2010–2019
Tuvakuéra.
2016


Tuvakuéra.

Ko árape, simplemente añesentráta, pe mba’e iporâitéva, ikatúva kuimba’ekuéra ojapo, pe responsabilidad tuichavéva oguerekóva kuimba’e kuéra: jeiko ména ha túvarô

Ko árape, añe’êse Tuvakuérape. Túvakuéra, ha’a hina fundamentales, pe divino plan de felicidápe. Ahupise che ñe’ê de aliento opavave umi oñepia’âvape okumpli porâ haĝua pe llamamiento péva. Je alava ha ñe alenta Paternidad ha túvakuérape, nda he’iséi ñamotî térâ ja exclui avavépe. Ko árape simplemente, añecentráta pe mba’e porâiterei, ikatúva ojapo kuimba’ekuéra, responsabilidad tuichavéva oguerekóva hikuái: ha’evo ména ha túva.

David Blankenhorn, ohaíva’ekue libro Fatherless America, ojesareko péicha: “Ko’âĝa rupi, Sociedad estadounidense ipehê ha iñambue oñeñe’êvo Paternidad rehe. oî ni naimandu’áiva; ambuekuérape katu o´ofende. Oî avei, umi ikatupyry’etereíva, no penáiva téra ndo hechakuaáiva ifamília. Oî heta avéi ndoikuaaséiva mba’eve chugui, ha no ñe kompreometéiva hese. Heta tekove oî oipotáva ojejapo alguna kosa umi mba’ere, ha katu oguerovia, ñande sociedad ndaikatuvéima térâ ndojapomo’âvéimaha mba’eve”1.

Imágen – Ta’anga
Jajerovia túvakuérare
Imágen – Ta’anga
Túvakuéra opresidi mborayhu ha rectitud rehe

Tupâo háicha, jajerovía tuvákuéra rehe. Jaguerovia. “Pe ideal de hombre omoîva ifamilia tenonderâme”2. Jaguerovia “que por designio divino, tuvakuéra opresidi va’êrâ familiakuérape mborayhu ha rectitud-pe ha irresponsable ome’ê haĝua mba’e ñeikotevê ko ñanderekovépe ifamilia-pe ha ome’êvo chupe protección”3. Jaguerovia, umi ideberes komplementarios-re, “Túva ha sy, anĝirû ojoja háicha, oime obligados oñopytŷvŏvo uno a otro”4. Jaguerovia noimeiriha “de mas”, tuvakuéra ha’e peteî añónte ha na´imbojojahái

Imágen – Ta’anga
Túvakuéra oguereko deberes complementarios
Imágen – Ta’anga
Túvakuéra ndaikatúi oñerreemplaza

Oî ohecháva iporâva paternidad rehegua términos sociales-pe, peteî mba’e o obligába kuimba’ekuérape iprogenie ndive, ojokóvo chupekuéra ha’e haĝua ciudadano marangatu ha oñamindu’uvo ambue kuéra ñekotevêpe, okomplementávo “inversión materna ta’yrakuérape inversión paterna ta’yrakuéra rehe… Ñambo apu’avo, Klave Kuimba’e háicha ha’e jeiko Túvarô, Klave ta’yra háicha ha’e jeguereko Túva. Klave sociedadpe ĝuarâ ha’e ojekrea Tuvakuéra”5. Jeperô ko’â konsideraciones kuéra ha’e mba’e añetegua ha iñimportánteva, jaikuaa paternidad ha’eha hetave peteî maba’e social terâ producto evolución- gua. Túvakuéra rembiapo oguereko peteî origen divino oñepyrûva peteî Túva yvágape, ha ko jeikove mortal-pe, Túva Adán ndive.

Ñande Ru Yvagagua ha’e pe expresión iporâvéva ha idivinóva paternidad rehegua. Heko ha ijatributos - kuera ohuereko marangatu henyhêva ha mborayhu ijojaha’ŷva. Hembiapo ha igloria ha’e desarrollo, felicidad ha vida eterna ita’yra mba’e6. ko mundo Kaídope Túvakuéra ndaikatúi orreklama mba’eve oñembojojáva Majestuosidad yvaté guáre, ha katu michive pa’ûme oñepi’â ojapo haĝua upéicha. Ha añetehápe omba’apo Hembiapópe. Oñe’onrra chupekuéra peteî jerovia kakuaaitereíva ha oporomoarandúva.

