« ការជំនុំជម្រះ » ប្រធានបទ និង សំណួរ ( ឆ្នាំ ២០២៣ )
មគ្គុទ្ទេសក៍សិក្សាដំណឹងល្អ
ការជំនុំជម្រះ
ការរៀបចំខ្លួនដើម្បីជួបព្រះ
តើបងប្អូនធ្លាប់គិតថាការយល់ដឹងពីគោលបំណងនៃជីវិត និងការជឿលើជីវិតបន្ទាប់ពីសេចក្ដីស្លាប់ មានឥទ្ធិពលលើជម្រើស និងអាកប្បកិរិយារបស់បងប្អូនដែរឬទេ ? តើជីវិតរបស់បងប្អូនបានទទួលឥទ្ធិពលដោយសារបងប្អូនមានចំណេះដឹងអំពីផែនការរបស់ព្រះវរបិតាសួគ៌ដោយរបៀបណា ? នៅក្នុងជីវិតមុនផែនដី ព្រះយេហូវ៉ាបានពន្យល់ថាយើងនឹងមកផែនដីដើម្បីសាកល្បង និងបញ្ជាក់ថា « ថាតើ [ យើងនឹង ] ប្រព្រឹត្តនូវអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលព្រះអម្ចាស់ដ៏ជាព្រះ [ របស់យើង ] [ នឹង ] បញ្ជាដល់ [ យើង ] » ( អ័ប្រាហាំ ៣:២៥ ) ។ ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់តែងតែគោរពតាមបទបញ្ញត្តិរបស់ព្រះជានិច្ចនោះទេ ។ នេះជាមូលហេតុដែលព្រះវរបិតាសួគ៌បានបញ្ជូនព្រះរាជបុត្រារបស់ទ្រង់ឲ្យមករងទុក្ខ ហើយសុគតសម្រាប់យើង ។ តាមរយៈសេចក្តីជំនឿ និងការប្រែចិត្តពីអំពើបាបរបស់យើង នោះយើងអាចទទួលបានសេចក្ដីមេត្តាករុណា ព្រះគុណ និងការអភ័យទោសរបស់ព្រះ ។ សារលិខិតនៃដំណឹងល្អរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទគឺថាយើងអាចទទួលបានការប្រោសលោះ និងបានញែកចេញជាបរិសុទ្ធ ដោយសារសេចក្ដីស្រឡាញ់ និងពលិកម្មធួនរបស់ទ្រង់ ហើយត្រូវបានរកឃើញថាសក្ដិសមដើម្បីឈរដោយទំនុកចិត្តនៅចំពោះមុខព្រះនៅថ្ងៃនៃការជំនុំជម្រះ ។
តើការជំនុំជម្រះគឺជាអ្វី ?
បន្ទាប់ពីការរស់ឡើងវិញ នៅពេលដែលវិញ្ញាណរបស់យើងត្រូវបានស្តារឡើងវិញដល់រូបកាយរមែងស្លាប់របស់យើង នោះយើងនឹងឈរនៅចំពោះមុខកៅអីជំនុំជម្រះរបស់ព្រះ ។ នោះគឺនៅពេលដែលព្រះអម្ចាស់ប្រកាសប្រទានរង្វាន់ដ៏អស់កល្បជានិច្ចរបស់យើងដោយផ្អែកលើសកម្មភាព កាលៈទេសៈ និងបំណងប្រាថ្នានៃដួងចិត្តរបស់យើង ។ ខណៈដែលព្រះជាអ្នកកាត់ក្តីចុងក្រោយបំផុតរបស់មនុស្សទាំងអស់ នោះព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធអាចនាំយើងឲ្យធ្វើការវិនិច្ឆ័យផ្ទាល់ខ្លួនអំពីគំនិត ស្ថានភាព និងតួនាទីរបស់អ្នកដទៃនៅក្នុងជីវិតរបស់យើង ( សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ១១:១២ ) ។ យើងកាន់តែដូចជាព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនៅពេលយើងស្រឡាញ់អ្នកដទៃ ហើយចៀសវាងពីការថ្កោលទោសពួកគេ ។
ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃប្រធានបទ ៖ ការជំនុំជម្រះ
