Scriptures
Jacob 5


5ri Jalja

Cuntejj Zenos arjirijj arsqui ucanac Jacobojj wastat yatiyi – Mankʼañ aceitun alimpi qʼitha aceitun kokampi – Israelampi gentilenacampi.

1. Jilanaca, janit Zenosan arunacap leetamjj amtasipcta? Ucanacsti jupajj aqhäm sasaw Israelan utapar parli:

2. Ischʼuquipjjam Israelan utapa; arunacajjsti istʼapjjaraquim, nayajj Tatitun arjiripätwa.

3. Cunalaycutejj aqhäm siw Tatitojja: Nayajj mankʼañ aceitun alïpcasmas uqhäm jumanac Israelan utapatjj khanañchapjjäma. Uca alsti mä chachaw phatʼsu uva yapupar ayruntañataqui. Uca ayrurusti sum khechʼi; ucat ayrojj jilti, ucatsti achachnucstjje, wañsuñ kalltaraqui.

4. Ucat uva yapu patronajj purini, jupasti aceitun alipar wañsuñ kalltasquir uñji. Jupajj ucat sï: waña layminac laymirä, ucat lakʼampiw allcatä, uca alirusti sum wanuñcharaquï. Inas uqhämat suma wawa layminacajj jilantchini, uqhämat inas uca alejj jan jiwsc-chiniti.

5. Ucat waña layminac laymiräna, uqhämaraquiw lakʼamp allcataraquïna, ucatsti aruparjamaw wanuñcharaquïna.

6. Ucat walja urunacarusti, uca alejj wastat mä jucʼa culltjjäna, ucampis alin pʼekepajj jiwsuñ kalltjjäna.

7. Ucat uva yapun patronapajj uca alir uñjasajj jilakataparuw aqhäm sï: Aca alin jiwsutapajj nayar llaquisiyituwa, ucat mä qʼitha aceitun kokan layminacap laymiranim. Uca layminacsti acar apanim, ucat cuna jilïr ali laymitejj aca alin pharsuñ kalltqui, ucanac ninan naqhantañapatac liwintañäni.

8. Ucatsti yapu patronajj saraquïnwa: Walja aca machakat cullctquis uca layminac laymirä, ucanacsti cawqharutejj munctjja, ucqharuw alcatayä; aca alin saphipatejj jiwsunejja, janiw cunäcanisa, achupajj nayatac pachpaw utjascaquini. Ucat aca machakat cullctir layminac laymirä; cawqharutejj muncä ucqharuw ucanac alcatayä.

9. Qʼitha aceitun kokan layminacapjja, mankʼañ aceitun alir alcatayam, quipca layminacap lanti; aca laymirct uca layminacsti ninaruw liwintä. Uca layminacan uva yapujjan jan jiritatatäñapataquiw ucanac phichhantä.

10. Ucat uva yapu patronan jilakatapajja, uva yapu patronan aruparjamaw luräna; jupajj qʼitha aceitun koka layminacjja, mankʼañ aceitun aliruw quipca laymipjam alcatayäna.

11. Uva yapun patronajj orak alltayäna, waña layminac laymirayäna, wanuñchayasinsti jilakataparuw säna: Aca kok chhaktayañajj wal llaquisiyitu, ucat saphipan utjascaquiñapataqui, jan jiwsuñapataqui nayatac pachpa utjascaquiñapataquiw uqhäm lurta.

12. Jichhasti, sarascaquim; cunjämtejj siscsmas uqhämarjam kokar uñjam ucatsti wanuñcharaquim.

13. Acanacsti, uva ali sartirinacsti, yapujj aynacharuw ayrü, cawqharutejj muncä ucqharu; ucasti janiw juman yatiñamajj waquisquiti. Nayra ali layminacan nayatac pachpa utjascaquiñapataquiw ucjj lurta. Machʼa pachatac achunacap sejjentañajjataquiraquiw uc luraracta; cunalaycutejj aca kokamp achupamp chhaktayañajj llaquisiyituwa.

