Kapitulo 9
Ang Balaod sa Ikapulo
“Ang pagpamatuod sa balaod sa ikapulo nagagikan sa pagsunod niini.”
Gikan sa Kinabuhi ni Howard W. Hunter
Sa hapit na maminyo si Howard W. Hunter ug si Claire Jeffs, miadto si Howard sa iyang bishop aron sa pagpangayo og temple recommend. Nahibulong siya nga sa panahon sa interbyu, ang bishop nangutana kon siya ba makasuporta og asawa ug pamilya sa iyang sweldo. Nahinumdom si Howard, “Sa dihang gisultihan ko siya kon pila ang akong sweldo, misulti siya sa katarungan sa iyang pagduda sa akong abilidad sa pagsuporta og asawa gumikan sa kantidad sa ikapulo nga akong nabayad.”
Hangtud niana nga panahon, si Howard dili hingpit nga tigbayad og ikapulo tungod kay wala niya masabti ang importansya sa pagbayad og hingpit nga ikapulo. Mipasabut siya, “Tungod kay ang akong amahan dili miyembro sa Simbahan sa mga tuig nga ako nagpuyo pa sa akong mga ginikanan, ang ikapulo wala gayud mahisguti diha sa among pamilya ug ako wala gayud maghunahuna sa importansya niini.”
Miingon si Howard nga samtang siya ug ang bishop mipadayon sa pagsinultihanay, ang bishop “sa iyang mabinationg paagi … mitudlo kanako sa importansya sa balaod ug sa dihang gisultihan ko siya nga sukad karon ako magbayad og hingpit nga ikapulo, mipadayon siya sa interbyu ug mihupay sa akong kabalaka pinaagi sa pagsulat ug pagpirma sa temple recommend.”
Sa dihang gisultihan ni Howard si Claire mahitungod niini nga kasinatian, iyang nahibaloan nga si Claire kanunay nga nagbayad og hingpit nga ikapulo. “Kami mihukom nga kami mosunod niini nga balaod sa tibuok namo nga kaminyoon ug ang ikapulo mag-una,” miingon siya.1
Mga Pagtulun-an ni Howard W. Hunter
1
Ang pagpasabut sa Ginoo sa balaod sa ikapulo yano.
Ang balaod [sa ikapulo] yano nga gipahayag isip “ikanapulo sa tanan nilang tubo” (D&P 119:4). Ang tubo nagpasabut nga ganansya, sweldo, dugang. Kini sweldo sa usa ka tawo nga nagtrabaho, ang ganansya sa pagpadagan og negosyo, ang ganansya sa usa ka tawo kinsa nananom o nangani, o ang kinitaan sa usa ka tawo gikan sa bisan unsang uban nga tinubdan. Ang Ginoo miingon nga kini usa ka balaod sa “kahangturan” ingon nga kini gihimo kaniadto.2
Sama sa tanang mga sugo ug mga balaod sa Ginoo, [ang balaod sa ikapulo] yano kon kita adunay gamay nga hugot nga pagtuo. Ang Ginoo sa laktud miingon, “Kuhaa ang decimal point ug iirog kini og usa ka lugar.” Kana ang balaod sa ikapulo. Kini ingon lamang niana ka yano. 3
2
Ang balaod sa ikapulo diha na gikan sa sinugdanan ug nagpadayon karon.
Ang unang klaro nga paghisgot sa pulong nga “ikapulo” diha sa Biblia makita sa una gayud nga basahon sa Daang Tugon. Si Abram … gisugat ni Melchizedek, ang hari sa Salem ug pari sa Labing Labaw nga Dios. Gipanalanginan siya ni Melchizedek, ug si Abram “mihatag kaniya sa mga bahin nga ikapulo sa tanan.” (Gen. 14:20.)
Pipila ka mga kapitulo sa unahan sa samang basahon, si Jacob, didto sa Bethel mihimo og usa ka panumpa niini nga mga pulong: … “Sa tanan nga imong igahatag kanako, sa pagkamatuod ang bahin nga ikapulo akong igahatag kanimo.” [Gen. 28:20–22.]
Ang ikatulo nga gihisgutan kalabut sa balaod nga Levitico. Ang Ginoo namulong pinaagi ni Moises:
“Ug ang tanan nga ikapulo sa yuta, maingon man ang binhi sa yuta, mao usab ang bunga sa mga kahoy iya sa Ginoo: kini maoy butang nga balaan alang sa Ginoo.” (Lev. 27:30.)
