Sa’ xchamal li qaam

Xb’aan laj Douglas D. Holmes

Toje’ raqb’il xk’anjel jo’ xb’een tenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ li Jolomil Awa’b’ejil reheb’ li Saaj Winq

Li Qaawa’ yoo chixyalb’al qatenq’ankil—chiqajunil—re naq lix evangelio taa’ok sa’ xchamal li qaam.

Ex was wiitz’in, k’a’jo xchaq’al ru li kutankil wanko wi’. Naq naqaninq’ehi xtiklajik li k’ojob’ank wi’chik, naqaninq’ehi ajwi’ li k’ojob’ank wi’chik toj yoo chi uxmank chiqu. Nasaho’ inch’ool eerochb’een laa’ex chi wank sa’ li kutankil a’in.¹ Li Qaawa’ toj yoo chixk’eeb’al qe, rik’ineb’ lix profeet, li aajel ru re qakawresinkil re xk’ulb’al a’an.²

Jun reheb’ li tenq’ a’an, a’an li ak’ k’anjeleb’aal choq’ reheb’ li kok’al ut li saaj. Naab’al eere laa’ex nekenaw naq li k’anjeleb’aal a’an, a’an re k’ojob’ank jayalihom, li ak’ maatan, ut eb’ li ch’utub’aj-ib’ Para la Fortaleza de la Juventud. A‘b’anan, tento naq eb’ a’an ink’a’ te’risi li qilob’aal chiruheb’ li na’leb’ li k’uub’anb’il wi’ li k’anjeleb’aal a’an, ut li rajomeb’: tenq’ank re naq lix evangelio li Jesukristo taa’ok sa’ raameb’ li qakok’al ut eb’ li qasaaj.³

Nink’oxla naq, jo’ chanru naqileb’ chi saqen ru li na’leb’ a’in, taqak’e reetal naq li k’anjeleb’aal nak’anjelak choq’ reheb’ chixjunil, ink’a’ ka’ajwi’ reheb’ aj 8 toj 18 chihab’. Taqak’e reetal naq li Qaawa’ yoo chixyalb’al qatenq’ankil—chiqajunil—re naq lix evangelio taa’ok sa’ xchamal li qaam. Nintz’aama naq li Santil Musiq’ej tooxtenq’a chi tzolok sa’ komonil.

Komonil wank—“Wank rik’ineb’ ”⁴

Li xb’een na’leb’, a’an li komonil wank. Xb’aan naq a’an xcha’al lix Iglees li Jesukristo, wan naq nasach sa’ qach’ool lix aajelil ru li komonil wank sa’ li qab’eenik sa’ xjayal li Kristo. Moko na’ajman ta naq taqataw malaj toob’eeq qajunes sa’ xb’ehil li sumwank. Naqaj ru lix rahomeb’ ut lix tenq’eb’ li yuwa’b’ej, li junkab’al, li amiiw, ut eb’ laj jolominel li wankeb’ ajwi’ sa’ li b’e a’an.

Li komonil wank a’an naraj ru li hoonal. Hoonal re wank chi ch’utch’u. Hoonal re se’ek, b’atz’unk, tzolok, ut k’anjelak sa’ komonil. Hoonal re roxloq’inkil li k’a’ru nawulak chiqu ut li nokonume’ wi’. Hoonal re wank chi maak’a’ qab’alaq’ naq naqayal chaab’ilo’k sa’ komonil. A’an jun xnimal rajom li ch’utlaak jo’ junkab’al, molam, tzoleb’aal ut ch’uut. A’an lix k’ojlajik li chaab’il k’anjel.⁵

Li Elder Dale G. Renlund kixk’ut jun na’leb’ re xchaab’ilob’resinkil li komonil wank naq kixye: “Re took’anjelaq chi chaab’il chiru li qas qiitz’in, tento naq taqileb’ … sa’ xnaq’ ru li qaChoxahil Yuwa’. Ka’ajwi’ chi jo’kan tooruuq too’ok chixtawb’al ru lix tz’aqal tz’aq jun li aamej. Ka’ajwi’ chi jo’kan tooruuq chixk’eeb’al reetal li rahok li nareek’a li qaChoxahil Yuwa’ choq’ reheb’ chixjunil li ralal xk’ajol.”⁶