Kuimba’e kuéra paternidad guápe, Ñane motenonde ñande debilidades ha ñeikotevê ñamehorávo. Paternidad oikotevê sacrificio, ha katu ha’e peteì fuente ome’êva satisfacción ijojaha’ŷva, ha goso. Ha’e jey Ñande Ru Yvagagua, ha’e pe modelo añetegúava, ñande rayhuetéva, ita’yra kuéra ojeprokreava’ekue espíritu háicha, ome’êva ita’ýra Unigénitope ñande salvación ha exaltaciónrâ7. Jesús he’i: “Avave ndoguerekói mborayhu tuichave kóvagui, peteî tapicha omoîvo hekove iñanguirûnguérare”8. Tuvakuéra ohechauka pe mborayhu ohasa jave hekovekuéra ára ha ára, omba’apóvo oservi ha omantene haĝua ifamiliakuérape.

Ikatu oime iñimportántevéva Túva rembiapópe ha’e ogueraha ita’ýrakuéra korasŏ itúva yvagagua-pe. iñejemplo rupive, iñe’ênguéra rupive, Peteî túva ikatu ohechauka fidelidad jeikove ára ha árape, Upe túva péichagua, ome’êta ita’ýrakuérape Klave py’aguapy ko tekovépe ha avei vida eterna mundo venidero pe ĝuarâ9.Peteî túva omoñe’êva eskritura ita’yrakuérape ha hendivekuéra, ofamiliariza chupekuéra Ñandejára ñe’ê rehe.10.

Imágen – Ta’anga
Túva omoñe´êva escriturakuéra

Eskrituras-pe ojejapo incapie, obligación Paterna ohekombo’e haĝua ta’ýrakuérape.

“Ha avei, oiméramo Tuvakuéra oguerekóva ita’yra Siónpe térâ oimeraê estaca organisádape, ha nohekombo’ei chupekuéra okomprende haĝua doctrina arrepentimiento rehegua, jeguerovia Cristo rehe, Ñandejára Ra’y oikovéva, bautismo ha don del Espíritu Santo, imposición de manos rupive oĝuahêvo ocho arýpe, pekado ha’eta ituvakuéra akâ ári…

“Ha avei ohekombo’eva’erâ ita’ýrakuérape oñembo’e haĝua ha oikove porâ haĝua Ñandejára renondépe”11.

1833 - pe, Ñandejára orreprende miembros Primera Presidenciagua-pe, noñangarekoihaguére hembiapokuérare ohekombo’evo ita’yrakuérape: Peteĩvape he’i : “ Nerehekombo’ei nde ta’ýra ha tajýrakuérape tesape ha añetegúava,mandamientos kuéra háicha; ha pe mba’e aña oguerekóitiri poder nde ári. Ha péva ha’e causa nembopy’apýva ”12.

Tuvakuéra ohekombo’eva’erâ léi ha Ñandejára rembiapo kada generaciónpe. Pe Salmista he’i kuri:

“Ha’e o establece Jacob Testimonio, ha omoî léi Isrrael-pe, ha omanda ñande ru kuérape oikuaayka haĝua ita’ýrakuérape

Oikuaa haĝua generación oúva’erâ, ta’ýrakuéra heñóiva; ha umi [upéi] opu’âva tomombe’u ita’yrakuérape.

“Omoî haĝua ijerovia Ñandejárape ha ani haĝua hesarái Tupâ rembiapógui, ha katu toñangareko mandamientokuérare”13.

Imágen – Ta’anga
Túva ha tajýra ojerokýva

Añetehápe, Evangelio ñehekombo’e, ha’e peteî deber oñekompartíva túva ha sýndive, ha katu Ñandejára hesakâ porâ he; ivo oha’ârŏha túvakuéra ojapóvo upévagui peteî prioridad.( Añetehápe, ñanemandu’ake, ñemongueta informales, ñemba´apo ha ñemboharái oñondive, ñehendu, ha’eha, elementos importantes ñaporohekombo’e haĝua) .Ñandejára oha’ârŏ tuvakuéra omba’apo oformávo ita’yrakuérape, ha ta’yrakuéra oipota ha oikotevê pe modelo rehe.