មគ្គុទ្ទេសក៍សិក្សាដំណឹងល្អដែលជាប់ទាក់ទង ៖ ផែនការនៃសេចក្ដីសង្គ្រោះ, ការរស់ឡើងវិញ, ជីវិតដ៏អស់កល្បជានិច្ច, សិទ្ធិជ្រើសរើស, ការគោរពប្រតិបត្តិ, ការអភ័យទោស
ផ្នែកទី ១
នៅថ្ងៃណាមួយអ្នកនឹងឈរចំពោះមុខព្រះដើម្បីទទួលការជំនុំជម្រះ
ព្រះគម្ពីរបង្រៀនថាក្រោយពីការរស់ឡើងវិញ បុត្រាបុត្រីរបស់ព្រះម្នាក់ៗនឹងឈរនៅចំពោះមុខទ្រង់នៅថ្ងៃជំនុំជម្រះ ( សូមមើល នីហ្វៃទី២ ៩:១២-១៣, ១៥, ២០-២២ ) ។ បញ្ជីជីវិតរបស់អ្នកនឹងត្រូវបានបង្ហាញនៅពេល « សៀវភៅទាំងនោះ [ ត្រូវបានបើក ] នៅថ្ងៃនោះ ( សូមមើល វិវរណៈ ២០:១២-១៣; គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ១២៨:៦–៧ ) ។ យើងនឹងទទួលខុសត្រូវចំពោះគំនិត ពាក្យសម្តី និងទង្វើទាំងឡាយរបស់យើង ( សូមមើល ម៉ូសាយ ៤:៣០; អាលម៉ា ១២:១៤ ) ។ ដោយសារព្រះជ្រាបយល់ពីកាលៈទេសៈដ៏លំបាកជាច្រើនដែលមនុស្សម្នាក់ៗប្រឈមមុខនៅក្នុងជីវិតនេះ ទ្រង់នឹងធានាថាបុត្រាបុត្រីរបស់ទ្រង់ត្រូវបានវិនិច្ឆ័យស្របតាមកិច្ចការរបស់ពួកគេ និង « ស្របតាមសេចក្ដីប៉ងប្រាថ្នានៃដួងចិត្តរបស់ពួកគេ » ( គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ១៣៧:៩ ) ។ សេចក្តីជំនុំជម្រះចុងក្រោយនេះនឹងកំណត់នគរនៃសិរីល្អដែលជាជម្រើសរបស់យើង ដែលបានរៀបចំឲ្យយើងទទួលមរតកក្នុងភាពអស់កល្បជានិច្ច—នគរសេឡេស្ទាល នគរទេរេសទ្រាល ឬនគរទេឡេស្ទាល ( សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ៨៨:២០–៣២ ) ។
ព្រះវរបិតាសួគ៌នឹងចាត់ចែងការជំនុះជម្រះដ៏ទេវភាពតាមរយៈព្រះរាជបុត្រារបស់ទ្រង់ គឺព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ( សូមមើល យ៉ូហាន ៥:២១-៣០ ) ។ ព្រះអម្ចាស់ក៏បានប្រកាសផងដែរថា អ្នកបម្រើរបស់ទ្រង់មួយចំនួននឹងជួយទ្រង់ធ្វើជាចៅក្រមនៃបុត្រាបុត្រីរបស់ព្រះ ( សូមមើល ម៉ាថាយ ១៩:២៨; នីហ្វៃទី១ ១២:៩-១០; មរមន ៣:១៨-២០ ) ។
រឿងទាំងឡាយដែលត្រូវពិចារណា
-
បន្ថែមពីលើការបម្រើធ្វើជាចៅក្រម ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទក៏នឹងបម្រើជាអង្គគាំទ្ររបស់យើងនៅចំពោះមុខព្រះវរបិតាផងដែរ ។ សូមអាន គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ៤៥:៣–៥ ដោយចាំថាអង្គគាំទ្រគឺជា « អ្នកដែលអង្វរដល់បុព្វហេតុមួយផ្សេងទៀត » ( Bible Dictionary « Advocate » ) ។ តើព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទមានគុណលក្ខណៈអ្វីខ្លះដើម្បីអង្វរព្រះវរបិតាក្នុងនាមជាអង្គគាំទ្ររបស់អ្នក ? តើវគ្គបទគម្ពីរនេះជួយអ្នកឲ្យយល់អ្វីខ្លះអំពីព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ?