Ubos sa balaod nga Levitico ang mga ikapulo gihatag ngadto sa mga Levihanon alang sa ilang suporta, ug sila usab gipabayad sa mga ikapulo nianang unsay ilang nadawat ingon nga gipakita pinaagi sa mga pulong sa Ginoo samtang iyang gitudloan si Moises:
“Labut pa, igasulti mo sa mga Levihanon, ug igapamulong mo kanila, Kong magakuha kamo gikan sa mga anak sa Israel sa mga ikapulo nga akong gihatag kaninyo gikan kanila sa pagkapanulundon ninyo, magahatag kamo gikan niini ug halad- nga-tinabyog ngadto sa Dios ang ikapulo sa ikapulo.” (Num. 18:26.)
Kini tataw nga nagpakita nga ang balaod sa ikapulo kabahin sa balaod nga Levitico ug gibayran sa tanang mga tawo—bisan ang mga Levihanon mismo kinsa gisugo sa pagbayad og ikapulo sa ikapulo nga nadawat nila.
Adunay uban nagtuo nga ang balaod sa ikapulo usa lamang ka naandang buhat sa Levihanon, apan ang kasaysayan nanghimatuod sa kamatuoran nga kini nahimo sukad ug usa ka balaod alang sa tanan. Kini mahinungdanon diha sa balaod ni Moises. Diha na kini gikan sa sinugdanan ug makaplagan sa karaang balaod nga Ehiptohanon, sa Babelonia, ug makita sa tibuok biblikanhong kasaysayan. Gihisgutan kini ni Propeta Amos [tan-awa sa Amos 4:4] ug ni Nehemias kinsa gitahasan sa pagtukod og balik sa mga kuta sa Jerusalem [tan-awa sa Nehemias 10:37–38; 12:44; 13:5, 12]. Sa wala madugay human niana gisugdan ni Malaquias ang mas dako pa nga buhat sa pagpalambo og balik sa hugot nga pagtuo ug sa kadasig sa nasud. Sa iyang talagsaong paninguha sa pagsupak batok sa pagkamaibugon niadtong kinsa dili sinsero nga relihiyuso, iyang gipasanginlan sila nga nakahimo og sala batok sa Dios.
“Makapangawat ba diay ang tawo sa Dios? Bisan pa niana kamo nangawat kanako. Apan kamo nanag-ingon, Unsaon namo ang pagpangawat kanimo? Sa mga ikapulo ug sa mga halad.
“Kamo gipanghimaraut uban sa pagpanghimaraut: kay ako inyong gikawatan bisan kining tibuok nga nasud.
“Dad-a ninyo ang tibuok ikapulo ngadto sa balay nga tipiganan, aron nga adunay kalan-on diha sa akong balay, ug pinaagi niini sulayi ako karon, nagaingon ang Ginoo sa mga panon, kon dili ba buksan ko kaninyo ang mga tamboanan sa langit, ug bu-boan ko kamo sa panalangin, sa pagkaagi nga wala na unyay dapit nga igong kabutangan sa pagdawat niini.” (Mal. 3:8–10.) …
Ang mga pulong ni Malaquias mitapos sa Daang Tugon nga mihatag pag-usab og gibug-aton sa balaod sa ikapulo, nagpaila nga walay kausaban kini nga balaod nga diha na sukad pa sa sinugdanan. Ang dispensasyon sa Bag-ong Tugon, busa, misugod ubos niini nga pahimangno. …
Wala madugay human ang ebanghelyo gipahiuli niini nga dispensasyon, ang Ginoo mihatag og pagpadayag ngadto sa iyang katawhan pinaagi sa usa ka propeta sa ulahing adlaw nagpasabut sa balaod … :
“Ug human niana, kinsa kadto nga adunay ikapulo mobayad sa ikanapulo sa ilang tanan nga mga tubo sa matag tuig; ug kini mao ang balaod ngadto kanila hangtud sa kahangturan, alang sa akong balaan nga pagkapari, miingon ang Ginoo.” (D&P 119:4.)4
3
Mohatag kita og gasa ug usab motuman sa obligasyon pinaagi sa pagbayad sa atong mga ikapulo.
