Kom̧ Jab Bar Ruwamāejet
Jen Bisop Gérald Caussé
Rikakpilōklōk eo Kein Kajuon ilo Bisporik eo Eļap
Ilo Kabun̄ in ejjeļo̧k rūwaimājet ro im riajimakeke ro. Ewōr wōt jemjān jati.
Elōn̄ iaad ilo juon iien ak bar juon eaar pād ilo juon jekjek me eaar kāāl n̄an kōj, ijo jaar en̄jake riuwaimejet ak jab aenōm̧m̧an. Jekjek in eaar waļo̧k n̄an baam̧le eo am enan̄in ļalem iiō ko remootļo̧k ālkin an Būreejtōn Thomas S. Monson kar letok kūr eo n̄an eō n̄an jerbal āinwōt juon Ritōl Eutiej an Kabun̄ in. Kūr in eaar menin aikuj n̄an an baam̧le eo am em̧m̧akūt jān juon jikin aiboojoj kōm kar lem̧ōņōņō kake elōn̄ ļo̧k jān rōn̄oul iiō ko. Lio pāleō im n̄a kōmij kememej wōt en̄jake eo an ajri ro nejim ke raar jeļā kōn oktak eo. Ļaddik eo nejim 16 iiō-dettan eaar kwaļo̧k, “Ejjeļo̧k juon jorrāān n̄an jidik. Kom̧ maron̄ etal; inaaj pād wōt!”
Innām em̧ōkaj an errā n̄an itok ippām tok im tiljek ilo kar nōbar iien in em̧m̧an ekāāl ilo mour eo an. Mour ilo peļaak ko rekāāl ium̧win iiō ko remootļo̧k eaar waļo̧k n̄an juon katak im lem̧ōņōņō kōn en̄jake eo n̄an baam̧le eo am, eļaptata kōn karuwainene eo ejouj im em̧m̧an an Armej ro Rekwojarjar ilo Raan-ko Āliktata. Ilo am kar mour ilo laļ ko roktak, kōm kar kam̧oolol bwe ippān doon an armej an Anij aolepān laļ in ej juon men em̧ool im loe.
Kūr eo aō eaar tōlļo̧k eō n̄an kelo̧k n̄an elōn̄ laļ ko im kar letok n̄an n̄a jokālet eo an iien eo em̧m̧an n̄an tōl ilo elōn̄ kweilo̧k ko. Ilo aō kalimjōk elōn̄ jarlepju ko, emakijkij aō lo membōr ro rej jutak ilo etan elōn̄ laļ ko, kajin ko, im m̧anit ko. Juon iaan jekjek ko rekabwilōn̄lōn̄ an iien bōk eddo an ko̧jpeļ in ad ej bwe ejjab lōn̄ jon̄an n̄an juon eria ak juon kumi in laļ ko. Ej aolepān laļ im aolepān laļ in. Ej m̧aanjappopo n̄an ro̧o̧ltok eaiboojoj an Nejin Anij kōn aiin “ajri ro nejin jān kūōta ko emān in laļ.”1
Men̄e uwaan Kabun̄ in ej eddōkļo̧k ilo elōn̄ wāween ko an, jolet kwojarjar eo ad eļap jān jon̄an oktak ko ad. Āinwōt membōr ro an Kabun̄ in, kōtļo̧k bwe jān m̧ōttan im̧ōn Israel. Jej erom jemjeān jemjati, jokkuun wōt juon ilo jolet ejja baam̧le eo wōt ilo jetōb. Anij eaar kallim̧uri Abraham bwe jon̄an wōt eo enaaj bōk Ko̧jpeļ in naaj ņa etan ālkin etan Abraham, im naaj bonbon āinwōt ineen, im naaj rūttoļo̧k im kōjeram̧m̧an e āinwōt jemeer.2
Juon kallim̧ur kar kōm̧m̧ane n̄an aolep ro rej erom membōr in Kabun̄ in: “Innām kiiō kom̧ jab bar ruwamāejet im ri ito-itak, ak kom̧ citizen ippān ro rem̧m̧an, im kom̧ nukun Anij.”3
Naan eo riuwaimejet ej tok jān naan in Latin eo extraneus, eo ej meļeļe in “(exterior) itulik” ak “jān ilikin.” Ekkā, ej kōjeno̧lo̧k juon eo me ej juon “rilikin” kōn elōn̄ un ko, men̄e ej kōnkeej jān ia, m̧anit, ak ļōmņak ko, ak kabun̄. Āinwōt rikaļoor ro an Jisōs Kraist me rej kajieon̄ pād ilo laļ in bōtaab jab an laļ in, kōj jet iien en̄jake āinwōt rilikin ro. Kōj, em̧m̧anļo̧k jān elōn̄, jeļā bwe jet iien iien ko rem̧m̧an rej jab pād n̄an ro me rej ļōmņak bwe reoktak.