-
ការគិតអំពីសេចក្តីជំនុំជម្រះចុងក្រោយអាចនាំឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ព្រួយបារម្ភ ឬបាក់ទឹកចិត្ត ។ សូមអាន អេណុស ១:២៧ និង មរ៉ូណៃ ១០:៣៤ ហើយសូមពិចារណាអំពីមូលហេតុដែលអ្នកខ្លះនឹងដកបទពិសោធន៍ភាពសុខសាន្ត និងអំណរនៅថ្ងៃនោះ ។ អែលឌើរ ហ្គើរីត ដបុលយូ ហ្គង បានរំឭកយើងថា « តាមរយៈក្តីស្រឡាញ់ និងក្រឹត្យវិន័យដ៏ទេវភាព យើងទាំងអស់គ្នាមានទំនួលខុសត្រូវចំពោះការជ្រើសរើស និងលទ្ធផលនៃការជ្រើសរើសរបស់យើង ។ ប៉ុន្តែដង្វាយធួនរបស់ព្រះអង្គសង្គ្រោះជាទីស្រឡាញ់របស់យើងគឺ ‹ និរន្ដរ និងអស់កល្បជានិច្ច › ។ នៅពេលយើងបានត្រៀមខ្លួនដើម្បីត្រឡប់ទៅស្ថានសួគ៌វិញ ទោះជាយើង ‹ ឃើញពីចម្ងាយ › ក្ដី តែព្រះបានរៀបចំជាស្រេចជាមួយនឹងសេចក្តីមេត្តាដ៏មហិមាដើម្បីស្វាគមន៍យើង ហើយប្រទានអំណរដ៏អស្ចារ្យបំផុតដែលទ្រង់អាចធ្វើបាន » ។ តើការចងចាំ និងការផ្ដោតអារម្មណ៍ទៅលើសេចក្ដីស្រឡាញ់ និងសេចក្តីអាណិតអាសូររបស់ព្រះអម្ចាស់អាចជួយអ្នកឲ្យរៀបចំខ្លួនសម្រាប់សេចក្តីជំនុំជម្រះចុងក្រោយដោយរបៀបណា ? ហេតុអ្វីក៏វាមានសារសំខាន់ក្នុងការចងចាំថាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះជម្រើសផ្ទាល់ខ្លួន និងលទ្ធផលរបស់វា ? ( សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ១០១:៧៨ ) ។
សកម្មភាពសម្រាប់ការរៀនសូត្រជាមួយអ្នកដទៃ
-
ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទគឺជាអង្គសង្រួបសង្រួមដ៏ធំរបស់បុត្រាបុត្រីរបស់ព្រះទាំងអស់ ( សូមមើល នីហ្វៃទី២ ២:២៦-២៨ ) ។ សូមមើល « The Mediator » ( នាទីទី ១០:៤៤ ) ជាក្រុម ។ វីដេអូនេះផ្អែកលើសារលិខិតមួយដែលបានផ្តល់ដោយប្រធាន ប៊យដ៏ ឃេ ផាកកឺ ។ ពិភាក្សាអំពីអ្វីដែលការវិភាគរបស់ប្រធាន ផាកកឺ បង្រៀនយើងអំពីព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ និងបេសកកម្មរបស់ទ្រង់ដើម្បីបំពេញតាមការទាមទារទាំងយុត្តិធម៌ និងសេចក្ដីមេត្តាករុណា ។ តើសារលិខិតនេះជួយយើងឲ្យយល់កាន់តែច្បាស់អំពីតួនាទីរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទដែលជាចៅក្រម( សូមមើល មរ៉ូណៃ ១០:៣៤ ) និងជាអង្គគាំទ្ររបស់យើង( សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្ដីសញ្ញា ២៩:៥ ) ដោយរបៀបណា ?