Rilb’aleb’ li qas qiitz’in jo’ chanru neke’ile’ xb’aan li Dios, a’an jun maatan. Nintz’aama re li junjunq qe naq tixsik’ li maatan a’an. Naq neke’tehe’ li qu⁷, tooruuq ajwi’ chixtenq’ankileb’ li qas qiitz’in chirilb’aleb’ rib’ jo’ neke’ile’ xb’aan li Dios.⁸ Li Awa’b’ej Henry B. Eyring kixk’ut lix wankilal a’in naq kixye: “Li mas aajel ru a’an li k’a’ru neke’xtzol lee komon eerik’in laa’ex chirix aniheb’ tz’aqal ut ani naru neke’wulak chi wank. Nink’oxla naq moko te’xtzol ta a’an sa’eb’ li k’iila aatinak. Rik’ineb’ b’an li eek’ahom chirix anihex laa’ex, aniheb’ a’an, ut ani naru neke’wulak chi wank.”⁹ Xtenq’ankileb’ jalan chixtawb’al ru aniheb’ a’an ut li rajomeb’, a’an jun maatan q’axal nim naru taqak’e¹⁰ Li rilb’al qib’ chiqib’il qib’ jo’ nokoril li Dios naxjunaji li qach’ool “sa’ komonil rik’in junajil ut rik’in rahok.”¹¹

Rik’in naq yoo chi nimank xmetz’ew li ink’a’ us, naqaj ru li kawilal nachal sa’ li komonil wank. Naq naqak’uub’eb’ kok’ k’anjel, ch’utam, ut jalan chik ch’utam, chijultiko’q qe naq li rajomeb’ li ch’utam a’in, a’an xwaklesinkil li komonil wank li taach’utub’anq qe, ut tixch’ik lix evangelio li Jesukristo sa’ xchamal li qaam.¹²

K’utb’esinb’il na’leb’, xtaql ch’oolej ut jalb’a-k’a’uxlej—“Xchapb’aleb’ rik’in li choxa”¹³

Moko tz’aqal ta naq toowanq chi b’ak’b’ooko chiqib’il qib’. Naab’aleb’ li ch’uut li neke’wan chi ch’utch’u xb’aaneb’ naab’al li k’a’aq re ru. A’b’anan, li junajil naqasik’ a’an li wank chi junajo rik’in li Kristo, re xchapb’al qib’ rik’in a’an.¹⁴ Re xchapb’al li qaam rik’in li choxa, aajeleb’ ru li musiq’ejil numsihom, jo’ toje’ xye li Elder Andersen.¹⁵ Eb’ li numsihom a’an neke’wulak naq li Santil Musiq’ej naxk’am li raatin ut lix rahom li Dios sa’ li qak’a’uxl ut sa’ li qaam.¹⁶

Li k’utb’esinb’il na’leb’ a’an nachal rik’ineb’ li loq’laj hu, jo’ lix Hu laj Mormon; rik’ineb’ li yo’yookil profeet ut xkomoneb’ chik li tiik aj tzolom; ut rik’in li ch’ina xyaab’ kuxej li q’un na’aatinak.¹⁷ Eb’ li aatin a’an nim wi’chik xwankileb’ chiru li b’on chiru hu, li k’a’ru ab’inb’il, malaj li k’oxlahom sa’ qak’a’uxl ut li eek’ahom sa’ li qaam. Li raatin li Dios a’an musiq’ejil wankilal.¹⁸ A’an li yaal ut li saqen.¹⁹ Chi jo’kan nokoru chirab’inkil a’an! Li aatin naxk’e xtikib’ankil li qapaab’aal chirix li Kristo ut naxnimob’resi; naxk’e qajom chi wulak jo’ li Kolonel—a’an xjalb’al qak’a’uxl ut b’eek sa’ xb’ehil li sumwank.²⁰

Sa’ li abril xnume’, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kooxtenq’a chixtawb’al ru lix k’anjel li jalb’a-k’a’uxlej sa’ li b’eek a’in.²¹ A’an kixye: “Naq naqasik’ ru xjalb’al qak’a’uxl, naqasik’ ru jalaak! Naqakanab’ li Kolonel chiqajalb’al re naq laa’aqo li q’axal chaab’il li naru chiqu. … Naqasik’ ru wank jo’ chanru li Jesukristo!”²² Li jalaak a’in, li k’eeb’il xwankil xb’aan li raatin li Dios, nokoxk’e chixchapb’al qib’ rik’in li choxa.

