Kapitulo 14

Pagpadali sa Buhat sa Family History ug sa Templo

“Sigurado gayud nga ang Ginoo mosuporta kanato kon atong gamiton ang atong labing maayo nga mga paningkamot sa pagtuman sa sugo sa pagsiksik sa family history ug sa buhat sa templo.”

Gikan sa Kinabuhi ni Howard W. Hunter

Ang family history kanunay nga duol sa dughan ni Presidente Howard W. Hunter. Gikan sa panahon nga gamay pa siya, naminaw siya sa mga istorya kabahin sa iyang mga katigulangan nga dunay dakong interes. Sa pagdako na niya, migahin siya og daghang panahon sa pagsiksik sa iyang family history.¹ Niadtong 1972, samtang didto siya sa Europe alang sa usa ka buluhaton sa Simbahan, siya ug ang iyang asawa, nga si Claire, mibisita sa mga dapit sa Denmark nga gipuy-an sa iyang mga katigulangan. Sa usa sa mga balangay, ilang nakit-an ang simbahan diin gibunyagan ang lolo sa tuhod ni Presidente Hunter nga si Rasmussen ug diin nagsimba ang iyang pamilya. Kini nga kasinatian nakapalawom sa pagdayeg ni Presidente Hunter alang sa iyang mga katigulangan sa habig sa iyang inahan. Mihimo siya sa susamang mga pagbisita sa mga dapit sa Norway ug Scotland diin nagpuyo ang iyang mga katigulangan.²

Ang anak ni Presidente Hunter nga si Richard nahinumdom sa gugma sa iyang amahan alang sa family history:

“Siya madasigon nga tigsiksik sa tibuok niyang kinabuhi. Kanunay siyang mogahin og panahon gikan sa iyang pangabogado aron moadto sa pampublikong librarya sa Los Angeles aron magsiksik sa seksyon niini nga lukop sa genealogy. Iyang gitipigan ang iyang gisiksik, ang mga family group sheet, mga pedigree chart, ug ang gisugilon nga mga kasaysayan nga personal niyang gisulat sa mga ledger nga libro.

“Usahay mobiyahe ko uban niya sa lain-laing mga buluhaton sa komperensya. Iyang ibutang ang pipila sa mga ledger diha sa likod sa sakyanan, ug human sa komperensya sa stake moingon siya, ‘Moadto kita sa balay sa [niining] ig-agaw sulod sa pipila ka minutos. Dunay pipila ka petsa nga akong klarohon.’ Moadto kami sa balay sa ig-agaw. Iyang kuhaon ang mga ledger gikan sa likod, ug sa dili madugay ang lamesa nga kan-anan mapuno sa mga family group sheet.

“Kon usa sa mga sakop sa pamilya gustong makasiguro nga anaa nila ang hustong impormasyon alang sa ilang kaugalingong pagsiksik, manawag sila o mosulat ni Papa aron klarohon ang mga butang tungod kay nahibalo sila nga saktuhon gayud niya kini. Ang buhat nga iyang gihimo talagsaon gayud.”³

Usa ka higayon samtang nagserbisyo si Presidente Hunter sa Korum sa Napulog Duha, ang iyang mga home teacher mibisita ug miingon, “Among ipakita nimo ang among giandam nga mga family group sheet. … Kami walay oras nga makita ang imoha karon, apan sa sunod higayon nga moanhi kami gusto namo nga makakita niini.”