14. Ucat uva yapun patronajj sari. Uca nayra mankʼañ aceitun alin layminacap uva yap aynachar imanti; munañaparjamaw take chekar imantaraqui, mayanacjj mä chekaru, mayanacsti yakha chekaruraqui.

15. Jaypachaw ucqhatjj sarakjjäna, ucat uva yapun patronajj jilakatapar säna: Jutam, trabajiriw uva yapur sarakañäni.

16. Ucat uva yapun patronamp jilakatapampejj uva yapur trabajir sarakapjjäna. Ucat jilakatapajj patronaparojj sï: Uñtam, acajjay uca kokajja.

17. Ucat uva yapun patronajj uca kok uñti, cawquïrirutejj qʼitha aceitun layminacamp alcatayatäcän ucaruw uñjaraqui, ucatsti wal laymintjjatayna; achunacsti achuñ kalltapjjaraquitayna; uca alin sumätap uñjaraquïna. Achupasti nayra mankʼañ aceitun achjamaraquïnwa.

18. Patronasti jilakataparojj siwa: Qʼitha aceitun kokan layminacapajj saphin umap catupjjatayna ucat saphejj wali chʼam churi. Uca saphin chʼamap laycuw qʼitha layminacajj mankʼañ achunac achupjjatayna. Janitejj jiwasajj uca layminac alcataycasänjja, alejj jiwsuñapänwa. Jichhasti alin achqui uca walja achunac sejjentä, achupsti nayatac pachpaw machʼa pachatac sejjentä –sasaw säna.

19. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar saraquïna: Jutam, uva yapu aynach sarakañäni, ucatsti imantat layminacajj achpachat janich uc uñjaniraquiñäni. Achupasti machʼa pachatac sejjentañajjataquiwa, nayan mankʼañajjataquiraquiwa.

20. Ucat cawqharutejj patronajj nayra layminac imantcän ucsaruw sarapjjäna. Jilakataparusti saraquïnwa: Acanac uñtam. Ucatsti nayrïriruw uñjäna; ucansti wal achutayna, sumätap uñjaraquïna. Ucat jilakatapar säna: Aca achunac machʼa pachatac sejjentarapita, nayan mankʼañajjataqui. Achupasti nayra mankʼañ aceitun achjamaraquïnwa. Ucat jupajj säna: Wali jayapuniw alinacjj uñjta, ucat jilarquir achunac churitu.

21. Ucat jilakatajj patronapar säna: Cunatarac aca chekarust jut-tasti, aca aliru, jan ucajj aca alin laymip ayruntiristi? Cunalaycutejj takpach uva yapu oraketjja, acawjajj jan walipuniwa.

22. Uva yapun Patronanasti juparojj saraquïnwa: Jan uqhäm sistati; jan suma orakëtapjj yatïyätwa, ucat nayajj jumar sisma: Ac-chʼa pachaw ucar khechʼta –sasa. Jichhasti walja achu churatap uñjtajja.

23. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar säna: Aca chekar uñtam. Acanjja mä yakha laym ayruracta, uqhämaraquiw jumajj aca chekan nayrïrits jucʼamp jan suma orakëtap yatiractajja. Ucampis alir uñjam. Ac-chʼa pachaw ucar khechʼta, ucansti wal achuntaraquitayna. Uca achunac apthapim, machʼa pachatac sejjentaraquim, ucan nayatac pachpa utjascaquiñapataqui.

24. Ucat uva yapun patronajj wastat jilakatapar säna: Acarurac uñtam, nayan ayrut yakha laym uñjaraquim; nayajj ucar khechʼaractwa, ucansti achojj achuraquiwa.

25. Jilakataparusti sascaquiwa: Acar uñtam, khepïr uñjaraquim. Acjj mä suma orakeruw nayajj ayrta; ac-chʼa pachaw ucar khechʼaracta. Mä kawkha layminac mankʼañ achojj achutayna, yakha layminacansti qʼitha achunacaw achuraquitayna. Aca alirojj yakhanacarjamaw khechʼaracta.

26. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar säna: Cuna layminacantejj jan suma achojj achqui, uca layminac laymirasin ninar phichhantam.

