“Pagsunod sa Ehemplo sa Manluluwas bahin sa Masinabtanon nga Pagbati [Empathy] ug Gugma,” Liahona, Ago. 2022.
Mga Young Adult
Pagsunod sa Ehemplo sa Manluluwas bahin sa Masinabtanon nga Pagbati [Empathy] ug Gugma
Unsay atong makat-onan gikan sa kinabuhi ug mga pagtulon-an ni Jesus mahitungod kon unsaon nga mas makapakita og empatiya ug gugma sa usag usa?
Jesus Wept [Mihilak si Jesus], ni James Tissot
Ang labing mubo nga bersikulo sa tanang kasulatan naglangkob og duha ka pulong: “mihilak si Jesus” (Juan 11:35). Dili lamang kini ang higayon diha sa kasulatan nga mihilak si Jesus, apan adunay butang nga mahinungdanon kaayo mahitungod sa rason nga Siya mihilak diha sa Juan 11, ug sayon ra kining malabyan.
Sama sa giingon sa istorya, ang higala ni Jesus nga si Lazaro nasakit ug namatay samtang anaa si Jesus sa layo. Human sa pipila ka adlaw, si Jesus mibiyahe paingon sa balay ni Lazaro aron buhion siya gikan sa pagkamatay ug gisugat sa nagbangotan nga mga igsoong babaye, si Marta ug Maria. Si Maria miluhod sa tiilan ni Jesus ug miingon, “Ginoo, kon dinhi ka pa lamang, dili unta mamatay ang akong igsoon” (Juan 11:32). Si Juan miingon dayon nato, “Sa pagkakita ni Jesus nga naghilak si Maria ingon man ang mga tawo nga mikuyog kaniya, natandog siya pag-ayo ug nanghupaw siya,” ug “mihilak” (Juan 11:33, 35).
Murag wala mihilak si Jesus tungod sa kamatayon ni Lazaro. Usa pa niana, nasayod Siya sa pipila na ka adlaw mahitungod sa kamatayon ni Lazaro ug nagplano nga buhion siya sa dili madugay (tan-awa sa Juan 11:4, 14–15, 17). Apan, si Jesus mihilak tungod sa kasakit nga nasinati ni Maria, Marta, ug sa uban, usa ka kasakit nga kahibalo Siya nga mawala ra sulod sa pipila lang ka minuto apan nasinati gihapon nila niana nga gutlo.
Si Jesus mihilak, nga ang usa ka hinungdan, tungod sa masinabtanon nga pagbati.
Ang masinabtanon nga pagbati mao ang abilidad sa pagsabot ug pag-ambit sa mga pagbati sa uban, ug tungod kay mao kini ang usa sa mga kinaiya ni Kristo, kini ang usa ka butang nga paningkamotan natong tanan nga mas sabton, mas ugmaron, ug ipahayag. Kadtong nakabaton og masinabtanon nga pagbati adunay naglambo nga abilidad sa paghigugma ug pagserbisyo sa uban sumala sa ilang mga panginahanglan. Sa ingon, ang pagbaton niini nga kinaiya makatabang nato sa atong tinguha sa “pagtabang” agi og pagsunod sa Manluluwas ug pag-ugmad og pagkahiusa ug pagkanahisakop.1
Busa unsa man ang atong makat-onan gikan sa kinabuhi ug mga pagtulon-an ni Jesus mahitungod kon unsaon nato nga mas makapakita og empatiya ug gugma sa usag usa?
1. Si Jesus Miila nga kauban sa mga Tawo nga Mibati nga Wala Maapil sa Grupo
Sa tibuok Niya nga pangalagad, si Jesus adunay espesyal nga relasyon niadtong mga tawo nga mibati nga wala maapil sa grupo diha sa katilingban: ang kabos, masakiton, dumuluong, ug uban pa nga kanunayng gibaliwala o gipakaubos—“labing ubos,” nga mao ang Iyang gihingalan nila diha sa Ebanghelyo ni Mateo (Mateo 25:40). Apan wala lamang Siya mangalagad niini nga mga indibidwal—nakita Niya ang Iyang kaugalingon diha kanila, nagtudlo sa Iyang mga disipulo nga pinaagi sa pagbuhat og maayo ngadto sa ingon nga mga tawo, “gihimo ninyo kini alang kanako.”
