« Te fā nō te tai’ora’a », Hoa, Tēnuare 2024, 36–37.
Te fā nō te tai’ora’a
’Aita Anders e au e tai’o pūai.
’Ua tupu teie ’ā’amu i te Fenua Mārite.
Te fa’aro’o ra ’o Anders i tōna tuahine i te tai’ora’a i roto i te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a a te ’utuāfare. ’Ua tāmata ’oia i te ’āpe’e atu i ni’a i tāna papa nūmeri. E mea fifi roa rā nōna ’ia tūtonu atu i ni’a i te mau ta’o.
E fifi noa Anders ’ia tai’o. I te matahiti i ma’iri a’e nei, ’ua ’ite ’oia e ma’i tai’o ’atā tōna. Te tai’o ’atā ’o te hō’ē ïa ma’i e ha’afifi i te ha’api’ira’a i te tai’o. E ’āno’ino’i haere tōna roro i te mau ta’o ’e te mau reta, ’e e ’ōu’a noa tōna nā mata nā ni’a i te ’api ’ia tāmata ’oia i te tai’o.
’Ua fa’aoti tōna tuahine i te tai’o i tāna ’īrava, ’e ’ua tai’o mai tōna taea’e i te ’īrava i muri iho. ’Aita rā Anders i tai’o. ’Aita ’oia e au e tai’o pūai. ’Ua tauturu ri’i te fa’ararahira’a ta’o i ni’a i tāna papa nūmeri. Terā rā, e mea au ’ore roa nāna i tāna tai’ora’a taere ’e te taupupū. E rave rahi roa hapehape ’ia tai’o ’oia ! ’Ua tītauhia iāna ’ia ’ohipa pūai mau nō te hō’ē mea ’ōhie nō te tā’āto’ara’a.
I te ’otira’a rātou i te tai’o, ’ua māta’ita’i atu te ’utuāfare o Anders i te hō’ē video. E hōho’a nō ni’a i te fa’anahora’a nā te mau tamari’i ’e te feiā ’āpī.
« ’A ha’amau i te mau fā nō ’outou iho ’o tē tūra’i ’e ’o te fa’arahi ia ’outou », ’ua parau Elder Gong i roto te video. « ’A ’ite mai i te mau tārēni ’āpī, te ’ana’anataera’a ’āpī ’e te mau ’aravihi ’āpī ».*
’Ua feruri Anders i te mau fā ’o tāna e nehenehe e ha’amau. Pēnei a’e e nehenehe ’oia e ha’api’i mai i te hāmani i te mau faraoa monamona. ’Aore rā e ha’uti maita’i roa atu i te tu’e pōpō !
I muri iho, ’ua hi’o atu ’oia i te Buka a Moromona i ni’a i te ’amura’a mā’a. Te ha’amaita’ira’a i tā’u tai’ora’a, e au ra ē e ’ere i te hō’ē fā ’ārearea roa. ’Ua hina’aro mau rā ’oia e tai’o i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e tōna ’utuāfare.
« ’Ua ’ite au e aha tā’u fā », ’ua parau ’oia ia pāpā.
« E aha te reira ? » ’Ui a’era pāpā.
’Ua rave mai Anders i te Buka a Moromona. « Tē hina’aro nei au e tai’o ma te reo pūai i te hō’ē ’īrava o te Buka a Moromona i te mau mahana ato’a ».
« E au ra te reira i te hō’ē fā rahi mau », ’ua parau pāpā. « A hea ’oe e hina’aro ai e ha’amata ? »
« I teienei ! »
’Ua haere atu Anders i roto i tōna piha ’e ’ua tāpiri mai i te ’ōpani. ’Aita ’oia i hina’aro ia vetahi ’ē ’ia fa’aro’o mai iāna. I muri iho, ’ua fefeu ’oia i tāna Buka a Moromona. ’Ua ’āno’ino’i ’oia i te tahi mau ta’o, hō’ē noa rā minuti i tītauhia nō te fa’aoti i te ’īrava mātāmua. E ’ere i te mea ’ino roa, ’ua mana’o ’oia.
’Ua tai’o Anders i te hō’ē ’īrava pāpa’ira’a mo’a i te mau mahana ato’a. E mea fifi roa ! E au ato’a ho’i iāna ē, ’aita ’oia e huru maita’i ra. ’Ua tāmau noa rā ’oia i te ha’a.
I te hō’ē rā mahana i te fare ha’api’ira’a, ’ua parau tōna ’orometua ha’api’i : « ’Auē te au ē ! Te māere nei au nō tō ’oe vitiviti ’ia ha’api’i ».
Hi’o a’e ra te mata o Anders, ’aita i ha’apa’o fa’ahou i tāna ’ohipa nō te fare. « E parau mau ? »
’Ua ta’iri’iri te ’orometua i te upo’o. « ’Ua maita’i roa mai ’oe ».
Hi’o atu ra Anders i ni’a i te mau ta’o tei pāpa’ihia i ni’a i tāna ’api parau. E ’ōhie roa a’e te reira ’ia tai’o i nā mua atu. Tāna fā nō te ha’api’ipi’i i te tai’o i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’ua tauturu ïa iāna ’ia ha’amaita’i iāna i te fare ha’api’ira’a.
I tōna ho’ira’a i te fare, ’ua horo atu ’oia i te tahua i ni’a nō te tai’o i tāna mau pāpa’ira’a mo’a. I tōna hi’ora’a i te ’api, tē ’ohu haere noa ra te mau ta’o. E mea ’ōhie roa atu rā ’ia māramarama i te mea tā te reira e parau ra.
’Ua ’oa’oa roa Anders i te tai’ora’a i te pāpa’ira’a mo’a a te ’utuāfare i taua pō ra.
« E pāpā iti ē », ’ua parau ’oia. « E nehenehe ānei tā’u e tauturu i te tai’o i teie nei mahana ? »
’Ua ’ata’ata pāpā. « E mea ’oa’oa roa ïa nō’u ! »
’Ua pe’e pāpū maita’i Anders ’a tai’o ai tōna mau taea’e ’e tuahine tāta’itahi i te hō’ē ’īrava. I te taera’a mai tōna taime, ’ua tai’o marū noa ’oia i te ’īrava ma te ha’apāpū ē, ’ua ta’a maita’i iāna te ta’o tāta’itahi. I te otira’a tāna tai’ora’a, ’ua hi’o atu ’oia ia rātou. E mata ’ata’ata tō rātou pā’āto’a iāna.
Noa atu e ’ere ’oia i te hō’ē ta’ata tai’o maita’i, ’ua te’ote’o ra Anders iāna iho. ’Ua ’ite ’oia ē, ’ia ’ohipa itoito ana’e ’oia tei reira noa tō tātou Metua i te ao ra nō te tauturu iāna.
Fa’ahōho’ara’a nā Kelly Smith