Imágen – Ta’anga
Túva ha ta´ýra omba´apóva oñondive

Che voi ahupyty jehovasa, peteî túva ejemplar rehe. Che mandu’a che mitâ ramo guare, aguerekone ra’e 12 ary, che ru ha’e kuri candidato consejo municipal ore tava’i michime. Nombosako’iri peteî kampaña electoral tuichaitereíva; Opa mba’e chemandu’ava ha’e, che ru, che kyvykuéra ha che, roho hague óga ha óga rehe rorreparti volantes ha roipepirû tapichakuérape, ovota haĝua Paul Christofferson rehe. Oî tekovekuéra antregávape umi kuatia okomentáva, Paul imarangatu ha iñonrádoha, ha na iproblema mo’aieteha ovota haĝua hese. Che corazŏ, imitâvagueteri upérŏ henyhê orgullógui che ru rehe, ome’êva chéve confiansa ha jeguatase hapére. Ha’e nda’i perféctoi —ndaipori iperféctova—, ha katu oguereko kuri integridad, imarangatu ha ha’e kuri peteî ejemplo peteî ta’ýra osegiséva.

Disciplina ha jekorrehi ojapo parte ñehekombo’epegua, Pablo ohekombo’e: “Ñandejára, ohayhúvape, odisciplina”14.Upeicharô jepe, disciplínape, peteî túva oñangarekóva’erâ, ani ojapo mba’eve oĝuahê va’era maltrato ypýpe, upéa ndoje justifikái. Oporokorrehívo, motivación túva mba’e ha’eva’erâ mborayhu,ha i guía katu ha´eva´erâ Espíritu Santo.

“Opororeprendévo, hendápete, ha severidad-pe, o indusívovê Espíritu Santo; ha upéicha ojehechukávo hetave mborayhu pe oñereprendévape, Ani aĝa upéi nderecha iñenemígoicha”

Ojeikuaa haĝua nde fidelidad imbareteveha umi lasos ñemanógui”15.

Modelo divíno-pe, disciplina, ndaha’ei oguerekoitereíva relación Kastígondive, ha’eicha ñepytŷvŏ peteî tapicha jahayhúva oguata haĝua tape autodomínio rehe.

Imágen – Ta’anga
Tùva imba´apohápe
Imágen – Ta’anga
Ganarse la vida

Ñandejára he’i kuri: ”Opavave mitânguéra oguereko derecho orresivívo itúvakuéragui sostén, ohupytý peve, la mayoría de edad”16.Ñemantene famíliape, ha’e peteî actividad consagrada. Jeprovee família-pe, jepérŏ jahasáva’erâ heta aravo mombyry chugui, na iñincompatiblegui paternidad ndive: Upéva ha’e hina la esencia ha’evo peteî túva marangatu. “trabajo ha familia ha’e mba’e oñekomplementáva”17. Kóva, añetehápe, ndahe’iséi avei peteî kuimba’e odeskuidava’erâha ifamilia iñemba’apóre, ha avei kontrario kóvape: No ñepia âi ha ombohasa responsabilida ambue kuérape. Rei Benjamín ñe’êpe:

Ni ndapehejamo’ãi pende ra- ’ykuéra oiko vare’áre, térã opívo; ni ndapehejamo’ãi oñembohory Tupã léire, ni oñorairõ ni oikovai oñondive…

Ha katu pembo’éta chupekuéra oiko hag̃ua tape añeteguáre ha iñakãguapývare; pembo’éta chupekuéra ojoayhu hag̃ua, ha oñoipytyvõ hag̃ua ojupe”18.