Hunahunaa kana sa makadiyot. Ang gamhanang Tiglalang sa uniberso, Anak sa Dios, ug Manunubos sa katawhan, ang tawo nga aduna sa tanang rason sa kalibotan nga angayang motan-aw sa Iyang kaugalingon nga labaw kay sa uban, mipahisama sa Iyang kaugalingon ngadto sa labing ubos ug sensitibo nga mga tawo.2
Apan ngano man?
Agi og dugang sa Iyang gugma alang sa mga tawo, importante nga hinumdoman nga ang mortal nga si Jesus Mismo usa ka tawo nga mibati nga wala maapil sa grupo. Gipanganak Siya diha sa gamayng grupo nga etniko sa Emperyo sa Roma ug sa kasagaran kabos. Sa bata pa, napugos Siya sa paglayas ngadto sa laing nasod isip usa ka refugee aron makalikay sa kamatayon (tan-awa sa Mateo 2:1–15). Ang pipila sa Iyang kaugalingong katawhan misalikway Niya, ug sa kaulahian nahimo Siya nga biktima sa gitugotan sa gobyerno nga pagpanglupig (tan-awa sa Marcos 15:15; Juan 1:11). Gikan sa adlaw nga Siya gipanganak hangtod sa adlaw sa Iyang pagkamatay, si Jesus usa sa “labing ubos” (Mateo 25:40).
Sa pag-ila nga kauban sa mga tawo nga mibati nga wala maapil sa grupo, ang Manluluwas nagdapit nato sa pagkonsiderar sa atong kaugalingong relasyon ngadto niadtong mga walay swerte, biniyaan, o sinalikway usab karong panahona. Gitan-aw ba nato ang atong kaugalingon nga mas labaw pa kanila? O gitan-aw ba nato sila sama sa pagtan-aw ni Jesus kanila, agi og kabahin sa atong kaugalingon, isip espirituhanon nga kaigsoonan? Gipangutana ba nato ang atong kaugalingon: unsa kaha kon ang ilang istorya mao ang atong istorya?3 Nag-ampo ba kita aron makasabot ug higugmaon sila? Ug kita nagserbisyo ba nila agi og pagpahayag sa gugma sa atong Manluluwas, nga makita diha kanila?
2. Gibuhat ni Jesus ang Iyang Gisulti
Ang tinuoray nga pagpakita og masinabtanon nga pagbati ngadto sa uban mas sayon isulti kay sa buhaton, ug alang kang Jesus, ang empatiya sagad naggikan sa pag-antos sa “mga sakit ug mga kasakit ug mga pagtintal … ug mga balatian sa iyang mga katawhan” aron Siya mahimo nga masayod “unsaon pagtabang ang iyang mga katawhan sumala sa ilang mga kahuyang” (Alma 7:11, 12). Sa laing pagkasulti, daghan sa kalisdanan nga may kalabotan sa Iyang kinabuhi ug Pag-ula ang nakapahimo Niya nga makasabot kanato ug sa atong mga kalisdanan aron Siya mahimong mas masayod kon unsaon kita sa pag-ayo.
Apan si Jesus gawasnong nakig-uban sa kadaghanan sa Iyang nahimamat, naminaw nila, nangutana nila, ug nagtratar nila nga may pagtahod, bisan kon ang uban misaway Niya tungod niini. Tungod kay kita nagpuyo nga layo na kaayo sa panahon sa pagpuyo ni Jesus dinhi sa yuta, atong malabyan ang pipila ka paagi diin Iyang gisupak ang nabatasan na sa mga tawo sa Iyang panahon aron lamang makatabang sa uban.
Pananglitan, Siya mihikap sa mga sanlahon ug ubang masakiton nga mga tawo, nga gikonsiderar nga mahugaw sumala sa balaod ni Moises (tan-awa sa Numeros 5:1–4; Mateo 8:2–3). Siya nangalagad usab ngadto sa nailhan nga mga makakasala, ngadto niadtong dili maayo og mga reputasyon, ug ngadto sa mga Hentil, usa ka butang nga gikonsiderar gihapon sa uban nga dili angay (tan-awa sa Marcos 2:15–17; Juan 4:5–26). Si Jesus anaa sa buhat sa pag-ugmad og mga relasyon, bisan kon dili kini popular.