27. Ucampis jilakatapajj juparojj siwa: Cawquïr layminacatejj wañäqui ucanac laymirañäni, ucatsti orak alltaraquiñäni. Mä jucʼa pachamp ucar khechʼañäni, ucat inas jumataquejj suma achojj ach-chispa; achun ucqhasti machʼa pachatac uc imasiñamataqui.

28. Ucat uva yapun patronajj jupan jilakatapampejj takpach uva yapun achur kokanacaruw khechʼapjjäna.

29. Ucürutsti jaypachaw sarakjjäna. Ucatsti uva yapun patronajj jilakataparuw säna: Jutam, wasitat trabajiriw uva yapur sarakañäni. Cunalaycutejj tiempow jacʼachasisinqui, tucuy urusti mäquiw jutaraqui. Ucat nayatac pachpa machʼa pachatac achunac sejjentañajjawa.

30. Ucatsti uva yapun patronamp jilakatampejj uva yapuruw sarakapjjäna. Cawquïr alit-tejj nayra layminacap khakhakapcäna, ucat qʼitha layminac ucar alcatayapcaraquïn ucqharuw puripjjäna; uca mä alinsti cunayman achuw achutayna.

31. Ucat uva yapun patronajj sapakat maya achut malltʼäna, kawkhatejj utjcän uqhämarjama. Uva yapun patronasti sänwa: Ac-chʼa pachaw aca alir khechʼtanjja, ucatsti nayajj machʼa pachataquiw walja achunac naya pachpatac sejjentaracta.

32. Ucampis jichha cutinjja, achojj walipuniw achunti, uca achunacatsti janiraquiw cawquïris sumäcaraquiti; uqhämaraquiw cunayman jan wali achunacajj utjaraqui. Ucatak chʼamas tucutäc-chejja, janiw nataquejj walïquiti, jichhasti aca kokan chhaktañapaw nayar wal llaquisiyitu.

33. Uva yapun patronajj jilakatarojj saraquïnwa: Cuns aca alitac lurañäni, alin wastat suma achu nayatac pachpa utjascaquiñapataquejja?

34. Jilakatajj patronaparojj siwa: Juman qʼitha aceitun kokan layminacap mankʼañ aceitun alir alcatayatam laycuw ucanacajj saphir chʼamañchapjje; ucat saphejj jacascaqui, janiraquiw jiwscaraquiti; ucat sumäscaquïtapjj uñjtajja.

35. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar säna: Uca alejj janiw nayar cuns churquituti; kawkha pachataquitejj saphipajj ñankha ach achuyqui ucajj janiw cuns nayar churquitaniti.

36. Ucampis saphin sumätapjj yat-twa. Nayaw munañajjarjam ucanac aliyta; saphin walja chʼamanïtap laycuw jichhacamajj uca qʼitha layminacajj suma ach achupjje.

37. Ucampis uca qʼitha layminacajj jilapjjewa, saphirusti atipapjjaraquïwa; qʼitha layminacan saphipar atipatap laycusti walja ñankha achunac achu. Uqhäm walja ñankha achunac achutap laycuw alejj jiwsuñ kallti; janitejj jiwasajj ucar aliyañatac mä cuns lurcañänejja, alejj ninar jakontañataquiquëjjaniwa.

38. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar säna: Uva yap aynachar sarakañäni, nayra layminacan ñankha ach achutaps jan achutaps uñjaraquiñäni.

39. Ucat uva yap aynachar sarakapjjäna; ucatsti nayra layminacan achupan ñankhar tucutap uñjapjjaraquïna; jïsa, nayrïri, payïri, khepïrimpachaw ñankhar tucupjjatayna.

40. Khepïr alinjja, qʼitha achunacajj suma churir layminacar pharsuñcama jiwsuñcamaraquiw atipapjjatayna.

41. Ucat uva yapun patronajj jachäna, ucat jilakataparojj säna: Cunamps nayajj uva yapujjatac luririscäyätjja?

42. Nayajj uva yapun achupan ñankhar tucutap yatjjäyätwa, aca alinacaquiw jiltʼäna. Jichhasti aca nayrapach suma ach achurinacajj ñankharuw tucupjjaraquitayna; takpach uva yapu alinacasti jiwsusin ninar phichhantañataquiquiw walëjje.

