Ngā Mura o tētahi Ahi Tāmou
E rongo ana te Atua i ia inoi e tukuna nei e tātou, ā, ka whakautua ia inoi kia rite ki te ara Nāna nei i whakatakoto iho hei painga mō tātou.
E ngā teina me ngā tuāhine, kua ako au i tētahi akoranga mamae whai muri iho i taku tū whakamutunga ki konei i tērā Oketopa 2022. Arā, ko taua akoranga tēnei: ki te kōrero e pai tō kōrero, kua kore koe e kōrero i ngā huinga whānui o te hāhi whai muri iho. Kei te kitea kua tohua au kia tū i te tīmatanga o tēnei wāhanga i tēnei mea. Engari kāore koutou e kite ana kei te tū au i runga i tētahi māhanga e rite ana ki te hopu. Ki te kore e pai tēnei kōrero, kua kore au e kite atu i a koutou kia pahure atu ngā huinga whānui maha.
I runga i te wairua o taua hīmene ātaahua me tēnei tira waiata ātaahua, kua ako au i ētahi akoranga inātata nei, kei te hiahia au ki te kōrero atu ki a koutou i tēnei rā i runga i te āwhina a te Ariki. Ka hāngai pū anō tēnei kōrero ki ngā mea i pā pū ai ki ahau.
Ko te mea hāngai nui ake, ā, te mea mamae o ēnei mea katoa kātahi anō ka pā mai ki ahau, koia, ko te matenga o tāku hoa rangatira aroha, a Pat. Ko ia te wahine toa nui kua kitea e au i tōku oranga katoa—he hoa wahine pai rawa atu, he whaea pai rawa atu, kua kore ia e kōrero ake mō tōna mā, tōna ake mātanga ki te tuitui kupu, me tōna ake wairuatanga. Nāna tētahi kōrero i tuku e kīa ana ko “Fulfilling the Measure of Your Creation.“ Ki ahau ake, kua kī i a ia te mehua o tana hanganga ki tua noa atu i te taumata i whakaarohia ai e taea ana. He tino tamāhine ia nā te Atua, he wahine kaha nā te Karaiti. Ko au te tangata waimarie nui rawa kia piri tahi ki a ia mō ngā tau e 60 o tōku oranga. Me ka tika ahau, e ai ki tō māua hīritanga ka piritahi tonu māua mō āke tonu atu.
I ngā hāora e 48 whai muri i te nehunga o taku hoa rangatira, ka tīmata ake tētahi atu āhuatanga. I taua wā, i haria wawetia atu au ki te hōhipera mō tētahi māuiui kino. Kātahi ka noho atu au ki roto i te wāhanga atawhai nui mō ngā wiki e whā i roto i ngā wiki e ono o taku noho ki rō hōhipera, e oho ana i ētahi wā, e moe ana i ētahi wā.
Kāore au i te mahara ki te nuinga o taku noho tōmua i roto i te hōhipera i taua wā. Ko te mea kāore e ngaro ana i tōku mahara, arā, ko tētahi haerenga ki waho i te hōhipera, ki tua atu i tāku e whakapae nei ko te rohenga o te ao mau tonu. Kāore e tino taea ana e au te kōrero mō taua āhuatanga i konei, engari ko tāku e taea nei te kī, he tohutohu tētahi wāhanga o ngā mea i whiwhi ai au—he akiaki kia hoki ake au ki taku minitatanga i runga i te kaha, i runga i te ngākau tuku, kia aro nui ake ki te Kaiwhakaora, kia nui ake te whakapono ki Tana kupu.
Kīhai i taea te karo te whakaaro he whakakitenga tēnei mōku mō tētahi whakakitenga i hoatu ai ki ngā Tekau Mā Rua neke atu i te 200 tau ki muri:
“Māu e whakaatu atu i tōku ingoa … [me te] tono atu i taku kupu ki ngā tōpito o te ao. …
“… ata atu, ata mai; rā atu, rā mai, tukua kia rere atu tō reo whakatūpato; ā, ina tau iho te pō kaua e tukua ngā tāngata o te whenua kia moe, nā tō kōrero. …
“E ara[,] … hīkina ake tō rīpeka, [ā] whai mai i ahau.“
E aku tuāhine me aku teina, mai i taua āhuatanga, kua kaha ake taku ngana ki te hiki ake i taku rīpeka, i runga i te whakaaro ū kia kimihia kei hea te wāhi e taea ai te whakaara ake i tētahi reo āpōtoro o te mahanatanga me te whakatūpatoranga i te ata, i te rā, tae atu ana ki te pō.