“Karon morag makapainteresado kini kanako,” miingon si Presidente Hunter. “Nagtrabaho ko og usa ka bulan aron maandam sa sunod nga pagbisita sa mga home teacher.”⁴

Gikan sa 1964 hangtud 1972, si Howard W. Hunter nangulo sa Genealogical Society of Utah (tan-awa sa pahina pahina [22]). Niadtong 1994, atol sa miting sa pagpasidungog kang Presidente Hunter ug pagsaulog sa ika-100 nga anibersaryo sa Genealogical Society, miingon siya:

“Sa gabii sa wala pa ang akong ika-otsenta y siyete nga adlawng natawhan, naghandum ko nga natingala sa sundanan nga nahimo sa Ginoo sa pagpalambo sa buhat sa templo ug sa family history. Sa dihang presidente pa ko sa Genealogical Society of Utah, kami dunay mga panglantaw kon unsaon sa pagpauswag niini og dali. Karon kita nag-obserbar sa usa ka butang nga mahimayaong nahitabo sa tibuok kalibutan. Ang ebanghelyo nagpadayon sa paglukop sa tanang kanasuran, kaliwatan, pinulongan, ug katawhan. Ang mga templo nahimutang sa tibuok yuta, ug ang espiritu ni Elijah nagtandog sa mga kasingkasing sa daghang mga miyembro, nga naghimo sa family history ug ordinansa sa templo sa dili hitupngan nga gipaspason.”⁵

Sila si John ug Nellie Hunter — Mga ginikanan ni Howard W. Hunter, sila si John William (Will) Hunter ug Nellie Marie Rasmussen Hunter

Mga Pagtulun-an ni Howard W. Hunter

Ang mga templo gitukod alang sa pagpahigayon sa mga ordinansa nga gikinahanglan alang sa kaluwasan ug kahimayaan sa mga anak sa Dios.

Ang mga templo sagrado alang sa labing suod nga pakigrelasyon tali sa Ginoo ug niadtong nagdawat sa kinatas-an ug labing sagrado nga mga ordinansa sa balaang priesthood. Diha sa templo nga ang mga butang sa yuta gihiusa uban sa mga butang sa langit. … Ang dakong pamilya sa Dios mahiusa pinaagi sa makaluwas nga ordinansa sa ebanghelyo. Ang gitugyan nga buhat alang sa mga patay ug ang mga ordinansa alang sa mga buhi mao ang mga katuyoan sa templo.⁶

Ang ebanghelyo nga gisangyaw sa kalibutan pinaagi sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mao ang ebanghelyo ni Jesukristo ingon nga gipahiuli sa yuta niini nga dispensasyon ug alang sa katubsanan sa tanang katawhan. Ang Ginoo mismo mipadayag kon unsa ang gikinahanglan alang sa kaluwasan ug kahimayaan sa iyang mga anak. Ang usa niini nga mga kinahanglanon mao nga ang mga templo pagatukuron alang sa pagpahigayon sa mga ordinansa nga dili mahimong ipahigayon sa bisan asa nga dapit.

Kon kini ipasabut ngadto sa mga tawo sa tibuok kalibutan nga moadto ug motan-aw sa atong mga templo, ang kanunay nga ipangutana niini nga mga tawo mao, unsa nga mga ordinansa ang ipahigayon sulod sa mga templo?

Bunyag alang sa mga patay

Agig tubag, kanunay natong ipasabut og una ang ordinansa nga nailhan isip bunyag alang sa mga patay. Atong ipahinumdom nga daghang mga Kristiyano ang nagtuo nga sa oras sa kamatayon, ang atong kahimtang atubangan sa Ginoo matino sa kahangturan, kay wala ba moingon si Kristo ngadto kang Nicodemo: “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, Gawas kon ang tawo igaanak sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios” (Juan 3:5)? Apan kita nasayud nga daghang mga tawo ang namatay nga wala makadawat sa ordinansa sa bunyag, ug sa ingon, sumala sa pamahayag ni Kristo ngadto kang Nicodemo, dili sila makahimo sa pagsulod sa gingharian sa Dios. Makapatumaw kini sa pangutana, ang Dios makiangayon ba?