Jahechakuaa jehasa’asy ohasáva umi kuimba’ekuéra ndojuhúiva mba’eichapa osostenéta ifamiliakuérape. No tîriva’erâ umi, sapy’ânte jepérŏ oñeha’â, ndaikatúi okumplipa ideber ha irresponsabilidad túva haicha. “Discapacidad, ha ñemano, térâ ambue circunstancia katu oikotevê peteî adaptación individual-re. Ambue familiares kuéra ome’êva’erâ apoyo oñeikotevêvove.”19

Imágen – Ta’anga
Tùvakuèra imborauhúva
Imágen – Ta’anga
Tuvakuéra ojerokýva

Pehayhu pende ra’ykuéra sýpe, ha pehechauka pe mborayhu, ha’e mokŏi mba’e iporâvéva, peteî Túva ikatúva ojapo ita’yrakuérare, umi mba’e omombarete ha omo´añete matrimonio, ha’eva simiento tekove familiar ha seguridad-pe

Imágen – Ta’anga
Tùva ita`yrakuèra adolescente ndive

Oî kuimba’e ha’eva túva ha´eñóva, Túva sustituto térâ túva adoptivo. Heta ko’â kuimba’e oñeha’â ha ome’ê iporâvéva ijehegui, peteî situación hetave hendápe hasýva. Ña onrra umi ojapóvape ikatumíva guive mborayhúpe, paciencia ha sakrificio personal-pe omyenyhê haĝua ñekotevê individuales ha ifamília mba’eva. Jajesareko tupâ voi okonfia hague ita’ýra Unigénitope peteî túva adoptívope. Añetehápe, parte, upe mérito ha’e Josépe ĝuarâ, Jesús voi he´i haguére, okakuaáha sabiduría-pe, je yvatépe ha grasia Tupâ ha kuimba’ekuéra ndive”20.

Ñembyasýpe, ñemano, jehejarei térâ, divorcio ojapo heta mitâ ndoguerekóiha itúva kuérape oikóvo hendivekuéra. Oî oguerekóva itúvakuérape, hendivekuéra físicamente, ha hatu ausentes emocionalmente téra ndohupytýi apoyo ni ñeñangareko hesekuéra. Rojapo peteî llamado opavave tuvakuérape pejapo haĝua iporâvéva ha ta iporâve hikuái voi. Jajapo peteî llamado medios de comunicación ha de entretenimiento-pe ikatu haĝuaicha opresenta padres devotos ha Kapases añetehápe ohayhúva hemirekópe ha omboguata ifamília inteligencia-pe anive haĝua, oiko tavýpe térâ kachiaâi háicha, téra umi oporomoproblémava manterei

Umi ta’yrakuéra isituación familiar problemátikavape ro ’e: peê napene michîvéri upévare. Sapy’ante difikultades kuéra ha’e jehechauka Ñandejára ojeroviaha pende rehe. Ha’e ikatu pende pytyvŏ directamente ha ambue rupive pemotenonde haĝua pehasáva hina. ikatu peê peñe komverti pe generación-pe, ñepyrûrâ pende familia-gua, felicidad ha modelos divinos Tupâ ordena va’ekue familias oguereko haĝua añetegua forma ha ohovasa haĝua opavave generación pende riregua.

Kuimba’ekuéra imitâva-pe, oñerrekonosévo responsabilidad peguerekótava proveedores ha protectóres-ro, ro’e: peñembosako’i, ko’âĝa, pende diligente mbo’ehaópe, ha pe planifika pende ñembokatupyry ijyvatevéva. Ñemoarandu - taha’e universidad-pe, escuela técnika-pe, peteî programa oporombokatupyrýva - ha’e klave odesarrolla haĝua pende destresa ha abilida kuéra peikotevêtava. Peñakarama oportunidades-re peñembojoaju haĝua tekovekuéra opa arýpe guáre, incluso mitândive, peikumby mba’eichapa pejapóta jeikove sano ha gratifikante. Upéva, hetave hendape he’ise peñemongueta va’erâ peñombohovakévo ha avei pejapo heta mba’e oñondive, ha ndaha’ei pe aprende pemondokuaa mensaje de texto añónte. Peiko, ikatu haĝuaicha, pende tuichavévo, pemoî puresa pende ñemendápe ha pende ra’ykuérape.

