2023
Ko e Taimi ʻOku Fakamamahiʻi Ai Koe ʻe he Ngaahi Fili ʻa e Kakai Kehé
Siulai 2023


“Ko e Taimi ʻOku Fakamamahiʻi Ai Koe ʻe he Ngaahi Fili ʻa e Kakai Kehé,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Siulai 2023.

Ko e Taimi ʻOku Fakamamahiʻi Ai Koe ʻe he Ngaahi Fili ʻa e Kakai Kehé

Ko ha ngaahi meʻa ʻeni ke manatuʻi ʻi he taimi ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe he kakai kehé ʻenau tauʻatāina ke filí ʻi ha ngaahi founga te nau fakamamahiʻi ai koé.

ʻĪmisi
finemui ʻokú ne aʻusia ha ngaahi ongo ʻoku ʻikai lelei

ʻŪ tā fakatātā ʻa Shana Keegan

ʻOkú ke fai ha ngaahi fili kehekehe he ʻaho kotoa pē—ʻa e meʻa ke tuí, meʻa ke kai he pongipongí, ʻa e ngaahi kaungāmeʻa ke feohi mo iá. Ko e tauʻatāina ke filí, pe ko e tauʻatāina ke fili mo ngāué, ko e taha ia ʻo e ngaahi meʻaʻofa maʻongoʻonga taha kuo foaki mai ʻe he ʻOtuá maʻatautolú.

ʻOku ʻi ai foki mo ha nunuʻa ʻo ʻetau ngaahi filí, pea ko e taimi ʻe niʻihi ʻe lava ke fakamamahiʻi kitautolu ʻe he ngaahi fili ʻa e kakai kehé. Kapau kuo tauteaʻi koe koeʻuhí ko ha meʻa naʻe fai ʻe hoʻo tokouá, ʻokú ke ʻiloʻi ʻa e faingataʻa ʻe lava ke hoko ʻi he taimi ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe he kakai kehé ʻenau tauʻatāina ke filí ʻi ha ngaahi founga ʻoku ʻikai ke ke saiʻia ai!

Ka ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku ʻi ai ha ngaahi meʻa ʻoku kovi ange ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ki ai ʻe he kakaí ʻenau tauʻatāina ke filí. Mahalo ʻe fakamamahiʻi koe ʻe he tamaikí ʻi he akó, pe mahalo ʻe fakakaukau ha mēmipa ʻo e fāmilí ke mavahe mei he Siasí. ʻOku lahi ha ngaahi taimi ʻe ngali filifilimānako ai ʻa e moʻuí. Ka ko e hili ko iá, ʻokú ke feinga ke fakaʻaongaʻi hoʻo tauʻatāina ke filí ke fai e ngaahi fili ʻoku totonú—ko e hā leva e ʻuhinga ʻoku ʻikai ke nau fai ai iá?

Ko hono moʻoní, he ʻikai ke ke lava ʻo puleʻi e niʻihi kehé. Ka ko e meʻa ʻoku sai aí te ke lava ʻo liliu koe. Ko e foungá ke ke fetongi e meʻa ʻokú ke tokanga taha ki aí pea fai e ngaahi fili ʻoku leleí neongo ʻoku ʻikai fai ia ʻe he niʻihi kehé.

Ko ha ngaahi meʻa ʻeni ke manatuʻi ʻi hoʻo laka atu ki muʻa ʻi he tuí, ʻo aʻu pē ki he taimi ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe he kakai kehé ʻenau tauʻatāina ke filí ʻi ha ngaahi founga te nau fakamamahiʻi ai koé:

  1. Naʻe feinga ʻa Sētane ke fakaʻauha ʻa e tauʻatāina ke filí (vakai, Mōsese 4:3). Neongo ʻoku faingataʻa ke mamata ki he niʻihi kehe ʻoku nau fai ha ngaahi fili ʻoku koví, ka ʻokú ke tauʻatāina foki mo koe ke fai ha ngaahi fili lelei ke muimui ʻia Sīsū Kalaisi pea hoko ʻo hangē ange ko Iá!

  2. ʻOku ʻi ai ha ola ʻo hoʻo ngaahi tōʻongá. Manatuʻi, “ʻOku tau tauʻatāina ke fili, ka he ʻikai ke tau lava ʻo fili ʻa e ngaahi nunuʻá.”1 ʻE lava ke hoko hoʻo vakai ki he founga ʻoku uesia ai koe ʻe he ngaahi fili ʻa e niʻihi kehé ko ha fakamanatu lelei ia kiate koe ke ke fai ha ngaahi fili he ʻikai te nau uesia ai koe pe ko e niʻihi kehé.