43. Aca khepïr alirojj cawquïrin laymipatejj pharacän ucarojja, suma orakeruw ayruracta, uca orakesti nayataquejj takpach uca yakha uva yapu orakenacat sipan jucʼamp sumänwa.

44. Uqhämaraqui cunatejj aca oraken utjcän uc yawsta, aca alir uca lant ayruntañajjataqui, ucjj jumajj uñjtawa.

45. Ucat uñjaractawa, mä kawkha layminacanjja, suma achunacaw achüna, mä yakhepanacansti qʼitha achunacaw achuraquïna. Nayan jan laymiratajj laycu ninar jan liwintatajj laycuraquiw ucanacajj suma laymir atipjapjjätayna, pharsuñapcama.

46. Jichhasti, uva yapujjajj wali sum uñjatächïnsa, uca yapun alinacapajj ñankharuw tucupjjatayna; janiraquiw uca alinacanjj suma achunacajj achcaraquiti. Aca alinac utjayasaw, machʼa pachataquejj nayatac pachpa achunac sejjentañ munäyäta, ucampis ucanacajj qʼitha aceitun kokjamaw tucupjjäna; yawsusin ninar jakontañataquiquiw walëjje. Ucanac chhaktayañajj wal nayar llaquisiyaraquitu.

47. Ucampis cunat jucʼamps uva yapujjan luririscäyätjja? Amparajj inactʼit jan khechʼañajjataquejja? Janiwa, nayajj ucarojj khechʼtwa, oraks alltaractwa, waña layminac laymirta, wanumpis jachʼiquiparactwa; amparajjajj niyapun ur jornal lokatatatawa. Tucusïwejj jacʼachasinquiwa; take uva yapu alinac yawsusin ninar naqhantañapatac liwintañajj wal llaquisiyitu. Qhitis uva yapujjar ñankhaptaypacha?

48. Ucat jilakatajj patronapar säna: Janit uva alin jachʼätapajj uqhäm lurcpacha? Janit layminacajj suma saphinacar atipcpacha? Layminacan saphinacar atipatap laycuw, alirnucstapjjäna, uca layminacasti jupanacataquiw chʼam apsupjjaraquïna. Ucat nayajj sista: Janit uva yapun alipan ñankhar tucutapajj uca laycüqui?

49. Ucat uva yapun patronajj jilakatar säna: Uva yap alinac tincsuyañäni. Ucatsti ninar phichcatañäni uva yapu oraken jan jiritatatäñapataqui, cunalaycutejj nayajj take cunatejj waquisqui uc lurta. Cunat jucʼamps uva yapujjatac luririscäyätjja?

50. Ucampis jilakatajj uva yapun patronapar siwa: Mä jucʼamp suytʼaquimaya.

51. Patronasti saraquïnwa: Waliquiwa, uqhämajj mä jucʼa pachataquiw suytʼä uva yapu alinac chhaktayañan nayar llaquisiyatap laycu.

52. Uqhämasti aca uva yap aynach chekan nayan alcatayat alinacat layminac laymirañäni, cawquïr alit-tejj nayrakat ucanac apakctan uca pachpar wastat alcatayañäni; uca alitjja, cawquïr layminjj cʼallcʼu achojj utjc-chi, uca laymjj layminucuñäni, ucat nayra ali layminacjj cʼallcʼu layminac lant alcatayañäni.

53. Ucsti uca alin jan jiwsuñapataquiw lurä; uqhämat inas uca saphinacajj munañajjarjam nayatac pachpa utjascac-chispa.

54. Cuna layminactejj munañajjarjam ayrcta, ucanacan saphinacapajj jacascaquiwa; ucanac munañajjarjam aliyascaquiñajjataquiw aca alin layminacap uca saphinacar alcatayä. Jïsa, nayajj tayca alipan layminacap uca saphinacar alcatayä, saphinacan nayatac pachpa utjascaquiñapataqui. Cunapachatejj chʼamanïpcan ucapachajja, inas suma achojj nayatac pachpa ach-chispa; ucatsti inas uva yapujjan achupat cusisirista.