Ilo aolep tōre armej ro an Anij kar kakien er n̄an kōjparok aolep ro me rej riuwaimejet ak ro me remaron̄ lo er ainwōt roktak. Ilo tōre ko etto, juon ruwaimejet ekar jeram̧m̧an jān ejja jekjek in jouj āinwōt lio emej pāleen ak juon riatajinemjen. Āinwōt er, ruwaimejet eo eaar ilo juon jekjek an jab ineem̧m̧an eļap, im an joor eaar pedped ioon kōjparok eo ej bōk jān rijikin eo. Armej in Israel raar bōk kōmeļeļe ko rejejjet ilo wāween in: “Ruwamāejet eo ej ito-itak ippemi ej n̄an kom̧ āinwōt eo ear ļotak eolōpemi, im kwōn yokwe e āinwōt kwōj make yokwe eok, bwe kom̧ kar ruwamāejet ilo āneen Ijipt.”4
Ilo tōre in jerbal in kwaļo̧k eo An, Jisōs eaar juon waanjon̄ak an juon eo eaar etal eļap jān jon̄an an jekjek in jouj im lo̧ļe. Ro raar joļo̧k er jān jukjukinpād eo, ro raar joļo̧k er im kar ļōmņak āinwōt rittoon jān ro rej ļōmņak rekwojarjar ļo̧k kar leļo̧k An tenkwadik im kautiej. Raar bōk juon m̧ōttan jokkuun wōt juon an katakin ko im jerbal in kwaļo̧k eo An.
N̄an waanjon̄ak, Rilo̧mo̧o̧r eo eaar jum̧ae m̧anit ko kar kajutaki an tōre eo An n̄an kōnono n̄an kōrā in Samaria eo, kajjitōk ippān kōn jidik dān. Eaar jijet n̄an m̧ōn̄ā ippān rikien ro im ritōltōl eowōj ro. Eaar jab āliklik n̄an jibadōkļo̧k rilōba eo, n̄an jibwe im kemour e. Kautiej tōmak eo an Roman centurion eo, Eaar ba n̄an jarlepju eo, “Em̧ool Ij ba n̄an kom̧, I ar jab lo tōmak eļap im āinwōt ilo Israel.”5
Jisōs eaar kajjitōk ippād n̄an kautiej kien eo an iakwe eweppān, eo ej juon menin letok eļap im ejej uwaan. Eaar ba:
“Bwe eļan̄n̄e kom̧ij yokwe ro rej yokwe kom̧, ta jinōkjeej n̄an kom̧? Ritōl owōj re jab kōm̧m̧an āinwōt ke?
“Im eļan̄n̄e kom̧ij yokyokwe ro jeōmi im jatōmi wōt, ewi eļap ami kōm̧m̧an jān ro jet? Ri aelōn̄ ko rej jab kōm̧m̧an āinwōt ke?
“Innām kom̧ naaj weeppān āinwōt Jememwōj I lan̄ E eweeppān.”6
Ilo Kabun̄ in, ejjeļo̧k ruwaimejet im ejjeļo̧k armej kowaan er. Ewōr wōt jemjān jemjati. Jeļāļo̧kjeņ eo me ewōr ippād kōn juon Jemed Indeeo ej jipan̄ kōj eļapļo̧k an ļap n̄an jemjān jemjati eo me aikuj waļo̧k ikōtaan aolep em̧m̧aan im kōrā ro ioon laļ in.
