Talagsaong mga Kinabuhi Gihinumduman
Newel K. Whitney (1795–1850)
Si Newel Kimball Whitney natawo sa Vermont, USA, niadtong Pebrero 5, 1795. Siya usa ka maayo nga negosyante ug misugod sa pakighigala ug pakigsosyo sa negosyo uban ni Sidney Gilbert. Sa ilang unang mga adlaw sa negosyo, kanunay sila nga mobiyahe. Sa usa niining mga biyahe kalabut sa negosyo, nahimamat ni Newel si Elizabeth Ann Smith didto sa Kirtland, Ohio. Si Newel ug si Ann naghinigugmaay sulod sa tulo ka tuig ug nagminyo pagka-1823.
Si Newel ug si Ann pareho nga nangita sa kamatuoran ug, sa mubong panahon, miapil sa kalihokan sa Campbellite, nga nangangkon nga aduna sa gipahiuli nga karaang Kristiyanismo. Usa ka gabii sila si Newel ug Ann nag-ampo “aron masayud gikan sa Ginoo kon unsaon nga [sila] makabaton sa gasa sa Espiritu Santo.” Si Ann mihulagway sa panan-awon nga ilang nadawat agig tubag sa ilang pag-ampo: “Ang Espiritu mikunsad kanamo ug ang usa ka panganod milandong sa balay. … Dayon nakadungog kami og usa ka tingog gikan sa panganod, nga nag-ingon: ‘Pangandam sa pagdawat sa pulong sa Ginoo, kay kini moabut.’”1
Wala madugay human niining tubag sa pag-ampo, pagka-Oktubre 1830, ang mga misyonaryo nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miabut sa Kirtland. Pagka-Nobyembre, sila si Newel ug Ann nabunyagan. Mga bulan lamang ang milabay, sila si Joseph ug Emma Smith nanuktok sa pultahan sa mga Whitney. Sa dihang si Joseph mitimbaya kang Newel gamit ang iyang pangalan, si Newel wala makaila sa pangalan sa Propeta, busa si Joseph mitubag, “Ako si Joseph ang Propeta; nag-ampo ka nga moanhi ko, karon unsa man ang imong tuyo kanako?”2 Dayon ang mga Whitney mipapuyo sa mga Smith sulod sa pipila ka semana ug mihatag og usa ka panimalay alang kanila pagka-Septyembre 1832.
Agig dugang sa paghatag og luna nga kapuy-an sa mga Smith, si Newel mitugot usab sa Simbahan sa paggamit sa tibuok nga luna sa taas sa iyang tindahan. Sa tindahan sa mga Whitney, gipahigayon sa mga lider sa Simbahan ang mga miting ug ang Tulunghaan sa mga Propeta.
Pagka-Disyembre 1831, si Newel gitawag isip ikaduhang bishop sa Simbahan ug wala madugay miserbisyo isip tigdumala sa pinansyal nga mga palakaw sa Simbahan, nagtabang sa Simbahan sa pagdumala sa pundo niini ug sa paglingkawas gikan sa utang. Sa tinglarag niadtong 1838, ang mga Whitney mibalhin ngadto sa Far West, Missouri, diin si Newel gitawag na usab isip usa ka bishop, ug 10 ka tuig ang milabay, siya ug ang iyang pamilya mitabok sa kapatagan paingon sa Siyudad sa Salt Lake, diin siya miserbisyo isip Presiding Bishop sa Simbahan.
Si Newel namatay pagka-Septyembre 24, 1850, didto sa Siyudad sa Salt Lake tungod sa problema sa baga.