Te Rongorongo, te Kantninga, ao Aomata aika Mwaiti
Rinanon te karongoa ae reitinako ao anaakin nanora ni katoa bong, ti bia kakorakoraira n taraa Kristo bwa boton maiura, ara onimaki ao ara mwakuri.
Tariu ao mwaneu, aio Sammy Ho Chung, itiua ana namwakaina, e tabe ni matakuakina te maungatabu ni kabuta ni mweengana n Eberi ae nako.
Ngke e a roko kamatoakin Beretitenti Russell M. Nelson ao Mataniwi ni Kabuta tabeman, bain Sammy a tabetabe n taua ana bwatoro. E karaoa ae te kabanea n tamaroa.
Sammy e kaota nanona ae boou nakon te iango are te rinerine ni waem.
Ti butimwaai ngkami nakon te maungatabu n te Kauatai n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira. Ni katauraoa au rongorongo ibukin au marooro n nanon te bootaki ae uoua taina n te ririki, ao I tangiria bwa kam na iangoa te tamnei man te karaki n Ruka n te Nu Tetamenti:1
“Ao e koro bukina, bwa ngke e kaniia Ieriko [Iesu], ao e tekateka te mataki irarikin te kawai ni bubutii:
“… Ongora [te] naa n aomata aika rirarikiia, e titiraki bwa tera te baerei.
“…Ao a tuanga bwa E ri rarikina Iesu are te I-Natareta.
“Ao ngaia e takarua ni kangai, Iesu, ae Natin Tawita, Ko na nanoangaai.”
A maku n korakorana, aomata a kataia ni katokia,“ma e a kabatia riki te takarua,” e taekinaki. Ao ngke e aki bwara nanona, e kairaki nakon Iesu, are e ongo nakon ana bubuti ae e on n te onimaki ibukin kaokan ana taratara ao E kamaiua.2
E rotaki nanou ni kabwarabwaraan te rongorongo ae e mataata aei ni katoa tai are I warekia. Ti kona n namakina kainanon te aomata anne. E riki ae kanga ti kona n ongo tatakaruana ibukin kainanoan te Tia Kamaiu. Ti ngare n rawana ni katokaki—ni koauana, nanona ni kan takarua ngke e tuangaki irouia bwa e na aki. Bon, tii ngaia n akea taekana riki, te karaki ae kakaongora ibukin taekan te onimaki ae matoatoa. Ma ti tebo ma booki aika tabu ni kabane, ngkana ti kabatia warekakina, ti na kunea ae mwaiti riki iai.
Teuana te iango ae rootai n te tai ae aki maan n nako bon ana namakin te mwaane aei ni karekeia aomata aika a korakora aia namakin n tamnei ni mena irarikina. Tamaroan ni kabane te karaki aio e boboto iaoia aine ao mwaane aika aki kinaaki ake, ngke a titirakinaki irouia raoia, “Tera nanon te kamwakuri ae aki rau? iai aia atatai, n ataa Kristo bwa ngaia bukin te karongoa; Boni ngaia “Te Aomata ae Taekana. Ngaira n tatabeman ti kona n reiakina teutana man te maroro aei. N aron te onimaki ao matoan te koaua, e ibuobuoki ngkana ko kaeta am titiraki nakoia ake iai irouia te onimaki ao e matoatoa aia koaua! “E konaa te mataki ni kaira raona ni mataki?“ E titiraki Iesu n te tai teuana. “[Ngkana ngaia,] a na aki uaia ni bwaka inanon te mwanono?”3
Te kantaninga ibukin irakin taian maungatabu boni karikirakean ao kamatoan ara onimaki, ao man raonakira n te bong aei kam na ataia bwa te kakae aei bon te bwai ae ti bane ni uaiakina. Taraa rarikim. Ikai iaon te tienta ni maungatabu i Salt Lake City kam noria utu aika mwaitiia n roko man taabo nako. Raao ni kawai a irabwati inanon te itoman ni kukurei, te kuaea ae kamimi e tabe ni katauraoia, ao taan totoko a tatakarua man aia tabo n taetae. Aomata ake a tia ni mitinare a kakaeia toaia ngkoa, ao aika tibwa oki ni mitinare a kakaeia toaia aika boou (ngkana ko ata ae I nanonna!). Ao tamnei? E buokiira karawa! Bukina bwa iai ara tareboon inanon baira , e a tia ni bitaki ara kantaninga man “membwa ni kabane bon mitinare” nakon “membwa ni kabane a riki bwa taan rawetamnei.” Ibuakon te kakamwakuri ae kakukurei aei, temanna e na titiraki, “Tera nanon bwaai aikai?”