  3. ʻOku fatongia ʻaki ʻe he tokotaha kotoa pē ʻa ʻenau ngaahi filí (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 101:78). ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke ke mafasia ʻi hoʻo ongoʻi ʻokú ke fatongia ʻaki ʻa hono liliu e niʻihi kehé pe ko ʻenau ngaahi filí. Ka te ke lava ʻo tokanga taha ki hono fai ha ngaahi fili ʻoku leleí mo muimui kia Sīsū Kalaisí.

  4. Te ke lava ʻo fili ke angaʻofa. Mahalo ʻe anga taʻeʻofa atu ha taha kiate koe, ka te ke kei lava pē ʻo angaʻofa kiate kinautolu. ʻOku fiemaʻu e loto-toʻá ke angaʻofa ki he kakaí mo fakamolemoleʻi kinautolu ʻi he taimi ʻoku nau angakovi atu ai kiate koé, ka ko e meʻa tofu pē ia naʻe mei fai ʻe Sīsuú (vakai, Luke 23:34).

  5. ʻOku totonu ke ke tokanga taha ki he meʻa te ke lava ʻo mapuleʻí. Hangē ko ʻení, mahalo he ʻikai te ke lava ʻo taʻofi hoʻo ongomātuʻá mei he vete malí, ka te ke lava ʻo fili ke tokanga taha ke nofo maʻu ʻi he hala ʻo e fuakavá, tokoniʻi ho ngaahi tokouá, tuongaʻané mo e tuofāfiné, ako fekauʻaki mo e ngaahi vā fetuʻutaki ʻoku leleí, pea fokotuʻu ha ngaahi taumuʻa maʻá ho fāmili ʻi he kahaʻú. Fili ke liliu ho ngaahi faingataʻaʻiá ki ha ngaahi faingamālie te ke tupulaki mo ako ai.

  6. ʻOku ʻi ai ho tuʻunga mo e taumuʻa fakalangi. Ko e taimi te ke manatuʻi ai ho tuʻunga ko e fānau koe ʻa e ʻOtuá pea toe tokanga taha ki hoʻo ngaahi taumuʻa ʻi he moʻuí, te ke lava ʻo mamata ki he meʻa ʻoku mahuʻinga moʻoni angé. ʻI hoʻo tokanga taha ki hoʻo taumuʻá mo ʻiloʻi ko e ngaahi faingataʻa ko ʻení ko ha konga siʻi pē ia ʻo hoʻo moʻuí, ʻe lava ke tokoni ia ke ke laka ai ki muʻa ʻi he tuí.

  7. Te ke lava ʻo maʻu ʻa e nonga fakatāutahá ʻo fakafou ʻi he tui kia Sīsū Kalaisí, ʻo aʻu pē ki he taimi ʻoku ʻikai fakanonga ai e ngaahi meʻa ʻoku nau ʻākilotoa koé. Naʻe pehē ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni, “Te tau toki lava leva ke ongoʻi ha nonga mo ha fiefia tuʻuloa, naʻa mo e lolotonga ʻo e ngaahi taimi tukungatāmakí.”2 Ko e moʻuí ko ha tahi hou, pea ʻoku faingofua ke fakaʻamu ʻe fakanonga ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi matangi ko iá maʻatautolu. Ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku ʻikai ke Ne fakanonga ʻa e tahí, ka ʻokú Ne fakanonga ʻa kitautolu, ko e kau kauvaká. Tafoki kiate Ia mo ho ngaahi faingataʻaʻiá, pea te Ne tokoniʻi koe.

ʻĪmisi
finemui

Naʻe foaki atu ʻe he ʻOtuá ʻa e tauʻatāina ke filí ke ke lava ʻo fili ke muimui kiate Ia pea hoko ai ʻo hangē ko Iá. ʻI hoʻo fai iá, ʻe fakanatula pē hoʻo ako mei hoʻo ngaahi filí mo e fehalaākí pea mei he ngaahi fili ʻa e niʻihi kehé. Neongo ʻoku faingataʻa ke mamata ki hono fai ʻe he kakaí ha ngaahi fili ʻoku nau fakamamahiʻi koé, ka te ke lava ʻo ako mei he ngaahi aʻusia ko iá pea laka ki muʻa ʻi he taumuʻa, tui, mo e fiefia.

Paaki