ស្វែងយល់បន្ថែមទៀត
-
អាល់ម៉ា ១២:១២-១៥; នីហ្វៃទី៣ ២៧:២៣-២៦; មរមន ៣:២០; ៩:១២-១៤; មាត្រានៃសេចក្តីជំនឿ ១:២
-
ជែម អ័រ. រ៉ាសបាន « Ensuring a Righteous Judgment » Liahona ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ ទំព័រ ១២-១៤
ផ្នែកទី ២
ដំណឹងល្អរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទរៀបចំបងប្អូនដើម្បីជួបព្រះ
នៅថ្ងៃជំនុំជម្រះ យើងនឹងទទួលបានមរតកនៅក្នុងនគរនៃសិរីល្អ ។ ប្រធាន ដាល្លិន អេក អូក បានបង្រៀនថា ៖ « នគរនៃសិរីល្អដែលយើងទទួលនៅក្នុងសេចក្តីជំនុំជម្រះចុងក្រោយ គឺបានកំណត់ដោយច្បាប់ ដែលយើងបានជ្រើសរើសធ្វើតាមនៅក្នុងផែនការនៃសេចក្តីស្រឡាញ់របស់ព្រះវរបិតាសួគ៌យើង [ សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្ដីសញ្ញា ៨៨:២២-២៤ ] ។ នៅក្រោមផែនការនោះ មាននគរជាច្រើនដើម្បីឲ្យកូនចៅទាំងអស់របស់ទ្រង់អាចបានចាត់តាំងទៅនគរណាមួយដែលពួកគេអាច‹ នៅជាប់ › » ។
ភាពពេញលេញនៃដំណឹងល្អរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទមានគ្រប់ច្បាប់ដែលយើងត្រូវធ្វើតាមក្នុងជីវិតនេះ ដើម្បីទទួលមរតកពីនគរសេឡេស្ទាល ។ នៅពេលយើងជ្រើសរើសធ្វើតាមព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ហើយរស់នៅស្របតាមដំណឹងល្អរបស់ទ្រង់ នោះយើងកំពុងរៀបចំខ្លួនដើម្បីឈរដោយគ្មានទោសនៅចំពោះមុខព្រះនៅឯទីជំនុំជម្រះ ( សូមមើល នីហ្វៃទី២ ៩:១៣-១៥; នីហ្វៃទី៣ ២៧:២០-២១ ) ។
រឿងទាំងឡាយដែលត្រូវពិចារណា
-
ការប្រែចិត្តគឺជាផ្នែកដ៏ចាំបាច់មួយនៃការរៀបចំខ្លួនសម្រាប់ការជំនុំជម្រះចុងក្រោយ ។ សូមអាន អាលម៉ា ៣៤:៣១–៣៥ ។ ហេតុអ្វីវាចាំបាច់ដែលមិនត្រូវពន្យារពេលនៃការប្រែចិត្ដ ? តើអ្នកមានអារម្មណ៍ថា អ្វីខ្លះដែលនឹងជួយអ្នកឲ្យ « រៀបចំខ្លួនដើម្បីជួបព្រះ » ?
-
ព្រះអម្ចាស់បានបង្កើតបទដ្ឋានដើម្បីជួយវាស់ស្ទង់នូវការរៀបចំខ្លួនរួចរាល់ខាងវិញ្ញាណរបស់បុគ្គលម្នាក់សម្រាប់ការជ្រមុជទឹក ការតែងតាំងបព្វជិតភាព ការបម្រើក្នុងការហៅ ឬការចូលរួមក្នុងពិធិបរិសុទ្ធក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ តើនៅពេលណាដែល ឱកាសក្នុងការជួបជាមួយនឹងអ្នកដឹកនាំបព្វជិតភាពបានជួយអ្នកឲ្យបង្កើនការខិតខំផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកដើម្បីរស់នៅតាមដំណឹងល្អរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ? ហេតុអ្វីវាជាការត្រឹមត្រូវក្នុងការគិតថាជារៀងរាល់ថ្ងៃគឺជាថ្ងៃនៃការជំនុំជម្រះ ?
