Teimatoa Raoi
Man taeka n taromauri, “That’s Life,” are e taekinaki i BYU–Hawaii n Okitobwa 30, 2012. Ibukin bwaninin taekana n Imatang, nakon devotional.byuh.edu/archive.
Ti na aki kantaninga te Uea bwa e na kanakoi kakaewenakoakira tii ibukina bwa ti berita Nakoina bwa ti na kakaonimaki n taainako ngkana E karaoia. Ma, ti na teimatoa raoi, ao ngkanne ti na kakabwaiaaki.
Te babaire ni kamaiu bon te babaire ae kamiimi, ao mwakoron te babaire anne inanona bon konakin kaangaanga are n tabetai a rinnako inanon kawaira ao man tauira man kakoroan ara kantaninga ao miira. Ti bane ni kaitarai kataaki aika korakora inanon ara tai i aon te aonaaba. Tabeua a bon uarereke ao tabeua a bon bubura.
Te kataaki ae e korakora ae uarereke e kona n ae banen bwaan am kaa i aon te kawai ae rangi n rawata te kaa iai. Te kataaki ae e korakora ae bubura e kona n ae buan temanna ae tangiraki, te kabuanibwai are e a kamwaukuko, ke kabuanibwain te utu. Tabeua kataaki ae e korakora ti karokoi iroura rinanon te aki ongotaeka nakon ana tua te Atua ke aomata. Tabeua a roko i aora rinanon tiaki oin ara bure. I kanamakinna bwa angiina mai iroura a tia n rinanon are e kona n atongaki bwa “bwaai aika riki aika a aki raraoi” n te maiu. Temanna are e atia ni kabo n te takakaro are te boro e kamanenaaki e atai ni kabane ibukin teben te booro aika buakaka. Bon mwakoron te kabo n te takakaro. A aki kona n ataaki ni buburaia ke okiokiia.
Te tia takakaro ae mwaatai e kina bwa teben te booro aika buakaka bon mwakoron te maiu ao e kataia ni waaki ni maiu ma te onimaki ao te ninikoria. N tiku ni koaua nakon are ti tangiria ni maeka ma te Tama are i Karawa riki, ti riai ni kunea te kawai ni mwakuri rinanon bwaai ake a tuuka kawaira ao ni kunea bwa tera ae rangi ni kakawaki n te maiu.
Tii Teimatoa n Uaua
Ngke tii natira te aine, Lindsay, e bon uarereke, ngaia ao ngai ti kimwareirei ni uaia ni matakuakin tamnei. Teuana are ti kimwareirei ni matakuakinna ni bootaki n te tai ae bati bon te tamnei are e koreaki n te bai are tamneia maan ae arana Kuneakin Nemo. N te tamnei, Nemo e bon tauaki iroun te tia tebo ae iai ana bwai n ikeike ao man katukaki inanon te tangke are neia ika inanon ana aobiti te tia karaowi. Tamana, Marlin, e baireia bwa e na kakaea Nemo. Marlin e kaitibo ma te ika ae arana Dory inanon mwanangana. A kaitibo ma bwaai ake a tuuki kawaia teuana imwiin teuana ngke a kataia ni kakaea Nemo. Tao te bwai are e tuukia e bubura ke e uarereke, ana rongorongo Dory nakon Marlin bon titebo: “Tii teimatoa n uaua.”
Tabeua te ririki imwiina Lindsay e karaoa ana mwakuri ni mitinare i Santiago, Chile. Mwakuri ni mitinare a matoatoa. Bwarannano a bati. Ni katoa wiiki n tokin au imeeri I koreia, “Tii teimatoa n uaua. Tangiriko, Tamam.”
Lindsay ngke e a kantaninga ana kauoman n nati, e kunea bwa natina are e tuai ni bungiaki iai te bwangabwanga inanon mamaana ao n reke irouna te aoraki ae te Down syndrome. Ngke I kororeta nakoina inanon te tai ae rangi ni kaangaanga aio, I kaina au imeeri, “Tii teimatoa n uaua.”
Bwaai aika tutuki a roko inanon maiuira n tatabemaniira nako, ma ni kona n rinanoia ao n roko n te tabo are ti tangiria n nako iai, ti riai n reitinako ni karaoa are ti kona nakon te teimatoa ao n te waaki
Teuana mai ibuakon koroboki aika tabu ae mamaten nanou bon tiekitin 121 man te Doctrine ao Covenants. Bon te koroboki ae kamimi are te Burabeti Iotebwa Timiti e moana te aro n nanokawaaki ae rangi ni korakora ao ni waerake nakon rietatan te tiretio. Te tiekitin aio tiekitin 122 ao 123 a roko man te reta are e koreia Iotebwa nakon te Ekaretia. N ota raoi riki nakon kaotioti aika kakannato aikai, ti riai n oota n taekana.
