Ki hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú
Naunau ki he Moʻui Lelei Fakaelotó
Siulai 2024


“Naunau ki he Moʻui Lelei Fakaelotó,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Siulai 2024.

Tokoni ki he Moʻuí

Naunau ki he Moʻui Lelei Fakaelotó

Ko ha fanga kiʻi tokoni ʻeni ke ke moʻui lelei fakaeloto ai.

Sīsū Kalaisi

Mahalo te ke lava ʻo fakakaukau ki ha ngaahi founga lahi ke moʻui lelei ai ho sinó ʻi he fakaʻau ke ke matuʻotuʻa angé. ʻOkú ke ʻiloʻi ʻoku ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻiate koe pea ʻokú Na finangalo ke ke tokangaʻi ho sinó. Pea “ʻoku kau ʻi hono tokangaʻi ho sinó ʻa hono tokangaʻi hoʻo moʻui lelei fakaeʻatamaí mo fakaelotó” (Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú: Ko ha Fakahinohino ki Hono Fakahoko ha Ngaahi Filí [2022], 29). Ko ha ngaahi meʻa ʻeni te ke lava ʻo fai ke tokoniʻi ai koe ke ke moʻui lelei fakaeloto mo koe!

  • telefoni toʻotoʻo

    ʻŪ tā fakatātā ʻa Emily E. Jones

    Fetuʻutaki mo e niʻihi kehé. Tautautefito ki he taimi ʻokú ke ongoʻi loto-mamahi aí, mahalo te ke fie nofo toko taha pē. ʻOku sai pē ia ʻi ha kiʻi taimi, ka ʻoku toe mahuʻinga foki ke tuku ha taimi ke ke feohi ai mo e kakai langaki moʻuí. ʻOku meimei ke toe fakautuutu ange maʻu pē ʻa e ngaahi faingataʻá ʻi he nofo toko tahá.

  • lea ʻoku hiki ʻi ha ngaahi foʻi pula

    Fakahaaʻi hoʻo ngaahi ongó. Akoako ke faitotonu ki he anga hoʻo ongó. Talanoa fekauʻaki mo hoʻo ngaahi ongó ʻi ha founga pau. Pea ko hono moʻoní, ʻoku sai pē ke ke tangi! Fakakaukau ki he taimi naʻe tutulu ai ʻa Sīsuú (vakai, Sione 11:32–35).

  • foʻi ʻuto

    Fakatokangaʻi ko e ngaahi ongó ko ha fakamatala. Neongo ʻe lava ke ongo taʻefiemālie ia, ka he ʻikai ke lava ʻe he ngaahi ongó ʻo fakamamahiʻi koe. Feinga ke ke ʻiloʻi ho ngaahi ongo fakaelotó pea fakatokangaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau tala atú.

  • peni, penivahevahe, polosi vali

    Akoako ʻa e taukei ke kātekiná. ʻI he taimi ʻokú ke loto-mamahi pe puputuʻu aí, ako ke mapuleʻi ʻa e ngaahi ongo ko iá ʻi ha founga ʻoku moʻui leleí. Hangē ko ʻení, ʻoku ʻilo ʻe ha kakai tokolahi ʻoku tokoni ʻa e luelué, fanongo mūsiká, tā fakatātaá, lotú, pe hiki ha tohinoá.

  • ʻū konga ʻao

    ʻOua ʻe nōfoʻi ʻi he ngaahi ongo taʻe-fakafiemālié. Mihi fakamanava loloa pea fakakaukauloto ki ha ngaahi konga ʻao ʻoku tētē ʻi he langí, pe ko ha vai ʻoku tafe hifo ʻi ha vaitafe. Fakahaaʻi hoʻo ngaahi fakakaukaú mo e ongó pea feinga ke tukunoaʻi ke mavahe atu.

  • ngaahi folofolá

    Hokohoko atu hono fafanga ho laumālié. Ko e folofolá, ngaahi himí, lotú, maʻulotú—ʻoku tokoni ʻa e ngaahi meʻa kotoa ko ení ke fakamālohia ho laumālié, pea ʻe tokoni ia ki he toenga ho sinó ke ke moʻui lelei.

  • hina vai mo e sū

    Feinga ke ke moʻui lelei fakatuʻasino. ʻOku fehokotaki ʻetau moʻui lelei fakaelotó mo e moʻui lelei fakatuʻasinó. ʻE tokoni hoʻo kai ʻa e meʻakai moʻui leleí, maʻu ha mohe feʻungá, mo hono fokotuʻu ha tōʻonga moʻui ʻo e fakamālohisinó ke ke moʻui lelei fakaeloto ange ai ʻi hoʻo tupulakí.

  • tamasiʻi mo ha faʻē

    Kole ha tokoni ʻi he taimi ʻokú ke fiemaʻu aí. ʻOku fiemaʻu ʻe hotau sinó ʻi he taimi ʻe niʻihi ha tokoni fakapalōfesinale ke tau moʻui lelei mo fiefia ai. Ko e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ko ha tāpuaki ia mei he Tamai Hēvaní, ʻa ia ʻokú Ne finangalo ke tokoniʻi kitautolú. ʻI he founga tatau pē, mahalo te tau fiemaʻu ha tokoni mei he kau toketaá mo e kau faifaleʻí ke tau ʻi ha tuʻunga lelei fakaeloto he taimi ʻe niʻihi. Kapau ʻokú ke ongoʻi ʻoku fuʻu fuoloa hoʻo loto-mamahí, pe ʻokú ke fakakaukau ke ke fakalaveaʻi pē koe, kātaki ʻo kole ki ha taha lahi ke tokoni atu. ʻOku ʻikai totonu ke ke fuesia toko taha pē ʻeni! Kakapa atu ki he ngaahi tāpuaki kotoa pē kuo tokonaki ʻe he Tamai Hēvaní maʻaú.