Opavave generación futúrape ro’e: Oimeraê hendáicha pemohenda hápe pende rukuérape, escala, iporâ - iporâve -excelente —oñepronostika upe clasificación ojupítaha pekakuaavévo peho ha pende aranduvévo, pe desidi pe onrra chupe ha pende sýpe. Pende rekove rupive. Penemandu’a pe esperanza oguerekóva’ekue peteî Ru, oñe’êva’ekue ñandéve Juan: “Ndaguerekói goso tuichavéva kóvagui, ahendúvo che ra’ykuéra oiko mba’e añetegúape.”21. Pende Rectitud ha’e onor tiuchavéva ikatúva ohupyty pende rukuéra.

Che hermanokuérape, túvakuéra ko tupâoguape, ha´e peême aikuaáha peikoséha mejores Padres ramo. Che voi aipota upéva. Upéicharŏ jepe, ñane limitacion kuéra pa’ûme, jasegi tenondé gotyo. Jaheja ambue hendápe, umi exagero individualismo ha autonomía cultura ko’âga gúava, ha ñañamindu’u felicidad ha jeiko porâ ambue mba’ere. Añetehápe, ñane insuficiencia apytépe, Ñande Ru yvágua, ñane magnifikáta, ha ojapóta ñande ñeha’â isensíllova heñói. Che anima peteî jehasa osêva’ekue revista Liahona ojapo mbovymi ary. Ha pe ohaíva’ekue he’i

“Ore mitâme, che familia oikove peteî apartamento-pe oguerekóva peteî koty añónte, segundo píso hápe. Che ake, sofá oîva sálape…

Che Ru, omba’apóva’ekue, peteî acero oñembohykuhápe, oho ára ha ára voieterei imba’apohápe, ha kada pyhareve… che ñua ha opyta sapy’aite chendive sapy´aite. Che quevýpe añandu chupe omañávo che rehe. Ha apáyvo mbeguekatúpe, atî ahechávo chupe upépe, upémaro añemonguémi. Ahechakuaa, pe oî aja che rupa ypýpe, ha’e oñembo’emi cherehe.

Ára ha ára pyharevekue che ru oñembo’e che rehe. Oñembo’e aguereko haĝua peteî ára iporâva, aime porâ haĝua ha añembokatupyry haĝua futurorâ. Ha ndacherechamo’âigui ka’arú peve, oñembo’ê che mbo’ehára kuérare, ha angirûkuéra oimêtava chendive ára pukukue jave…

“Ñepyrûra, naikumbýri añetehápe ojapóva che ru, umi pyharevépe oñembo’evo che rehe, ha katu akakuaave rire, ahecha ramo imborayhu ha iñinterés che rehe, ha opa mba’e che ajapóvare. Péva ha’e peteî che mandu’a ahayhuvéva. Ary heta ohasa rire, che amenda rirema, ha che ra’y rire ha aha ikotýpe kuéra añembo’e hesekuéra, oke aja hikuái, aikumby plenamente che ru oñandúva’ekue che rehe”22.

Alma, otestifica ita’ýrape

Ha ko’ág̃a, che ra’y, ha´ese ndéve peteĩ mba’e pe [Cristo] jeju rehe. Péina ápe, ha’e ndéve, ha’e ha’eha pe oútava oipe’a hag̃ua angaipakuéra yvóragui; heẽ, ha’e ou omombe’u hag̃ua itavayguakuérape umi mba’e porã salvasiõ rehegua

Ha ko’ág̃a, che ra’y, kóva ha’ékuri pe ministério reñehenói haguépe, remombe’u hag̃ua ko’ã mba’e porã ko tavayguakuérape, embosako’i hag̃ua iñapytu’ũnguéra; térã pe salvasiõ ou hag̃ua chupekuéra, ombosako’i hag̃ua hikuái ita’yrakuéra apytu’ũ ohendu hag̃ua pe ñe’ẽ ára ha’e ou vove 23.

Péicha ha’e ministerio Túvakuéra mba’e ko’â árape. Tupâ tapenderovasa ha tapeguereko pu’aka pehupyty upéva. Jesucristo rérape. Amén.

Toñeimprimi