Te Hurihanga Kaha, Pono o te Akoranga a te Karaiti
E pōhiri ana au ki a koutou kia ū ki te akoranga a te Karaiti i ngā wā katoa, kia toaitia, ā, kia hāngai tonu me te āwhina i ētahi atu i runga i ō rātou huarahi.
I ngā tau maha ki muri, i hono tahi mātou ko Ruth, ko Ashley tā māua tamāhine; ki ētahi atu tūruhi i tētahi haerenga kayak i te motu o Hawai‘i i Amerika. He pātata te kayak ki te wai, he momo waka e aro whakamua ana te kanohi o te kaihoe, ā, e whakamahia ana tētahi hoe rapa rua e tōia mai ai te wai i tētahi taha i tētahi taha. Ko te whakaritenga he hoe atu ki ngā motu iti e rua kei waho i te takutai o O‘ahu, kātahi ka hoki atu. I māia au i te mea i ahau e rangatahi ana, kua hoea ngā kayak i runga i ngā roto maunga. Kāore e paku pai ana te whakahīhī, nē rā?
Ka tohua mai mātou e tō mātou kaiārahi, ā, nāna hoki i whakaatu mai ngā kayak e meatia nei e mātou. He mea rerekē i ngā mea kua whakamahia e au i mua. Te tikanga ia kia noho au i runga i te kayak, kaua ki roto iho. I taku nohonga iho ki runga i te kayak, kua rerekē te āhua o taku noho, i āhua tikoki taku mānu i te wai.
I a mātou e kōkiri atu ana, i tere ake taku hoe i tā Ruth rāua ko Ashley. Nāwai rā, kei mua noa atu au i a rāua. Ahakoa i whakahīhī au i te tere o taku waihoe, i tū au kia tatari ki a rāua. Ka pākia te taha o taku kayak ki tētahi ngaru nui—e āhua 13 henemitakātahi ka tūpoki ahau ki roto i te wai. Noho rawa ake au i taku kayak kua hipa kē atu a Ruth rāua ko Ashley i ahau, engari kua pau taku hau kia hoea anōtia taku kayak. I mua i taku whai hā anō, ka pākia anōtia au e tētahi atu ngaru, he mea nui rawa tēnei—he nui noa ake i te 20 henemita—ka tūpoki anō au. Whakatikaina rawa au i te kayak, i wehi au kua kore e taea te huri ake i taku kayak nā te pau o tōku hau me te piki ake anō ki runga.
I te tirohanga ki tōku āhua, ka hoe mai te kaiārahi ki ahau, ā, ka whakamaua tōku kayak, e ngāwari ake ai mōku te piki ki runga. I tana kitenga mai kua pau tonu tōku hau, ka herea tētahi taura ki tōku kayak kātahi ka tīmata tana hoe, e tōia mai ana au ki mua. Nō muri tata iho ka whai hā anō au, ā, ka tīmata anō ki te hoe i tōku waka. Ka wetekina te taura, ā, ka tae atu au ki te motu tuatahi. I taku taenga ki reira, ka hinga iho ki te onepū, kua pau te hau.
Ka whakatā poto te rōpu, ka kōrero mai te kaiārahi ki ahau, “Matua Renlund, ki te hoe tonu koe, e rere tonu ana, ki taku mōhio ka pai koe.” I whai au i ana kupu āwhina i a mātou e hoe atu ana ki te motu tuarua kātahi ka hoki atu ki te wāhi i tīmata ai mātou. E rua ngā taima i hoe mai te kaiārahi ki tōku taha me tana kī mai e pai ana taku mahi. Ka tukitukia e ngā ngaru nui ake i ngā tahataha, engari kāore au i tūpoki iho.
Mā te hoe tonu i te kayak, i rere whakamua tonu au, e whakaitia iho ana te kaha o ngā ngaru e pātukihia ana ōku taha. E hāngai tonu ana taua tikanga ki ō tātou oranga ā-wairua. Ka tūwhera tātou ina pōturi ana, ina whakamoea te hoe. Ki te ū tonu te rere ā-wairua mā runga i te “hoe tonu” ki te Kaiwhakaora, e haumaru ake ana tātou, ā, e kaha ake ana nā te mea e iri ana tō tātou oranga tonutanga ki runga i tō tātou whakapono ki a Ia.
