Kapitulo 11

Tinuod nga Kahalangdon

“Ang mapadayunong pagpaningkamot sa ginagmayng butang matag adlaw mosangput sa tinuod nga kahalangdon.”

Gikan sa Kinabuhi ni Howard W. Hunter

Gitudlo ni Presidente Howard W. Hunter nga ang tinuod nga kahalangdon dili maggikan sa kalibutanong kalampusan apan gikan sa “liboan ka ginagmayng buhat … sa pagserbisyo ug sakripisyo nga naglakip sa paghatag, o pagbuhis, sa kaugalingong kinabuhi alang sa uban ug sa Ginoo.”¹ Si Presidente Hunter nagpakabuhi subay sa iyang gipangtudlo. Imbis magtinguha aron matagad o mapasidunggan sa uban, gibuhat niya ang inadlawng pagserbisyo ug pagsakripisyo nga sagad dili mamatikdan.

Usa ka ehemplo sa serbisyo ni Presidente Hunter nga wala mamatikdi mao ang pag-atiman nga iyang gihimo sa iyang asawa samtang nagkaluya ang panglawas niini nga kapin na sa usa ka dekada. Sa sayong bahin sa dekada 1970, si Claire Hunter nakasinati na og pagsakit sa iyang ulo ug pagkahinay sa panumduman. Sa wala madugay nakasinati siya og ginagmay nga stroke, diin maglisud na siya sa pagsulti o paglihok sa kamot. Dihang nagkinahanglan na siya og padayon nga pag-atiman, gihimo ni Presidente Hunter ang tanan nga iyang mahimo samtang nagtuman usab sa iyang mga responsibilidad isip Apostol. Nangita siya og makaatiman ni Claire sa adlaw, apan siya ang moatiman niya inig kagabii.

Usa ka cerebral hemorrhage ang nasinati ni Claire niadtong 1981 nga dili na siya makalakaw o makasulti. Bisan pa, usahay haw-ason siya ni Presidente Hunter sa iyang wheelchair ug gunitan siya og maayo aron makasayaw sila sama sa ilang gihimo sa unang mga katuigan.

Dihang giatake og usab sa ikaduhang higayon si Claire sa cerebral hemorrhage, mihangyo ang mga doktor nga ibutang siya sa care center, ug didto siya sulod sa katapusang 18 ka bulan sa iyang kinabuhi. Niadto nga panahon, si Presidente Hunter moadto kaniya matag adlaw gawas kon magbiyahe siya alang sa mga buluhaton sa Simbahan. Inig pauli niya modiretso dayon siya gikan sa airport aron makig-uban sa iyang asawa. Kasagaran, lawom kaayo ang pagkatulog ni Claire o dili makaila kaniya, apan padayon siyang mosulti kang Claire sa iyang gugma kaniya ug sigurohon nga komportable siya.

Si Elder James E. Faust sa Korum sa Napulog Duha sa kaulahian miingon nga ang “malumo ug mapinanggaong pag-atiman ni Presidente Hunter sa iyang asawa sa kapin sa napulo ka tuig samtang masakiton siya mao ang labing halangdon nga debosyon sa usa ka lalaki ngadto sa usa ka babaye nga nakita sa kadaghanan kanato sa atong kinabuhi.”²

Sa pagkamatay ni Presidente Hunter, usa ka biography sa Ensign mikutlo sa iyang mga pagtulun-an mahitungod sa tinuod nga kahalangdon ug mi-summarize sa unsang paagi kini migiya sa iyang kinabuhi:

“Bisan og ang hilabihan niyang kamapaubsanon nagpugong niya sa pagpangumpara, nasunod ni Presidente Hunter ang kaugalingon niyang pagsabut sa kahalangdon. Ang iyang kahalangdon milambo atol sa mga panahon nga siya dili pa inila dihang midesisyon siya nga maningkamot gayud, sa pagpadayon human mapakyas, ug pagtabang sa iyang isigkatawo. Kadto nga mga hiyas makita sa iyang katakus sa paglampus sa lain-laing mga paningkamot sama sa musika, balaod, negosyo, internasyonal nga relasyon, pamanday, ug, labaw sa tanan, sa pagkahimong ‘maayo ug matinud-anong sulugoon sa Ginoo [Mateo 25:21]. …

