Քրիստոսի խաղաղությունը վերացնում է թշնամանքը

Երեց Դեյլ Գ. Ռենլանդ

Տասներկու Առաքյալների Քվորումից

Երբ սերն առ Քրիստոս պարուրում է մեր կյանքը, անհամաձայնություններին մոտենում ենք հեզությամբ, համբերությամբ և բարությամբ:

Իմ սիրելի՛ եղբայրներ և քույրեր, լարվածության թեստի վարժության ընթացքում սրտի աշխատանքի ծանրաբեռնվածությունը մեծանում է: Սիրտը, որը կարող է գործել քայլելիս, գուցե դժվարությամբ դիմանա բլուրն ի վեր վազելու պահանջներին: Այս կերպ լարվածության թեստը կարող է բացահայտել հիմնական հիվանդությունը, որն այլ կերպ տեսանելի չէ: Այնուհետև հայտնաբերված ցանկացած խնդիր կարող է բուժվել, նախքան դրանք լուրջ խնդիրներ կառաջացնեն առօրյա կյանքում:

COVID-19-ի համավարակը իհարկե համաշխարհային լարվածության թեսթ է: Թեսթը ցույց է տվել խառը արդյունքներ: Ապահով և արդյունավետ պատվաստանյութեր են ստեղծվել:¹ Բժշկական մասնագետները, ուսուցիչները, խնամողները և մյուսները հերոսաբար զոհողությունների են գնացել, և շարունակում են դա անել: Շատ մարդիկ առատաձեռնություն և բարություն են դրսևորել, և շարունակում են դա անել: Սակայն, հիմնական թերություններն ակնհայտ են: Անպաշտպան անձիք տառապել են և շարունակում են տառապել: Ովքեր աշխատում են վերացնել այդ հիմնական անհավասարությունները, նրանց պիտի խրախուսանք և շնորհակալություն հայտնել:

Համավարակը հոգևոր լարվածություն է նաև Փրկիչի Եկեղեցու և նրա անդամների համար: Արդյունքները նմանապես խառն են: Մեր կյանքն օրհնվել է՝ սպասավորելով «ավելի բարձր և ավելի սուրբ ձևով»,² Եկ, հետևիր ինձ ծրագրով, և տնակենտրոն, Եկեղեցու աջակցությամբ ավետարանի ուսումնառությամբ: Շատերն են ապահովել գթասիրտ օգնություն և մխիթարություն այս դժվարին ժամանակների ընթացքում և շարունակում են անել դա:³

Սակայն որոշ դեպքերում հոգևոր լարվածության թեստը միտում է ցույց է տալիս դեպի հակառակություն և պառակտում: Սա հուշում է, որ մենք աշխատանք ունենք անելու` փոխել մեր սրտերը և դառնալ միավորված՝ որպես Փրկիչի ճշմարիտ աշակերտներ: Սա նոր մարտահրավեր չէ, բայց ճգնաժամային է:⁴

Երբ Փրկիչն այցելեց Նեփիացիներին, Նա ուսուցանեց. «Եվ ձեր մեջ չպիտի լինի վիճաբանություններ: … Նա, որ ունի հակառակության ոգին, ինձանից չէ, այլ դևից է, որը հակառակության հայրն է, և նա դրդում է մարդկանց սրտերը՝ բարկությամբ վիճելու մեկը մյուսի հետ»:⁵ Երբ մենք բարկությամբ վիճում ենք միմյանց հետ, սատանան ծիծաղում է, իսկ երկնքի Աստվածը` արտասվում է:⁶