Juon eoon jān novel eo Les misérables ej kwaļo̧k ekōjkan an rikabwijer priesthood ro maron̄ kōm̧m̧an n̄an ro me ļōmņak kake er āinwōt ruwaimejet ro. Jean Valjean ej kab m̧ōj kar kōrōļo̧ke āinwōt juon kar rikalbuuj. M̧ōk jān juon iuwe lo wa eo im en̄aden ļo̧k jān kwōle im maro, eaar itakļo̧k ilo juon town edik pukōt juon jikin n̄an kappok m̧ōn̄ā im jikin jokwe n̄an bon̄ōn eo. Ke ennaan eo kōn itakļo̧k eo an eaar ajeded, juon illo̧k juon aolepān ribukōn eo raar kiil kōjām ko aer jān e. Jaab hotel, jaab inn, jaab em̧ool kalbuuj kar karuwaineneik e ļo̧k. Kar kowaan e, kadiwōjļo̧k, jilkinļo̧k. Āliktata, kōn ejjeļo̧k kajoor epād, eaar okjak ilo im̧aan kōjām eo an bisop an town eo.
Rūkaki eo em̧m̧an eaar kanooj meļeļe mour eo an Valjean, bōtaab eaar karuwaineneik ruwaar eo n̄an m̧weo im̧ōn kōn naan kein retenkwadik:
“‘Ejjab m̧weo im̧ōn in; ej im̧weo im̧ōn Jisōs Kraist. Kōjām in ejjab kajjitōk ippan wōn eo ej deļo̧n̄e eļan̄n̄e ewōr etan, ak eļan̄n̄e ewōr an būrom̧ōj. Kwoj en̄taan, kwoj kwōle im maro; kwoj ruwainene. … Ta aikuj eo bwe in aikuj jeļā etam̧? Ijello̧kin, m̧okta jān am̧ kar jiron̄ eō [etam̧ ], ewōr juon eo iaar jeļā kake.’
“[Valjean] eaar kōpeļļo̧k mejān ilo ļo̧kjeņ an.
“‘M̧ool ke? Kwar jeļā āt eo kar kūr kake?”
“‘Aaet,’ Bisop eo eaar uwaak, ‘kūr eok aō brother.’”7
Ilo Kabun̄ in ward ko im doulul ko ad rejjab ad. Rej an Jisōs Kraist. Jabdewōt eo ej deļo̧n̄e im̧ōn kweilo̧k ko ad rej aikuj en̄jake āinwōt m̧weo im̧eer. Eddo eo n̄an karuwaineneik aolep em̧ōj an ļapļo̧k an aorōk. Laļ in eo jej mour ie ej dibuk juon tōre eļap an kakkure. Kōnke kōn ļāpļo̧k in an wōr kein itok itak, m̧ōkaj in leto-letak meļeļe, im menin jeram̧m̧an ko an aolepān laļ in, laļ in ej erom juon bukwōn eo eļap ijo armej ro im laļ ko rej ioon doon, ekkeijel, im ajel āinwōt ejjan̄in kar wōr m̧okta.
Oktak kein reļļap, ilaļ in rej kwaļo̧k ļamļap ko an Anij Kajoor Bōtata. Koba tok eo an ro An kālet er jān kona ko emān an laļ in ejjab bōk wōt jikin kōn jilkinļo̧k mijenede ro n̄an laļ ko rettoļo̧k bōtaab barāinwōt kōn itaktok an armej ro jān eria ko jet n̄an bukwōn ko ad make im ipeļaakid. Elōn̄, ilo jab jeļā kake, rej tōl jān Irooj n̄an jikin ko ijo remaron̄ ron̄jake ko̧jpeļ eo im itok n̄an oror eo An.
Elukkuun āinwōt bwe armej eo tok juon ej oktak tok n̄an ko̧jpeļ eo ilo ward eo ami naaj juon eo me ejjab jān ro m̧ōttam̧ im ro kwojeļā kajier. Kom̧aron̄ kile menin jān piktokin, kajin im wāween an nuknuk, ak kōļar in kilin. Armej in eaar dik im rūttoļo̧k ilo bar juon kabun̄, kōn juon bwebwenato in mour an ak juon jekjek in mour.