Ang ikapulo balaod sa Dios alang sa iyang mga anak, apan ang pagbayad hingpit nga boluntaryo. Sumala niini nga kahulugan kini dili lahi sa balaod sa Igpapahulay o sa bisan hain sa iyang mga balaod. Kita mahimong dili mosunod sa bisan hain o sa tanan niini. Ang atong pagsunod boluntaryo, apan ang atong dili pagsunod sa pagbayad wala makawala sa epekto niini o magwagtang sa balaod.
Kon ang ikapulo usa ka boluntaryo nga butang, kini ba usa ka gasa o bayad nga obligasyon? Adunay dakong kalainan tali sa duha. Ang gasa usa ka boluntaryong pagbalhin sa kwarta o kabtangan nga walay pagahunahunaon. Kini libre nga gihatag. Walay usa nga adunay obligasyon sa paghatag og gasa. Kon ang ikapulo usa ka gasa, kita makahatag bisan unsay atong gusto, kanus-a kita gusto, o hinoon dili mohatag og gasa. Kini mobutang sa atong Langitnong Amahan sa sama gyud nga kategoriya sa makililimos sa dalan ngadto kinsa mahimo nga atong itsahan og sensilyo.
Gihimo sa Ginoo ang balaod sa ikapulo, ug tungod kay kini iyang balaod, nahimo kini nga atong obligasyon sa pagsunod niini kon kita nahigugma kaniya ug adunay tinguha sa pagsunod sa iyang mga sugo ug modawat sa iyang mga panalangin. Niini nga paagi nahimo kini nga utang. Ang tawo kinsa dili mobayad sa iyang ikapulo tungod kay siya anaay utang kinahanglan nga mangutana sa iyang kaugalingon kon wala ba usab siya makautang sa Ginoo. Ang Agalon miingon: “Apan maoy unaha ninyo pagpangita ang gingharian ug ang pagkamatarung gikan sa Dios, ug unya kining tanang mga butanga igadugang ra kaninyo.” (Mat. 6:33.)
Dili nato madungan og lakaw ang silangan ug ang kasadpan. Dili kita makaserbisyo sa Dios ug sa bahandi. Ang tawo kinsa mosalikway sa balaod sa ikapulo mao ang tawo kinsa wala mohatag niini og igo nga pagsulay. Sa tinuod kini may bili. Nagkinahanglan kini og buhat ug hunahuna ug paninguha sa pagsunod sa bisan hain nga mga balaod sa ebanghelyo o bisan hain sa mga baruganan niini. …
Mahimo nga mohatag kita og gasa ug motuman usab sa obligasyon pinaagi sa pagbayad sa atong mga ikapulo. Ang bayad sa obligasyon adto sa Ginoo. Ang gasa adto sa atong isigkatawo alang sa pagtukod sa gingharian sa Dios. Kon hunahunaon og maayo sa tawo ang proselyting nga gihimo sa mga misyonaryo, ang programa sa Simbahan sa pagtudlo, ang talagsaon nga sistema sa edukasyon, ug ang programa sa pagtukod og mga balay alampoanan, makaamgo ang tawo nga dili kini palas-anon ang pagbayad og ikapulo, apan usa ka dako kaayo nga pribilehiyo. Ang mga panalangin sa ebanghelyo gipakigbahin sa daghan pinaagi sa atong mga ikapulo.5
4
Ang usa ka paghalad ngadto sa Ginoo nagkinahanglan og sakripisyo sa tighatag sa usa ka butang nga may bili.
Sa 2 Samuel 24:18–25 atong mabasa nga si David dili mohimo og paghalad ngadto sa Ginoo niana nga walay bili kaniya. Siya sa tinuod nakasabut nga gawas kon ang gasa mokantidad sa tighatag og usa ka butang nga may bili, kini dili eksakto o angay nga mahimong usa ka halad alang sa Ginoo.
Si Kristo miingon nga mas bulahan ang mohatag kay sa modawat [tan-awa sa Mga Buhat 20:35], apan adunay pipila kinsa mohatag lamang kon kini walay bili kanila. Kini dili subay sa mga pagtulun-an sa Agalon kinsa miingon: “Kon adunay buot mosunod kanako, kinahanglan nga magdumili siya sa iyang kaugalingon” (Mateo 16:24).