Ang tubag mao, siyempre ang Dios makiangayon. Klaro nga ang pamahayag sa Manluluwas ngadto kang Nicodemo nagpasabut nang daan nga ang mga bunyag mahimong mabuhat alang niadtong namatay na nga wala pa mabunyagi. Ang mga propeta sa ulahing mga adlaw misulti kanato nga ang bunyag usa ka yutan-ong ordinansa nga mapahigayon lamang pinaagi sa mga buhi. Nan unsaon man aron mabunyagan kadtong mga patay na kon ang mga buhi lamang ang makapahigayon sa ordinansa? Mao kana ang tema sa sulat ni Apostol Pablo ngadto sa mga taga-Corinto sa dihang nangutana siya niini:

“Kon dili pa unsa man lamay ipasabut sa mga tawo sa ilang pagpabautismo alang sa mga patay, kon ang mga patay dili man ugaling banhawon? nganong bautismohan pa man ang mga tawo alang sa mga patay?” (1 Cor. 15:29.)⁷

Makatarunganon ba nga ang mga tawo nga nabuhi dinhi sa yuta ug namatay nga wala makabaton og kahigayunan nga mabunyagan mahikawan hangtud sa kahangturan? Duna bay dili makatarunganon bahin sa pagpahigayon sa mga buhi sa mga bunyag alang sa mga patay? Tingali ang labing mahinungdanong ehemplo sa gitugyan nga buhat alang sa mga patay mao ang Agalon mismo. Iyang gihatag ang iyang kinabuhi isip gitugyan nga pag-ula, aron ang tanan nga namatay mabuhi pag-usab ug makabaton og kinabuhing walay katapusan. Iyang gihimo alang kanato kon unsay dili nato mahimo sa atong kaugalingon. Sa samang paagi atong mapahigayon ang mga ordinansa alang niadtong wala makabaton og oportunidad nga mabuhat kini sa tibuok [nilang] kinabuhi.⁸

Ang endowment

Ang endowment laing ordinansa nga gipahigayon sa atong mga templo. Naglangkob kini og duha ka bahin: una, usa ka sunod-sunod nga mga instruksyon, ug ikaduha, mga saad o mga pakigsaad nga himoon sa tawo nga makadawat sa endowment—mga saad nga magpuyo nga matarung ug motuman sa mga gikinahanglan sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang endowment usa ka ordinansa alang sa dakong panalangin sa mga Santos—sa mga buhi ug mga patay. Sa ingon kini usa usab ka ordinansa nga gipahigayon sa mga buhi alang sa namatay na nga mga indibidwal; gipahigayon kini alang niadtong kansang buhat sa pagbunyag napahigayon na.

Celestial nga kaminyoon

Laing ordinansa sa templo mao kanang celestial nga kaminyoon, diin ang asawa ma-sealed sa bana ug ang bana ma-sealed sa asawa hangtud sa kahangturan. Kita nasayud, siyempre, nga ang sibil nga mga kaminyoon matapos sa kamatayon; apan ang mahangturong mga kaminyoon nga gipahigayon sulod sa templo mahimong molungtad sa kahangturan. Ang mga anak nga natawo ngadto sa usa ka bana ug asawa human sa mahangturong kaminyoon awtomatik nga na-sealed ngadto sa ilang mga ginikanan hangtud sa kahangturan. Kon ang mga anak natawo sa wala pa ma-sealed ang asawa ngadto sa iyang bana, dunay ordinansa sa sealing diha sa templo nga makabugkos niining mga anak ngadto sa ilang mga ginikanan hangtud sa kahangturan, ug mao kini aron ang mga anak mahimong ma-sealed nga tinugyan ngadto sa mga ginikanan kinsa namatay na. …

Kining tanan nga mga ordinansa sa priesthood gikinahanglan alang sa kaluwasan ug kahimayaan sa mga anak sa atong Amahan sa Langit.⁹

managtiayon nga dunay templo sa background — “Sa pagkatinuod walay buhat nga makatupong nianang gihimo diha sa templo.”

Ang tumong sa buhat sa family history mao ang paghatag og mga panalangin ngadto sa tanang mga tawo.