“Alang sa ika-katorse nga Presidente sa Simbahan, ang pagtuman sa mga katuyoan sa Ginoo nahitabo sama ra sa walay hinakog niyang paghago sa iyang pag-eskwela, pagkaamahan, pagkamapahinunguron nga bishop, ug pagkawalay kaluya nga Apostol. Ang ubasan sa Ginoo, sumala sa panglantaw ni Howard W. Hunter niini, nagkinahanglan og padayong paningkamot, ug ang tanang gipangayo sa Magtutudlo kaniya mao ang pagkahimong ‘maayo ug matinud-anong sulugoon.’ Kini gituman ni Presidente Hunter uban sa tinuod nga kahalangdon, uban sa padayon nga pagsunod sa ehemplo sa Manluluwas, kinsa iyang gialagaran hangtud sa katapusan.”³

Mga Pagtulun-an ni Howard W. Hunter

Ang depinisyon sa kalibutan bahin sa kahalangdon sagad makalibug ug moaghat og pakigkumpara sa uban sa makadaot nga paagi.

Daghang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw malipayon ug nalingaw sa mga oportunidad nga gitanyag sa kinabuhi. Bisan pa nabalaka ko nga ang uban kanato dili malipayon. Ang uban kanato mibati nga pakyas sa atong gipaningkamutan nga mga mithi. Nabalaka gayud ako ilabi na niadtong mga nagpakabuhing matarung apan—tungod kay wala nila makab-ot dinhi sa kalibutan o sa Simbahan ang nakab-ot sa uban—nagtuo nga pakyas sila. Ang matag usa kanato nagtinguha nga makakab-ot og usa ka sukod sa kahalangdon niining kinabuhia. Ug normal lamang kana. Adunay miingon, ang matag usa kanato adunay pangandoy nga makabalik sa langitnon natong panimalay. (Tan-awa sa Heb. 11:13–16; D&P 45:11–14.)

Ang pagkahibalo kon si kinsa kita ug unsay atong kahimoan nagsiguro kanato nga uban sa Dios walay gayuy imposible. Sukad nga kita nakakat-on nga si Jesus gusto nga mahimo kitang bidlisiw sa kahayag hangtud sa panahon nga mas daghan ang atong nakat-unan sa nag-unang mga baruganan sa ebanghelyo, gitudloan kita nga maningkamot sa pagkahingpit. Busa, dili kini bag-o alang nato nga hisgutan ang mahitungod sa kaimportante sa kalampusan. Ang kalisud moabut kon ang dili maabut nga mga gusto sa kalibutan mousab sa kahulugan sa kahalangdon.

Unsa ang tinuod nga kahalangdon? Unsa ang naghimo sa usa ka tawo nga halangdon?

Nagpuyo kita sa kalibutan nga nagsimba sa kaugalingon niini nga matang sa kahalangdon ug naghimo og kaugalingong matang sa pagkabayani. Ang bag-ohay lang nga survey ngadto sa mga batan-on nga nag-edad og dise-otso ngadto sa bayente kwatro nagpakita nga mas gusto sa kabatan-onan karon ang “kusgan, independente, makabuntog” nga mga tawo ug tataw nga tinguha nilang isunod ang ilang kinabuhi sa mga madanihon ug niadtong “mga labihan kaadunahan.” Niadtong mga 1950, ang mga bayani naglakip nila ni Winston Churchill, Albert Schweitzer, Presidente Harry Truman, Queen Elizabeth, ug Helen Keller—ang buta ug bungol nga tigsulat-tiglektyur. Mga bantugan kini sila kinsa nakatabang og hulma sa kasaysayan o nailhan sa makadasig nilang mga kinabuhi. Karon, daghan sa napulo sa labing komon nga mga bayani mao ang mga artista sa salida ug ubang mga tig-entertain, nga nagsugyot nga ang kinatibuk-ang mga kinaiya sa katawhan nausab. (Tan-awa sa U.S. News & World Report, 22 Abr. 1985, pp. 44–48.)