Iotebwa ao tabeman taan iriiria bon buure n te karabuti are i Liberty, Missouri, man Ritembwa 1838 nakon Eberi 1839. Akea te bwai ni kabuebue, ao te amwarake e bon aki kani kanaki n te karabuti. A katikuaki n te karabuti ae mena iaantano ma te burooa ae bareka ao te tiiring ae rangi n rinano are a aki kona ni kaeta ikaia raoi iai. Aomata aika Itiaki, n te tai anne, a tia ni kakioaki nako man mweengaia. Ibuakon te kiriwe aio, Kowana Lilburn W. Boggs e anga ana oota ae rangi ni buakaka ibukin tiringakiia Aomata aika Itiaki (kabotaua ma atuun D&C 124).
E bubutia te “Atua Iotebwa bwa e mena iaara ao e ngaara Ana tabo ni karabaa?” (tara D&C 121:1). Aio bon Iotebwa Timiti naba are e kawaraki irouia kaain karawa iroun te Atua te Tama; Iesu Kristo; Moronaai; Ioane te Tia Bwabetito; Betero, Iakobwa, ao Ioane; ao tabeman riki. N aki maan imwiin ana titiraki inanon moan kiibu, Iotebwa e kaota bwarannanona:
“E bubutia te Atua Iotebwa Timiti bwa e na kaurarakea unna ni kaitaraia aia kairiribai; ao, inanon unin nanona, ma ana kabaang ni katuaaia ibukin aia kairua.
“Uringa korakaia am aomata aika itiaki, O Atuara; ao am toro a na kimwareirei n aram n aki toki” (kibu 5–6).
Te Uea e kaeka ana baebaeti Iotebwa n tuangnga bwa e na rau tamneina ao kaitaraana ao marakina a na riki tii inanon te tai ae uarereke (te kibu 7).
Imwiina te Atua e reireina Iotebwa te koaua ae kakawaki bwa ngkana e kona n teimatoa raoi, E na karietata i eta ao e na tokanikai i aoia ana kairiribai ni kabane (te kibu 8).
Te rongorongo e aki kaangaanga ataakina man kimototo. Ti riai n aki kantaninga te Uea ni kanakoi kakaewenakoara ti ibukina bwa ti berita Nakoina bwa ti na kakaonimaki n tainako ngkana E karaoia. Ma, ti na bon teimatoa raoi, ao ngkanne ti na kakabwaiaaki. Anne bon te reirei n te maiu ae rangi n tamaroa ibukira n tatabemanira nako.
Kaetieti riki a roko inanonte kibu 10, ike te Uea e tuanga Iotebwa bwa e tuai n roko n aron Iobi are raoraona a kauntaeka ma ngaia ao ni bukinna bwa e karaoi buure, n aron are a karaoia ma Iobi. Ma e ngae ngke e rangi ni korakai Iobi, ti reireinaki bwa Natin te Aomata e a tia ni karinanoa iaan bwaai ni kabane ao ti tirakinaki ngkana ti kakannato riki Nakoina D&C 122:8.
Tiekitin 122 e kabwanina tiekitin 121. I aranna bwa ngkana tiekitin. Te taeka ae ngkana e oti 15 te tai. N aron, te kibu nimaua e taku, “Ngkana ko a weteaki bwa ko na rinanon te karawawataki; ngkana ko a mena inanon te ananga ni mate ibuakoia taari ni kewe, ngkana ko a mena n te ananga ni mate ibuakoia kamwarua; ngkana ko a mena n te ananga n te aba ke n te marawa” (D&C 122:5; e kairaki katuruturuana).
Ngkana ti kaibibiti kakaewenako akanne ibukin kakaewenako ake ti kaitarai n te aonaaba ae ngkai, tao ti na kona n reireinaki n te bwai teuana, n aron ae ngkana iai au mate n au utu ke ngkana raraou te mwaane ke te aine e kaakai ke ngkana iai au raraoma n te mwane ke ngkana I bon ataibwai riki.
Imwiin taian ngkana, e taku te Uea, bwa bwaai ni kabane aikai e na angan Iotebwa te taneiai ao bon ibukin raoiroina (te kibu 7). N taekana teuana, kakaewenako ake ti karekei n te maiu a bon rangi n ibuobuoki ao ni kakawaki.
Te burabeti e taekinna bwa ti riai n rangi ni kukurei ni karaoi bwaai ni kabane ake a mena ni mwaakara; ao imwiina ti na kona n tei n aki kakamwakuri, ma te nano ae kakoaua, n noora ana mwakuri ni kamaiu te Atua, ao ibukin baina bwa e na kaotii (tara DC 123:17).