Sigurado gayud nga kita nga ania niining bahin sa tabil dunay dakong trabaho nga buhaton. … Ang pagtukod og mga templo dunay lawom nga kahulugan alang kanato ug sa katawhan, ug ang atong mga responsibilidad naklaro. Kinahanglan natong matuman ang buhat sa priesthood bahin sa ordinansa sa templo alang sa atong kaugalingong kahimayaan; dayon kinahanglan natong himoon ang gikinahanglan nga buhat alang niadtong walay oportunidad nga modawat sa ebanghelyo samtang buhi pa. Ang paghimo sa buhat alang sa uban matuman sa duha ka mga lakang: una, pinaagi sa pagsiksik sa family history aron mahibaloan kon kinsa ang atong mga katigulangan; ug ikaduha, pinaagi sa pagpahigayon sa mga ordinansa sa templo aron mahatagan sila sa samang mga oportunidad nga duna ang mga buhi.

Apan dunay daghang mga miyembro sa Simbahan nga limitado ra kaayo ang access sa mga templo. Ilang gibuhat ang kutob sa ilang mahimo. Nagpadayon sila sa pagsiksik sa family history ug gipahimo ang buhat sa ordinansa sa templo pinaagi sa uban. Sa laing bahin, dunay ubang mga miyembro nga naghimo sa buhat sa templo apan napakyas sa pagsiksik sa family history sa ilang kaugalingong mga linya sa pamilya. Bisan tuod nga nagpahigayon sila og balaanong serbisyo sa pagtabang sa uban, nawala nila ang panalangin tungod kay wala nila tinguhaa ang ilang kaugalingong patay nga kaliwatan sigun sa balaanong mando sa mga propeta sa ulahing mga adlaw.

Nahimumdom ko og usa ka kasinatian pipila ka tuig na ang milabay nga susama niini nga kahimtang. Sa dayong tapos sa miting sa puasa ug pagpamatuod, ang bishop namulong, “Kita dunay espirituhanong kasinatian karon nga mapaminaw ang mga pagpamatuod nga gihatag sa usag usa. Tungod kini kay kita mianhi nga nagpuasa sumala sa balaod sa Ginoo. Apan dili gayud nato kalimtan nga ang balaod naglangkob og duha ka bahin: nga kita nagpuasa pinaagi sa paglikay sa pagkaon ug pag-inom ug nga kita motampo sa unsay atong natigum ngadto sa balay-tipiganan sa bishop alang sa kaayohan niadtong nagkalisud.” Dayon midugang siya: “Unta walay usa kanato nga mobiya karon nga dunay katunga Iang nga panalangin.”

Akong nakat-unan nga kadtong nagsiksik sa family history ug dayon nagpahigayon sa buhat sa ordinansa sa templo alang niadtong nakit-an nilang mga ngalan masayud sa dugang nga kalipay sa pagdawat sa duha ka bahin sa panalangin.

Dugang pa, ang mga patay madasigong nagpaabut nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mosiksik sa ilang mga ngalan ug dayon moadto sa mga templo aron sa pagpahigayon alang kanila, aron sila makalingkawas gikan sa bilanggoan didto sa kalibutan sa espiritu. Kitang tanan kinahanglang makakita og kalipay niining talagsaong buhat sa gugma.¹⁰

Ang tumong sa buhat sa family history mao ang paghatag og mga panalangin sa tanang mga tawo, sa mga buhi ug mga patay. Sa atong pagtambong sa templo ug sa pagpahigayon sa buhat alang sa mga patay, atong matuman ang lawom nga pakig-alayon uban sa Dios ug dugang panabut bahin sa iyang plano alang sa kaluwasan sa katawhan. Makakat-on kita sa paghigugma sa atong mga silingan sama sa atong mga kaugalingon. Sa pagkatinuod walay buhat nga makatupong nianang gihimo diha sa templo.¹¹

Unta magmaisugon kita sa pagpadali sa atong buhat sa family history ug sa templo.