N aekan te karaki n te Nu Tetamenti, naake a tia ni kakabwaiaki n aia taratara a na ataa anne, irarikin bwaai ni kabane ni katein te maungatabu aei ae kona n anganiira, e na uarereke ke a na bon akea ma tii ngkana ti kakaea Iesu ni bwaai aikai ni kabane. Karekean te maatata are ti ukoukoria, te kamaiuaki are E beritanna, kakawakin te bwai are ti ataia bwa e mena ikai, ti riai n aki katikaki nako—n aron kakukureina—ma ti na kabanea ara iango Irouna. Aia tataro taan taetae, aia kantaninga ake a bane n anene, aia karinerine ake a roko—a bane ni katauaki ibukin karokoan Tamneina are a na Ekaretia aio—te Kristo ae maiu, Ana tibutetei te Atua, Uean te Raoi.
Ma ti na aki roko n te tienta ni maungatabu ni Kakaea. Ngkana e wareka Ana Boki Moomon te ataei n te moan tai e a manga karekea kukureia man ana ninikoria Abinatai ke aia mwaati 2,000 taan buaka aika ataeinimwane, ti kona ni karaua n taekina bwa Iesu bon ngaia boton bwaai ni kabwane ni waaki aika a kamimi aikai, a tei n rangi ni kakawaki iaon nikabane iteraniba nako ao a anga riki te toma iaoia aomata ake a moanibwaia karikirakean te onimaki inanoa.
Ai arona naba, ngkana te rao e reiakina taekan ara aro, neienne ke teuanne e kona n rootaki teutana n tabeua mwakoron ao taekana aika e aki tataneiai te aba iai—tuan te amwarake, bwaai aika katauraoaki ibukin te riki n toronibwai, te nakonako ni bwaeoniia, mwakurian taekan te utu ni bwaai man te iti, ma mwaitin titeiki tienta aika mwaiti ike tabeman a aki ataia ao a kantaningaia bwa a na amwarake n te irikomaeu ae mwaioraora. Ngkanne, ngkai raora aika boou aa noori ao n ongo baika a mwaiti aika boou, ti riai ni buokiia bwa a na ota ni baike aki mataata iai ao ni kaotaia n nanon baikane ni kabane, are bon oin raoi te euangkerio ae akea tokina—aia tangira ara Karo ake i Karawa, ana bwaintangira ni kamaiu Natina ae mimitong, ana kairi ae rau te Tamnei are Raoiroi, kaokakin koaua n taai aikai ao a mwaiti riki.
Ngkana iai ae nakon te tembora ae tabu n te moan tai, teuanne ke neienne e na bon mimi n te namakin anne. Ara mwakuri bwa ti na kakoaua bwa kanikina aika tabu ao mwakuri ake a kaokaki, te kunikai n nebonebo ao baika a kaotaki, a aki kairiko nako ma a buoka te aomata ni kairia nakon te Tia Kamaiu, are ngaia ae ti mena iai ikekei n taromauria. Te tembora bon Umwana, ao e riai Ngaia n riki bwa te kabanea ni kakawaki n ara iango ao n nanora—ana reirei Kristo ae rietata e kaotaki inanora n aekan naba ae a kaotaki n otenanti n te tembora—man te tai are ti wareka te koroboki iaon te mataroa nakon te kabanea n tai are ti kabanea inanon te tembora. I buakon kamimi aika ti noori, ti na noora ae moamoa riki, menan Iesu n te tembora.