សកម្មភាពសម្រាប់ការរៀនសូត្រជាមួយអ្នកដទៃ
-
ការពិនិត្យមើលជីវិតរបស់អ្នកគឺជាវិធីដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីរៀបចំខ្លួនសម្រាប់ការជំនុំជម្រះចុងក្រោយ ។ សូមអញ្ជើញសមាជិកក្រុមរបស់អ្នកឲ្យអាន អាលម៉ា ៥:១៤-២៦ ហើយស្វែងរកសំណួរដែលអាចជួយយើងឲ្យពិចារណាអំពីជំហរខាងវិញ្ញាណរបស់យើងនៅចំពោះព្រះភក្ត្រព្រះអម្ចាស់ ។ សូមពិភាក្សាអំពីវិធីមួយចំនួនដែលអាលម៉ាបានអញ្ជើញប្រជាជនរបស់លោកឲ្យរៀបចំខ្លួនសម្រាប់ពេលវេលាដែលពួកគេនឹងជួបព្រះ ។ តើព្រះអង្គសង្គ្រោះនឹងជួយយើងនៅពេល យើង ខិតខំរៀបចំខ្លួនទៅជួបនឹងព្រះយ៉ាងដូម្តេច ?
ស្វែងយល់បន្ថែមទៀត
-
ដាល្លិន អេក អូក « The Challenge to Become » Liahona ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០០ ទំព័រ ៣២–៣៤
ផ្នែកទី ៣
ព្រះអង្គសង្គ្រោះណែនាំអ្នកឲ្យវិនិច្ឆ័យដោយសុចរិត
យើងធ្វើការសម្រេចចិត្តជារៀងរាល់ថ្ងៃដោយផ្អែកលើការវិនិច្ឆ័យដ៏ល្អបំផុតរបស់យើង ។ នៅពេលសម្រេចចិត្តរវាងត្រូវ និងខុស ឬ ល្អ និង អាក្រក់ យើងត្រូវការព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធដើម្បីណែនាំសេចក្ដីសម្រេចចិត្តរបស់យើង ( សូមមើល គោលលទ្ធិ និងសេចក្តីសញ្ញា ១១:១២ ) ។ ពេលខ្លះយើងត្រូវតែធ្វើការសម្រេចចិត្តអំពីមនុស្សដទៃ និងតួនាទីរបស់ពួកគេនៅក្នុងជីវិតរបស់យើង ដូចជាការជ្រើសរើសមិត្តភក្តិ ឬស្វាមី ឬភរិយារបស់យើង ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងករណីនោះ យើងគួរចងចាំនូវការណែនាំរបស់ព្រះអង្គសង្រ្គោះថា « ចូរកុំថ្កោលទោសដោយមិនសុចរិតឡើយ ដើម្បីកុំឲ្យអ្នករាល់គ្នាត្រូវគេថ្កោលទោសវិញ ប៉ុន្តែចូរថ្កោលទោសដោយការថ្កោលទោសដ៏សុចរិតចុះ » ( ការបកប្រែរបស់ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ម៉ាថាយ ៧:២ [ នៅក្នុង ម៉ាថាយ ៧:១, លេខយោង ក ] ) ។
ការរិះគន់ ពាក្យសម្តីក្រោតគ្រាត និងការគិតមិនល្អ គឺមិនសមរម្យឡើយ ។ « ចូរកូនមេត្តាករុណាដល់បងប្អូនរបស់កូនចុះ ចូររាប់រកគ្នាដោយយុត្តិធម៌ វិនិច្ឆ័យដោយសុចរិត ហើយធ្វើល្អជានិច្ច » ( អាលម៉ា ៤១:១៤ ) ។ នៅគ្រាដែលការវិនិច្ឆ័យត្រូវការក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងរបស់យើងជាមួយអ្នកដទៃ នោះយើងគួរតែស្វែងរកដើម្បីបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់របស់យើងចំពោះព្រះ និងសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះអ្នកដទៃ ( សូមមើល ម៉ាថាយ ២២:៣៧-៣៩ ) ។
រឿងទាំងឡាយដែលត្រូវពិចារណា
-
ប្រធាន ដាល្លិន អេក អូក បានពន្យល់ថា ៖ « ការកាត់សេចក្ដីមានពីរប្រភេទ ៖ ការជំនុំជម្រះចុងក្រោយបំផុតដែលយើងត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើ និងការកាត់សេចក្តីមធ្យមដែលយើងត្រូវបានណែនាំឲ្យធ្វើ ប៉ុន្តែដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ដ៏សុចរិត » ។ តើ « គោលការណ៍សុចរិត » មួយចំនួនដែលអាចជួយបងប្អូនឲ្យចៀសវាងការវិនិច្ឆ័យខុសលើអ្នកដទៃ ឬការវិនិច្ឆ័យដោយមិនទៀងត្រង់មានអ្វីខ្លះ ?