Sama sa Manluluwas, kita usab makahimo og mga paningkamot aron mas makaila sa uban. Pananglitan,
-
mahimo kita nga maminaw nila uban sa katuyoan nga mosabot imbis nga mohukom o motubag;
-
mahimo natong likayan ang kalagmitan nga mobati dayon nga dili importante ang ilang gisulti, mangatarongan, o kritikal niadtong dili nato ganahan; ug
-
mahimo kita nga mapailubon nga makighinabi sa mga tawo diha sa ilang kahimtang imbis nga magdahom nga sila parehas nato.
Akong nakaplagan nga samtang nakabaton ko og kahanas diha sa mga panglantaw ug mga kasinatian sa uban, mitubo ang akong kamaloloy-on, nakabaton og mas hingkod nga pagsabot sa komplikado nga mga isyu, ug nahimong mas andam sa pagserbisyo ug paghigugma. Sayon na ang paghigugma sa usa ka tawo kon ikaw nakahibalo sa ilang istorya.
3. Si Jesus Nag-ugmad og Gugma
Sa kataposan, ang kinabuhi ni Jesus nagpakita nga ang masinabtanon nga pagbati hingpit nga mapahayag diha sa paghigugma sa uban sa paagi nga gikinahanglan nga sila higugmaon. Sama sa gitudlo ni Nephi, ang Manluluwas“dili maghimo og bisan unsa gawas kon kini alang sa kaayohan sa kalibotan; kay siya nahigugma sa kalibotan” (2 Nephi 26:24).
Usahay ang Iyang gugma makita sa Iyang pagtanyag og pisikal nga kaayohan, pagdasig, pagpanton, o pagpasaylo. Sa ubang higayon Siya nagbangotan uban niadtong nagbangotan o nakig-ambit sa ilang kalipay. Sa kaulahian, si Kristo mihatag sa Iyang kinabuhi alang nato “sa makasasala pa kita” (Mga Taga-Roma 5:8), nagpakita nga ang Iyang hingpit nga gugma magpadayon bisan diha sa atong pagkadili hingpit.
Ang pagpaningkamot sa paghigugma sama sa gibuhat sa Manluluwas lisod usahay. Busa sa unsang paagi nga kita makahigugma sa uban sa paagi nga gikinahanglan nga sila higugmaon?
Mahimo ba nga mopili lang sa paghigugma, nga sama sa pag-on sa switch?
Posible ba gayod kaha nga mahigugma sa usa ka silingan o dumuluong sama sa paghigugma sa usa ka sakop sa pamilya o sa atong kaugalingon?
Unsaon man kadtong dili nato ganahan o dili ikasinabot, o niadtong kanunay natong ikalalis?
Diha sa mga kasulatan, ang sama kang Kristo nga gugma kanunay nga gihisgotan isip usa ka butang nga ang tawo “mapuno”; sa laing pagkasulti, usa kini ka butang nga gibubo sa Dios nganha sa kalag (tan-awa sa Mosiah 2:4; 4:12; Alma 38:12; Moroni 7:48). Kini nagpasabot nga ang sama kang Kristo nga gugma dili maugmad kon walay tabang sa Dios—usa kini ka espirituhanon nga gasa nga moabot ug motubo kon kita “[mag-ampo] ngadto sa Amahan uban sa tibuok kusog sa kasingkasing” (Moroni 7:48).
Ang Masinabtanon nga Pagbati Nagdala og Panaghiusa
Kon kita moserbisyo uban sa masinabtanon nga pagbati ug gugma, ang atong kapasidad sa pagmugna og panaghiusa ug pagkanahisakop ug pagdala sa uban ngadto kang Kristo molambo. Kini tungod kay magsugod man kita sa pagtan-aw sa uban sama sa pagtan-aw sa Dios ug sa pagbati sama sa Iyang pagbati. Kita usab makatan-aw sa atong pagserbisyo dili ingon nga kita nagtunol sa atong mga kamot paubos aron sa pagpasaka sa uban kondili kita nagtunol sa atong mga kamot pabuka aron sa paghangop sa isigka-anak sa Dios. Sa pagbuhat niini, kita nagtabang nga matuman ang pag-ampo ni Kristo nga ang Iyang mga sumusunod “mausa unta sila. Amahan, mausa unta sila dinhi kanato sama nga ikaw ania kanako ug ako anaa kanimo” (Juan 17:21).