E aha tā’u e rave mai te peu tei roto vau i te ’aravī ’aore rā te hepohepo ’aore rā e mana’o ’ōnohi tō’u ?

Te mau rēni tauturu i te taime fifi

’A haere « In Crisis ? [I te taime fifi ? Talk Now [Parauparau i teienei]. » nō te tahi fa’ahou mau mauiha’a araira’a ’e aupurura’a ’ōnohi.

Te ’aravī ’e te ’ōnohi

Te mau ta’ata e nā roto nei i te fa’ahina’arora’a ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’aore rā tē hīro’a nei ia rātou iho ’ei homo’āpeni, ’o rātou te fifi rahi a’e ’ia topa i roto i te ’aravī ’aore rā i te ’ōnohi. Te mau ta’ata e ’aravī nei ’aore rā e mana’o ’ōnohi tō rātou, e hina’aro rātou e ’ite ’ua herehia rātou ’e ’ia arata’ihia rātou i te hō’ē ta’ata tōro’a ’aravihi nō te ea i te pae ferurira’a. Te tahi atu ā mau mātēria tauturu a te ’Ēkālesia nō ni’a i te ’ōnohira’a, mai te Thoughts of Suicide [Mau mana’o ’ōnohi], e ’itehia i ni’a Tauturu i te orara’a ’e Te fa’arava’ira’a iāna iho i ni’a ChurchofJesusChrist.org ’aore rā i roto i te Vaira’a buka ’evanelia ’āfa’ifa’i.

E mea mau te ’āehuehu

E mea mau te ’āehuehu o te ’aravī ’e e riro te reira ’ei mea teimaha mau ’e te ha’aparuparu. Pinepine, te mau ta’ata tōro’a fa’aa’o ’e te utuutura’a i te pae ea i te tauturu i te mau ta’ata e nā roto nei i te ’aravī. ’Ia taui ana’e te ’āehuehu o te ’aravī ’ei mana’o ’ōnohi, e tītauhia ’ia vai mai te hō’ē ta’ata nō te paraparau. E mamae te mau ta’ata e mana’o ’ōnohi tō rātou i te pae tino, i te pae ferurira’a, ’aore rā i te pae manava fifi mau ; e mea pinepine rātou i te vai ’ōtahi noa ; ’e e mana’o ē ’aita tō rātou e tīa’ira’a nō te ’ananahi. E feruri rātou ē ’aita e rave’a ’ē atu nō te fa’a’ore i te māuiui rahi maori rā nā roto i te ’ōnohira’a. E mea pinepine te mau mana’o ha’apohe nā roto i te ’ōnohira’a i te mana’ohia, i te ferurihia, ’e i te feruri-fa’ahou-hia nā mua a’e i te tāmatara’a. I roto i te reira tau o te ferurira’a, e nehenehe te fārerei rūra’a e fa’aora i te hō’ē ora.

E ha’amata te araira’a i te ’ōnohi ma te ’itera’a i te mau tāpa’o fa’aara. Nō te hō’ē tāpura nō te mau tāpa’o fa’aarara’a, ’a haere i ni’a i te American Foundation of Suicide Prevention.

’A paraparau i te tahi ta’ata ’o tā ’outou i ti’aturi

Mai te peu e ’itehia te tahi ta’ata e fifi ra, te ’ohipa maita’i roa e rave ’o te paraparaura’a ïa iāna i te reira. E mea huru ’ē ri’i paha ’aore rā e mea te’ote’o ri’i, pinepine rā te mau ta’ata hepohepo e hina’aro ’ū’ana tō rātou i te hō’ē ta’ata e paraparau atu, te hō’ē ta’ata e tauturu ia rātou e fa’anaho i te mau mana’o ’e te mau ’āehuehu. E mea fifi paha teie mau ’āparaura’a, e mea faufa’a rā nō te fa’aiti mai i te mau mana’o ’ōmo’e ’e te ti’aturi ’o te nehenehe e arata’i atu i te ’ōnohi. Mai te mea noa atu tē fifi rū ra te hō’ē ta’ata nō te tāmata i te ’ōnohi iāna, ’a niuniu i te rēni ora araira’a ’ōnohi i te 1-800-273-TALK (8255).

’O te aroha te tāviri

Tē parau nei Elder Jeffrey R. Holland ma te aroha i te ’arora’a i te ’aravī :

« Noa atu ā tō ’outou mau fifi, tō’u mau taea’e ’e mau tuahine—i te ferurira’a ānei ’aore rā i te manava ’aore rā i te tino ’aore rā i te tahi atu huru—’eiaha e mā’iti i te pāto’i te faufa’a rahi o te orara’a ma te fa’ahope i te reira ! ’A ti’aturi i te Atua. ’A tāpe’a tāmau i tōna here. ’Ia ’ite mai ’outou ē tē vai ra te mahana e hiti mai te po’ipo’i ’ana’ana ’e e horo ’ē atu te mau ata rumaruma te tāhuti nei. E feruri paha tātou ē e au tātou ‘mai te ’āu’a i pararī ra’, mai tā te pāpa’i Salamo i parau ra, e ti’a ia tātou ’ia ha’amana’o ē, tei roto taua ’āu’a ra i te rima o te potera hanahana » (« Mai te ’āu’a i pararī ra », Liahona, Novema 2013, 42).