Adunay pipila nga dili mosunod sa balaod sa ikapulo tungod sa kantidad. Kini sukwahi sa pangatarungan ni David kinsa dili mohimo og paghalad ngadto sa Ginoo gawas kon kini magkantidad kaniya og usa ka butang. Ang importante kaayong mga baruganan nga may kalabutan sa balaod sa ikapulo gibaliwala niadtong dili tigbayad og ikapulo, ug kulang sila sa pagsabut sa balaod ug ang mga hinungdan sa pagbuhat niini.6
5
Ang pagbayad og ikapulo nagdala og dako nga mga panalangin.
Ang Ginoo mihatag sa balaod [sa ikapulo]. Kon kita mosunod sa iyang balaod, kita mouswag, apan kon kita makakita unsay atong gihunahuna nga mas maayo nga paagi, atong masinati ang kapakyasan. Samtang ako nagbiyahe sa tibuok Simbahan ug nakita ang mga resulta sa pagbayad sa mga ikapulo, nakaangkon ako og pagsabut nga kini dili palas-anon, apan usa ka dako kaayo nga panalangin.7
Bayad og matinuorong ikapulo. Kining mahangturong balaod, gipadayag sa Ginoo ug gisunod sa matinud-anon gikan sa karaang mga propeta hangtud karon, nagtudlo kanato sa pagbutang sa Ginoo og una diha sa atong mga kinabuhi. Mahimong kita wala sugoa sa pagsakripisyo sa atong mga panimalay o sa atong mga kinabuhi, sama sa hitabo sa unang mga Santos. Kita gihagit karon sa pagbuntog sa atong kahakog. Nagbayad kita og ikapulo tungod kay gihigugma nato ang Dios, dili tungod kay kita adunay kahimoan sa pagbuhat kini. Makapaabut kita nga ang Ginoo moabli “sa tamboanan sa langit” (Malaquias 3:10) ug mobu-bu og mga panalangin diha sa matinud-anon.8
Atong gisunod ang baruganan sa pagbalik ngadto sa Ginoo og bahin sa iyang kaayo ngari kanato, ug kini nga bahin mao ang gipasabut nga ikapulo. Ikapulo … hingpit nga boluntaryo. Mahimo nga mobayad kita og ikapulo o dili mobayad og ikapulo. Kadtong kinsa mobayad, modawat og mga panalangin nga wala mahibaloi sa uban.9
Si Mary Fielding Smith [usa ka] dili mapugngan nga pioneer nga inahan kinsa asawa ug biyuda ni Patriyarka Hyrum Smith, igsoong lalaki sa Propeta. … Usa ka tingpamulak samtang giablihan sa pamilya ang ilang tipiganan sa patatas, gisugo niya ang iyang anak nga mga lalaki sa pagkarga sa labing nindot nga mga patatas nga dad-on ngadto sa opisina sa ikapulo.
Gisugat siya diha sa hagdanan sa opisina sa usa sa mga klerk, kinsa [misupak] samtang ang mga batang lalaki misugod sa pagdiskarga sa mga patatas. “Ginang Smith,” miingon siya, nahinumdom sa tinuod sa iyang mga pagsulay ug mga sakripisyo, “dili ka kinahanglan nga mobayad og ikapulo.” Ang klerk … sa hinay nasuko ni Ginang Smith tungod sa pagbayad sa iyang ikapulo, ug gitawag siya nga dili makinaadmanon ug maalamon. …
Ang gamay nga biyuda mibarug kutob sa mahimo nga siya motaas ug miingon, “William, kinahanglan kang maulaw sa imong kaugalingon. Ihikaw mo ba kanako ang usa ka panalangin? Kon ako dili mobayad sa akong ikapulo kinahanglan nga paabuton ko ang Ginoo nga mopugong sa Iyang mga panalangin ngari kanako; mobayad ko sa akong ikapulo, dili lamang tungod kay kini usa ka balaod sa Dios apan tungod kay ako nagpaabut og panalangin pinaagi sa pagtuman niini. Pinaagi sa pagsunod niini ug sa ubang mga balaod, ako nagpaabut nga mouswag ug makasangkap alang sa akong pamilya.” (Joseph Fielding Smith, Life of Joseph F. Smith [Siyudad sa Salt Lake, 1938], 158–59.)10
Ang baruganan sa ikapulo kinahanglan nga mas labaw pa kay sa basta ba lamang nga pagsunod sa balaod nga walay pagbati. Gipanghimaraut sa Ginoo ang mga Pariseo tungod sa basta ba lamang nga pagbayad og ikapulo sa mga hilba nga walay espirituhanon nga kabilinggan [tan-awa sa Mateo 23:23]. Kon kita nagbayad sa atong mga ikapulo tungod sa atong gugma alang sa Ginoo, uban sa hingpit nga kagawasan ug hugot nga pagtuo, kita mas maduol kaniya ug ang atong relasyon ngadto kaniya mahimong suod. Kita makalingkawas gikan sa pagkaulipon sa pisikal nga kahulugan sa balaod, ug kita matandog sa espiritu ug mobati nga nahiusa ngadto sa Dios.