Tinuod nga ang mga bayani sa kalibutan dili magdugay sa panumduman sa mga tawo; apan, bisan pa, wala gayud magkulang ang mga tawo nga mananaog ug may talagsaong kalampusan. Hapit matag adlaw makadungog ta og mga atleta nga mibuak sa rekord; mga scientist nga miimbento og katingalahang mga himan, makinarya, ug mga pamaagi; ug mga doktor nga miluwas gamit ang bag-ong pamaagi. Padayon kitang makakita og hilabihan ka maayong mga musician ug mga entertainers ug dili kasarangan nga mga artists, mga arkitekto, ug mga tigtukod. Ang mga magasin, mga billboard, ug mga komersyal sa T.V. daghan kaayo og gipakita kanato nga mga litrato sa mga tawo nga may nindot kaayong mga ngipon ug madanihong panagway, nagsul-ob og maanindot nga mga saput ug bisan unsa na lang ang gihimo sa “malampuson” nga mga tawo.

Kay kita padayon man nga gipakita sa kalibutan sa iyang kahulugan sa kahalangdon, masabtan ra nga makakumpara kita kon unsa kita ug unsa ang uban—o ang ingon niana—ug usab kon unsay naa nato ug unsay naa sa uban. Bisan tuod og tinuod nga ang pagkumpara makaayo ug tingali makadasig kanato sa paghimo og daghang kaayohan ug pagpalambo sa atong kinabuhi, sa kasagaran atong matugutan ang dili angay ug ang dili tukma nga pagkumpara nga moguba sa atong kamalipayon kon kini ang hinungdan nga mobati kita nga walay nahimo o kulang o wala molampus. Usahay tungod niini nga mga pagbati, mabira kita sa pagpakasayop ug magpakabuhi sa atong kapakyasan samtang atong mabaliwala ang mga aspeto sa atong kinabuhi diin anaa ang mga elemento sa tinuod nga kahalangdon.⁴

lalaki nga nagtabang og tigulang nga babaye — “Ang tinuod nga kahalangdon [maggikan] sa liboan ka ginagmayng buhat … sa pag-alagad ug sakripisyo nga naglakip sa paghatag, o pagbuhis, sa kaugalingong kinabuhi alang sa uban ug sa Ginoo.”

Ang mapadayunong pagpaningkamot sa ginagmayng butang sa matag adlaw mosangput sa tinuod nga kahalangdon.

Niadtong 1905, si Presidente Joseph F. Smith mihimo niining maanindot kaayo nga pamahayag mahitungod sa tinuod nga kahalangdon:

“Ang mga butang nga gitawag nato og ekstraordinaryo, talagsaon, o dili kasarangan magbilin og kasaysayan, apan wala kini magrepresentar kon unsay nanghitabo sa tinuod nga kinabuhi.

“Bisan pa niana, ang pagbuhat og maayo niadtong mga butang nga gi-orden sa Dios nga mamahimong sagad nga kapalaran sa tanang matang sa tawo, mao ang pinakamatuod nga pagkahalangdon. Ang pagkahimo nga malampusong amahan o malampuson nga inahan mas labaw kaysa pagkahimong malampuson nga heneral o malampuson nga magbabalaod.” (Juvenile Instructor, 15 Dis. 1905, p. 752.)

Kini nga pahayag nagdala og pangutana: Unsang mga butanga ang giorden sa Dios nga mamahimong “sagad nga kapalaran sa tanang matang sa tawo”? Sigurado nga naglakip kini sa mga butang nga angayang buhaton para mahimong maayong amahan o maayong inahan, maayo nga anak, maayo nga estudyante o maayo nga kauban o usa ka maayo nga silingan.