Nā konā ārahina ai au ki tētahi mea pono tuatoru i pā mai ai i aua marama o te rironga, te māuiuitanga me te taumahatanga. He whakaaturanga hou anō tēnā mō te whakawhetai mutunga kore mō te tūturutanga o ngā inoi o tēnei Hāhi—ō koutou inoi—nā aua inoi i whaihua ai au. E kore rawa e mimiti te puna mihi mō ngā inoi a ngā tāngata manomano mō rātou, pērā i te pouaru rā, i kaha inoi ake kia riro mōna te āwhinatanga o te rangi mōku. I whiwhi au i ngā manaakitanga pirihitanga, ā, i kite i taku akomanga kura tuarua e nohopuku ana mōku, pērā i ngā wāri maha puta noa i te Hāhi. Ā, kāore e kore i runga tōku ingoa i ngā rārangi inoi o ia temepara i te Hāhi.
Nā tōku whakawhetai nui mō ēnei mea katoa, ka tuia tāku ki tā G. K. Chesterton, nāna nei te kōrero “ko te whakamihā te taumata ikeike rawa o te whakaaro; ā, … ko te whakawhetai te hari kua tāpiria ake nei ki te mīharo.“ I runga i tōku ake koa “hari kua tāpiria ake nei ki te mīharo,“ kei te tuku whakamīha ahau ki a koutou katoa, ā, e tuku whakawhetai hoki ki tōku Matua i te Rangi Mōna ā koutou inoi i whakarongo atu, ā, Mōna hoki tōku oranga i manaaki.
E ngā teina me ngā tuāhine, kei te whakaatu atu au, nā, e rongo ana te Atua i ia inoi e tukuna nei e tātou, ā, ka whakautua ia inoi kia rite ki te ara Nāna nei i whakatakoto iho hei painga mō tātou. Kei te kite au i te inoi ake ngā mea tokomaha i te wā kotahi mō te whakahokinga mai o tōku oranga, e pērā ana hoki te tokomaha—me ahau anō hoki—e inoi ake ana mō te whakahokinga o te oranga ki taku hoawahine. Kei te whakaatu atu au i rangona aua inoi e rua, ā, i whakautua hoki e tētahi Matua i te Rangi tapu e ngākau aroha ana, ahakoa kīhai ngā inoi mō Pat i whakautua kia rite ki tāku i tono ai. Ka pērāhia anake mō ngā take e mōhiotia ana anake e te Atua he aha e rerekē ai ngā whakautu ki ngā inoi i tā tātou e manako ai—engari kei te whakaari au ki a koe kua rangona, ā, kua whakautua kia rite ki Tana aroha ū tonu me Tana wātaka.
Ki te “inoi tōtika,“ kāore he rohenga tō te āhea, ki hea, mō te aha rānei e inoi ai tātou. E ai ki ngā whakakitenga, me “inoi i ngā wā katoa.“ Me inoi tātou, i kī ake a Amureke, mō “te hunga e karapotia nei koe,“ i runga i te whakapono mā te “inoi kaha o te [hunga] tika e whaihua nui ai.“ Me inoi ā-waha tātou i ngā wā e taea ana. Ki te kore e taea, me kawe i runga i te ngū i roto i ō tātou ngākau. E waiata ana tātou kia meatia ngā inoi hei “mura o tētahi ahi tāmou,“ he mea tāpae i ngā wā katoa, e rite ana ki te Kaiwhakaora Ake anō, ki te Atua te Matua Ora Tonu i runga i te ingoa o Tana Tama Kotahi Anake.
E ōku hoa aroha, ko ā tātou inoi tō tātou hāora reka ake, tō tātou “kōingo pono“ rawa, tō tātou āhuatanga māmā, tūturu o te koropiko. Me inoi takitahi, taki whānau, i roto i ngā momo whakaminenga anō hoki. Me whakamahi e tātou te inoi hei puapua ki te whakawainga, ā, mehemea he wā tōna kāore tātou e hia inoi ana, me matua mōhio kāore te rangirua e ahu mai ana i te Atua, e hiahia ana ki te whakawhitiwhiti kōrero ki Ana tamariki i ngā wā katoa. Koia, e ahu mai ana ētahi o ngā mea whakakore nei i tā tātou inoi i te hoariri. Ki te kore tātou e tino mōhio me pēhea, mō te aha rānei e inoi ai, me tīmata tātou, me ū tonu tātou, kia ārahina ai tātou e te Wairua Tapu ki te inoi e tika ana hei tāpaetanga mā tātou. Tērā pea koinei te huarahi e whai ai tātou ina inoi ake ana tātou mō ō tātou hoariri me te hunga e takahi kau ana i ō tātou mauri.