55. Ucat uca qʼithar tucut nayra alit layminac laymirapjjäna, ucat ucanacjj qʼithar tucut nayra mankʼañ alinacar alcatayapjjaraquïna.

56. Uqhämaraqui uca mankʼañat qʼithaptat alinacat laymirasaw tayca alipar ucanac alcatayapjjaraquïna.

57. Uva yapun patronajj jilakataparojj sänwa: Jucʼamp cʼascʼa qʼitha layminacac alinacat laymiram; ucanac lantsti satajjarjamaw alcatayäta.

58. Wastat uva yapu alinacar khechʼañäni, ucan layminacap asquichtʼaraquiñäni. Cawquïr layminacatejj pokotäpqui, jiwsuñapäcarac ucanac alit laymirasaw ninar phichhantañäni.

59. Saphinacan sumätap laycu ucat wastat chʼamañchasiñataquiw uc lurta. Uqhäm layminac jiwas turcquipanjja, sumajj ñankharuw atipaspa.

60. Nayra layminacamp ucanacan saphinacapamp aliyascaquitajjat nayra layminac wastat tayca alipar alcatayatajjata, tayca alipan saphinacap saphintayascaquitajjata, uva yapujjan alinacapan suma ach inas wastat ach-chispa; wastat uva yapujjan achupat cusisiñajjataquisa, nayrïr achun saphipsa layminacapsa, aliyascaquitajjat inas walpin cusisiñajjataquiraquïchispa.

61. Ucanac laycu jan karis chʼamasamp uva yapun trabajañasatac yanapirinac jawsanim. Uqhämat jiwasajj waquichsna, nayan wastat nayra achunac achuyañajjataqui; uca nayra achusti sumawa, take yakha achunacat sipan jucʼamp musphcay sumaraquiwa.

62. Uqhämasti sarañäni, ucat aca khepa cutimp chʼamtʼas trabajaraquiñäni, cunalaycutejj tucuyäwejj jacʼachasinquiwa; janiw mä cutimp uva yapujjan alinacapat jan wali layminac laymircäti.

63. Layminac alcatayam; khepïrinac nayrakat alcatayam, nayrirïñapataqui, nayrïrinacasti khepirïñapataqui; ucatsti alinacan thiyanacap alltam, achachïpas wawäpasa, nayrirïnacamp khepïrinacampi, uqhämarac khepïrinacamp nayrïrinacampi, khepïr cutimp take alinacan machakat khechʼatäpjjañapataqui.

64. Ucat mä cutimpic orakenac alltam, jan wali layminac laymiram, wanump jachʼiquiparaquim, cunalaycutejj tucuyäwejj jacʼachasinquiwa. Aca khepa alcatayatanacatejj alipjjani, nayr achcaraquin ucqhajja, jumajj aliñapataquiw waquichäta.

65. Ucanacajj aliñ kalltapcan ucqhajja, cawquïr laymitejj cʼallcʼu ach churcan ucanacjja, suma layminacan jilataparjama, chʼamanïtaparjamaw laymiräta; janiraquiw uca jan walinac mayac layminuc-cätati. Uqhäm lurasmajja, saphejj alcatayatataquejj sinti chʼamanïspawa, alcatayatasti jiwsuraquispawa, nayasti uqhämat uva yapu alinacajj chhaktayaraquirista.

66. Uva yapu alinac chhaktayañajj llaquisiyituwa; ucat suma alinacan jilataparjam jan walinac laymirjjäta. Uqhäm saphimp phathumpejj quipca chʼamanïpjjaniwa, suma alinacan jan wali alinacan atipjañapcama. Ucat jan walejj yawsutäni, ninar phuchhantataraquïni, uva yapujjan jan inamay jiritatatäñapataqui; uqhämat jan walïc ucanacjj uva yapujjat tincsuyä.