… Ang mapadayunong pagpaningkamot sa ginagmayng butang sa matag adlaw mosangput sa tinuod nga kahalangdon. Sa tinuod, kini ang liboan ka ginagmayng buhat ug mga buluhaton sa pag-alagad ug sakripisyo nga naglakip sa paghatag, o pagbuhis, sa kaugalingong kinabuhi alang sa uban ug sa Ginoo Naglakip kini sa pag-angkon og kahibalo bahin sa atong Amahan sa Langit ug sa ebanghelyo. Naglakip sab kini sa paghimo sa uban nga makabaton og pagtuo ug pakigdait sa iyang gingharian. Kining mga butanga sa kasagaran walay madawat nga pagtagad o pasidungog sa kalibutan.⁵

Si Propeta Joseph naghunahuna sa inadlawng buluhaton sa pag-alagad ug pag-amuma sa uban.

Si Joseph Smith sa kinatibuk-an wala hinumdumi sa iyang pagka-heneral, mayor, arkitekto, editor, o kandidato sa pagka-presidente. Gihinumduman nato siya isip propeta sa Pagpahiuli, tawo nga may pasalig sa gugma sa Dios ug sa pagpadayon sa Iyang buhat. Si Propeta Joseph usa ka Kristiyano sa tanang adlaw. Naghunahuna siya sa ginagmayng butang, sa inadlawng buluhaton sa pag-alagad ug pag-amuma sa uban. Isip trese anyos nga bata, si Lyman O. Littlefield mikuyog sa Kampo sa Zion, nga miadto sa Missouri. Sa wala madugay iyang gisugilon kini nga hitabo isip gamay apan makahuluganong buhat sa pag-alagad sa kinabuhi sa Propeta:

“Ang panaw hilabihan gayud kalisud alang sa tanan, ug ang pisikal nga pag-antus, inubanan sa kahibalo bahin sa mga pagpanggukod nga gisagubang sa among mga kaigsoonan nga maoy tuyo sa among panaw nga matabangan, nakapaluya nako ngadto sa kasubo. Dihang ang kampo nangandam sa paggikan milingkod ko nga gikapoy ug wala sa kondisyon sa daplin sa agianan. Ang Propeta mao ang pinaka-busy nga tawo sa kampo; ug bisan pa niana dihang iya kong nakita, iyang gibiyaan ang nagtapun-og nga dinaliang mga buluhaton aron sa paghatag og pulong nga makahupay sa usa ka bata. Mipatong sa iyang kamot sa akong ulo, siya miingon, ‘Dili ba dunay katuyoan ang imong pag-anhi, anak? Kon wala, maghimo ta og usa.’ Kini nga kahimtang mikulit og usa ka impresyon sa akong hunahuna nga wala gayud mahanaw bisan sa paglabay sa katuigan ug sa mga kalisdanan.” (Sa George Q. Cannon, Life of Joseph Smith the Prophet, Salt Lake City: Deseret Book Co., 1986, p. 344.)

Sa laing okasyon, dihang si Gobernador Carlin sa Illinois mipadala sa Sheriff nga si Thomas King nga taga Adams County ug sa uban para modakop sa Propeta ug itugyan siya ngadto sa mga emisaryo ni Gobernador Boggs sa Missouri, si Sheriff King nasakit og grabe kaayo. Didto sa Nauvoo gidala sa Propeta ang sheriff ngadto sa iyang balay ug giatiman siya sama sa usa ka igsoon sulod sa upat ka adlaw. (Ibid., p. 372.) Ang ginagmay, mabination, ug gani makahuluganong buhat sa pag-alagad dili butang nga panagsa ra buhaton sa propeta.