Iangoa mwaitin mwakuri aika korakora aika boou ao katanoata aika boou inanon te Ekaretia inanon namwakaina aika nako. Ngkana ti buoka temanna, ke ni kaitiakii baike ti rinanoii n teTaabati ke ni butimwaea te borukuraem ae boou ibukiia ataei ao te roronrikirake, ti na kabuaa bukin raoi taian bitaki man kaotioti aikai ngkana ti nooria bwa a kaokoro, mwakoro aika aki irekereke nakon are bwaai aika a irekereke i marenaia e na buokiira ni kateitei ni matoatoa n te Bwaa ae ngaia Kamaiuara.4 Ni koauana, aio are nanonna Beretitenti Russell M. Nelson n tuangira ni kamanena aran te Ekaretia are kaotaki n te kaotioti.5 Ngkana Iesu— Arana, Ana Reirei, Ana katoto, Arona n Atua—a kona n riki bwa boton ara taromauri, ti kona ni manga kamatoa te koaua are e reirei iai Aramwa: “A mwaiti bwaai aika a na roko; [ma] noria, iai teuana te bwai ae moan te bongana nakoia ni kabane—…te Tia Kaboira [are] maeka ao n roko ibuakoia ana aomata.”6
Teuana te kabanea ni iango: Ana ka 19 n tienture Iotebwa Timiti n te iaontia n te tabo are e mena iai e a butanako te kakabotoa irouia aomata aika taan kakoaua aika Kiritian7 Ma n te aki rau ae a karikia, taan katea te aro aika a kaiangatoa a bon, kanga n tarana, a karabaa te Tia Kamaiu are e ukoukoria Iotebwa te tei. Buakanakin te bwai ae e arana bwa te “rootongitong ao te mangaongao,”8 e oki nakon te buakonikai ae rau ike e ongo ao n noora ana kakoaua ae mimitong te Tia Kamaiu ae boboto nakon te euangkerio nakon baike ti kaotii ikai n te moaningabong aei. Ma te bwai n tangira n te nonori ae e aki kantaningaaki ao ni kariariaaki, Iotebwa e noria n te kaotioti Tamana are i Karawa, Atuan te aonnaba ae Kakanato ao Iesu Kristo. Natina te Rikitemanna ae Kororaoi. Ngkanne te Tama e kaota te katoto ae ti maroroakinna n te ingabong aio: E kotea Iesu, ni kangai: “Aio Natiu ae Tangiraki. Ongo Irouna!”9 Akea te kabwarabwara ae korakora ibukin kinakin mimitongin Iesu, Mwaakana ae rine n te baire ni kamaiu, ao Teina i matan te Atua e kona ni karakai taeka akana onoua ni katanoatatana.
Kakumekume ao Kamangaongao? Botanaomata ao Kauntaeka? E rangi ni mwaiti anne n ara aonnaba. Ni Koaua, taan kakewekewe ao taan onimaki ae a bon kakauntaba naba iaon te kaotioti aio ao ni koauana bon iaon bwaai ni kabane ake I a tia n taekin n te bong aei. Tao i mwaain ae kam kabanea ami konaa n noora ae itiaki raoi ao ni kakaea nanona i buakon aia iango aomata aika bati, I kaoko nakon Iesu ao n taekina au kakoaua n abotoro ibukin te bwai are e rinanona Iotebwa Timiti, n aron are e roko tao 1,800 te ririki imwiin karekean ana nooraba raraora are mataki iaon Kawain Ieriko ngkoa. I kakoaua bwa man aika uoua ao aika mwaiti riki rikaki rinanon te tai are bon moan te kakukurei n te taratara ao n te ongora inanon te maiu bwa e aki ti rirakina Iesu10 ma Rokona ni kawariira, e tei i rarikira, E karaoa maekana ma ngaira.11
Mwaneu ao tariu, rinanon te karongoa ae reitinako ao anaakin nanora ni katoa bong, ti bia kakorakora inanon maiura n nora Iesu bwa boton maiura, ara onimaki ao ara ibuobuoki. Ao anne are mena iai nanona ae koaua. Ao n tabetai ngkana e aki tau otara, ke e a kekerikaki ara koaua, ke e a tia ni kataaki ao ni kaitiakaki ara koaua—are ni koauana e na bon riki—ti na tang ngkanne n takarua riki ni kangai, “Iesu ae Natin Tawita, ko na nanoangai.”12 I berita n aia tangira abotoro ma te onimaki ni burabeti bwa E na ongo ao ni kangai, ni waetata ke ni iremwe,“Ko na nooraaba: e kamaiuko am onimaki .13 Ko butimwaeaki nakon te maungatabu ni kabuta. N aran Iesu Kristo, amen.