Ka whakaterea te wairua “i runga i te roanga o te oranga i a tātou e rapua tonutia te akoranga a te Karaiti.” Mā konā, e ai ki tā Tumuaki Russell M. Nelson i ako ai, ka puta ake tētahi “hurihanga pono tino kaha.” Koia ngā āhuatanga o te akoranga a te Karaiti—pērā i te whakapono i te Ariki a Ihu Karaiti, te rīpenetātanga, te urunga ki tētahi hononga kawenata ki te Ariki mā roto i te rumakitanga, te whiwhi ki te takoha o te Wairua Tapu, ā, e ū tonu ana ki te mutunga—ehara ēnei i te mea kua whakaritea hei mahi kotahi, hei mea whakakī i ngā poaka. Heoi kē, ehara te “ū tonu ki te mutunga” i te taumata motuhake i roto i te akoranga a te Karaiti—me te mea nei ka whakaoti i ngā tūāhuatanga tōmua e whā kātahi ka noho iho, tetēhia ngā niho me te whanga kia mate. E kāo, ko tā te ū ki te mutunga he toai, he mahi tonu ki te whakahāngai i ērā atu āhuatanga o te akoranga a te Karaiti, e hanga ana i te “hurihanga pono kaha” i whakamāramahia ake nei e Tumuaki Nelson.
Ko te tikanga o te pūrua, arā, ko tā tātou rongo i ngā āhuatanga o te akoranga a te Karaiti rā atu, rā mai puta noa i ō tātou oranga. Ko te tikanga o te toai,arā, ko tā tātou hanga, me tā tātou whakapiki ake i ia toaitanga. Ahakoa tā tātou pūrua i aua āhuatanga, ehara i te mea kei te takahurihuri noa iho tātou i te wāhi kotahi i runga i te kaneke kore. Engari kē, ka whakatata atu tātou ki a Ihu Karaiti i ia hurihanga.
E hāngai ana tēnei terenga ki te hohoro rāua ko te aronga. Mehemea kua kaha rawa taku hoe i te kayak i runga i te aronga e hē ana, kua kaha rawa taku terenga, engari kua kore au i tae atu ki te aroarowhenua. He pērā, i te oranga, e tika ana kia “hoea” kia tata ake ki te Kaiwhakaora kia haere mai ai ki a Ia.
Me whāngai tō tātou whakapono i a Ihu Karaiti i ia rā, ia rā. Ka whāngaia ia rā, ia rā i a tātou e inoi ana, e rangahau karaipiture ana, e whakaaro ana ki te painga o te Atua ia rā, ia rā, e rīpenetā ana ia rā, ia rā, me te whai atu i ngā kukumetanga a te Wairua Tapu ia te rā, ia te rā. Nā, kāore e tika ana kia kaua e kai tae noa atu ki te Rātapu kātahi ka apu kai i ngā kai o te wiki i te wā kotahi, kāore e tika ana kia whāngaia te whakaaturanga i te rangi kotahi i te wiki.
Inā aro atu tātou ki te whāngaitanga i ō tātou ake whakaaturanga, ka tutuki tātou i te terenga ā-wairua kātahi ka āta whakatakotoria te whakapono moenga toka i a Ihu Karaiti, ā, ka meinga te akoranga a te Karaiti hei pou tokomanawa ki te pūtaketanga o te oranga. Ka tipu haere te terenga i a tātou e ū ana ki te pupuri i ngā ture a te Atua me te rīpenetā. He mea hari te rīpenetātanga, ā, nā konā taea ai e tātou te ako i ō tātou hē, mā konā kōkiri ai tātou i runga i te ara poutama ki te Atua. Kāore e kore ka ai he wā e tūpoki ai ō tātou kayak, ki roto i ngā wai hōhonu. Mā roto i te rīpenetātanga, ka taea e tātou te piki anō ki runga, ahakoa e hia taima i hinga iho ai tātou. Ko te mea nui kē kia kaua e tuohu iho tātou i te maunga teitei.
