Usa ka Kristohanong Kinaiya
Gikan sa Brigham Young University–pakigpulong sa Idaho Religion Symposium nga gihatag niadtong Enero 25, 2003.
Si Jesus nga nag-antus sa hilabihan, nagbaton og kinadak-ang kalooy alang kanatong tanan kinsa gamay ra kaayo og giantus.
Mitudlo si Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) og baruganan nga nakakuha og dakong pagtagad kanako ug nahimong focus sa daghan nakong pagtuon, pagpamalandong, ug paghunahuna. Miingon siya, “Dili mahimo ang Pag-ula gawas lang kon may kinaiya nga sama kang Kristo!”1 Sukad nadungog kining yano ug salabuton nga pamahayag, naningkamot kong makakat-on pa og daghan ug mas masabtan ang pulong nga “kinaiya.” Gipalamalandungan sab nako ang relasyon tali sa kinaiya ni Kristo ug ang Iyang Pag-ula—ug ang implikasyon niana nga relasyon sa matag usa kanato isip mga disipulo.
Ang Kinaiya sa Ginoo nga si Jesukristo
Tingali ang pinakamaayong timailhan sa kinaiya mao ang kapasidad sa pag-ila ug ang tukmang reaksyon ngadto sa ubang tawo nga nagsinati sa grabing hagit o kalisdanan nga nagpabug-at kanato sa hilabihan. Ang kinaiya [karakter] mapadayag, sama pananglit, diha sa gahum nga makaila sa pag-antus sa ubang mga tawo kon kita mismo nag-antus; sa abilidad nga makamatikod sa kagutom nga gibati sa uban kon kita gigutom; ug sa gahum sa pagtabang ug paghatag og kalooy alang sa espirituhanong pag-antus sa uban kon kita anaa sa atong kaugalingong espirituhanon nga kasakit. Sa ingon, ang kinaiya mapakita pinaagi sa pagtan-aw ug pagtabang sa uban kon ugaling mosukmat man ang kinaiyanhon natong pagkatawo ug atong reaksyon nga kaugalingon ra ang hunahunaon. Kon kana nga kapasidad mao gayud ang sukod sa moral nga kinaiya, nan ang Manluluwas sa kalibutan maoy hingpit nga ehemplo sa ingon nga pagkamakanunayon ug kamanggiloy-ong kinaiya.
Mga Ehemplo sa Kinaiya ni Kristo
Sa kwarto sa taas niadtong gabii sa Katapusang Panihapon, nianang gabhiona gayud nga Siya mosinati na sa grabing pag-antus nga mahitabo sa tibuok kalibutan nga Iyang hinimo, gihisgutan ni Kristo ang mahitungod sa Maghuhupay ug ang kalinaw:
“Kining mga butanga gisulti ko kaninyo samtang ania pa ako uban kaninyo.
“Apan ang Manlalaban [Maghuhupay], ang Espiritu Santo, nga sa akong ngalan igapadala sa Amahan, siya mao ang magatudlo kaninyo sa tanang butang, ug magapahinumdom kaninyo sa tanan nga akong gikasulti kaninyo.
“Kaninyo ibilin ko ang kalinaw, kaninyo ihatag ko ang akong kalinaw: hatagan ko kamo niini dili sama sa hinatagan sa kalibutan. Kinahanglan dili magkaguol ang inyong kasingkasing, ni magtalaw” (Juan 14:25–27).
Nakabantay nga Siya Mismo hapit na mosinati sa hilabihan ug personal nga pagkawala sa kahupayan ug kalinaw, ug sa usa ka panahon dihang ang Iyang kasingkasing tingali nasamok ug nahadlok, gilugwayan pa sa Agalon ang pagtabang ug mitanyag ngadto sa uban sa mga panalangin nga maoy makalig-on Kaniya.
Sa talagsaong Pag-ampo Alang sa Kaayohan sa Uban, nga gihalad sa wala pa moadto si Jesus sa Iyang mga disipulo sa sapa sa Cedron sa Tanaman sa Getsemani, ang Agalon nag-ampo alang sa Iyang mga disipulo ug alang sa tanan nga “mosalig kanako pinaagi sa ilang pulong;
“Aron silang tanan mag-usa; maingon nga ikaw, Amahan, ania kanako. …
“… Aron sila mamahingpit nga usa, aron ang kalibutan moila nga ikaw mao ang nagpadala kanako ug nahigugma kanila maingon nga ikaw nahigugma kanako. …
“Ug ang imong ngalan akong gipaila kanila, ug kini igapaila ko pa kanila aron ang gugma nga imong ginahuptan sa imong paghigugma kanako maanaa kanila, ug ako maanaa kanila” (Juan 17:20, 21, 23, 26).