Nagsulat mahitungod sa pag-abli sa tindahan [ni Propeta Joseph Smith] sa Nauvoo, si Elder George Q. Cannon mirekord:

“Ang Propeta mismo wala magpanuko nga moapil sa negosyo ug sa industriya; ang ebanghelyo nga iyang gisangyaw usa ka temporal nga kaluwasan ingon man espiritwal nga kahimayaan; ug andam siya nga mobuhat sa iyang bahin sa manwal nga trabaho. Gibuhat niya kini nga wala maghunahuna og personal nga ganti.” (Ibid., p. 385.)

Ug sa usa ka sulat, misulat ang Propeta:

“Ang [Red Brick Store sa Nauvoo] nagsugwak sa kapuno, ug ako nagbarug sa counter sa tibuok adlaw, nag-atiman kanunay sa mga igbabaligya ingon sa usa ka klerk nga sukad wala pa ninyo makita, nagtabang niadto kinsa napugos nga walay mga panihapon panahon sa Pasko ug sa Bag-ong Tuig tungod kay kulang og diyutay nga kamay, anibal, mga pasas, ubp.; ug aron sa pagpahimuot usab sa akong kaugalingon, tungod kay ako gusto nga moalagad sa mga Santos, ug mahimong sulugoon sa tanan, nanghinaut nga ako ibayaw sa tukma nga panahon sa Ginoo.” (Ibid., p. 386.)

Mahitungod niini nga talan-awon, si George Q. Cannon mikomentaryo:

“Talagsaon kini nga talan-awon! Usa ka tawo nga pinili sa Ginoo nga magpahimutang sa tukuranan sa Iyang Simbahan ug mahimong Propeta ug Presidente niini, malipayon ug mapasigarbuhong nag-alagad sa iyang mga kaigsoonan sama sa usa ka sulugoon. … Walay adlaw nga gipalabay si Joseph nga wala siya mobati nga siya nag-alagad sa Dios ug napaburan sa Ginoo nga si Jesukristo pinaagi sa pagkamabination ug kamatinagdanon ‘ngadto sa labing ubos kanila.’” (Ibid., p. 386.)⁶

Si Joseph Smith nga nagtabang og tigulang nga tawo — “Si Propeta Joseph usa ka Kristiyano sa tanang adlaw. Naghunahuna siya sa ginagmayng butang, sa inadlawng buluhaton sa pag-alagad ug pag-amuma sa uban.”

Ang tinuod nga kahalangdon naggikan sa pagpanglimbasug sa mga kalisdanan sa kinabuhi ug naggikan sa pag-alagad sa mga paagi nga sagad dili mamatikdan.

Ang pagkahimong malampuson nga secretary sa korum sa mga elder o pagka magtutudlo sa Relief Society o kamahigugmaong silingan o kamaong maminaw nga higala mao ang buot ipasabut sa tinuod nga kahalangdon. Sa paghimo sa pinakamaayo bisan sa sagad nga mga kalisdanan sa kinabuhi—ug tingali bisan sa nag-ungaw nga kapakyasan— ug sa padayon nga paglahutay ug panglimbasug sa mga kalisdanan sa kinabuhi kon ang maong mga paningkamot ug buluhaton motampo alang sa kalamboan ug kalipay sa uban ug kaugalingong mahangturon nga kaluwasan—mao kini ang tinuod nga kahalangdon.

Tanan kita gustong makakab-ot og usa ka sukod sa kahalangdon dinhi nga kinabuhi. Daghan ang nakakab-ot na og daghang butang; ang uban naningkamot pa sa pagkab-ot sa kahalangdon. Awhagon ko kamo sa pagkab-ot ug, sa samang higayon, sa paghinumdom kon si kinsa kamo. Ayaw pagpadaug sa artipisyal ug temporaryong konsepto sa kalibutan bahin sa kahalangdon. Daghang tawo ang nangalaglag gumikan niini nga mga tintasyon. Ang inyong reputasyon dili kabayran—bisan unsang kantidad. Ang tinuod nga kahalangdon mao ang pagpabilin nga matinud-anon—“Matinud-anon sa atong tinuohan, Gipakamatyas mga ginikanan.” (Mga Himno, 1985, nu. 157.)

