Magkat-on—Labing Dugay nga Oras: 45 Minutos

Basaha:Sa miaging semana, misugod kamo sa pagsuhid sa posible nga mga opsyon sa trabaho. Karon motan-aw kamo og maayo niadto nga mga posibilidad sa trabaho ug mangandam sa paghimo og desisyon kon unsa nga trabaho ang inyong gusto. Aron sa pagtabang kaninyo niini nga proseso, magkat-on kamo mahitungod sa mosunod:

1. Hibaloi kon pila ang inyong gikinahanglan nga kita aron mahimong self-reliant.

2. Sabta ang mga reyalidad sa inyong panarbaho.

3. Hibaloi kinsa ang pakig-istoryahan.

4. I-update ang inyong plano sa self-reliance.

1. Hibaloi kon Pila ang Inyong Gikinahanglan nga Kita Aron Mahimong Self-Reliant

Basaha:“Kay kinsa ba kaninyo, nga sa magatinguha siya sa pagtukod og torre, dili una molingkod sa pagkuwenta sa galastohan, kon aduna ba siyay igong ikapahuman niini?” (Lucas 14:28).

Aron mahimong self-reliant, magkinahanglan kamo og trabaho nga mosweldo og sakto nga makasangkap sa inyong mga panginahanglan ug sa mga panginahanglan sa inyong pamilya. Gisubay na ninyo ang inyong mga gasto sulod sa pipila ka semana aron makakuha kamo og ideya sa inyong kasamtangang mga gasto. Ang inyong sunod nga lakang mao ang pagbana-bana kon pila pa ang gikinahanglan ninyong kita aron mahimong self-reliant. Ang trabaho nga inyong pilion kinahanglang makahatag niana nga kantidad sa kinitaan.

Kalihokan _{(5 minutos)}

Step 1: Sulati kini nga table [talaan] sa inyong gibana-bana kon pila ang inyong gasto. Mahimo kamong mopili og sinemana. binulan, o tinuig. Kon dili kamo sigurado, himoa ang labing maayo ninyo nga pagbana-bana.

Pila man ang kasamtangan nakong gasto

Sinemana	Binulan	Tinuig

Step 2: Ibana-bana kon pila ang inyong gikinahanglan nga kwarta aron mahimong self-reliant. Kinahanglang igo kini sa pagsangkap alang sa inyong mga panginahanglan ug sa mga panginahanglan sa inyong pamilya karon ug sa umaabut. Isulat kana nga kantidad sa table sa ubos.

Pila ang akong gikinahanglan aron mahimong self-reliant

Sinemana	Binulan	Tinuig

2. Sabta ang mga Reyalidad sa Inyong Panarbaho

Basaha:Sa miaging semana mipili kamo og tulo ka matang sa trabaho nga interesado kamo, ug mi-commit kamo nga dugang nga magkat-on bahin niini niana nga semana. Tan-awon nato og maayo karon ang pipila ka importante nga mga reyalidad kalabut sa mga trabaho aron sa pagtabang kaninyo nga mapagamyan ang inyong kapilian ug dayon mopili og training nga subayon.

Reyalidad 1: Ang mga employer mosweldo og taas sa pipila ka mga trabaho ug gamay ra kaayo sa uban.

Basaha:Sabta kon unsay gipakabililhon sa mga employer. Daghang mga tawo ang adunay abilidad sa pagtrabaho sa fast-food restaurant, mao nga ang sweldo ubos. Diyutay ra kaayo ang mga tawo nga adunay abilidad sa pagpahigayon og operasyon sa kasingkasing, mao nga taas ang sweldo.

Himamata si Arlene, edad 44. Si Arlene part-time nga nagtrabaho isip nurse sa diha nga grabeng nadaut ang iyang likod samtang nagbalhin og pasyente. Adunay anak nga nagmisyon ug laing duha ka anak sa balay, siya ug ang iyang bana nabalaka kabahin sa pagbaton og igong kwarta. Gustong mobalik ni Arlene sa pagtrabaho diha sa natad sa health care apan kinahanglang mobuhat niini sa paagi nga dili kaayo lisud sa panglawas. Interesado siya nga motrabaho sa medical coding, mahimong medical office assistant, o sa ubang mga trabaho sa medical administration. Karon kinahanglan niyang masayud pila ang sweldo niini nga mga trabaho ug unsa ang gikinahanglan aron makasulod niini nga matang sa propesyon.

Samtang nagkonsiderar si Arlene sa trabaho nga iyang sudlan, iyang nahibaloan nga aron mokita og bisan katumbas lang sa iyang nakita isip nurse, kinahanglang pilion niya ang medical administration, tungod kay ang laing duha ka mga kapilian dili mosweldo og susama nga kantidad.

Kalihokan _{(5 minutos)}

Step 1: Sa inyong kaugalingon o uban sa inyong grupo, ibana-bana ang kantidad sa kwarta nga inyong kitaon sa matag usa sa tulo ka mga posisyon nga interesado kamo ug tan-awa kon igo ba kini aron mahimong self-reliant.

