learn icon

Magkat-on—Labing Dugay nga Oras: 45 Minutos

Basaha:Sa milabay nga miting nakakat-on kamo mahitungod sa pagsabut ug pagkab-ut sa mga ekspektasyon. Sa karon nga miting makakat-on kamo og mga kahanas sa pagtuon nga makatabang kaninyo nga magmalampuson sa inyong training program. Inyong mapalig-on ang inyong mga kahanas sa pagtuon pinaagi sa pagbuhat sa mosunod:

1. Pagpili og dapit ug oras sa pagtuon.

2. Hinumdumi unsay inyong nakat-unan.

3. Pagbasa ug pagsulat sa epektibong paagi.

4. Buntuga ang paglangay-langay.

5. Pangandam alang sa mga test.

1. Pagpili og Dapit ug Oras sa Pagtuon

Hisguti:Kanus-a ug asa kamo magtuon? Gibati ba ninyo nga ang inyong pagtuon epektibo niini nga mga dapit ug mga oras? Ngano o nganong dili man?

Basaha:Ang paggahin og makanunayon nga oras sa pagtuon makatabang ninyo nga magmalampuson sa inyong edukasyon o training program. Pangita og limpyo, hilum, ug hayag nga mga dapit nga matun-an nga walay makabalda. “Tan-awa, ang akong balay mao ang balay sa kahusay, miingon ang Ginoong Dios, ug dili usa ka balay sa kagubot” (D&P 132:8).

Ang pagtuman sa adlaw nga Igpapahulay mopalambo sa inyong pagtuo ug mopalambo sa inyong pagkat-on. Likayi ang paghimo og mga buluhaton sa eskwelahan sa Igpapahulay.

Kalihokan _{(5 minutos)}

Pagpili og mga dapit ug mga oras nga regular nga makatuon.

Step 1: Isulat ang inyong duha ka labing maayo nga mga dapit sa pagtuon:

Step 2: Isulat ang inyong labing maayo nga mga oras sa pagtuon:

Step 3: Ilista ang bisan unsang problema o makabalda nga mopugong kaninyo sa pagtuon diha sa mga dapit ug mga oras nga inyong gilista sa ibabaw.

Unsa ang Makapugong Kanako sa Pagtuon?	Unsaon Nako sa Pagsulbad Niini nga Problema?
Pananglitan: ang akong mga anak nga magsaba-saba	Magtuon sa dili pa momata ang akong mga anak

Step 4: Hisguti uban sa usa ka partner kon unsaon ninyo sa pagsulbad kini nga mga problema. Ikonsiderar ang mga lakang sa pagsulbad og problema nga inyong gihisgutan sa baruganan sa My Foundation karong adlawa.

Basaha:Tungod kay ang pagtuon magkinahanglan og panahon, maminosan ang inyong panahon sa pagbuhat sa ubang mga butang. Kinahanglan kamong moingon og “dili” sa pipila ka mga kalihokan aron maayo ang resulta sa inyong pagtuon.

2. Hinumdumi Unsay Inyong Nakat-unan

Basaha:Dunay daghang mga paagi sa pagmemorya, pagkat-on, ug paghinumdom og impormasyon. Ania ang pipila ka mga paagi.

• Naka-eskedyul nga mga pagribyu: Balik-balika sa pagbasa ug paghinumdom ang impormasyon sulod sa taas nga panahon. Sama pananglit:

  Bag-o nga Impormasyon	Paglabay sa 1 ka oras	Paglabay sa 1 ka adlaw	Paglabay sa 1 ka semana	Paglabay sa 1 ka bulan
  Mobasa o magkat-on og butang sulod sa klase ug mohimo og mga notes.	Mogahin og 10 ka minutos sa pagribyu sa imong notes	Mogahin og 10 ka minutos sa pagribyu og usab; i-summarize ang imong notes.	Mogahin og 10 ka minutos sa pagribyu og usab.	Mogahin og 10 ka minutos sa pagribyu og usab; kinahanglang imo na kining mahinumduman og maayo karon!