Akong nakita ang akong kaugalingon nga balik-balik nga nangutana samtang namalandong ko niini ug sa ubang panghitabo nga ang Iyang pagbudhi ug ang Iyang pag-antus hapit ng mahitabo didto sa tanaman: Sa unsang paagi nahimo pa Niya ang pag-ampo para sa kaayohan ug kahiusahan sa uban nga nagsingabut na man ang kaugalingon Niyang pag-antus? Unsa kaha ang hinungdan nga nahimo pa man gyud Niya ang pagpangayo og kahupayan ug kalinaw para niadtong kansang panginahanglan mas gamay ra kay sa Iyaha? Samtang ang napukan nga kinaiyahan sa kalibutan nga Iyang gilalang mihasol Kaniya, sa unsang paagi nahimo pa Niya nga tutukan sa hingpit gayud ang kahimtang ug mga kabalaka sa uban? Sa unsang paagi ang Agalon nakahimo nga lugwayan pa ang pagtabang sa uban nga ang mas ubos nga binuhat mokupkop ra man niini nga maghunahuna lang sa iyang kaugalingon? Ang pamahayag gikan ni Elder Maxwell naghatag og tubag sa tanan niining impluwensyal nga pangutana:
Ang kinaiya ni “Jesus gikinahanglan aron masuportahan ang talagsaon Niya nga pagtubos. Kon wala ang espirituhanon og moral nga kalidad sa kinaiya wala untay dekalidad nga pagtubos! Ang iyang kinaiya mao nga ‘[giantus] Niya ang mga pagtintal sa matag matang’ (Alma 7:11), sa gihapon ‘wala Niya patalinghugi’ ang mga tintasyon’ (D&P 20:22).”2
Si Jesus nga nag-antus sa hilabihan, nagbaton og kinadak-ang kalooy alang kanatong tanan kinsa gamay ra kaayo og giantus. Sa pagkatinuod, ang gidak-on sa pag-antus ug kalooy nasumpay kaayo sa gidak-on sa gugma nga gibati sa usa nga nangalagad.
Aktibong Magtinguha og Gugmang Putli
Kita sa mortalidad naningkamot nga mapanalanginan ug makapalambo og importanting mga elemento sa Kristohanong kinaiya. Sa pagkatinuod, posible nga kita isip mga mortal nga makapaningkamot diha sa pagkamatarung aron madawat ang espirituhanong mga gasa nga gilangkuban sa kapasidad nga malugwayan ang pagtabang ug makahimo og tukmang reaksyon ngadto sa ubang tawo nga nagsinati sa grabing hagit o kalisdanan nga nagpabug-at kanato sa hilabihan. Dili nato maangkon ang ingon nianang kapasidad pinaagi sa hingpit nga determinasyon o personal nga determinasyon. Kondili, kita magdepende ug magkinahanglan sa “mga maayo nga buhat, kalooy, ug grasya sa Balaang Mesiyas” (2 Nephi 2:8). Apan “pagtulun-an human sa usa ka pagtulun-an, lagda human sa usa ka lagda” (2 Nephi 28:30) ug “sa pagpadayon sa panahon” (Moises 7:21), makahimo kita sa paglugway og tabang ngadto sa uban kon ugaling mosukmat man ang kinaiyanhon natong pagkatawo nga kaugalingon ra ang hunahunaon.
Mosugyot ko nga ikaw ug ako kinahanglang mag-ampo, mangandoy, maningkamot, ug magtrabaho aron makaugmad og Kristohanong kinaiya kon pangandoy nato ang pagdawat og espiritwal nga gasa sa gugmang putli—ang tiunay nga gugma ni Kristo. Ang gugmang putli dili usa ka taras o kinaiya nga maangkon nato sa eksklusibong paagi pinaagi sa kaugalingon natong walay hunong nga katuyoan ug determinasyon. Gani kinahanglan natong tahuron ang atong mga pakigsaad ug magpakabuhing takus ug buhaton ang kutob sa atong mahimo aron mosarang sa maong gasa; apan sa katapusan ang gasa sa gugmang putli ang moangkon kanato—wala kita mag-angkon niini (tan-awa sa Moroni 7:47). Ang Ginoo ang magtino kon kanus-a kita makadawat sa tanan nga espiritwal nga gasa, apan kinahanglang buhaton nato ang tanan natong mahimo ang pagtinguha, pagpangandoy, pagdapit, ug ang pagkasarang sa maong mga gasa. Kon magkamaayo ang pamaagi sa atong paglihok nga sama sa kinaiya ni Kristo, nan tingali atong gipasabut sa langit pinaagi sa pinakaimpluwensyal nga paagi ang atong tinguha para sa langitnon nga espiritwal nga gasa sa gugmang putli. Ug tin-aw nga gipanalanginan kita niining kahibulungan nga gasa kon dugangan pa nato ang pagtabang sa uban kon ugaling mosukmat man ang kinaiyanhon natong pagkatawo nga kaugalingon ra ang hunahunaon.
Si Jesus mao ang Kristo, ang Bugtong Anak sa Mahangturon nga Amahan. Nasayud ko nga Siya buhi. Ug mopamatuod ko nga ang Iyang kinaiya naghimong posible sa mga oportunidad ngari kanato sa pagkadawat og imortalidad ug kinabuhing dayon. Unta lugwayan nato ang atong pagtabang kon ugaling mosukmat man ang kinaiyanhon natong kalagmitan nga kaugalingon ra ang hunahunaon.