Sa atong paghimo sa buhat sa sulod [sa] templo alang niadtong namatay na, mapahinumduman kita sa dinasig nga tambag ni Presidente Joseph F. Smith nga namahayag: “Pinaagi sa atong mga paningkamot alang kanila, ang kadena nga migapos kanila matangtang, ug ang kangitngit nga naglibut kanila mahanaw, kana nga kahayag modan-ag kanila; ug ilang madungog didto sa kalibutan sa espiritu nga ang buluhaton nabuhat na alang kanila pinaagi sa ilang mga anak dinhi, ug maglipay” [sa Conference Report, Okt. 1916, 6].¹²

Kining sagrado nga buhat [family history ug buhat sa templo] gitinguha ug gihunahuna gayud sa Unang Kapangulohan ug sa Korum sa Napulog Duha. Namulong ko alang sa tanang Kaigsoonan sa dihang nagpasalamat ko niadtong mihatag og bililhong mga kontribusyon sa pagpahigayon sa makaluwas nga mga ordinansa alang niadtong namatay na. … Mapalasamaton kami sa pundok sa mga boluntaryo nga mipalihok niining talagsaong buhat sa tibuok kalibutan. Salamat kaninyong tanan sa unsay inyong maayong gihimo.

Si Propeta Joseph Smith miingon, “Ang pinakadakong responsibilidad niini nga kalibutan nga gibutang sa Dios kanato mao ang pagsiksik sa atong mga patay” [Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith (2007), 575]. Siya namahayag usab: … “Kadtong mga Santos kinsa wala magtagad alang sa ilang namatay nga mga kabanay, naghimo niini sa kakuyaw sa ilang kaugalingong kaluwasan” [Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith, 571].

Nakabaton sa samang panabut kabahin niining importante nga pagpadayag, si Presidente Brigham Young miingon: “Kita dunay buhat nga angayang himoon ingon ka importante sa matang sa atong katungdanan sama sa buhat sa Manluluwas. Ang atong mga katigulangan dili mahingpit kon wala kita; kita dili mahingpit kon wala sila. Nahimo nila ang ilang buhat ug karon namahulay na. Kita karon gitawag sa pagbuhat sa atong katungdanan; nga mao ang labing mahinungdanong buhat nga ipahigayon sa tawo dinhi sa yuta” (Discourses of Brigham Young, sel. John A. Widtsoe, Salt Lake City: Deseret Book Co., 1941, p. 406).

Matag propeta nga nangulo niini nga simbahan gikan sa panahon ni Joseph Smith hangtud karon mibalik-balik niining samang makadasig nga kamatuoran. Giniyahan niini nga mga kamatuoran, ang Simbahan sukad pa sa sinugdanan niini nga dispensasyon naghimo sa buhat sa kaluwasan ug kahimayaan alang sa tanang mga anak sa Dios, dili igsapayan kon kanus-a sila natawo sa yuta.

Kita kinsa nabuhi niini nga panahon mao ang gipili sa wala pa kita matawo nga mahimo nga iyang mga representante dinhi sa yuta niini nga dispensasyon. Kita kabahin sa balay ni Israel. Anaa sa atong mga kamot ang sagradong mga gahum nga mahimong mga manluluwas sa Bukid sa Zion sa ulahing mga adlaw [tan-awa sa Abdias 1:21].

Kalabut sa buhat sa templo ug sa family history, ako dunay kinatibuk-ang mensahe: Kini nga buhat kinahanglang mapadali. Ang buhat nga nagpaabut nga himoon hilabihan gayud ug imposible nga masabtan sa tawo. Sa miaging tuig [1993] mipahigayon kita og proxy nga mga endowment sa templo mga lima ka milyon ka mga tawo ug tunga, apan niana nga tuig mga singkwenta ka milyon ka mga tawo ang namatay. Tingali nagsugyot kini bahin sa kawalay paglaum sa umaabut nato, apan dili kita pwedeng maghunahuna bahin sa kawalay paglaum. Sigurado gayud nga ang Ginoo mosuporta kanato kon atong gamiton ang atong labing maayo nga mga paningkamot sa pagtuman sa sugo sa pagsiksik sa family history ug sa buhat sa templo. Ang mahinungdanong buhat sa mga templo ug ang tanang nagsuporta niini kinahanglang molambo. Importante kaayo kini! …

