Magkat-on

Unsa ang mga kapilian sa akong edukasyon?

Oras:I-set ang timer sa 30 minutos alang sa seksyon nga Magkat-on.

Basaha:Karon duna na kitay mga ideya bahin sa umaabut nato nga trabaho. Karong semanaha hisgutan nato ang matang sa edukasyon o training nga atong gikinahanglan sa pag-angkon og mga kahanas aron mahimong kwalipikado alang niana nga trabaho.

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6
Unsa nga matang sa trabaho ang makatabang nako nga mahimong self-reliant?	Unsa nga edukasyon ang maghimo nakong kwalipikado sa akong trabaho?	Unsaon man nako pagbayad ang akong pag-eskwela?	Kinahanglan ba kong mag-loan sa Perpetual Education Fund?	Unsaon man nako nga magmalampuson sa klase	Unsaon man nako nga magmalampuson sa gawas sa klase?

Praktisa:Ang facilitator kinahanglang mohatag og kopya sa Self-Reliance Services Preferred Lists sa matag sakop sa grupo kon wala pa sila niini nga lista sa milabayng semana.

Pagpili og duha ka tawo nga mosulat diha sa board. Dayon, ang tanan mohingalan dayon og daghang lokal nga mga eskwelahan o mga training program kutob sa mahimo sulod sa duha ka minutos. Ikonsiderar ang mosunod:

Mga publiko ug pribadong mga eskwelahan o unibersidad
Vocational ug technical nga training
Mga pag-apprentice o training sa kompanya
Preferred programs ug mga eskwelahan gikan sa Preferred Schools and Programs List

Basaha:Unsa nga mga opsyon ang maghimo natong kwalipikado alang sa umaabut nato nga trabaho? Importante ang pagkahibalo nga dili magkapareho ang tanang eskwelahan ug mga programa. Magkalahi kini sa gidugayon, gastuhanan, ug kalisud. Ang uban molampus sa pagtabang sa mga graduate aron makatrabaho. Ang uban dili kaayo epektibo o mahal ra kaayo.

Tan-awa:“Choosing a School or Training Program” (Walay video? Basaha ang pahina 38.)

Hisguti:Unsang mga lakang ang inyong gamiton aron makakita sa husto nga training program?

Basaha:Kon mogamit kita og PEF loan, kinahanglang mopili ta og eskwelahan o programa gikan sa Preferred Schools and Programs List. Kini nga mga eskwelahan makahatag og mga kahanas aron makatrabaho sa gusto nga trabaho. Motabang usab sila sa mga graduates nga makakita niana nga trabaho. Maka-request kamo og eksepsyon o makadugang sa lista pinaagi sa pagkontak sa inyong lokal nga self-reliance services manager.

Basaha:Karong semanaha, atong ipangutana kini nga pangutana ug buhaton kini:

Basaha:PANGUTANA SA SEMANA—Unsa nga edukasyon o training ang maghimo nakong kwalipikado sa akong trabaho?

BUHATUNON SA SEMANA—Mag-explore para sa mga opsyon alang sa pag-eskwela, magkat-on bahin sa mga programa pinaagi sa pagpakig-istorya sa ubang tawo, ug mag-andam og plano sa edukasyon.

Unsaon nako sa paghimo sa akong plano sa edukasyon?

Praktisa:Atol sa semana, maghimo kita og usa ka “plano sa edukasyon” (tan-awa sa pahina 33). Kini nga praktis makatabang nato sa pagkat-on kon unsaon kana sa paghimo, step by step [pinaagi sa pagsunod sa matag lakang]!

Step 1. Basaha ang mga example. Dayon, kini para sa praktis lang, isulat ang ngalan sa usa ka opsyon sa edukasyon nga imong gikonsiderar diha ubos sa “Ang Imong Example.” Ilista ang tanang tawo nga mahimo nimong pakig-istoryahan bahin niana nga opsyon.

ANG AKONG PLANO SA EDUKASYON: UNSA ANG AKONG MGA KAPILIAN SA EDUKASYON?
	Example 1	Example 2	Ang Imong Example
Ilista ang mga training program o eskwelahan nga imong giribyu	Polytechnical Institute	Software Certification Center

KINSA ANG NAHIBALO BAHIN SA PROGRAMA O SA ESKWELAHAN?
Ilista ang mga tawo nga imong maistoryahan bahin sa matag programa o sa eskwelahan	Si Sister Addo nagtrabaho didto Mga school advisor, mga titser Ang akong higala, si Sophia, didto mi-eskwela Ang mga estudyante	Ang tawo sa tindahan sa computer Si Brother Moldona certified na Usa ka tawo nga naa sa certification center

KINSA ANG NAHIBALO BAHIN SA PROGRAMA O SA ESKWELAHAN?

Ilista ang mga tawo nga imong maistoryahan bahin sa matag programa o sa eskwelahan

Si Sister Addo nagtrabaho didto

Mga school advisor, mga titser

Ang akong higala, si Sophia, didto mi-eskwela

Ang mga estudyante

Ang tawo sa tindahan sa computer

Si Brother Moldona certified na

Usa ka tawo nga naa sa certification center

Step 2. Basaha ang mga pangutana ug ang mga example sa ubos. Sulati ang mga box para sa “Ang Imong Example.” Alang niini nga praktis, kinahanglan kang magtag-an-tag-an.