Te maiu e onrake ni bwaai aika a na tukii ara waaki, tabeua ake a rangi ni kaangaanga bwa ti na konai. Ti kaitarai ma te kukurei ao ni kakaonimaki. Man karaoana, ti na okiria ao ni maeka ma te Atua n aki toki.
Ana Katooto te Tia Kamaiu
Te kabanea tamaroa ni katooto are iai iroura ibukin te teimatoa bon maiun te Tia Kamaiu. Te Mwakuri ni Kamaiu e tangiria bwa E na ruorikaki iaan bwaai nako ao n anga Maiuna ae kororaoi ibukin kakabwaiakira. N ruo ni kamangoria iaan bwaai ni kabane, E korakai ibukin bwaai aika aki tangiraki ma bure ni kabane n te maiu are te korakai e a karikia, ao te Atua, te kabanea ni kakannato, bwa e na ruru ao n tinako raraana ni bwangabwangan kunna ni kabane, ao ni korakai n rabwatana ao tamneina (D&C 19:18).
Iesu e ataia bwa tera ae tangiraki mai Irouna, ao E taku n te bwana n aomata, “O Tamau, ngkana tao e konaki, ao e na nako mai Irou te mangko aei: ma akea taeka, ma bon ane Iroum.” (Mataio 26:39). Ma, E bon tauraoi ni karaoa ana kantaninga Tamana ao n teimatoa ni bwaai ni kabane.
Terana are Ti Riki nako Iai E a Karekea te Kaokoro ni Kabane
Te bitiniti are I a bwainna n te bong aio e bon kateaki iroun tamau e kaania 60 te ririki n nako. E mate n 1980, e katukai bwa te tia kairiri n te kambwana n au ririki ni kairake ae 30.
Inanon moan ririki akanne, e a roko te tai are e a tangirai ni karaoa au babaire are e a roota aron ara kambana ae e aki bati ni marurung nakon taai aika a na roko. I mwakuri korakora n aron tamau are e a tia naba ni karaoia, ao I kabanea angiin au tai n tataro, ni kataia ni kaotai ni bwaai ake N na karaoi. Inanon babaire akanne ni kabane, I tuai n namakina te raunnano ke n te kawai raa are teuana ke are teuana. I karaoa are I taku bwa te kabanea n tamaroa ao ni waaki nako. Ma I bon bwarannano bwa I tuai ni karekea kamatoan au mwakuri.
Teuana te tairiki tamau e kawarai n te mii. I moanna ni bukinna ibukin ae e aki buokai n ata te bwai ae N na karaoia. E taku bwa e ata te bwai ae riki nakoiu ma e bon rangi n tabetabe n te tabo are e mena iai ao ana bitiniti are mai imwaaina e aki rangi ni kakawaki nakoina. “Chris, ti aki rangi n tabe ma am bitiniti ieta ikai,” e taku. “Terana are ti rangi n tabeakinna bon terana are ko na riki nako iai ibukin am bitiniti.”
Anne bon te reirei ae e rangi ni kakannato are au kantaninga N na bon aki mwaninga. Tera are ti karekea inanon ara tai ni maiu e aki kakawaki, ma tera are ti riki nako iai e bon karekea te kaokoro ni kabane.
N tabetai ti mwaninga bwa n te maiu are imwaain aio ao ti aitara n tei irarikin ara Tia Kamaiu ni kamanoa ana babaire te Tama te inaomata n rinea ae tamaroa. Ao ti tokanikai! Rutibero ao raona a kanakoaki, ao ti karekea te tai ni maiuakina te maiu are ti un ibukina. Ana babaire te Tama inanona bon te Mwakuri ni Kamaiu. Ara mwakuri bon te kaitarai kakaewenakoara ao n teimatoa raoi. Ngkana ti karaoa aio, te Mwakuri ni Kamaiu iai nanona inanon maiura ao ti kakoroa ana mwakuri ao mimitongin; n uotakin te aki mamate ao te maiu are akea tokina iroun te aomata (Moses 1:39).
I kaota te koaua bwa Iesu bon te Kristo. Bon te Tia Kamaiua te aonaaba. Bon te Uea n Raoi ao ara Tia Tei imanerara ma te Tama. I kaota te koaua bwa te Tama e ataira n arara, e tangiriira e ngae ngke ti aki kororaoi, ao e na katauraoa te tabo ibukira ngkana ti kakaonimaki ao n teimatoa ni karokoa te toki.
Tamnei man Photodisc/Thinkstock