Masaligon ako nga adunay daghang talagsaon, wala mamatikdi, ug nahikalimtan nga mga bayani uban kanato. Ang akong gipasabut mao kamo kinsa hilum ug padayong mihimo sa mga butang nga angay ninyong buhaton. Gihisgutan nako kadtong kanunay nga anaa ug kanunay nga andam. Naghisgot ko bahin sa talagsaong determinasyon sa inahan kinsa, sa matag oras, adlaw ug gabii, padayon sa pag-atiman sa batang masakiton samtang nagtrabaho ang bana o sa eskwela. Gilakip nako kadtong miboluntaryo sa pagdonar og dugo o sa pagtrabaho alang sa mga tigulang. Akong gihunahuna mao kamo kinsa matinud-anong mituman sa inyong mga responsibilidad sa priesthood ug sa simbahan ug sa mga estudyante kinsa regular nga misulat sa ilang panimalay sa pagpasalamat sa ilang mga ginikanan sa ilang gugma ug suporta.

Gihisgutan sab nako ang mahitungod niadtong mga mitabang sa uban aron makabaton og pagtuo ug tinguha sa pagsunod sa ebanghelyo—niadtong mga aktibo sa paglig-on ug pag-impluwensya sa kinabuhi sa uban sa pisikal, sosyal, ug sa espiritwal. Ang akong gipasabut mao kadtong mga matinuoron ug mabination ug mapaningkamuton sa ilang inadlawng buluhaton, apan mga sulugoon usab sa Magtutudlo ug tigbalantay sa iyang mga karnero.

Karon, dili ipasabut nga wala nako hatagi og bili ang mga kalampusan sa kalibutan nga nakahatag nato og daghang oportunidad ug naghatag kanato og kultura ug kahan-ay ug kahinam sa atong kinabuhi. Nagsugyot lamang ako nga paningkamutan nato nga mas klarong motutok sa mga butang sa kinabuhi nga dunay dakong bili. Inyong mahinumduman ang Manluluwas nga maoy miingon, “Ang labing daku kaninyo, ma-inyo siyang sulogoon.” (Mat. 23:11.)⁷

Ang tinuod nga kahalangdon nagkinahanglan sa mapadayunon, ginagmay, ug usahay ordinaryong mga lakang sulod sa taas nga panahon.

Matag usa kanato nakakita og mga tawo nga naadunahan o nagmalampuson nga daw diha dayon—sama og usa ra kagabii. Apan bisan og kini nga matang sa kalampusan moabut sa uban nga walay taas nga paningkamot, dili ingon niana ang pag-angkon og kahalangdon. Ang pagkab-ot sa tinuod nga kahalangdon usa ka taas og tagal nga proseso. Tingali maglakip kini og panagsa nga kapakyasan. Ang sangputanan dili kanunay klaro, apan kini kanunayng nagkinahanglan og regular, mapadayunon, ginagmay, ug usahay ordinaryo ug komon nga mga lakang sulod sa taas nga panahon. Kinahanglan kitang mohinumdom nga ang Ginoo miingon, “Gikan sa gagmay nga mga butang magagikan ang mga dagko.” (D&P 64:33.)

Ang tinuod nga kahalangdon dili gayud usa ka sangputanan sa sulagma nga hitabo o usa ka panahon nga paningkamot o kalampusan. Ang kahalangdon nagkinahanglan sa paglambo sa kinaiya. Nagkinahanglan kini og daghang husto nga pagdesisyon sa inadlawng pagpili tali sa maayo ug dautan nga gihisgutan ni Elder Boyd K. Packer dihang siya miingon, “Sulod sa mga katuigan kining ginagmay nga mga pagpili tingbon sa pagbugkos ug tin-aw nga magpakita kon unsay atong gihatagan og bili.” (Ensign, Nob. 1980, p. 21.) Kana nga mga pagpili mopakita usab sa tin-aw kon unsa kita.⁸

Ang kasagaran nga mga buluhaton sagad ang may kinadak-ang positibo nga impluwensya sa uban.