UNSA ANG AKONG IPANGUTANA?
	Example 1	Example 2	Ang Imong Example
Pila ang graduate? Pila ang nakakuha og maayong trabaho?	80% ang graduate ug na-certify Kadaghanan sa mi-graduate maayo og trabaho Daghan ang nahimong mga manager sa usa lang ka tuig	60–65% ang na-certify Hapit tanang nakapasar nakakuha og maayong trabaho
Unsay angay buhaton aron madawat sa programa o sa eskwelahan?	100 ka tawo ang ilang dawaton matag tuig sa welding; kinahanglang pasado sa test sa basic math; nagkinahanglan og duha ka reference	Mopasar sa test sa math Mobayad sa bayranan Dunay magamit nga laptop
Unsa kadugay aron ma-certify/maka-graduate?	18 ka bulan aron ma-certify 6 ka bulan ang girekomend nga pag-apprentice (ang eskwelahan ra ang mo-arrange niini, walay bayad)	9 ka bulan nga dugangan og test sa pag-certify
Pila ang gastuhon matag tuig? Sa entiro nga programa? Sa pag-certify?	10000/kada tuig ang tuition ug mga bayranan 15000 alang total nga programa 8000 (ang idugang) para pag-certify ug mga tools	15000/9 ka bulan (15000 alang sa total nga programa) 5000 (ang idugang) alang sa proof of certification
Duna bay mga scholarship? Mga grant? Mga loan?	Scholarship alang sa mga top students sa katapusang 6 ka bulan; walay mga grant; mga loan nga dagko og interes	Wala
Unsa ang iskedyul? Transportasyon?	3 ka sesyon (buntag, hapon, gabii) Duol sa terminal sa bus; 45 minutos ang akong biyahe	Buntag ug gabii Kaduha mosakay og bus, 1 ka oras ang biyahe pagpadulong ug pagpauli

Step 3. Karon, basaha ang mga example ug dayon i-summarize ang imong tubag sa “Ang Imong Example” nga naa sa tuo nga box. Hinumdumi, kini praktis lamang. Magtigum ta og mas klaro nga impormasyon karong semanaha.

ASA NIINI NGA TRABAHO ANG MAINGON OG MAKAHATAG KANAKO OG KINITAAN UG MOHAUM SA AKONG MGA KALIG-ON UG KAHANAS?
	Example 1	Example 2	Ang Imong Example
Unsa man ang akong nakat-unan bahin niini nga mga opsyon? Asa man niini ang ingon og pinakamaayo para nako?	Dugang nga oras. Mas dako-dako ang gasto. Maayo og placement, mga scholarship, flexible ang oras. Maayo og koneksyon sa mga employer.	Minus og oras. Minus ang tibuok nga gasto. Mas taas ang risgo nga mahagbong. Maayo kaayo og placement. Lisud ang transportasyon.

Basaha:Human makakuha og impormasyon niining semanaha, kinahanglan kita nga modesisyon. Mahimo kitang mag-ampo ug mobasa sa atong patriyarkal nga mga panalangin aron matabangan ta. Kon takus kita ug sinsero, ang Espiritu Santo mogiya kanato. Nagtinguha ang Ginoo sa pagpanalangin kanato. Tinguhaon nato ang Iyang tabang!

Unsaon man nako sa pagpresentar ang akong plano sa edukasyon?

Basaha:Sa pag-andam alang sa sunod semana, mag-praktis ta sa pagpresentar sa plano sa edukasyon.

Praktisa:Barug ug pagkuha og usa ka bag-ong kaparis sa praktis. Ipresentar ang usa ka plano sa edukasyon sama nga kini imoha (tan-awa sa mga pahina 30–31). Kon wala nimo ang tanang impormasyon, gamita ang imong imahinasyon. Himoa kini nga tulo ka minutos. Dayon gahini og duha ka minutos sa pagpangayo og feedback gikan sa laing tawo.

Magbaylo og tahas ug ang lain na pud nga tawo ang papraktisa sa pagpresentar.

Hisguti:Balika sa mas dako nga grupo. Hisguti kon unsaon ninyo sa pagkuha og impormasyon atol sa semana ug unsaon ninyo sa pagpresentar ang inyong mga plano sa edukasyon sa sunod semana. Mangutana ug mopakigbahin og mga ideya.

Basaha:Atol sa semana, pagkuha og impormasyon ug ibutang kini dinhi sa plano sa edukasyon. Makig-istorya sa daghang mga tawo kutob sa imong mahimo. Mangutana og daghang pangutana ug idugang ang daghan pang pangutana sa imong lista. Kon nagkinahanglan mo og laing porma sa plano sa edukasyon, naay kopya sa pahina 39.

Unsaon nako sa pag-andam nga makakuha og PEF loan?

Ang inyong plano sa edukasyon makatabang usab ninyo nga makaandam alang sa PEF loan, kon nagkinahanglan mo og loan aron sa pagtabang og bayad sa inyong pag-eskwela o training. Kon nagtuo mo nga gikinahanglan ninyo ang PEF loan, tubaga kini nga mga pangutana samtang inyong buhaton ang inyong plano sa edukasyon ug tipigi kini nga impormasyon alang sa inyong application sa PEF.

ANG AKONG PLANO SA EDUKASYON: UNSA NGA EDUKASYON O TRAINING ANG MAGHIMO NAKONG KWALIPIKADO SA AKONG TRABAHO?
Napili nga eskwelahan (gikan sa SRS Preferred Schools and Programs List):
Major o programa (gikan sa SRS Preferred Schools and Programs List):
Preferred job (gikan sa SRS Preferred Jobs List):
Uban niini nga loan request, kanus-a ka magsugod sa pag-eskwela?
Giplanohan nga bulan ug tuig nga mo-graduate:

Pahinumdom: Kon ang eskwelahan o programa wala sa SRS Preferred Schools and Programs List ug naglaum gihapon kang maka-apply og loan, kontaka ang self-reliance services manager.