• Flash cards: Isulat ang mga ideya, mga kinutlo, datos, mga formula, ug mga hunahuna diha sa mga index card, ug dayon kanunay kini nga ribyuhon. Sama pananglit, si Afu misulat og mga electrical formula diha sa mga kard aron makatabang kaniya sa paghinumdom niini. Iyang ribyuhon ang iyang mga kard makadaghan sa usa ka adlaw. Aniay ehemplo kon giunsa paggamit ni Afu ang iyang mga kard: gisulat niya og ang termino nga tun-an diha sa atubangan sa kard ug ang formula sa luyo, sama niini:

  flash cards

• Ikonektar ang inyong nakat-unan ngadto sa usa ka butang nga inyo nang nahibaloan: Ikonektar ang usa ka butang nga dili pamilyar ngadto sa butang nga inyo nang nahibaloan. Sama pananglit, si Stefano nagtuon og mga termino sa computer. Wala siya masayud kon unsa ang algorithm. Iyang nabasa nga kini usa ka “proseso o hugpong sa mga lagda nga kinahanglang sundon, ilabi na sa mga computer.” Ganahan si Stefano nga magluto, ug ang usa ka computer nga naggamit og usa ka algorithm mipahinumdom kaniya sa usa ka tawo nga nagsunod og resipe. Nakatabang kana niya nga mahinumdom.

• Itudlo ang inyong nakat-unan: Ipaambit ang unsay inyong nakat-unan ngadto sa laing tawo. Makahatag kini ninyo sa kahigayunan nga mas makasabut ug mahinumdom sa bag-o nga impormasyon. Sa balay sa iyang mga ginikanan usa ka hinapos sa semana, gitudloan ni Afu ang iyang amahan kon unsaon sa pag-ayo ang dugay nang naguba nga suga.

• Gamita ang inyong nakat-unan: Ang paggamit diha sa inyong kinabuhi sa unsay inyong nakat-unan makatabang kaninyo sa paghinumdom niini. Kon nakakat-on kamo og bag-o nga pulong, gamita kini sa makadaghang higayon. Kon nakakat-on kamo sa pag-ayo og motor, pang-ayo dayon og motor kutob sa mahimo. Sa diha nga ang usa ka silingan misulti kang Rachel og usa ka legal nga problema nga wala siya makasabut, nakahimo si Rachel sa pagpasabut niini base sa usa ka butang nga bag-o lang niyang nakat-unan nianang semanaha.

Hisguti:Unsa nga mga kasinatian ang aduna kamo kabahin sa bisan hain niini nga mga pamaagi o ubang mga paagi sa paghinumdom?

3. Pagbasa ug Pagsulat sa Epektibong Paagi

Basaha:Ang pagbasa importante sa inyong edukasyon. Ang pagpalambo sa inyong mga kahanas sa pagbasa makatabang kaninyo nga mas makasabut ug mahinumdom sa mga butang nga inyong nakat-unan. Ang mosunod nga kalihokan makatabang kaninyo sa pagpangita og mga paagi nga mapalambo ang inyong mga kahanas sa pagbasa.

Kalihokan _{(7 minutos)}

Step 1: Basaha ang mosunod nga kinutlo gikan ni Presidente Henry B. Eyring. Samtang nagbasa, i-highlight ang mga punto nga inyong gibati nga labing importante, paghimo og notes diha sa mga margin, o pagbuhat og uban nga mga butang nga makatabang kaninyo sa pagsabut.

“Ang pagkakabig ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo magdala og tinguha sa pagkat-on. … Usa kini ka natural nga bunga sa pagsunod sa ebanghelyo ni Jesukristo. …

“Ang Ginoo ug ang Iyang Simbahan kanunayng nag-awhag og edukasyon aron sa pagpalambo sa atong abilidad sa pagserbisyo Kaniya ug sa [Iyang] mga anak. Alang sa matag usa kanato, bisan unsa pa ang atong mga talento, Siya adunay buluhaton nga atong ikahatag. Ug ang maayong paghimo niini kanunay nga naglakip og pagkat-on, dili kausa o sulod sa limitado nga panahon, apan sa kanunay.

Gipadayon sa sunod pahina.

“… Pinaagi sa pag-ampo, pagpuasa, ug pagkugi, … makalaum kita sa Iyang grasya nga moabut kanato. … [Kini] nagpasabut nga mas dali kitang makakat-on ug molambo sa kahanas lapas sa unsay ato lamang nga mahimo gamit ang atong natural nga mga abilidad.

