2021
Ko ha Fononga Toloi
Siulai 2021


Ko ha Fononga Toloi

ʻOku nofo ʻa e taha naʻá ne faʻú ʻi Maine, USA.

Fēfē kapau he ʻikai lava ke ʻaʻahi ʻa Feleti ki heʻene ongo kuí ʻi Kōlea?

“Ko e Fāmilí ke Taʻengata” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 192).

ʻĪmisi
a suitcase full of family photos

Na‘e faʻofua ʻa Feleti kia Teti ʻi he fakamāvaé. “Talaange kia Halapoisi ‘oku mau lotua ia.”

“ʻTeu fakahoko ia. Te u tā mai he ʻaho kotoa pē ke ke ʻiloʻi pe ʻoku fēfē.”

Naʻe kamokamo pē ʻa Feleti mo folo hifo e pupula ʻi hono kiá.

Naʻe mavahe e Teti ki Kōlea Tonga ke ʻaʻahi ki he ongo kui ʻa Feletí, ko Halapoisi mo Halamoni ko e ongo kui ‘a Feletí. Naʻá ne ʻalu ʻi ha meimei māhina ʻe taha lolotonga e nofo ʻa Feleti mo hono fāmilí ʻi honau ʻapí ʻi he ʻIunaiteti Siteití.

Ne tāpuni mai e matapaá, pea kaʻiloa atu a Teti.

Ne pehē leʻosiʻi ʻe Feleti, “Pehē ange mai ne lava ke u ʻalu mo au.” Naʻá ne holoholoʻi hono loʻimatá. Kuo fuoloa e teʻeki toe feʻiloaki ʻa Feleti mo Halapoisi mo Halamoní. Kuo tātānaki ʻe hono fāmilí ha paʻanga ke nau fakataha mo kinaua ʻi heʻenau ʻaho ʻeveʻeva hokó ʻi Kōlea Tonga. Ka naʻe puke ʻa Halapoisi, pea naʻe fie maʻu hano tafa.

Ne pehē ange heʻene Mamí, “ʻOku ou kole fakamolemole atu, Feleti. Pehē ange mai te tau lava kotoa ʻo ʻalu mo e Teti, ka kuo teʻeki ai ke tau tānaki ha paʻanga feʻunga. Pea ʻoku mahuʻinga ke ʻalu hoʻo teti he taimí ni, ʻi he taimi ʻoku fie maʻu ai ia ʻe Halapoisi.”

“Kae fēfē kapau he ʻikai lava ʻe he kau toketaá ʻo tokoniʻi ʻa Halapoisi? Fēfē kapau ʻe mate pea ʻikai ke u toe lava ʻo sio kiate ia? ʻOku totonu ke tau ō he taimí ni mo Teti!” Naʻá ne holoholoʻi ha loʻimata lahi ange. Naʻá ne ongoʻi loto-mamahi mo ʻita.

Naʻe kuku mai e Mami ia ki hono umá. ʻI he ʻikai ke ne toe tangí, naʻá ne fehuʻi ange, “ʻOku totonu nai ke tau toe fai ha lotu ʻe taha maʻa Halapoisi?”

Naʻe kamokamo pē ʻa Feleti, pea na kūnima mo lotu fakataha.

Naʻe lotua ʻe Feleti mo hono fāmilí ʻa Halapoisi he ʻaho kotoa pē. Naʻe fakapapauʻi ʻe Feleti ke fakamanatu maʻupē kiate kinautolu e lotú. Naʻá ne feinga hono lelei tahá ke tokoni lolotonga e mamaʻo ʻa Teti. Naʻá ne fai ha niʻihi ʻo e ngaahi ngāue ʻa Tetí, hangē ko e lue mo e kulií mo lau e ngaahi talanoa ki he fānau īkí kimuʻa pea nau toki mohé.

Ne ʻosi atu ha ngaahi uike, pea naʻe ʻikai ke toe loto mamahi ʻa Feleti. Ka naʻá ne kei hohaʻa pē kia Halapoisi.

Naʻe talanoa telefoni mo Teti ʻi ha pō ʻe taha. Naʻá ne fehuʻi ange, “Fēfē kapau he ʻikai ke u toe ʻalu ki Kōlea?” “Fēfē kapau he ʻikai ke toe sai ʻa Halapoisi, pea mole mo hoku faingamālie ke sio kiate iá?”

“Feleti, ʻe ʻi ai e ʻaho te ke maʻu ai ha faingamālie ke ke ʻaʻahi ki Kōlea. Ka ʻe tatau ai pē pe ʻoku kei moʻui pe ʻikai ʻa Halapoisi, te ke toe feʻiloaki pē mo ia. ʻOku taʻengata hotau fāmilí.”

Naʻe pehē ʻe Feleti, “ʻOku ou ʻilo.” Naʻe ongoʻi ʻe Feleti ha māfana ʻi hono fatafatá . ʻE toe feʻiloaki mo Halapoisi ʻi ha ‘aho, tatau ai pē pe ko e hā e meʻa ʻe hokó.

Ne pehē ange ʻe Teti, “‘Oku ou ʻofa atu, Feleti” “Pea ʻe vavé ni pē haʻaku foki atu ki ʻapi.”

“ʻOku ou ʻofa ʻia koe foki!”

Naʻe malimali pē ʻa Feleti ʻi heʻene tāpuniʻi e telefoní. Naʻá ne ʻilo te nau fakataha kotoa ʻi ha ʻaho. Naʻá ne fiefia ʻi he ʻi ai hono fāmili taʻengatá.

Naʻe fakaʻau ke sai ʻa Halapoisi! Pea hili ha taʻu ʻe ua, pea ʻaʻahi ʻa Feleti kiate ia ʻi Kōlea Tonga!

ʻĪmisi
Friend, July 2021

Ngaahi tā fakatātā ʻa Karly Jade Catto

Paaki