Aajel ru li xtaql ch’oolej sa’ lix b’oqom li Awa’b’ej Nelson re xjalb’al qak’a’uxl. Tento taqasik’ ru li jalb’a-k’a’uxlej qajunes. Ink’a’ naru taa-ok li evangelio sa’ li qaam wi ink’a’ naqaj. Jo’ kixye li Elder Renlund: “Li rajom li qaChoxahil Yuwa’ maawa’ naq eb’ li ralal xk’ajol te’xb’aanuli k’a’ru us, a’an naq eb’ li ralal xk’ajol te’xsik’ ru xb’aanunkil li us.”²³

Sa’eb’ li k’anjeleb’aal xe’jalman ru rik’in li ak’ k’anjeleb’aal, wankeb’ numenaq 500 li k’anjel ajb’il ru xb’aanunkil re xk’ulb’aleb’ li jalan jalanq chi maatan.²⁴ Anajwan, wan jun ajwi’. A’an jun b’oqom re xsik’b’al ru wulak jo’ li Kolonel Naqab’aanu a’in rik’in xk’ulb’al li raatin li Dios rik’in li Santil Musiq’ej, ut xkanab’ankil naq li Kristo tooxjal re naq laa’aqo li q’axal chaab’il li naru chiqu.

A’in moko a’an ta yal jun ch’ina k’anjel re xk’ojob’ankileb’ jayalihom malaj chaab’ilob’resink-ib’. A’in b’an jun hoonal re qatenq’ankil chixchapb’al qib’ rik’in li choxa rik’in li k’utb’esinb’il na’leb’, li xtaql ch’oolej, ut li jalb’a-k’a’uxlej; re chalk rik’in li Kristo ut xk’ulb’al lix evangelio sa’ xchamal li qaam.

Teneb’ank-ib’ ut mayejak—“Xkanab’ankileb’ chi b’eresink”²⁵

Sa’ xraqik, re naq lix evangelio li Jesukristo taa’ok sa’ xchamal li qaam, tento tootz’aqonq—naraj naxye naq taqak’e li qahoonal ut li qaseeb’al, ut taqak’e qamayej choq’ re a’an.²⁶ Chiqajunil naqaj naq wanq xyaalal li qayu’am, mas wi’chik li toj yookeb’ chi k’iik. Neke’raj ru jun li k’anjel.

Lix evangelio li Jesukristo, a’an li k’anjel q’axal nim sa’ li ruchich’och’. Li Awa’b’ej Ezra Taft Benson kixk’ut: “Li Dios xooxtaqla chixk’amb’al li evangelio a’in sa’ chixjunil li ruchich’och’. A’an a’in li tento taach’utub’anq qe sa’ li kutankil a’in. Ka’ajwi’ li evangelio taakoloq re li ruchich’och’ chiru li ch’a’ajkilal re tawasink-ib’. Ka’ajwi’ li evangelio taajunajinq reheb’ li k’iila winq [ut ixq] yalaq ta b’ar, sa’ tuqtuukilal. Ka’ajwi’ li evangelio taak’ehoq xtuqtuukilal qach’ool, xsahil qach’ool, ut xkolb’al li qajunkab’al sa’ ruchich’och’.”²⁷

Li Elder David A. Bednar kixye: “Naq yooqo chixk’eeb’aleb’ xwankil li saaj naq naqab’oqeb’ ut naqakanab’eb’ chi k’anjelak, li Iglees taaxik chi uub’ej rik’in sachb’a-ch’oolej.”²⁸ Naab’al sut ink’a’ xqak’e xb’oqb’aleb’ li saaj chi mayejak sa’ xk’ab’a’ li xnimal ru k’anjel a’in re li Kristo. Li Elder Neal A. Maxwell kixye: “Wi eb’ li qasaaj moko wankeb’ ta xch’ool sa’ lix k’anjel li Dios, moko ch’a’aj ta naq te’k’ame’q xch’ool xb’aan li ruchich’och’.”²⁹