Posisyon	Sweldo (sinemana, binulan, tinuig)	Igo Ba Kini? (oo o dili)

Step 2: I-verify ang mga kantidad sa sweldo niana nga semana pinaagi sa pagpakigsulti sa mga tawo nga nagtrabaho niana nga natad sa trabaho o pinaagi sa pagbuhat og mga pagsiksik.

Reyalidad 2: Ang ubang mga trabaho wala kaayo kinahanglana sa inyong dapit.

Basaha:Ang pipila ka mga trabaho nag-anam sa pagkawala ug tingali dili na kinahanglanon sa umaabut diha sa inyong dapit. Ang teknolohiya mipuli sa pipila ka mga trabaho, ug ang pipila ka mga trabaho karon wala na gikinahanglan sa ubang mga nasud.

Himamata si Rachel, edad 48. Si Rachel diborsyado ug adunay usa ka minyo nga anak nga babaye ug duha ka tin-edyer nga mga anak nga lalaki nga nagpuyo gihapon sa panimalay. Nakakompleto siya og duha ka semester sa kolehiyo daghang tuig na ang milabay apan wala gayud makahuman sa kolehiyo. Nakatrabaho siya sa lain-laing mga trabaho ug kasamtangang nagtrabaho sa usa ka grocery store. Medyo aktibo siya sa Simbahan apan sa kasagaran kinahanglang motrabaho ma-Dominggo. Kanunay nga nanlimbasug si Rachel aron makasangkap sa panginahanglan sa iyang pamilya, apan kugihan siya nga trabahante. Gusto ni Rachel nga makakuha og degree aron makakuha siya og mas maayo nga trabaho sa pagsangkap alang sa iyang pamilya ug mahimong mas aktibo sa Simbahan.

Usa sa mga trabaho nga interesado si Rachel mao ang pag-ayo og gagmay nga elektronik nga mga butang. Hinoon, samtang gisusi niya kini nga trabaho, wala siya makakita og tawo nga anaa niana nga trabaho tungod kay wala kaayoy panginahanglan alang niana nga trabaho sa iyang dapit. Gitangtang niya kini nga trabaho gikan sa iyang lista sa mga opsyon ug mitutok sa ubang mga trabaho ug training.

Himamata si Juan, edad 33. Si Juan minyo ug adunay tulo ka gagmayng mga bata. Nagtrabaho siya sa konstruksyon sa adlaw ug isip usa ka cook sa gabii. Gusto siya og mas maayo nga trabaho nga ikapuli sa duha niya ka trabaho, ug gusto niya nga mahimong mas maayo nga tigsangkap. Nagpuyo siya duol sa usa ka dako nga dunggoanan nga pang-industriya. Si Juan naghunahuna mahitungod sa pag-welding. Human sa pagsiksik, iyang nasayran nga adunay daghang trabaho alang sa mga welder ug kini mahimong usa ka maayo nga opsyon alang kaniya. Mosugod siya sa pagtan-aw sa mga opsyon sa training, nahibalo nga mahimong mosangput kini sa maayo nga trabaho sa pag-welding.

Kalihokan _{(5 minutos)}

Step 1: Diha sa mga grupo sa tulo o upat ka tawo, ipaambit ang mga trabaho nga interesado kamo ug pangutan-a ang grupo, “Aduna kahay panginahanglan sa atong dapit alang niini nga mga trabaho?”

Step 2: Karong semanaha, i-verify ang panginahanglan alang sa mga trabaho nga interesado kamo pinaagi sa pagpakigsulti sa mga tawo o sa paghimo og mga pagsiksik. Wagtanga kadtong mga trabaho nga wala kaayo gikinahanglan.

Reyalidad 3: Mahimong magkinahanglan og daghang mga lakang aron makuha ang trabaho nga inyong gusto.

Basaha:Ang ubang mga trabaho nagkinahanglan og daghang training ug panahon aron mahimong kwalipikado. Ang ubang training mahal ug tingali wala diha sa inyong dapit. Daghang mga trabaho nagkinahanglan usab og kasinatian agig dugang sa training. Kinahanglan ninyong masayran ang mga lakang nga gikinahanglan aron maangkon ang trabaho nga nakapainteres ninyo.

Himamata si Yuko, edad 36. Si Yuko nagtrabaho sa housekeeping sa usa ka hotel sulod sa pipila ka tuig. Dili kaayo dako ang iyang kita. Naghunahuna siya nga ganahan siyang motrabaho isip general manager sa hotel, apan ingon og imposible kini. Nakahukom siya nga mopadayon, nasayud nga dili kini mahitabo dihadiha dayon. Gibuhat niya kini nga mga lakang sulod sa 10 ka tuig:

• Nagkugi siya sa iyang housekeeping nga trabaho ug matinguhaong misulbad sa mga problema.

• Sa dihang nabakante ang posisyon sa shift supervisor, siya ang nakaangkon niini.

• Mieskwela siya ug nakadawat og degree sa hotel management samtang nagtrabaho gihapon isip shift supervisor.

• Nakatrabaho siya isip front office manager.

• Human sa tulo ka tuig nga maayong pagtrabaho isip front office manager, iyang nakab-ut ang iyang tumong nga mahimong general manager sa usa ka hotel.

Kalihokan _{(3 minutos)}

Ilista ang mga lakang nga kinahanglan ninyong buhaton aron maabut ang inyong gustong adtoon. Ilakip ang training ug kasinatian nga inyong gikinahanglan.

Posisyon	Gikinahanglan nga Training ug Kasinatian

Reyalidad 4: Trabaho gayud ang trabaho. Dili ninyo maganahan ang tanan mahitungod sa inyong trabaho.

Basaha:Sabta ang kinaiyahan sa buhat. Ang ubang mga tawo maghulat nga moabut ang hingpit nga trabaho—usa ka trabaho nga sa ilang pagtuo dili sila makabaton og bisan unsa nga kalisud sa pagbuhat niini. Sama pananglit, si Stefano mibalibad og pipila ka mga oportunidad sa trabaho tungod kay kini “ubos ra kaniya” sa diha nga iya unta kining gidawat.

Ang malampusong mga tawo mopadayon sa unahan ug modawat og mga trabaho, nasayud nga ganahan sila sa pipila ka mga butang ug dili ganahan sa ubang mga butang mahitungod sa ilang mga trabaho.

Samtang makig-istorya kamo sa sa mga tawo niini nga semana mahitungod sa inyong posibleng mga trabaho, siguroa nga mangutana unsa ang ganahan ug dili ganahan sa mga tawo kabahin sa ilang mga trabaho.

3. Hibaloi Kinsa ang Pakig-istoryahan

Basaha:Karong semanaha, pagpili og usa gikan sa inyong lista sa tulo ka mga trabaho. Dayon susiha ang mga opsyon sa training ug edukasyon sa pagtabang ninyo nga makwalipikado niana nga trabaho. Ang pinakamaayong paagi sa pagkat-on pa mahitungod niini nga mga trabaho ug sa pagpili og usa gikan niini mao ang pakig-istorya sa mga tawo nga nagtrabaho niini nga matang sa mga posisyon ug mangutana kanila sa bisan unsa nga mga pangutana nga tingali aduna kamo.

Kalihokan _{(10 minutos)}

Step 1: Isulat ang mga ngalan sa tulo ka tawo nga inyong makaistorya niining semanaha aron makat-on pa mahitungod sa mga trabaho nga interesado kamo. Mahimong maglakip kini sa mga tawo nga gisugyot sa inyong grupo sa milabay nga semana, mga tawo nga inyo nang nahimamat, ug bag-o nga mga tawo.

Step 2: Pakigpares sa inyong action partner ug hunahunaa nga nakig-abut kamo sa usa ka tawo diha sa inyong lista. Pagpuli-puli sa pagpangutana sa usag usa sa duha sa mosunod nga mga pangutana:

• Unsa ang inyong naganahan sa inyong trabaho?

• Unsa nga matang sa training o edukasyon ang gikinahanglan aron mabuhat ang unsay inyong ginabuhat?

• Unsa nga matang sa kasinatian ang makatabang sa tawo nga interesado niining trabahoa?

• Unsa ang kasagaran nga kita alang niini nga natad sa trabaho?

  • Unsa nga matang sa mga butang ang dili ninyo ganahan sa inyong trabaho?

• Unsa ka dako ang panginahanglan alang sa mga trabaho niini nga natad?

• Kinsa pa man ang inyong irekomendar nga akong pakig-istoryahan?

• Unsa ang inyong tambag sa mga tawo nga sama kanako?

Hisguti:Sa unsang paagi ang pakigsulti sa mga tawo makatabang kaninyo nga makapili og usa gikan sa mga trabaho?

4. I-update ang Inyong Plano sa Self-Reliance

Kalihokan _{(5 minutos)}

I-update ang inyong plano sa self-reliance sa ubos. Karong semanaha, trabahoa ang pagkompleto sa pinakabag-o nga bahin sa pagpili sa unsay inyong gusto nga trabaho ug ngano.

Ang Akong Tumong sa Self-Reliance (kapitulo 1)

Ako

aron ako .

Ang Akong Plano sa Trabaho (kapitulo 2 ug 3)

Akong gitandi kining tulo ka mga trabaho:

Ang trabaho nga akong gipili alang kanako mao ang tungod sa mosunod nga mga butang nga akong nakat-unan gikan sa mga employer ug sa uban mahitungod sa mga reyalidad sa trabaho sa akong dapit:

.

Hisguti:Unsa ang labing importante nga mga butang nga inyong nakat-unan sa miting sa grupo karong adlawa?