“Ang atong unang prayoridad kinahanglang mao ang espirituhanong pagkat-on. … Hinumdumi, kamo interesado sa edukasyon, dili lamang alang sa mortal nga kinabuhi kondili alang sa kinabuhing dayon. Kon klaro ninyong makita kana nga kamatuoran, ibutang ninyo pag-una ang espirituhanon nga pagkat-on ug dili [mobaliwala sa] sekyular nga pagkat-on. Gani, mas motrabaho pa mo og maayo sa inyong sekyular nga pagkat-on kay sa wala kanang espirituhanong panglantaw” (“Real-Life Learning,” New Era, Abr. 2009, 2–4, 5).

Step 2: I-summarize kon unsay inyong gibati nga maoy gitudlo ni Presidente Eyring:

Step 3: Pakig-uban sa ubang mga tawo diha sa grupo ug tan-awa kon giunsa nila pagmarka kini nga teksto aron mapalambo ang ilang mga kahanas sa pagbasa.

Hisguti:Unsa ang pipila ka mga pamaagi nga inyong mapalambo ang inyong mga kahanas sa pagbasa?

Basaha:Ang maayong pagsulat importante usab sa inyong edukasyon. Kon magsulat, siguroa nga itakdo ang inyong estilo ngadto sa ekspektasyon sa inyong instruktor. Adunay tulo ka mahinungdanong mga estilo sa pagsulat og mga assignment:

• Makahatag og impormasyon [Informative]

• Mamugnaon [Creative]

• Makapadani [Persuasive]

Makahatag og impormasyon nga pagsulat: Mo-organisar sa impormasyon ug mohimo sa lisud nga mga ideya nga sayon sabton. Sama pananglit, si Stefano gi-assign nga mohimo og makahatag og impormasyon nga pagsulat kabahin sa pagkaon. Misulat siya mahitungod sa kasaysayan sa iyang paborito nga pagkaon ug sa pipila ka makapainteres nga mga impormasyon kabahin niini.

Mamugnaon nga pagsulat: Mosulat sa inyong kaugalingon nga mga ideya, orihinal nga mga panghunahuna, ug mga butang nga makapainteresado sa mga tawo. Ang sunod nga assignment ni Stefano mao ang paghimo og mamugnaon nga pagsulat mahitungod sa pagkaon. Si Stefano misulat mahitungod sa kalami, grano, ug kolor sa iyang paborito nga pagkaon sa paagi nga makalingaw ug makapaikag.

Makapadani nga pagsulat: Mosulat sa paagi nga makadasig, makaagni, o makadani og tawo sa pagbuhat og usa ka butang o sa paghunahuna sa piho nga paagi. Aron mahimo kini sa epektibong paagi, kinahanglan nga masayud kamo sa mga kamatuoran ug sa magkasukwahi nga mga punto ug makahimo sa pagsuporta sa inyong mga argumento. Si Stefano misugyot diha sa iyang makapadani nga pagsulat nga ang matag turista kinahanglang makasulay sa iyang paborito nga pagkaon tungod sa talagsaon nga lami niini ug sa kaimportante niini sa kultura.

Kalihokan _{(5 minutos)}

Karon inyo nang turno nga mosulay og assignment sa pagsulat.

Step 1: Paghunahuna og pagkaon nga inyong ganahan.

Step 2: Pagpili og usa sa mga estilo sa pagsulat (makahatag og impormasyon, mamugnaon, o makapadani) ug paggahin og duha o tulo ka minuto sa pagsulat mahitungod sa pagkaon nga inyong gipili diha sa step 1.

Step 3: Ipaambit ang inyong mga sentence ngadto sa laing sakop sa grupo.

Hisguti:Sa unsang paagi ang paglig-on sa inyong pagsulat makatabang ninyo nga magmalampuson sa inyong training program?

4. Buntuga ang Paglangay-Langay

Basaha:Gamita ang inyong panahon ug kusog sa maalamong paagi sa pagkompleto og mga assignment. Likayi ang paglangay-langay. “Mag-ani samtang aduna pay panahon” (D&P 6:3).

Hisguti:Unsay pipila ka mga rason nganong maglangay-langay kita?

Kalihokan _{(5 minutos)}

Unsa kamo kamaayo sa pagkompleto og mga assignment? Lingini ang pulong nga pinakamaayong naghulagway kon unsa kasagad ninyo nga gibuhat kining mga butanga:

Mangutana ko hangtud akong masabtan sa hingpit ang assignment.	Wala gyud	Usahay	Kasagaran	Kanunay
Kon makadawat ko og assignment o project, isulat nako ang due date sa kalendaryo ug planuhon ang mga lakang aron mahuman kini.	Wala gyud	Usahay	Kasagaran	Kanunay
Akong siguroon nga nahibalo ko kon unsaon pag-grado ang assignment ug akong kat-unan ug buhaton ang tanang gikinahanglan aron molampus.	Wala gyud	Usahay	Kasagaran	Kanunay
Naningkamot ko nga makompleto ang akong mga assignment sa walay langan. Dili ko maglangay-langay.	Wala gyud	Usahay	Kasagaran	Kanunay
Kon mahimo, ipakigbahin nako ang akong pag-uswag ngadto sa akong instruktor ug magpatabang kon gikinahanglan sa dili pa mo-due ang assignment.	Wala gyud	Usahay	Kasagaran	Kanunay

Basaha:Kon makahuman kamo og assignment, mobati kamo nga adunay nakab-ot. Ania ang pipila ka mga pamaagi aron mabuhat ang mga buluhaton:

1. Buhata og una ang lisud nga butang. Buhata og una ang proyekto nga labing dili nimong ganahan nga buhaton. Sa higayon nga mabuhat na nimo ang labing lisud o labing dili ganahang buhaton nga butang, ang nahabilin kasagaran mahimong daw mas sayon.

2. I-iskedyul ang pagbuhat sa buluhaton. Pagtakda og makab-ut nga tagal sa panahon sa pagbuhat og piho nga mga buluhaton. Kon wala kamoy gitakda nga tagal sa panahon, tingali mausik ang inyong panahon.

3. Paghimo og mugbo, regular nga mga pagpahulay. Ang inyong hunahuna mabag-o ug mas maayo kamong maka-focus human sa pagpahulay. Ang mugbo, regular nga mga pagpahulay makapalambo sa inyong pagkat-on.

4. Pagpailin-ilin. Kon gikapoy kamo, buhata ang mga buluhaton nga wala kaayo magkinahanglan og panghunahuna.

5. Gantihi ang inyong kaugalingon. Kon makompleto ninyo ang inyong buluhaton sa gitakda nga panahon, gantihi ang inyong kaugalingon og butang nga inyong gusto (pagkaon, panahon sa pagbuhat og butang nga inyong ganahan, ug uban pa).

Hisguti:Unsa ang labing epektibo alang kaninyo sa pagkompleto sa mga buluhaton?

5. Pangandam alang sa mga Test [Pasulit]

Basaha:Ang mga test kasagaran gamiton aron mapakita kon unsa kamaayo ninyong nakat-unan ang usa ka butang. Ania ang pipila ka mga paagi aron mahimo kamong mas maayo nga tigkuha og test:

Sa dili pa ang test:

• Tun-i kanunay ang mga materyal nga maoy basehan sa inyong test.

• Katulog og sakto.

• Kaon og sustansyadong mga pagkaon ug pag-inom og daghang tubig.

• Pag-ampo sa dili pa magtuon ug sa dili pa mag-test.

• Siguroa nga aduna kamo sa mga butang nga gikinahanglan alang sa test (lapis, calculator, mga himan, ug uban pa).

Atol sa test:

• Salig sa inyong nahibaloan.

• Pagmatinuoron. Ayaw panikas.

• Idumala ang inyong oras; samtang sugdan ninyo ang matag pangutana o seksyon, desisyuni kon unsa kadugay ang oras nga inyong igahin niini.

• Basaha og maayo ug balik-balika sa pagbasa ang mga instruksyon: unsa man gayud ang gipabuhat?

• Unaha sa paghuman ang labing sayon nga mga pangutana aron madasig ka, dayon balika ang uban.

Hisguti:Unsay inyong gihimo aron mangandam ug mokuha og mga test sa epektibong paagi?

Basaha:“Ang proseso sa pagkat-on walay katapusan. Kinahanglan kita nga mobasa, kinahanglan kita nga mag-obserbar, kinahanglan kita nga [mosabut], ug kinahanglan kitang mamalandong nianang mga butang nga gibantang nato ang atong mga hunahuna. Nagtuo ako sa paglambo sa hunahuna, kasingkasing, ug kalag sa katawhan. Nagtuo ako sa paglambo. Nagtuo ako sa pag-uswag” (Gordon B. Hinckley, Standing for Something [2000], 62).

Hisguti:Unsa ang labing importante nga mga butang nga inyong nakat-unan niini nga miting sa grupo?