Ko te taumata e whai ake nei o te akoranga a te Karaiti, arā, ko te rumakitanga, e hāngai atu ana anō ki te rumakitanga ki te wai, ā, mā roto i te whakaūnga, te rumakitanga o te Wairua Tapu. I te mea he mahinga kotahi taima te rumakitanga, ka pūruatia tā tātou whakahou i ō tātou kawenata rumaki i a tātou e kai ana i te hākarameta. Kāore te hākarameta e whakakī i te tūranga o te rumakitanga, engari e hono ana tēnā i ngā taumata i roto i te akoranga a te Karaiti—te whakapono me te rīpenetātanga—me te whiwhinga ki te Wairua Tapu. I a tātou e āta kai i te hākarameta, e pōhiri ana tātou i te Wairua Tapu ki roto i ō tātou oranga, pērā i te wā i rumakitia ai, i whakaūngia ai tātou. I a tātou e pupuri ana i te kawenata kua whakamāramahia ake i ngā karakia hākarameta, ka meinga te Wairua Tapu hei hoa piri pono ki a tātou.
I te Wairua Tapu e kaha kukume ana i a tātou i ō tātou oranga, ka whakawhanakehia e tātou ngā āhuatanga o te Karaiti. Ka panoni ō tātou ngākau. Ka mimiti haere tō tātou hiahia ki te mahi kino. Ka tupu haere tō tātou hiahia ki te mahi pai kia tae ki te wā e hiahia anake tātou “ki te mahi pai i ngā wā katoa.” Nā konā toro atu ki te mana o te rangi e tika ana kia ū tonu atu ki te mutunga. Kua tupu tō tātou whakapono, ā, kua rite tātou kia pūruatia te hurihanga kaha pono anō.
Mā te terenga ā-wairua whakamua anō e kōkiri atu ai tātou kia meatia ngā kawenata atu anō ki te Atua i te whare o te Ariki. Mā tā tātou meatanga i ngā kawenata maha e whakatata atu ai ki te Karaiti, ā, ka kaha ake te hononga ki a Ia. Mā roto i ēnei kawenata, e nui ake ai tā tātou toro atu ki Tana mana. Kia mārama rawa te kōrero, kāore ngā kawenata rumaki me ngā kawenata temepara i te puna o te mana. Ko te Ariki a Ihu Karaiti rāua ko te Matua i te Rangi te puna o te mana. Mā te meatanga me te puritanga i ngā kawenata e whiriwhiria ai te taura here ki tō Rāua mana ki roto i ō tātou oranga. I a tātou e ū ana ki ēnei kawenata, ka meinga rawa tātou hei kaiwhiwhi ki ngā mea katoa nō te Matua i te Rangi. Ehara i te mea ko te terenga e ahu mai ai i te ū ki te akoranga a te Karaiti e whakakaha noa iho i te panonitanga o tō tātou āhuatanga atua ki roto ki tō tātou huarahi mau tonu engari mā konā whakakā ai te ahi o te ngākau ki te āwhina i ētahi atu.
Me huri ngā whakaaro ki te kaiārahi kayak me tāna āwhina i a au i te wā i tūpoki iho taku kayak. Kīhai ia i hāmama mai i tawhiti i tētahi pātai koretake pērā i, “Matua Renlund, e aha ana koe i te wai?” Kīhai i hoe mai ki te kohete i ahau, e mea ana, “Matua Renlund, kua kore e pēneitia mehemea kua pakari ake tō tinana.” Kīhai i tō atu taku kayak i ahau e piki tonu ana ki runga rā. Kīhai hoki ia i whakatika i ahau i mua i te rōpu. Mahue pērā, ka āwhina kē ia i a au i te wā e tika ana kia pērāhia. I tuku kupu āwhina ia i te wā i rite ai au ki te whakarongo atu. Ā, ka tino ngana ia ki te akiaki i ahau.
I a tātou e minita ana ki ētahi atu, kāore he tikanga ki te pātai i ngā pātai koretake, ki te whakahua rānei i ngā mea kei mua noa i a koe. E mōhio ana te nuinga o te hunga e raru ana, nā, kei te raru rātou. Me kaua e whakawā; kāore ā tātou whakawākanga i te mea āwhina, i te mea pai rānei, ā, i te nuinga o te wā kua hē te whakaaro.
Ka tino hē rawa mā tā tātou whakataurite i a tātou anō ki ētahi atu, koia rawa, mehemea i runga i te whakaaro, nā, he tika ake tātou i a rātou te hunga e raru ana. E rite ana taua whakatauritetanga ki te toremitanga iho i ngā wai e toru mita te hohonu, ki te titiro atu ki tētahi atu e toremi ana i ngā wai e whā mita te hohonu, e whakawākia ana ki tētahi hara nui ake, ā, e whakaaro pai ana mōu ake. I te mea, kei te raruraru katoa tātou i ō tātou ake āhua. Kāore e rahi ana ngā mahi a tētahi o tātou kia ea te whakaoranga. Tē taea e tātou. Nā Hākopa, i te Pukapuka a Moromona, i ako, “Kia mahara, whai muri iho i [tā tātou] hohou i te rongo ki te Atua, nā, kei roto, mā roto hoki i te aroha o te Atua e whakaorangia ai [tātou].” E hapa nuitia ana tātou katoa mō te Whakamārietanga mutunga kore o te Kaiwhakaora, ehara i te mea mō tētahi wāhi noa iho.
E tika ana mō tātou kia whai tātou i te tauwhirotanga, ngākau atawhai me te aroha katoa i a tātou e noho tahi ana ki te hunga e karapotia nei tātou. Ko tā te hunga e raru ana “e tika ana kitea te aroha tūturu o Ihu Karaiti e whakaata mai ana i [ā tātou] kupu me ngā mahinga.” I a tātou e minita ana, e kaha akiaki tātou i ētahi atu ki te tuku āwhina. Ahakoa mehemea kāore tētahi e hiahia ana, ka minita tonu tātou e hāngai ana ki tā rātou e pai ai. Nā te Kaiwhakaora i ako, nā, “ka minita tonu koutou ki te hunga pērā; nā te mea kāore koutou e mōhio ana mehemea ka hoki atu me te rīpenetā, me te haere mai ki ahau i runga i te ngākau katoa, ā, māku rātou e mahu; ā, ka ai hei mea whakaputa i te whakaoranga ki a rātou.” Ko tā te Kaiwhakaora mahi he mahu i te tinana. Ko tā tātou mahi he aroha—ki te aroha me te minita i tētahi āhuatanga mā konā kūmea ai ētahi atu ki a Ihu Karaiti. Koinei tētahi o ngā hua o te hurihanga kaha pono a te akoranga a te Karaiti.
E pōhiri ana au ki a koutou kia ū ki te akoranga a te Karaiti i ngā wā katoa, kia pūruatia, ā, kia hāngai tonu me te āwhina i ētahi atu i runga i ō rātou huarahi. E whakaaturia ana e au ko te akoranga a te Karaiti te poutokomanawa o te mahere o te Matua i te Rangi; koia kē, i te mutunga iho, Tana akoranga. I a tātou e whakapakari i tō tātou whakapono ki te Ihu Karaiti me Tana Whakamārietanga, ka whakaterea atu tātou i runga i te ara kawenata, ā, ka hīkaka ki te āwhina i ētahi atu, ā, kia meinga hei apataki pono nā Ihu Karaiti. Ka meinga tātou hei kaiwhiwhi i te kīngitanga o te Matua i te Rangi, koia te hua o te pupuri i te akoranga a te Karaiti. I runga i te ingoa o Ihu Karaiti, āmine.