Ang pagbayad og ikapulo naglig-on sa pagtuo, nagdugang sa pagka-espirituhanon ug espiritwal nga kapasidad, ug naglig-on sa pagpamatuod. Naghatag kini og katagbawan nga mahibalo nga may tawo nga nagtuman sa kabubut-on sa Ginoo. Nagdala kini sa mga panalangin nga moabut sa pagpakigbahin ngadto sa uban pinaagi sa mga katuyoan diin ang ikapulo gigamit. Dili kita makahimo sa paglimud sa atong mga kaugalingon niini nga mga panalangin. Dili kita makahimo nga dili mobayad sa atong ikapulo. Kita adunay piho nga relasyon ngadto sa umaabut ingon man sa karon. Unsay atong ihatag, ug unsaon nato paghatag, ug ang paagi kita moatubang sa atong mga obligasyon ngadto sa Ginoo adunay mahangturon nga kahulugan.
Ang pagpamatuod sa balaod sa ikapulo nagagikan sa pagsunod niini.11
Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo
Mga Pangutana
-
Ribyuha ang kahulugan sa balaod sa ikapulo diha sa seksyon 1. Unsa ang ikapulo? Unsa ang atong makat-unan gikan ni Presidente Hunter mahitungod sa kayano sa balaod sa ikapulo?
-
Unsa nga mga nga panan-aw ang inyong naangkon gikan sa mga pagtulun-an ni Presidente Hunter mahitungod sa kasaysayan sa ikapulo? (Tan-awa sa seksyon 2.) Sa inyong hunahuna, nganong gusto ni Presidente Hunter nga kita makasabut nga ang balaod sa ikapulo “nahimo sukad ug usa ka balaod alang sa tanan”?
-
Sa unsa nga paagi nga kita “mohatag og gasa ug usab mobayad sa obligasyon” sa atong ikapulo? (Tan-awa sa seksyon 3.) Sa unsa nga paagi nga ang pagbayad sa ikapulo nagpakita sa atong gugma alang sa Ginoo? Sa unsa nga paagi nga kita mobati nga ang pagbayad sa ikapulo usa ka pribilehiyo, dili usa ka palas-anon?
-
Ngano nga ang usa ka halad ngadto sa Ginoo kinahanglan gayud nga ang tighatag mosakripisyo og usa ka butang nga may bili? (Tan-awa sa seksyon 4.) Sa unsa nga paagi nga ang bisan unsa nga hagit o pagdikidiki sa pagbayad sa ikapulo mabuntog?
-
Ribyuha ang daghang mga panalangin nga gisulti ni Presidente Hunter nga moabut gikan sa pagbayad sa ikapulo (tan-awa sa seksyon 5). Sa unsa nga paagi nga nasinati ninyo kini nga mga panalangin diha sa inyong kinabuhi?
May Kalabutan nga mga Kasulatan
Alma 13:15; D&P 64:23; 104:14–18; 119; 120; Bible Dictionary, “Tithe”
Tabang sa Pagtuon
Sa unang pagbasa sa usa ka kapitulo, tingali gusto ninyo nga dalion kini pagbasa o ribyuhon ang mga ulohan aron makakuha og kinatibuk-ang pagsabut sa sulod. Dayon basaha ang kapitulo og dugang nga mga higayon, nga mas hinay ug tun-an pag-ayo. Tingali gusto usab ninyo nga basahon ang matag seksyon nga maghunahuna sa mga pangutana sa pagtuon. Samtang buhaton ninyo kini, mahimong makakaplag kamo og lawom nga mga panan-aw ug mga paggamit.