“Vavega i Tanna,” Mo Le Malosi o le Autalavou, Oke. 2023.
Vavega i Tanna
O se loli na goto, o se faaputuga o fomu o faatalanoaga o papatisoga, ma se paga o faifeautalai tuuto—sa avea uma ma vaega o vavega i le Pasefika i Saute.
Ata na pueina e Leslie Nilsson
Na maua e Mark J. Messick, le peresitene o le Misiona a Vanuatu Port Vila, se valaau mai le peresitene o le itu i le Motu o Tanna e talosagaina ia auina atu faifeautalai iina. E toa 80 tagata sa faatalitali ina ia faatalanoaina ina ia mafai ona latou o mai ia Iesu Keriso ma Lana Ekalesia toefuataiina e ala i le papatisoga!
Sa taumafai Peresitene Messick e auina atu ona fesoasoani e faatautaia ia faatalanoaga. Sa manaomia ona la malaga mai le Motu o Éfaté, lea o loo tu ai le ofisa o le misiona, i Tanna, e silia ma le 130 maila (209 kilomita) le mamao. Ae e tele ni luitau ogaoga na oo mai i lo la ala.
O Mea Faatuai e Le Tatau ona Faalavelavea
Muamua, na amata ona ola tele le maugamu ola o Tanna. Ona faaleagaina lea e se afa laitiiti le tele o Tanna. Mulimuli ane, na oo mai le KOVITI-19 i Vanuatu i le 2022, ma na tapunia mea uma. E leai se tasi na faatagaina i totonu po o fafo o Éfaté po o Tanna.
I ni masina mulimuli ane, i le mavae ai o le faatoafilemuina o mea, na taunuu ai Elder Brian Moses Nalin ma Elder Silas Toa i Tanna, ua sauni e faatalanoa tagata. Sa fefe Peresitene Messick nei pa’ū le aofai o tagata sa mananao e papatiso ona sa latou faatalitali mo se taimi umi lava.
Ina ua taunuu Elder Nalin, o se tagatanuu o Tanna, ma Elder Toa, e le 80 tagata o loo faatalitali—ua 114 nei.
Vaitafe o Saetsiwi
Ina ia oo atu i se paranesi mamao i Saetsiwi i le Motu o Tanna, na ave atu ai le taavale a Elder Nalin ma Elder Toa ona savavali atu ai lea i luga o se mauga mo le tolu itula, sa leai se isi mea na ai ae na o popo na la maua i le ala. Ae ina ua latou taunuu i Saetsiwi, sa le mafai ona la mauaina le peresitene o le paranesi. Ona amata lea o timuga ma matagi.
Na faatumulia vaitafe i timuga, lea na iloa e Elder Nalin o le a le pine ae le mafai na malaga ma e matautia. Sa toe foi atu faifeautalai i le la loli i le vave e mafai ai, ma le iloaina e tatau ona la o ese mai le mauga. Sa sopoia ma le saogalemu e faifeautalai e toalua le vaitafe muamua, ae i le vaitafe lona lua, sa mau le loli. Sa la tulei ma aumai isi e fesoasoani e tulei, ae sa lei minoi le loli.
“Sa Faatalitali”
Sa matauina e Elder Nalin se isi vaitafe o tafe atu ia i latou ma e sili atu lona telē. Sa ia fai mai mulimuli ane, “Sa laitiiti lava le matou vaitafe, e pei o loo faatalitali mai mo i maua e o ese.” Ae o le a le tumau e faavavau lena mea.
Na ola ae uma faifeautalai ia i Vanuatu, lea e masani ona seasea maua ai taavale ma e taugata tele. O lea la, mo i laua, o le lafoaia o le loli e lei foliga mai o se filifiliga sa’o. Ae sa oo atu le maualuga o le vai i ‘au o faitotoa.
Sa la valaauina Peresitene Messick ma fesili atu po o le a le mea e tatau ona la faia.
Sa tali mai Peresitene Messick, “Faafetai lava mo le valaau mai ia te a’u. E le afaina! Tuu le loli i le mea o i ai ma sue se nofoaga saogalemu i le taimi nei!”
Sa feagai Elder Toa ma Elder Nalin ma luitau a o la taumafai e oo atu i tagata i le motu o Tanna o e sa mananao e papatiso—e aofia ai se timuga faafuasei na lolovaia ai vaitafe sa la sopoia.
Faatuatua i le Mana o le Atua
O Elder Toa, o le tagata mulimuli mai le loli, na fai mai mulimuli ane, “Sa ou tilotilo i le nofoa pito i tua mo a’u tusitusiga paia ma fomu o papatisoga, ma sa leai se mea. Ma sa ou manatu atonu ua uma ona ave e Elder Nalin.” Afai e leiloloa ia fomu, e tatau ona toe foi faifeautalai i Éfaté e aumai ni fomu fou.