Jemjerā ej juon eddo an priesthood eaorōk. Doulul ko an Aaronic im Melkisedek Priesthood eo rej n̄an jerbal jokkuun wōt juon ippān sister ro ium̧win tōl an bisop eo n̄an lale bwe kajjojo armej ej ruwainene kōn iakwe im jouj. Rūkaki in lo̧ļo̧k m̧ōko im rūkaki in loļo̧k ko an kōrā renaaj mije n̄an lale bwe ejjeļo̧k juon ej rilikin ak kowaane.
Jej aolep aikuj in jerbal ippān doon n̄an kalōk Ippān doon eo ekwojarjar ilowaan ward im branch ko ad. Juon waanjon̄ak em̧m̧an an ippān doon eaar waļo̧k ibwilijin armej ro an Anij ālkin an Kraist loļo̧k America. Ļo̧o̧k ej kwaļo̧k bwe eaar ejjeļo̧k “ri Leman, ak jabdewōt; a raar juon, ro nejin Jisōs, im ri jolet e aelōn̄ in Anij.”8
Ippān doon ejjab bōk jān kowaan im kōttoļo̧k membōr ro me rej āinwōt roktak ak m̧ōjņo̧ ļo̧k im rej pād wōt ippān armej ro me rej iakwe kōj. Ilo oktak eo, ippān doon ej bōk jān karuwainene im jerbal ippān ro me rekāāl ak ro ewōr aer aikuj ko. Membōr rein rej juon kōjeram̧m̧an n̄an Kabun̄ im letok n̄an kōj kōn iien ko rem̧m̧an n̄an jerbal n̄an ro riturum̧ im kōn menin kōkāāl būruwōd make.
Kōn menin, ro jeiū im jatū, ej ami eddo n̄an jibadōkļo̧k jabdewōt eo ej jedewaj ilo kōjām ko an im̧ōko imemi an Kabun̄ in. Eļan̄n̄e armej ro kom̧ij jab jeļā kajier deļo̧n̄ waj n̄an juon iaan kweilo̧k ko ami, iak-iakwe er im karuwaineneik er n̄an jijet ippam̧i. Jouj im kōm̧m̧ane jekjek eo im̧aan tata n̄an jipan̄ er en̄jake ruwainene im iakwe, ijello̧kin kōttar n̄an er n̄an itok n̄an kom̧.
Ālkin ami karuwainene, ļōmņak kōn wāween ko kom̧ maron̄ wōnm̧aanļo̧k wōt n̄an kwaļo̧k n̄an er. Juon iien iaar ron̄ kōn juon ward ijo, ālkin peptaij eo an ruo sister ro rejaron̄ron̄, ruo sister rekabwilōn̄lōn̄ an Doulul eo an Kōrā raar jokālet n̄an katak kajin kōkaļļe bwe ren maron̄ em̧m̧anļo̧k aer kōnono ippān rioktak rein rekāāl. Juon waanjon̄ak em̧m̧an an iakwe n̄an ro jeid im jatid ilo ko̧jpeļ eo!
Ij kwaļo̧k kam̧ool bwe ejjeļo̧k juon ej ruwaimejet n̄an Jemedwōj Ilan̄. Ejjeļo̧k juon me jetōb eo an ejjab aorōk n̄an E. Ippān Piter, ij kam̧ool bwe “Anij e jab ļōmņak kōn okōtan armej: ak“ilo aelōn̄ otemjej eo ej mijak E, im jerbale kwōjarjar, ej kabun̄būruon.”9
Ij jar bwe n̄e Irooj ej aiin jiip ko An ilo raan eo āliktata, Emaron̄ ba n̄an kōj kajjojo, “I ar ruwamāejet, im kom̧ ar kadelo̧n̄ Eō.”
Innām jenaaj ba n̄an E, “N̄aat kōm ar lo Am̧ ruwamāejet, im kadeļo̧n̄tok Eok?”
Im Enaaj uwaake kōj, “Em̧ool Ij ba n̄an kom̧, ilo ami kōm̧anm̧an jabdewōt n̄an juon iaan rein ro jatū ediktata, kom̧ ar kōm̧anm̧ane n̄an Eō.”10
Ilo etan Jisōs Kraist, amen.