67. Ucatsti nayra ali layminacjja, wastat nayra alir alcatayä.

68. Nayra ali layminacsti nayra alin layminacaparuw alcatayaraquï; uqhämat ucanacjj wastat chicayä nayra achjam achuñapataqui. Ucanacasti mayaquïpjjaniwa.

69. Jan walinacajj uva yaputjja uc-chʼpach oraketpach liwinucutäniwa, cunalaycutejj aca mä cutiquiw uva yapujjat jan wali layminac laymirä.

70. Ucat uva yapun patronajj jilakatapar qhiti; jilakatasti patronan camächitaparjamaw sarasajj luraraquïna, yakha trabajirinac irpanïna; ucanacasti jucʼaniquïnwa.

71. Uva yapun patronajj jupanacarojj sänwa: Uva yapujjar chʼamamp trabajir sarapjjam, cunalaycutejj khepa cutimpiquiw uva yapujj lurä; tucuy urun jacʼancatap laycu, jutatap laycuraqui. Jumanacatejj chʼamanacamamp nayamp trabajapjjätajja, uca lak jutir pachatac nayatac pachpatac sejjentat achut cusisipjjaraquïtawa.

72. Ucat trabajirinacajj sarapjjäna, ucatsti wali chʼamampiw trabajapjjaraquïna; uva yapun patronasti jupanacamp chicaw trabajaraquïna. Jupanacajj uva yapun patronan camächitanacaparuw take cunan phokhapjjaraquïna.

73. Wastat ucapachat ucsarojj yapun nayra achojj achuñ kalltäna, nayra layminacas alis walpin jachʼaptañ kalltapjjaraquïna; qʼitha layminacasti khakhartapjjänwa, liwinuctañ kalltapjjaraquïna. Ucanacasti saphit patacamaw quicpa chʼamanïtap catjjäsipjjäna.

74. Uqhämaw jan karis uva yapun patronan camächitanacaparjamajj trabajapjjäna, jan walinacar uva yaput jakonucuñcama. Patronajj jupatac pachpaw alinacarojj wastat nayra achjam achuyäna, ucanacasti mayaruquiw tucupjjaraquitayna, achunacasti quipcaraquïnwa. Uva yapun patronajj cawquïr achunacatejj nayra pachatpach jupatac wali sumäcänjja, uca nayra achunac jupatac pachpajj imasiraquïna.

75. Ucat cunapachatejj uva yapun patronajj achupan sumätap uñjcänjja, uva yapupan jan ñankhar tucutap uñjcaraquïnjja, ucapachajj trabajirinacapar jawsasaw jupanacarojj säna: Aca khep khepaw uva yapujjarojj khechʼtanjja. Jumasti uñjtawa, nayajj munañajjarjamaw luraracta, nayra achjj aliyascactwa, ucasti nayrapachjam sumawa. Jumajj bendicitätawa, nayamp uva yapujjan jan karis trabajatanacamatsa, camächitanacajjar phokhatanacamatsa, wastat nayar nayra ach apanitanacamatsa. Jichhajj uva yapujjajj janiw ñankhar tucutäquiti, jan walisti liwinucutaraquiwa. Ucanac laycuw uva yapujjan achunacapat nayamp chicajj cusisipjjäta.

76. Cunalaycutejj jaypachaw uva yapujjan achup nayatac pachpajj lak jutir pachatac sejjentä. Uva yapujjar khep khepaw khechʼta, jan wali layminac laymirta, wanumpiw jachʼiquiparacta, ucawj orak allcataracta; ucat nayatac pachpaw achunac satajjarjamajj walja pachatac sejjentä.

77. Cunapachatejj ñankha achojj wastat uva yapujjar mantcan ucapachajja, sumsa jan walsa kʼal apthapiyä; sumsti nayatac pachpaw sejjentä, jan walsti pachpa chekaruw waranucü. Uca khepatsti arsut pachamp tucuyäwimpejj jutaniwa, uva yapujjajj ninamp phichhantataraquïniwa.

Print