է ընկերությունը նման երկաթը երկաթի հետ զոդելուն:

• Կարդացեք 494 էջի առաջին և երկրորդ պարբերությունը: Ուշադրություն դարձրեք «ձեթ Ե գինի» մեջբերմանը բարի Սամարացու առակից (Ղուկաս Ժ.34): Ի՞նչ առանձնահատուկ բաներ մենք կարող ենք անել հետևելու Աարգարեի տված խորհրդին՝ հետևել բարի Սամարացու օրինակին:

Թեմային առնչվող սուրբ գրություններ. Սամուել ԺՈ.1, Առակաց ԺԷ.1, 2 Նեփի 1.30, Աոսիա 18.8-10, Ալմա 17.2, ՎեՈԻ 84.77, 88.133

Հղումներ

1. Letter from Benjamin F. Johnson to George F. Gibbs, 1903, pp. 6–8; Benjamin Franklin Johnson, Papers, 1852–1911, Church Archives, The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, Salt Lake City, Utah.

2. Andrew J. Workman, in “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Oct. 15, 1892, p. 641.

3. History of the Church, 6:616; punctuation modernized; from a Willard Richards journal entry, June 27, 1844, Carthage, Illinois.

4. History of the Church, 5:107–9; spelling, punctuation, and capitalization modernized; from a Joseph Smith journal entry, Aug. 16, 1842, near Nauvoo, Illinois.

5. History of the Church, 5:124–25, 127; from a Joseph Smith journal entry, Aug. 23, 1842, near Nauvoo, Illinois; this entry is incorrectly dated Aug. 22, 1842, in History of the Church.

6. History of the Church, 5:517; first set of bracketed words in original; from a discourse given by Joseph Smith on July 23, 1843, in Nauvoo, Illinois; reported by Willard Richards; see also appendix, page 562, item 3.

7. History of the Church, 6:73; from a letter from Joseph Smith to James Arlington Bennet, Nov. 13, 1843, Nauvoo, Illinois; James Bennet’s last name is incorrectly spelled “Bennett” in History of the Church.

8. History of the Church, 3:293; spelling modernized; from a letter from Joseph Smith and others to Edward Partridge and the Church, Mar. 20, 1839, Liberty Jail, Liberty, Missouri.

9. Joseph Smith postscript in letter from Joseph Smith and others to Hezekiah Peck, Aug. 31, 1835, Kirtland, Ohio; in “The Book of John Whitmer,” pp. 80–81, Community of Christ Archives, Independence, Missouri; copy of “The Book of John Whitmer” in Church Archives.

10. History of the Church, 2:362–63; from a Joseph Smith journal entry, Jan. 7, 1836, Kirtland, Ohio.

11. History of the Church, 3:285–86; spelling modernized; from a letter from Joseph Smith to Presendia Huntington Buell, Mar. 15, 1839, Liberty Jail, Liberty, Missouri; Sister Buell’s last name is incorrectly spelled “Bull” in History of the Church.

12. History of the Church, 5:360–61; punctuation modernized; from a discourse given by Joseph Smith on Apr. 16, 1843, in Nauvoo, Illinois; reported by Wilford Woodruff and Willard Richards.

13. George A. Smith, quoted in History of the Church, 5:391; from George A. Smith, “History of George Albert Smith by Himself,” p. 1, George Albert Smith, Papers, 1834–75, Church Archives.

Հայրում Սմիթն ուժի Ա աջակցության անընղհաա աղբյուր էր իր եղբայր Զոզեֆի համար: «Եղբայր Հայրում,- հայաարարեջ է Մարգարեն,-ի՜նչ հավաաարիմ սիրա ունես»:

Շաա Սրբեր ժամանելով Նավոփ նավամաաույց, հիշում էին, որ Մարգարե Զոգեֆ Սմիթը գափս էր երաեց ղիմավորեջու, երբ իջնում էիե եավից, ողջուեեջով երաեց իրեեց եոր աանը: