2009
Iai te Kaantaninga i Haiti
Tianuare 2009


Iai te KAANTANINGA i Haiti

Dieuveut Demosthène, 18, ao Robenson Marcel Laroque Jean, 19, a bon rangi ni iraorao. Ao a iangoia bwa a na tiku n aroia anne. N aki totoki.

“Ti bon itabonibata, ao ti uaia n tatakaro n te bwatiketiboro,” e kabwarabwara Robenson. “I kaaina te Ekaretia ngke 16 au ririki, ao tabeua te tai imwiina I tuanga Dieuveut bwa e riai n iri naba. I aki toki n tataro, ao I teimatoa n tutuangnga. An tara teuaei ngkai, kaain te Ekaretia ae matoatoa. I bon kakatonga irouna.”

“E mwaiti ana tai Robenson ni kaoai,” e taku Dieuveut, “ao n tokina I a butimwaia. E taekin taeka aika rangi n tamaroa n taai nako, are titebo ma e atai bwaai ni kabane. Ngaia are I aki tabeaianga n ana kakao; e bon rangi ni kamiimi. Tabeua te tai imwiina ao I a moana au reirei ma mitinare, ao I kaaina te Ekaretia ngke 17 au ririki.”

Ae e Kororaoi

Anne bon aron karaoan te mwakuri ni mitinare ae kororaoi—rao aika tibwaua te euangkerio ma raraoia ao anga araia aika kan reirei nakoia mitinare bwa a na reireiniia. “E moanaki mairou—temanna te aomata n te Ekaretia—ngkai ai ngaira uoman, ao ti uaia n reitanako te mwakuri anne,” e taekinna Robenson. Mai mwiin aia mwakuri, ao temanna tarin Dieuveut ae ikawai ao temanna raraona a tia naba ni kaaina te Ekaretia. Temanna e riki bwa uoman, ao uoman a riki bwa aman.

Robenson ao Dieuveut, man te Centrale Uoote, Port-au-Prince Haiti North Stake, a bon kaota raoi aron te bwai ae riki ma te mwakuri ni mitinare i Haiti man te tai are a kaokaki iai mitinare ake kaain aba tabeua n 2005 ibukin te aki rau n te tautaeka. E a tia te Haiti Port-au-Prince Mition ni kakaea korakorana irouia kaain te Ekaretia n te aba ao e kunea. N te tai aei bon ti kaain Haiti aika a mwakuri bwa mitinare, ao naake tebwi tabun aia ririki aika a tuai n roko n te roro ae riai, a kaantaningaia bwa a na beku ngkana e koro aia ririki ni maiu. Imwaain naba weteakiia bwa a na mitinare n ae bwanin taina, a kaman karaoa te mwakuri ni ibuobuoki ao te anga reirei nakoia kaain rarikia ao raraoia.

“N taabo nako are ko nora iai Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira i aon Haiti, ao ko ataia bwa kaain te Ekaretia bon kaain Haiti,” e taku Farah Jean-Baptiste, 18, ana ririki, ae ataeinainen naba te Centrale Ward. “E korakora ungan nanoia kairake n atakin ae iai mwiokoara ibukin te Ekaretia ikai nakon taai aika a na roko.”

“Ataeinimwaane ao ataeinaine n te Ekaretia ikai a kaungaaki bwa a na iriira te Tia Kamaiu,” e taku raraon Farah ae 17 ana ririki man te uoote naba arei ae, Nathalie LaGuerre. “Ti tangiria n nakonako ni kawaina, n nora rikiraken Ana mwakuri. Ai ngaia are ti kaonaki n te kimwareirei ngkana ti noriia mitinare aika kaain Haiti ni mwakuri i Haiti. A ingainga nanoia ao a kukurei, ao imwiin aia mitinare a tuangira bwa a rangi n tamaroa baike a tia n rinanoi. Imwiina ao a kaoira bwa ti na rinanon are a tia n rinanona ao ni moanna man te bong aei n tibwaua te euangkerio ma raoraora.”

E taekinna neiei bwa e ngae ngke akea irouia ataeinaine te mwioko n te nakoanibonga ibukin te mwakuri ni mitinare n ae bwanin taina n aroia ataeinimwaane, “ti nooria naba bwa a mwaiti kakabwaia aika reke nakoia naake a beku. Ko kona ni kakabwaiaia tabeman, ao e karikirakeko. E kakorakorako ibukin kataakim are ko na kaaitarai inanon maium, ao e kateimatoako n te euangkerio. E kaotia bwa ngkoe bon te tia iriira Iesu Kristo ni koaua, bwa ngkoe te tia kakoaua ibukina, ao ko iriira are E karaoia.”

Te Kaantaninga

“E korakora te kaantaninga ibukin abanuean te Atua ikai i aon Haiti,” e taku Beretitenti Gh. Ghammald Francillon man te Port-au-Prince Haiti North Stake. “A bon rangi n unga nanoia ara kairake bwa a na karaoa te mwakuri ni mitinare. Bon iteran aroia ni ikawairake bwa a na karina te mwakuri ni mitinare ibuakon bwaai are a na moani bwaia, a na karimoa naba nakon reitan aia reirei. Ngkana ko nooria mitinare n te kawai, ko na ti titiraki, ao a na tuangko bwa a kitana aia reirei ibukina bwa a weteaki bwa a na karaoa ana mwakuri te Uea.”

E atai kakabwaia ake e namakini ni mweengana ibukina bwa buuna e a tia ni mitinare. E taekinna bwa utu aika matoatoa ao taan kairiiri aika matoatoa a bon reke mai mwiin te mwakuri ni mitinare. “Karaua iangoia,” e taku, “15 nakon 20 te ririki mangkai, ngkana a rangi ni mwaiti kaain Haiti aika mwakuri ni mitinare i aon Haiti, aekakira ngkanne aron ara Ekaretia ikai!” E taekinna bwa kaain te Ekaretia a “namakina aia tangira ao aia boutoka aika mwaiti, mairoun te burabeti ao Mataniwi ni Kabuta ao mairouia mitinare man aaba tabeua ake a bane aia tai ake a mwakuri ikai n taai aika nako. Ma n te tai aei te mition bon 100 te katebubua kaaina aika kaain Haiti, ni ikotaki ma te beretitenti n te mition, Fouchard Pierre-Nau, te mitinare ae tia ni bane ana tai are e mwakuri i aon Haiti tao 10 te ririki n nako.”

Taai Aika A na Roko

Tabeman aomata a taku bwa e na iai ana kangaanga te Ekaretia ikai ngkana akea te buoka mai tinaniku. “Ma I bon aki tabeaianga,” e taku te mitinare ae mwakuri ngkai n te Haiti Port-au-Prince Mition, ae Unimwaane J. Henry Michel. “E aki kona ni konaaki te Ekaretia. Bon Ana Ekaretia Iesu Kristo, ai ngaia are e aki kona ni konaaki.”

E taku Dieuveut, bwa ni bon arona, ngkai a tabe aomata n ata te kukurei are e uotia te euangkerio, ao te Ekaretia i aon Haiti e na reiti nako rikirakena. “I rangi ni kakaitau nakon Robenson ibukina bwa e tibwaua te euangkerio ma ngai,” e taku, “ao bon anne bukina are I kan tibwaua iai te euangkerio nakoia tabeman. N te wiiki ae nako ao I bon titirakinai, I a tia n ataia bwa tera te kimwareirei n taai aika nako? Ibukina bwa n te bong aei, e ngae ngke aki bane n reke irou bwaai aika I tangiri, I namakinna n taai nako bwa I rau. Iai au kaantaninga ae korakora bwa N na kaaniai ma Tamau are i Karawa.”

“I bon tabe ni kataia n riki bwa te mitinare,” e taku Robenson. “I uota au baekibaeki ni katoa bong ma katooton Ana Boki Moomon aika mwaiti i nanona, bwa N na tibwauaia ma tabeman. Mwaitia aomata ataia ae ngai kaain te Ekaretia, ao I ingainga ni kan tibwaua au koaua. Te nako ni mitinare n ae bwanin taina bon reken te tai ae korakora ni beku ibukin te Atua ni karaoan te beku ibukiia Natina. E korakora nanou n tangira te nako ni mitinare.”

E taku Dieuveut bwa e aki toki ni marooro ma mitinare ake a bane aia tai. “A tuangai aron te Uea ni kona ni kakabwaiaia aomata rinanoia mitinare, ao I tangiria ni kan irekereke ma tibwauaan kakabwaia aikai. A tia n tuangai aron maiuia n aia tai ni mitinare, ao a rangi ni kukurei iai. A kororaoi ao bon banna ni katooto naba imwiin aia mwakuri ni mitinare. I tangiria n riki n ai aroia.”

Tera kanoan taai aika a na roko? “Iai Ana babaire Tamara are i Karawa ibukin Haiti,” e taku Dieuveut. “E tabe n anganiia kaain te Ekaretia ikai aia tai ni kakorakoraia. Bon kaain Haiti aika reireinia kaain Haiti, ao ti na kakabwaiaaki n anne.”

E a kaan roko ana wewete Robenson bwa e na mitinare, ao ana kaantaninga bwa e na tiku i Haiti. E na moana ana mwakuri ni mitinare Dieuveut n te tai ae aki maan mangkai ao e kaantaningaia naba bwa e na beku n oin abana. Ma ngkana arona bwa a weteaki nako Haiti ke nakon te aba riki teuana, ao a ataia bwa a na reke riki raraoia aika mwaiti n te Ekaretia ao oin aia iraorao e na bon reitinako. Bwa ngkana ko iraorao inanon te euangkerio, ao ko bon iraorao n aki totoki.

E tabe n rikirake te kaantaninga ibukiia kairake Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira n ai aron Robenson Jean, Dieuveut Demosthène, Nathalie LaGuerre, ao Farah Jean-Baptiste, aika a kakoaua bwa te euangkerio e kona ni bita maiuia ni ikotaki naba ma abaia. Mai taubukin te tabuki i Port-au-Prince ike e katabuaki iai te aba ibukin tataekinan te euangkerio ao i buakon te botanaomata, ao kaain Haiti aika Aomata aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira a bon kaota te moangare ao a katauraoi ibukin taai aika a na roko.

Mai eta: Te beretitenti n te mition ao buuna a marooro ma mitinare aika mwakuri n aobitin te mition. Beretitenti Pierre-Nau e kaungaia kairake Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira bwa a na moanna mangkai n tibwaua te euangkerio. “Kam a kaman riki bwa mitinare” e taku. I eta: Beretitenti Francillon man te Port-au-Prince Haiti North Stake e kukurei n reken mwaawan te tai ma buuna ao natina. E taekinna bwa te Ekaretia e kakabwaiaia kairake n aanga aika mwaiti.

Kairake i Haiti a bon iriiri taian kiraati n Te Bootaki n Ataeinaine ao n taian kooram n te nakoanibonga. Aki ti uringi aia berita are a karaoi ngke a bwabetitoaki, ma a kaineta maiuia ma berita akekei ni katoa bong.

Rawetamnei mairoun Richard M. Romney