“Elise le Enisinia,” Uo, Iuni 2024, 30–31.
Elise le Enisinia
Atonu e le lava lo’u atamai, o le mafaufau lea o Elise.
O lenei tala na tupu i Kenya.
“Elise, ala i luga,” o le tala lea a Tina.
Sa oi Elise ma taavale solo. Sa manao o ia e moe pea!
Sa moeiini ona mata mo se minute umi atu. Ona ia mafaufau lea i ana uo i le aoga ma mea o le a ia aoaoina iina. Na iu lava ina tolotolo ese mai o ia mai le moega e fai lana tatalo.
“Tama Faalelagi pele,” sa ia tatalo ai, “faafetai i Lau Afio mo se aso fou. Faamolemole fesoasoani mai ia ou oo i le aoga i le taimi atofaina. Fesoasoani mai ia te a’u e aoao ma ia agalelei atu i isi. I le suafa o Iesu Keriso, amene.”
Sa ta le 4:00 i le taeao, ma sa pogisa pea ia fafo. Sa mamao ese le aoga a Elise. O le mafuaaga lena na tatau ai ona ala vave o ia i luga. Ae sa ia iloa e taua le aoaoina. Ma le isi, e tatau ona alu o ia i le aoga pe afai e manao o ia e avea ma se enisinia i se aso!
A o le’i aluese atu o ia, sa uu mai e Elise lana ato tusi ma sina chapati (panikeke) mo le malutaeao. Sa uma ona ia aia le falaoa mafolafola a’o ia faatali mo le pasi.
A alu le pasi iina, sa alu ifo le la i luga o fale i se mea mamao. Sa oso Elise i luga ma maua lona nofoa. Sa ia tilotilo atu i fafo i le faamalama ma mafaufau e uiga i le avea ma se enisinia. E i ai se aso, na te fausia ai ni masini e fesoasoani ai i tagata.
Ina ua ia oso ese mai le pasi, sa i ai pea ni nai pitonuu e savali ai Elise e agai atu i le aoga. Sa ia siakiina le taimi ma amata ona tamoe. E le mafai ona tuai o ia!
“Talofa, tamaiti” o le tala lea a Auntie Claudia. O le “Auntie” o le ta’uga lena o lo latou faiaoga. “O le asō tatou te aoao ai e uiga i vaegamea.”
Sa nofo sa’o i luga Elise i lona nofoa. E fiafia o ia i le matematika!
Ae a o tusia e Auntie Claudia ni tala faanumera i luga o le laupapa, sa lagona e Elise le le mautonu. Sa ia toe tilotilo i lana tusi o le matematika, ona tilotilo lea i ana faamatalaga. Sa le’i fetaui ia fuainumera.
“Faamolemole faauma le galuega atofaina i le itulau e 42 a taeao,” o le tala lea a Auntie Claudia. “E mafai ona e faaaogaina le vaega o totoe o le itula e galue ai.”
Na tusi i lalo e Elise le fesili muamua. Sa amata ona ia galueina, ae sa oo ina le mafai ona ia faaauauina. Sa mapuea o ia. Atonu e mafai ona fesoasoani lana uo o Jessie.
“Jessie,” sa musumusu atu ai Elise. “E mafai ona e fesoasoani mai ia te a’u e fai le fesili muamua?”
Na lūlū le ulu o Jessie. “O loo ou taumafai e faauma la’u galuega a o le’i uma le vasega.”
Sa faauu Elise. Sa ia liliu atu i lana uo o Miguel. “E te iloa le auala e fai ai le mea muamua?” sa ia fesili ai.
Ae sa pisi tele foi Miguel. “Faamalie atu,” na ia fai atu ai, ma faaauau pea ona galue.
Sa lagona e Elise le pei e faafaufau. Sa masani ona lelei tele o ia i le matematika!
Ina ua taunuu Elise i le fale, ua toe pogisa foi. Sa vaivai lava o ia. Ma sa manaomia pea ona faauma ana meaaoga.
Sa toe amata ona galue Elise i lana meaaoga. Ae sa le mafai lava ona ia faia. O fuainumera na tiga ai lona ulu! Atonu e le mafai ona avea o ia ma seenisinia.
O le taimi lava lena, na nofo ifo ai i lalo Ema le uso matua o Elise i ona autafa. “O seki oe?” sa ia fesili ai
Sa oi Elise. “Ou te le iloa pe faapefea ona fai fesili nei! E iloa e isi tagata uma i le vasega ona fai. E le lava lo’u poto.”
sa ataata Ema. “E te atamai !” o lana tala lea. “Pe a faigata se mea, e le faapea ai la e te le poto. E foliga mai e te manaomia nisi faataitaiga. Lea, faaali mai ia te a’u le mea o loo e galue ai. E mafai ona ou fesoasoani ia te oe.”
Sa faaali atu e Elise ia te ia le fuainumera, ma sa amata ona tusi e Ema ia numera. Ina ua mavae ni nai minute, sa amata ona malamalama mea uma. Sa aveese e Elise le penitala mai le lima o Ema ma faauma ai le meaaoga.
“Ua e mafaia!” o le tala lea a Ema. “Faataitai pea! Afai e te le toe mafai ona fai, e mafai ona ou fesoasoani ia te oe.”
Sa lagona e Elise le mafanafana a o amata ona ia galue i le isi faafitauli. Sa tali mai le Tama Faalelagi i lana tatalo i le taeao ma fesoasoani ia te ia e aoao! Sa faafetai o ia ona sa Ia tuuina atu ia te ia se uso matua onosai e faamatala atu ia te ia faafitauli. Faatasi ai ma le fesoasoani a le Tama Faalelagi ma sina galuega faigata, e mafai moni lava ona avea o ia ma se enisinia i se aso!