Samtang magtimbang-timbang kita sa atong kinabuhi, importante nga atong tan-awon, dili lang ang atong mga nahimo apan ang mga kahimtang usab nga atong gihagoan. Matag usa kanato lain-lain ug lahi; matag usa kanato managlahi og sinugdanan sa lumba sa kinabuhi; matag usa kanato dunay lahi-lahi nga talento ug mga kahanas; matag usa kanato dunay kaugalingong hut-ong sa mga hagit ug limitasyon nga sagubangon. Mao nga, ang paghukom nato sa atong kaugalingon ug sa atong mga kalampusan dili lamang kay maglakip sa gilapdon o gidak-on ug gidaghanon sa atong mga nahimo; kinahanglang maglakip sab kini sa mga kahimtang nga mitumaw ug sa impluwensya sa atong mga paningkamot ngadto sa uban.

Kini ang katapusang aspeto sa atong pagtimbang-timbang sa kaugalingon—ang impluwensya sa atong kinabuhi ngadto sa uban—kana makatabang sa atong pagsabut nganong ang komon, ordinaryo nga buhat sa kinabuhi angay nga hatagan og taas nga bili. Kasagaran mao kini ang sagad nga mga buluhaton nga atong gihimo nga may talagsaong positibo nga impluwensya sa kinabuhi sa uban, ikumpara sa mga butang nga sagad gipakita sa kalibutan kabahin sa kahalangdon.⁹

Ang paghimo sa mga butang nga gi-orden sa Dios nga maoy importante mosangput sa tinuod nga kahalangdon.

Para nako ang matang sa kahalangdon nga gusto sa atong Amahan sa Langit nga atong ipadayon makab-ot ra gyud sa tanan nga nagsunod sa ebanghelyo. Walay limit ang gidaghanon sa atong mga oportunidad sa paghimo sa daghang yano ug ginagmayng butang nga sa katapusan mohimo kanatong halangdon. Alang niadtong mipahinungod sa ilang kinabuhi ug sakripisyo para sa ilang mga pamilya, para sa uban, ug para sa Ginoo, ang pinakamaayong tambag mao ang paghimo og daghan pang sama nga butang.

Alang niadtong nagpadayon sa buhat sa Ginoo sa daghang hilum apan makahuluganong mga paagi, alang niadtong mga asin sa kalibutan ug kalig-on sa kalibutan ug tinubdan sa kusog sa matag nasud—kaninyo among ihatag ang among pagdayeg. Kon molahutay kamo sa katapusan, ug magmalig-on sa inyong pagpamatuod kang Jesus, inyong makab-ot ang tinuod nga kahalangdon ug ugma damlag ikauban ninyo sa pagpuyo ang atong Amahan sa Langit.

Sama sa gisulti ni Presidente Joseph F. Smith, “Dili nato pulihan sa artipisyal nga kinabuhi ang tinuod nga kinabuhi.” (Juvenile Instructor, 15 Dis. 1905, p. 753.) Atong hinumduman nga ang paghimo sa mga butang nga gi-orden sa Dios nga importante ug mapuslanon ug kinahanglanon, bisan og ang kalibutan nagtan-aw niini isip dili importante ug walay kahulugan, sa katapusan mohatud kanato ngadto sa kahalangdon.

Atong paningkamutan ang paghinumdom sa mga pulong ni Apostol Pablo, ilabi na kon dili kita malipayon sa atong kinabuhi ug mibati nga wala kitay nakab-ot nga mga matang sa kahalangdon. Misulat siya:

“Kay kining magaan ug lumalabay nga kasakit, nagaandam alang kanamo sa labihan gayud kadako ug walay katapusang gibug-aton sa himaya;

“Tungod kay kami nagasud-ong man dili sa mga butang nga makita kondili sa mga butang nga dili makita; kay ang mga butang nga makita lumalabay lamang, apan ang mga butang nga dili makita walay katapusan.” (2 Mga Taga-Corinto. 4:17–18.)