Ona amata lea e se tasi o tagata na sau e fesoasoani ona ee mai. Sa lei malamalama Elder Toa i le mea sa ia fai mai ai. Ae sa malamalama Elder Nalin ona o lana lava gagana. Sa ia ee atu i lana soa, “Alu ese mai le loli, e i ai le mea lae sau!”
Sa oso atu Elder Toa i fafo o le faitotoa i tua ona ua oo le vai i le faamalama i luma. O le taimi lava na ia alu atu ai i fafo, na tafi ai e le vaitafe le loli i le vai. A o latou matamata i le tafe mai o le loli i lalo, sa mafai ona latou vaai i tusitusiga paia ma fomu o papatisoga i le nofoa pito i tua.
Na saunoa mulimuli ane Elder Toa, “A o ma i ai pea i le vaitafe, sa ma valaau atu i le mana o le Atua e puipui a ma tusitusiga paia ma fomu o papatisoga. Sa ma faatuatua e mafai ona Ia laveaiina e tusa ai ma Lona finagalo.”
“Ina ua uma le ma tatalo, sa ma iloa o le a lelei mea uma,” o le tala lea a Elder Toa mulimuli ane.
E Silafia e le Atua le Auala e Laveai Ai
Sa valaau mai ma ta’u mai e le peresitene o le itu ia Elder Toa ma Nalin o le peresitene o le paranesi a Saetsiwi, o le tagata lava lea e tasi sa le mafai ona la mauaina muamua, ua mauaina le la loli. Sa tuleia e le vaitafe le loli i le 820 futu (250 mita) mai le auala autu, ae e ui na susū le afi ma sa tatau ai ona toso le loli mo isi lipea, ae o fafo o le loli sa lei omoomo pe maosiosia. Peitai, o a la tusi o lesona, api, ma tamaitusi na susu ma faaleagaina. “Na le mafai ona e faitauina nisi o upu,” na saunoa ai Elder Toa.
Ae o le mea e sili ona taua o isi mea uma, o a la tusitusiga paia ma fomu o faatalanoaga sa mago ma e lei afaina.
E ui ina sa lafoai e Elder Toa ma Elder Nalin le loli i le vaitafe ua lolovaia, ae na maua mulimuli ane. E ui ina sa manaomia le lipeaina o le afi, ae sa lei omoomo le loli pe maosiosia. Ae o le mea aupito ofoofogia o mea uma, o mea aupito sili ona taua sa la tauaveina i totonu sa le’i afaina.
“Savali ma Lou Loto”
Sa malaga atu faifeautalai i paranesi uma e valu lea sa manaomia ona latou faatautaia ai faatalanoaga i Tanna. Talu ai ona sa faaleagaina le afi o le loli, sa tele ai ina la savavali. Sa fai atu mulimuli ane se tasi o i laua i lona uso a faifeautalai, “A le lavava ou vae i le savali, e te savali ma lou loto.”
I se tasi paranesi lava ia, e 48 tagata sa faatalitali ma le faamaoni ina ia papatisoina. Sa faatalanoaina e Elder Nalin i latou o e tautatala i gagana moni a Tanna, ma sa faatalanoaina e Elder Toa ia tagata e tautatala i le faaBislama. Ina ua uma, sa faateia i latou i le vaaia o le goto o le la. Na atoa lelei le aso o fai faatalanoaga.
Sa sopoia e Elder Toa ma Elder Nalin ia Tanna e papatiso ia tagata o e na taliaina le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso.
Sa latou papatisoina tagata i le isi itu o le motu, o le toatele o i latou o aiga, i vaitafe ma le sami. Sa lei lava ni laei o le papatisoga, o lea sa tuuina atu ai e nisi o tagata fou o le ekalesia o latou lavalava susu i se isi tagata seia oo ina papatisoina uma i latou.
Sa papatisoina e faifeautalai ia tagata, o le toatele o i latou o aiga, po o fea lava sa i ai, e tusa lava po o le a le mamao. Sa faaalia uma e tagata ma faifeautalai le faatuatua tele.
E pei ona saunoa ai le Perofeta o Iosefa Samita, O le a o atu a tatou faifeautalai … ; … o le upu moni a le Atua o le a agai atu i luma ma le malosi, mamalu, ma tutoatasi, seia ulufia konetineta uma, asia nuu uma, ufitia ai atunuu uma, ma lagonaina i taliga uma, seia faataunuuina uma fuafuaga a le Atua, ma o le a fetalai mai Ieova Silisili ua maea le galuega.”1