Akong mga kaigsoonan, unta magmaisugon kita sa pagpadali sa atong buhat sa family history ug sa templo. Ang Ginoo miingon, “Himoa ang buluhaton sa akong templo, ug ang tanan nga mga buluhaton diin Ako mitudlo nganha kaninyo, magpadayon ug dili mohunong; ug himoa ang inyong mga kakugi, ug ang inyong malungtaron, ug mapailubon, ug ang inyong mga buluhaton madugangan pag-usab, ug dili gayud mawala ang inyong ganti, miingon ang Ginoo sa mga Panon” (D&P 127:4).

Awhagon ko kamo sa inyong mga paningkamot pinaagi niini nga mga pulong ni Propeta Joseph Smith: “Mga kaigsoonan, kita dili ba mopadayon sa hilabihan nga mahinungdanon nga katuyoan? Padayon ug ayaw pagsibug. Pagmaisugon, mga kaigsoonan ug sa kanunay, ngadto sa kadaugan! Himoa ang inyong mga kasingkasing nga magmaya, ug paglipay sa hilabihan. Himoa ang yuta sa kalit motungha ngadto sa pag-awit. Himoa ang mga patay nga mopahayag og mga awit sa walay katapusan nga pagdayeg ngadto ni Hari Immanuel, kinsa na-orden, sa wala pa ang kalibutan, niana nga nakahimo kanato sa pagtubos kanila gikan sa ilang bilanggoan; kay ang binilanggo mahimo nga gawasnon”(D&P 128:22).

Ganahan ko niini nga buhat. Nasayud ko nga ang Ginoo mohatag sa tanan nga gikinahanglan aron matuman kini samtang kita mapahinungurong naghimo sa atong bahin. Unta ang Ginoo mopanalangin sa matag usa kanato samtang atong himoon ang atong kontribusyon ngadto niining mahinungdanon nga buhat, nga kinahanglan natong tumanon sa atong panahon.¹³

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Mga Pangutana

Pamalandungi ang pasiunang sentence sa seksyon 1. Sa unsang paagi nga ang pagpahigayon og mga ordinansa sa templo nakatabang ninyo nga mahiduol ngadto sa Dios? Unsa nga impormasyon niini nga seksyon ang makatabang ninyo sa pagpasabut sa mga katuyoan sa mga templo ngadto sa tawo nga wala makasabut niini?
Giunsa ninyo pagkasinati ang “duha ka bahin sa panalangin” sa pagsiksik sa family history ug sa buhat sa templo? (Tan-awa sa seksyon 2.) Unsaon nato sa pagpaapil ang mga bata ug ubang mga sakop sa pamilya niining importante nga buhat?
Sa inyong pagribyu sa mga pagtulun-an ni Presidente Hunter diha sa seksyon 3, hunahunaa ang kaimportante nga gibutang sa Ginoo sa family history ug sa buhat sa templo. Giunsa sa pagpadali karon ang buhat sa family history ug sa templo? Unsaon nato pagpalambo ang atong pag-apil niini nga buhat?

May Kalabutan nga mga Kasulatan

Isaias 42:6–7; Malaquias 4:5–6; 1 Pedro 3:18–20; 4:6; D&P 2; 110:12–15; 124:28–30; 128:15–18; 138:57–59

Tabang sa Pagtuon

Sa pagpahisama sa mga pulong sa propeta sa inyong kaugalingon, hunahunaa kon sa unsang paagi kining mga pagtulun-an may kalabutan kaninyo (tan-awa sa Pagtudlo, Walay Labaw Ka Mahinungdanon nga Tawag [1999], 171). Sa inyong pagtuon, ikonsiderar ang pagpangutana sa inyong kaugalingon kon sa unsang paagi kadtong mga pagtulun-an makatabang kaninyo niadtong mga kabalaka, mga pangutana, ug mga hagit sa inyong kinabuhi.