Li ak’ k’anjeleb’aal k’uub’anb’il re xk’eeb’al xwankileb’ li saaj. A’aneb’ neke’sik’ok ru lix jayalihomeb’. Eb’ li awa’b’ej re molam ut re tzoleb’aal wankeb’ sa’ chaab’il na’ajej. Li jolomil ch’utam reheb’ li saaj sa’ li teep, jo’ ajwi’ li ch’utam re li teep, neke’xyal xq’e sa’ li k’anjel re kolb’a-ib’ ut taqenaqil loq’al.³⁰ Eb’ li molam ut eb’ li tzoleb’aal neke’xtikib’ lix ch’utameb’ rik’in aatinak sa’ komonil chirix chan ru te’xb’aanu li k’anjel kixk’e chaq li Dios reheb’.³¹

Li Awa’b’ej Nelson kixye reheb’ li saaj re li Iglees: “Wi nekesik’ ru xb’aanunkil, wi nekeraj, naru nekextz’aqon sa’ jun k’anjel, … k’a’jo’ xnimal, k’a’jo’ xchaab’ilal, k’a’jo’ xchaq’al ru! … Laa’ex xcha’al li k’a’ru k’a’jo’ xchaab’ilal li maajun wa xtaqlahom chaq li Qaawa’ sa’ li ruchich’och’ a’in. K’a’jo’ xk’ihal li seeb’al ut li nawom naru neketaw re naq nim li k’anjel teeb’anu sa’ li ruchich’och’ jo’ maajun chik kib’aanun re!”³² Sa’ jalan chik hoonal, li Awa’b’ej Nelson kixye reheb’ li saaj: “Wan tz’aqal inyo’onihom eerik’in. Nekexinra ut li Qaawa’ ajwi’ nekexxra. Laa’o lix tenamit—teneb’anb’ilo sa’ komonil sa’ lix loq’laj k’anjel.”³³ Ex saaj, ma nekereek’a li royb’enihom li Awa’b’ej Nelson eerik’in ut lix aajelil eeru sa’ li k’anjel a’in?

Ex na’b’ej yuwa’b’ej ut aj jolominel, nekexinb’oq chirilb’aleb’ li saaj jo’ neke’ile’ xb’aan li Awa’b’ej Nelson. Naq eb’ li saaj te’reek’a lee rahom ut lee royb’enihom, naq nekewaklesi xch’ooleb’ ut nekek’ut chiruheb’ li b’eresink—ut chirix a’an nekekanab’eb’ chi k’anjelak—taasachq eech’ool chirilb’al lix na’leb’eb’, lix seeb’aleb’, ut lix teneb’ankileb’ rib’ rik’in li evangelio.³⁴ Te’reek’a xsahileb’ xch’ool naq neke’xsik’ ru tz’aqonk ut mayejak sa’ xk’ab’a’ lix k’anjel li Kristo. Lix evangelio taa’ok sa’ xchamal li raameb’ ut li k’anjel taaxik chi uub’ej chi k’a’jo’ xchaq’al ru.

Lin yeechi’ihom ut lix nawom inch’ool

Ninyeechi’i eere naq wi teejayali eerib’ sa’eb’ li na’leb’ a’in—li komonil wank, li k’utb’esinb’il na’leb’, li xtaql ch’oolej, li jalb’a-k’a’uxlej, ut li mayejak—lix evangelio li Jesukristo taa’ok sa’ xchamal li qaam chiqajunilo. Taqak’e reetal naq li k’ojob’ank wi’chik toj yoo chi uxmank toj reetal naq taatoje’q rix Israel ut naq taak’ojob’amanq Sion,³⁵ b’ar wi’ taajolominq li Kristo jo’ xReyeb’ li rey.

Ninch’olob’ xyaalal naq li Dios toj yoo chixb’aanunkil li k’a’ru aajel ru re xkawresinkil lix tenamit choq’ re li kutan a’an. Nintz’aama naq taqil li ruq’ sa’ li xnimal ru k’anjel a’in naq chiqajunilo naqayal qaq’e chi “chalk rik’in li Kristo, ut chi tz’aqlok qe qu rik’in.”³⁶ Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.