Ang ginagmayng butang mahinungdanon. Kita nagtan-aw dili sa gidaghanon sa gihalad sa Pariseo apan sa diyot [sensilyo] sa usa ka biyuda, dili sa gahum ug kusog sa Palestina apan sa kaisug ug kombiksyon ni David.

Unta kita dili gayud mawad-an sa paglaum sa paghimo sa inadlawng mga buluhaton nga giorden sa Dios nga mamahimong “sagad nga kapalaran sa tawo.”¹⁰

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Mga Pangutana

Ngano nga usahay maglibug man ta kon unsa ang tinuod nga kahalangdon? (Tan-awa sa seksyon 1.) Ngano nga ang kahulugan sa kalibutan bahin sa kahalangdon mohatag man og pagbati sa mga tawo nga sila dili malampuson ug dili malipayon?
Unsa ang kalainan sa gipasabut ni Presidente Hunter bahin sa tinuod nga kahalangdon ngadto sa gipasabut niini sa kalibutan? (Tan-awa sa seksyon 2.) Sa unsang paagi nga ang pagsabut sa tinuod nga kahalangdon makatabang sa imong kinabuhi? Paghunahuna og pipila ka piho nga “ginagmayng mga butang” nga maayong hatagan og dugang nga panahon ug pagtagad.
Unsay imong gidayeg diha sa ginagmayng buhat sa pag-alagad ni Joseph Smith, sigon sa gi-latid diha sa seksyon 3? Unsa ang pipila ka ginagmayng buhat sa pag-alagad nga mipanalangin kanimo?
Ribyuha ang mga ehemplo diha sa seksyon 4 kon unsa ang naglangkob sa tinuod nga kahalangdon. Sa unsang paagi ikaw nakakita og mga tawo nga mipakita og tinuod nga kahalangdon sa ingon niini nga mga paagi?
Unsa ang atong makat-unan gikan sa mga pagtulun-an diha sa seksyon 5 kon unsaon sa pagkab-ot ang tinuod nga kahalangdon?
Unsa nga mga ehemplo ang imong nakita bahin sa “sagad nga mga buluhaton nga atong gihimo [nga adunay] dakong positibo nga impluwensya sa kinabuhi sa uban”? (Tan-awa sa seksyon 6.)
Pamalandungi ang mga pagtulun-an ni Presidente Hunter sa seksyon 7. Sa unsang paagi ang pag-alagad ug pagsakripisyo mosangput sa tinuod nga kahalangdon? Sa unsang paagi nga ang “kalig-on sa pagpamatuod kang Jesus” makatabang sa atong pagkab-ot sa tinuod nga kahalangdon?

May Kalabutan nga mga Kasulatan

1 Samuel 16:7; 1 Timoteo 4:12; Mosiah 2:17; Alma 17:24–25; 37:6; Moroni 10:32; D&P 12:8; 59:23; 76:5–6; 88:125

Tabang sa Pagtudlo

“Samtang mainampoon ikaw nga mag-andam sa pagtudlo mahimo kang giyahan sa pagpasabut og piho nga mga baruganan. Mahimo ikaw nga makadawat og pagsabut kon unsaon sa pagpresentar pag-ayo ang maong mga ideya. Mahimo ka nga makakita og mga ehemplo, paggamit og mga butang sa leksyon, ug makapadasig nga mga istorya sa yanong mga kalihokan sa kinabuhi. Mahimong mobati ka sa pag-imbitar og usa ka tawo nga makatabang sa leksyon. Mahimong mapahinumduman ikaw sa usa ka personal nga kasinatian nga imong mapaambit” (Pagtudlo, Walay Labaw ka Mahinungdanon nga Tawag [1999], 48).