I te mutunga iho, ka taea te titiro ki tō te Kaiwhakaora tauira Nāna nei i inoi i ngā wā katoa. Engari he mea mīharo ki ahau tō te Kaiwhakaora hiahia ki te inoi. Kāore rānei Ōna hē? Me inoi Ia mō te aha? Nā, kua tau mai te whakaaro ki ahau, nā, i te hiahia anō Ia, me tātou, ki te “rapu i te kanohi [o te Matua], ki te whakapono ki tana kupu, me te whakawhirinaki ki tōna aroha.“ Hoki atu, hoki atu, ka huri atu Ia i te tangata ko ia anake i mua i tana ngotonga atu i te rangi he mea nā Ana inoi. I ētahi atu wā, i inoi ake Ia i waenganui i ana hoa ruarua. Kātahi ka whai atu Ia i te rangi mō ngā whakaminenga i taea te kapi te taha hiwi. I ētahi wā i whakakorōriahia Ana kākahu e te inoi. I ētahi wā i whakakorōriahia Tōna āhua. I ētahi wā i tū ake Ia ki te inoi, i ētahi wā i tūturi Ia, ā, neke atu i te wā kotahi i tāpapa iho Ia ki te inoi.
Ko tā Ruka whakamārama mō tā Ihu hekenga ihotanga ki roto ki Tana inoi tono murunga hei mea e kīa ana kia “pono ake“ Tana inoi. Ka pēhea tētahi mea hara kore e inoi pono ake ai? E whakapae ana tātou he pono katoa Ana inoi katoa, heoi i te whakatutukihanga o Tana whakahere whakamārie me roto i te mamaetanga i haere ngātahi me tana toronga atu ki te ao whānui, ka rongo Ia i te hiahia kia nui ake te pono o Ana inoi, ā, nā te taumaha o Tana tāpaenga i heke rawa ai te toto i ngā āputa katoa o te kiri.
Kei te taha o te wikitōria o te Karaiti i runga i te mate me Tana takoha inātata nei ki ahau o ētahi wiki rānei, marama rānei i tēnei oranga, kei te whakaatu pono atu au i te tūturutanga o te oranga tonutanga me te hiranga nui kia aro pūmau tātou ki tōna whakariterite.
Kei te whakaatu atu au ina haere mai te Karaiti, Me mōhio Ia ki a tātou—ehara i te mea he pērā i ngā mema noa kua whakarārangihia iho i runga i tētahi tuhinga rumaki kua māwhe nei, engari hei mea ū tonu, e kaha whakapono ana, hei apataki pupuri-kawenata. He take hirahira tēnei mō tātou, kei rongo noa tātou i runga i te pāpōuri nui: “Kāore Au i mōhio ki a koe,“ he pērā rānei i tā Hōhepa Mete whakapākehā i taua rerenga, “Kāore [koe] i mōhio mai ki Ahau.“
He waimārie, he āwhina ā tātou mō tēnei mahi—he āwhina nui. Me whakapono tātou ki ngā anahera me ngā merekara me ngā whakaari o te pirihitanga tapu. Me whakapono tātou ki te takoha o te Wairua Tapu, te kukumetanga pai o ngā whānau me ngā hoa pai, te mana o te aroha tūturu o te Karaiti. Me whakapono tātou ki te whakakitenga me ngā poropiti, ngā matakite, me ngā kaiwhakakite me Tumuaki Russell M. Nelson. Me whakapono tātou, nā, mā te karakia me ō tātou inoi me ō tātou tika ake, ka tino kake ake tātou ki “Maunga Hīona, … te pā o te Atua ora, te wāhi atua, te tapu o te katoa.“
E ngā teina me ngā tuāhine, i a tātou e rīpenetā ana mō ō tātou hara me te haere māia mai ki te “torona o te aroha,“ e mahue iho i Tōna aroaro ā tātou rawa me ō tātou inoi aroha, ka kite tātou i te aroha me te murunga hara ki ngā ringaringa atawhai o tō tātou Matua Ora Tonu me Tana Tama ngohengohe, Tana Tama poke kore. Kātahi ka kite tātou i te taha i a Hopa rātou ko te hunga katoa kua whakanikohia i tētahi ao “mīharo rawa“ tē māramahia. I runga i te ingoa o Ihu Karaiti, āmine.