សកម្មភាពសម្រាប់ការរៀនសូត្រជាមួយអ្នកដទៃ
-
បង្ហាញ ឬអានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដូចខាងក្រោមដោយព្យាការី យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ៖
« យើង [ សង្ឃឹមថា ] បងប្អូនប្រុសយើងនឹងប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះអារម្មណ៍របស់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយដើរដោយក្ដីស្រឡាញ់ គោរពគ្នាទៅវិញទៅមកច្រើនជាងខ្លួនឯងដូចដែលតម្រូវដោយព្រះអម្ចាស់ ។ …
« បើសិនជាបងប្អូននឹងឃ្លាតចេញពីទីកន្លែងនៃការនិយាយអាក្រក់ទាំងអស់ ការនិយាយដើមគេ និងគំនិត និងអារម្មណ៍មិនសប្បុរស ៖ ចូរបន្ទាបខ្លួនឯង ហើយបណ្ដុះគ្រប់គោលការណ៍នៃគុណធម៌ និងសេចក្ដីស្រឡាញ់ នោះពរជ័យរបស់ព្រះយេហូវ៉ានឹងមានដល់បងប្អូនរាល់គ្នា ហើយបងប្អូននៅឡើយនឹងឃើញថ្ងៃល្អ និងសិរីរុងរឿង ៖ សន្តិភាពនឹងស្ថិតនៅក្នុងរបងផ្ទះរបស់បងប្អូន និងភាពចម្រុងចម្រើននៅក្នុងព្រំដែនរបស់បងប្អូន » ។
ចូរពិភាក្សាអំពីរបៀបដែលការខិតខំរបស់យើងដើម្បីចៀសវាងពីការវិនិច្ឆ័យដោយមិនទៀងត្រង់ និងការថ្កោលទោសអ្នកដទៃអាចនាំមកនូវសេចក្ដីសុខសាន្ត និងពរជ័យនានា ។ តើនៅពេលណាដែលអ្នកទទួលបានពរសម្រាប់ការព្យាយាមវិនិច្ឆ័យដោយសុចរិត ?
ស្វែងយល់បន្ថែមទៀត
-
លេវីវិន័យ ១៩:១៥–១៨; ម៉ាថាយ ៧:១-៨ ( រួមទាំងការបកប្រែរបស់ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ក្នុងខទី១, លេខយោង ក; និងនៅក្នុង Bible appendix ) យ៉ូហាន ៧:២៤ ( សូមមើលផងដែរនូវការបកប្រែរបស់ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ នៅក្នុងលេខយោង ខ )
-
រ័សុល អិម ណិលសុន « ត្រូវការអ្នកដែលផ្សះផ្សាគេ » លីអាហូណា ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣ ទំព័រ ៩៨–១០១
-
ដាល្លិន អេក អូក « “Judge Not and Judging » Ensign ខែ សីហា ឆ្នាំ ១៩៩៩ ទំព័រ ៦–១៣
-
ហ្គេហ្គោរី អេ ស្វីស្សើរ « Developing Good Judgment and Not Judging Others » Liahona ខែ ឧសភា ២០១០ ទំព័រ ១០៣-១០៥