Աստված արտասվում է, իսկ սատանան ծիծաղում՝ առնվազն երկու պատճառով: Առաջինը՝ վիճաբանությունը թուլացնում է մեր հավաքական վկայությունը աշխարհին՝ Հիսուս Քրիստոսի և փրկագնման մասին, որը գալիս է Նրա «արժանիքների, … ողորմածության և շնորհի» միջոցով:⁷ Փրկիչն ասաց. «Նոր պատուիրանք եմ տալիս ձեզ, որ իրար սիրէք: … Սորանով կգիտենան ամենքը, թե իմ աշակերտներն եք, եթե իրար վրա սեր ունենաք»։⁸ Հակառակը ևս ճշմարիտ է. բոլորը գիտեն, որ մենք Նրա աշակերտները չենք, երբ սեր չենք ցուցաբերում միմյանց հանդեպ: Նրա վերջին օրերի աշխատանքը վնասվում է, երբ հակառակություն կամ թշնամություն⁹ է տիրում Իր աշակերտների միջև:¹⁰ Երկրորդը՝ հակառակությունը հոգևոր առումով անառողջ է մեզ համար՝ որպես անհատներ: Մեզ լքում են խաղաղությունն ու հանգիստը, և Հոգին զգալու մեր կարողությունը վնասվում է:

Հիսուս Քրիստոսը բացատրեց, որ Իր վարդապետությունը չէ՝ բարկության դրդել մարդկանց սրտերը մեկմեկու դեմ. այլ [Իր] վարդապետությունն [է], որ այդպիսի բաները պիտի վերացվեն»:¹¹ Եթե ես արագ եմ վիրավորվում կամ արձագանքում կարծիքների տարբերություններին` բարկանալով կամ դառնալով դատապարտող, ես «ձախողվում» եմ հոգևոր լարվածության թեստում: Այս ձախողված թեստը բնավ չի նշանակում, որ ես հուսալքված եմ։ Ավելի շուտ այն մատնանշում է, որ ես պետք է փոխվեմ: Եվ լավ է, որ դա իմանանք:

Փրկիչի՝ Ամերիկա մայրցամաք կատարած այցելությունից հետո ժողովուրդը միավորվեց, «ողջ երկրում չկար ոչ մի հակառակություն»:¹² Մի՞թե կարծում եք, որ ժողովուրդը միաբանված էր, որովհետև բոլորը նույնն էին, կամ որովհետև կարծիքների տարբերություններ չկային: Ես կասկածում եմ: Ավելի ճիշտ, հակառակությունն ու թշնամանքը վերացան, որովհետև նրանք ամեն ինչից վեր դասեցին իրենց աշակերտությունը Փրկիչին: Նրանց տարբերությունները խամրեցին՝ Փրկիչի հանդեպ ունեցած ընդհանուր սիրո համեմատ, և նրանք միավորվեցին՝ որպես «Աստծո արքայության ժառանգներ»:¹³ Արդյունքն այն էր, որ «ավելի երջանիկ ժողովուրդ չէր կարող լինել այն բոլոր ժողովուրդների մեջ, … որոնք ստեղծվել էին Աստծո ձեռքով»։¹⁴

Միասնությունը ջանքեր է պահանջում։¹⁵ Այն զարգանում է, երբ մեր սրտերում սեր ենք զարգացնում Աստծո հանդեպ,¹⁶ և կենտրոնանում ենք մեր հավերժական ճակատագրի վրա:¹⁷ Մենք միավորված ենք լինում մեր գլխավոր ընդհանուր ինքնությամբ՝ որպես Աստծո զավակներ,¹⁸ և վերականգնված ավետարանի ճշմարտություններին մեր նվիրվածությամբ: Մեր սերն առ Աստված և Հիսուս Քրիստոսի մեր աշակերտությունն առաջացնում է անկեղծ մտահոգություն ուրիշների հանդեպ: Մենք գնահատում ենք ուրիշների բնութագրերի, հեռանկարների և տաղանդների խճանկարը:¹⁹ Եթե մենք չենք կարողանում Հիսուս Քրիստոսին [հետևելու] մեր աշակերտությունը վեր դասել մեր անձնական հետաքրքրություններից և տեսակետներից, մենք պետք է վերաքննենք մեր առաջնահերթությունները և փոխվենք:

Մենք, գուցե, հակված ենք ասել. «Իհարկե մենք կարող ենք ունենալ միասնություն, եթե միայն դուք համաձայնվեք ինձ հետ»: Ավելի լավ մոտեցում է հարցնել. «Ի՞նչ կարող եմ անել միասնություն խթանելու համար»: Ինչպե՞ս կարող եմ արձագանքել այս մարդուն, որպեսզի օգնեմ նրան մոտենալ Քրիստոսին: Ի՞նչ կարող եմ անել, որպեսզի նվազեցնեմ հակառակությունը և կառուցեմ Եկեղեցու կարեկից ու հոգատար համայնք:

Երբ սերն առ Քրիստոս պարուրում է մեր կյանքը,²⁰ անհամաձայնություններին մոտենում ենք հեզությամբ, համբերությամբ և բարությամբ:²¹ Մենք ավելի քիչ ենք մտահոգվում մեր սեփական զգացողություններով և ավելի շատ՝ մեր մերձավորով: Մենք «ձգտում ենք չափավոր լինել և միավորվել»:²² Մենք չենք մասնակցում «կասկածելի վիճաբանությունների», դատում նրանց, ում հետ համաձայն չենք, կամ փորձում ստիպել նրանց սայթաքել:²³ Փոխարենը, մենք ենթադրում ենք, որ նրանք, ում հետ մենք համաձայն չենք, անում են այն ամենը, ինչ կարող են՝ իրենց կյանքի փորձառությունների հետ:

Կինս ավելի քան 20 տարի զբաղվում է իրավագիտությամբ: Որպես փաստաբան, նա հաճախ աշխատում էր մարդկանց հետ, ովքեր բացահայտորեն պաշտպանում էին հակադիր կարծիքներ: Բայց նա սովորեց չհամաձայնել` առանց կոպտություն և բարկություն դրսևորելու: Նա կարող էր ասել հակադիր կողմի փաստաբանին. «Տեսնում եմ այս հարցի կապակցությամբ մենք համաձայնության չենք գալու: Դուք ինձ դուր եք գալիս: Ես հարգում եմ ձեր կարծիքը: Հուսով եմ՝ կպատասխանեք նույնպիսի քաղաքավարությամբ»: Հաճախ սա առաջացնում էր փոխադարձ հարգանք, և նույնիսկ ընկերություն` չնայած տարբերություններին:

Նույնիսկ նախկին թշնամիները կարող են միավորվել Փրկիչի աշակերտության մեջ:²⁴ 2006 թ. ես մասնակցեցի Հելսինկիի (Ֆինլանդիա) տաճարի նվիրագործմանը՝ հարգելով հայրիկիս, տատիկիս ու պապիկիս հիշատակը, ովքեր եղել են Ֆինլանդիայի Եկեղեցու վաղ նորադարձներ: Ֆինները, նաև հայրս, տասնամյակներով երազում էին Ֆինլանդիայի տաճարի մասին: Այդ ժամանակ Տաճարային շրջանն ընդգրկելու էր Ֆինլանդիան, Էստոնիան, Լատվիան, Լիտվան, Բելոռուսիան և Ռուսաստանը:

Նվիրագործման ժամանակ ես մի զարմանալի բան իմացա: Ընդհանուր գործունեության առաջին օրը նշանակված էր ռուս անդամների համար, որպեսզի կատարեին տաճարային արարողություններ: Դժվար է ուղղակի բացատրել, թե որքան ապշեցուցիչ էր դա: Ռուսաստանը և Ֆինլանդիան բազմաթիվ պատերազմներ էին մղել դարեր շարունակ: Հայրս չէր վստահում և չէր սիրում ոչ միայն Ռուսաստանը, այլև բոլոր ռուսներին: Նա այդպիսի բուռն զգացումներ էր արտահայտել, և նրա զգացումները բնորոշ էին Ռուսաստանի նկատմամբ ֆիննական թշնամանքին: Նա անգիր էր սովորել էպիկական բանաստեղծություններ, որոնք ներկայացնում էին ֆինների և ռուսների միջև 19-րդ դարի պատերազմը: Նրա փորձառությունները Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, երբ Ֆինլանդիան և Ռուսաստանը կրկին հակառակորդներ էին, չփոխեցին նրա տեսակետները:

Հելսինկիի (Ֆինլանդիա) տաճարի նվիրագործումից մեկ տարի առաջ տաճարային հանձնաժողովը, որը բաղկացած էր բացառապես ֆիննական անդամներից, հանդիպեցին քննարկելու նվիրագործման ծրագրերը: Ժողովի ընթացքում ինչ-որ մեկը նկատեց, որ ռուս Սրբերը մի քանի օր ճամփորդելու էին` նվիրագործմանը մասնակցելու համար, և գուցե հույս էին տածում ստանալ իրենց տաճարային օրհնությունները մինչև տուն վերադառնալը: Հանձնաժողովի նախագահ Եղբայր Սվեն Էկլունդն առաջարկեց, որ ֆինները կարող են մի քիչ էլ սպասել, որ ռուսները պետք է լինեն առաջին անդամները տաճարային արարողություններ տաճարում կատարելիս: Հանձնաժողովի բոլոր անդամները համաձայնվեցին: Հավատարիմ Վերջին Օրերի Սուրբ ֆինները հետաձգեցին իրենց տաճարային օրհնությունները՝ ռուս Սրբերին տեղավորելու համար:

Տարածքային նախագահը՝ Երեց Դենիս Բ. Նյունշվանդերը, ով ներկա էր այդ տաճարային հանձնաժողովի ժողովին, հետագայում գրեց. «Ես երբեք այդքան ավելի հպարտ չեմ եղել ֆիններով, քան այդ պահին: Ֆինլանդիայի դժվարին պատմությունը իր արևելյան հարևանի հետ … և նրանց հուզմունքը, որ վերջապես [տաճար] կառուցվեց իրենց սեփական հողում, բոլորը մի կողմ դրվեցին: Սիրո և զոհաբերության ապացույց [էր] այն, որ ֆինները ռուսներին թույլ տվեցին առաջինը մտնել տաճար»:²⁵

Երբ հորս հաղորդեցի այդ սիրալիրության մասին, նրա սիրտը փափկեց, և նա արտասվեց, շատ հազվագյուտ դեպք այդ տոկուն ֆիննի համար: Այդ ժամանակից սկսած մինչև իր մահը` երեք տարի հետո, նա երբեք ոչ մի բացասական զգացում չարտահայտեց Ռուսաստանի վերաբերյալ: Ոգեշնչված իր ընկերակից ֆինների օրինակից՝ հայրս նախընտրեց Հիսուս Քրիստոսի իր աշակերտությունը վեր դնել մյուս բոլոր նկատառումներից: Ֆինները ոչ պակաս ֆինն էին, ռուսները ոչ պակաս ռուս էին, ոչ մի խումբ չլքեց իր մշակույթը, պատմությունը կամ փորձառությունը՝ թշնամությունը վանելու համար: Նրանք կարիք չունեին: Փոխարենը, նրանք ընտրեցին Հիսուս Քրիստոսի իրենց աշակերտությունը դարձնել իրենց գլխավոր նկատառումը:²⁶

Եթե նրանք կարողացան դա անել, մենք էլ կարող ենք։ Մենք կարող ենք Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցի բերել մեր ժառանգությունը, մշակույթը և փորձառությունները: Սամուելը չհրաժարվեց իր ժառանգությունից որպես Լամանացի,²⁷ ոչ էլ Մորմոնը հրաժարվեց իր Նեփիացի լինելուց:²⁸ Բայց յուրաքանչյուրը դրեց Փրկիչի իր աշակերտությունը առաջին տեղում:

Եթե մենք մեկ չենք, մենք Նրանը չենք:²⁹ Եկեք քաջ լինենք և Աստծո հանդեպ մեր սերը և Փրկիչի մեր աշակերտությունը բոլոր մյուս նկատառումներից վեր դնենք:³⁰ Եկեք պահպանենք մեր աշակերտությանը բնորոշ ուխտը՝ մեկ լինելու ուխտը:

Եկեք հետևենք ողջ աշխարհի Սրբերի օրինակին, ովքեր հաջողությամբ դառնում են Քրիստոսի աշակերտներ: Մենք կարող ենք ապավինել Հիսուս Քրիստոսին, ով «մեր խաղաղությունն է, ով … ջարդել է մեզ բաժանող միջնապատը, վերացնելով թշնամությունը՝ Իր [քավիչ զոհաբերության] միջոցով»:³¹ Հիսուս Քրիստոսի մասին մեր վկայությունն աշխարհին կուժեղացվի և մենք հոգևորապես առողջ կմնանք:³² Ես վկայում եմ, որ երբ մենք «հեռու վանենք հակառակությունը» և դառնանք «համախոհ Տիրոջ հետ սիրով և միաբան Նրա հետ հավատքում», Նրա խաղաղությունը կլինի մերը:³³ Հիսուս Քրիստոսի անունով, ամեն։

Հղումներ

1. Տես «Առաջին Նախագահությունը հորդորում է Վերջին Օրերի Սրբերին անհրաժեշտության դեպքում կրել դիմակներ և պատվաստվել COVID-19-ի դեմ», Newsroom, Aug. 12, 2021, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; “Vaccines Explained,” World Health Organization, who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-vaccines/explainers; “Safety of COVID-19 Vaccines,” Centers for Disease Control and Prevention, Sept. 27, 2021, cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/safety/safety-of-vaccines.html; “COVID-19 Vaccine Effectiveness and Safety,” Morbidity and Mortality Weekly Report, Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov/mmwr/covid19_vaccine_safety.html.

2. Նախագահ Ռասսել Մ. Նելսոն, «Քույրերի մասնակցությունը Իսրայելի հավաքման գործում», Լիահոնա, նոյեմբեր 2018, 69:

3. Տես Վարդապետություն և Ուխտեր 81.5:

4. Շատ առաքյալներ և մարգարեներ անդրադարձել են միասնությանը և հակառակությանը տարիներ շարունակ: Տես օրինակ՝ Marvin J. Ashton, “No Time for Contention,” Ensign, May 1978, 7–9; Marion G. Romney, “Unity,” Ensign, May 1983, 17–18; Russell M. Nelson, “The Canker of Contention,” Ensign, May 1989, 68–71; Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 32–35; Henry B. Eyring, “That We May Be One,” Ensign, May 1998, 66–68; Դ. Թոդ Քրիստոֆերսոն, «Եկեք Սիոն», Լիահոնա, նոյ. 2008, 37–40, Ջեֆրի Ռ. Հոլլանդ, «Հաշտության սպասավորությունը», Լիահոնա, նոյ. 2018, 77–79, Քվենթին Լ. Քուք, «Միավորել սրտերը արդարությամբ և միասնությամբ», Լիահոնա, նոյ. 2020, 18–22, Գարի Ի. Սթիվենսոն, «Միավորելով իրենց սրտերը», Լիահոնա, մայիս 2021, 19–23:

5. 3 Նեփի 11.28–29:

6. Տես Մովսես 7.26, 28, 33։ Սա չի նշանակում, որ Փրկիչի քավիչ զոհաբերությունը շարունակվում է, կամ Նա շարունակում է տանջվել, Հիսուս Քրիստոսն ավարտել է Քավությունը: Այնուամենայնիվ, Նրա անսահման և կատարյալ կարեկցանքն ու գթասրտությունը, որը Նա հայցեց որպես արդյունք՝ Իր քավիչ զոհաբերության ավարտով, թույլ է տալիս Նրան զգալ հիասթափություն և տխրություն:

7. 2 Նեփի 2․8:

8. Հովհաննես 13.34, 35:

9. Թշնամությունը ակտիվորեն ինչ-որ մեկին կամ ինչ-որ բանի դեմ հակադրության վիճակ է կամ զգացում, այն նշանակում է թշնամություն, հակառակություն, չարություն, նախանձ և խորը հակակրանք կամ չար կամք: Հունարեն enmity բառը թարգմանվում է նաև որպես ատելություն։ Այն հակառակն է agapeբառի, որը նշանակում է սեր: Տես James Strong, The New Strong’s Exhaustive Concordance of the Bible (2010), Hebrew and Chaldee dictionary section, 66, Greek dictionary section, 2189:

10. Տես Հովհաննես 17․21, 23։

11. 3 Նեփի 11.30:

12. 4 Նեփի 1.18։

13. 4 Նեփի 1.17։

14. 4 Նեփի 1.16։

15. Նախագահ Ռասսել Մ. Նելսոնն ասել է․ «Տերը սիրում է ջանքը» (Ջոյ Դ. Ջոնսի, «Մի հատուկ վեհ կոչում», Լիահոնա, մայիս 2020, 16):

16. Տես 4 Նեփի 1.15: Կան մարդիկ, ովքեր հասել են այդպիսի միասնության: Ենովքի օրերում «Տերն իր ժողովրդին կոչեց Սիոն, որովհետև նրանք մեկ սրտի և մեկ մտքի էին, և բնակվում էին արդարության մեջ. և ոչ մի աղքատ չկար նրանց մեջ» (Մովսես 7.18):

17. Տես Մոսիա 18.21:

18. Տես Գործք 17.29, Սաղմոս 82.6:

19. Տես Ա Կորնթացիս 12.12–27։

20. Տես Մորոնի 7.47–48:

21. Տես Վարդապետություն և Ուխտեր 107․30-31:

22. Դալլին Հ․ Օուքս, «Պաշտպանել մեր աստվածայնորեն ոգեշնչված սահմանադրությունը», Լիահոնա», մայիս 2021, 107:

23. Տես Հռովմայեցիս 14․1-3, 13, 21:

24. Փրկիչը քննադատել է Իր հին օրերի «աշակերտներին, [ովքեր] մեղադրանք էին փնտրում մեկմեկու դեմ և միմյանց չէին ներում իրենց սրտերում. և այս չարիքի համար նրանք չարչարվեցին և դառնորեն խրատվեցին: Ուստի», Հիսուսը հորդորեց Իր վերջին օրերի աշակերտներին. «Ես ասում եմ ձեզ, որ դուք պետք է ներեք միմյանց»: (Վարդապետություն և Ուխտեր 64.8–9):

25. Երեց Դենիս Բ. Նյունշվանդեր, անձնական հաղորդակցություն:

26. Տիպիկ ֆիննական ոճով, երբ եղբայր Էկլունդը քննարկեց այս որոշումը, ասաց, որ դա պարզապես տրամաբանական է: Ֆինների մեծահոգությունը գովելու փոխարեն, նա գնահատանք հայտնեց ռուսների մասին: Ֆինները երախտապարտ էին Ֆինլանդիայի Հելսինկիի (Ֆինլանդիա) Տաճարում կատարված աշխատանքում ռուսների նշանակալի ներդրման համար: Եղբայր Սվեն Էկլունդ, անձնական հաղորդակցություն:

27. Տես Հելաման 13․2, 5:

28. Տես 3 Նեփի 5.13, 20:

29. Տես Վարդապետություն և Ուխտեր 38․27:

30. Տես Ղուկաս 14.25–33։

31. Եփեսացիս 2.14-15:

32. Տես Եփեսացիս 2.19:

33. Տես Russell M. Nelson, “The Canker of Contention,” Ensign, May 1989, 71: