2011
Fokotuʻu Mai ʻe he Ngaahi Lea ʻa e Kau ʻAposetoló Ko e Founga Lelei Taha ke Fakamanatu ʻAki ʻa e Taʻu 400 ʻo e Tohi Tapú Ko Hono Ako ke Lahi Ange
Mē 2011


Fokotuʻu Mai ʻe he Ngaahi Lea ʻa e Kau ʻAposetoló Ko e Founga Lelei Taha ke Fakamanatu ʻAki ʻa e Taʻu 400 ʻo e Tohi Tapú Ko Hono Ako ke Lahi Ange

Naʻe pehē ʻe ʻEletā M. Lāsolo Pālati ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, “Naʻe ʻikai ke tupukoso pē ʻa ʻetau maʻu e Tohi Tapú he ʻaho ní.” 1 Naʻá ne fakamatala ʻo pehē ʻoku ʻi ai ʻe Tohi Tapú koeʻuhí ko e talangofua ʻa e kau māʻoniʻoni naʻa nau muimui ki he angi ʻa e Laumālié ke nau hiki ʻa e ngaahi ngāue mo e ngaahi akonaki toputapú, fakataha mo e tui pea mo e lototoʻa ʻa e tokolahi, kau ai mo e kau liliu leá, ʻa ē naʻe feilaulauʻi ʻenau moʻuí kimui ai ke “maluʻi mo fakatolonga” mai e Tohi Tapú.

ʻE fakahoko ʻi he ʻaho 2 ʻo Mē 2011 ʻa hono fakamanatu e taʻu 400 mei hono ʻuluaki pulusi ʻo e liliu ʻo e Tohi Tapú ʻe Kingi Sēmisí. Kuo ʻosi kamata hono fakamanatú ʻi he ngaahi feituʻu kehekehe ʻi māmani ʻaki ʻa e ngaahi lea, fakafiefia, koniseti, feʻauhi lea pea mo e ngaahi meʻa kehe lahi. ʻOku fokotuʻu mai mei he Kōlomu ʻo e Kau ʻApositolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ha founga ʻe taha ke fakamanatu ʻaki: ko e fakatupulaki ʻa e ʻofa ʻi he Tohi Tapú ʻaki ʻa ʻetau ako ki he moʻui mo e ngāue ʻa e Fakamoʻuí pea mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfita mo e kau ʻaposetolo ʻo onoʻahó.

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Pālati, “ ʻOku totonu ke tau loto houngaʻia koeʻuhí ko e Tohi Tapu Māʻoniʻoní. ʻOku ou ʻofa ʻi he Tohi Tapú, hono ngaahi akonakí, ngaahi lēsoní, pea mo hono laumālié. … ʻOku ou ʻofa ʻi he ʻilo mo e melino ʻoku maʻu mei hono lau ʻo e Tohi Tapú.”2

ʻOku tui tatau mo ia ʻa ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. Naʻá ne pehē, “ ʻOku tau ʻofa mo fakaʻapaʻapa ki he Tohi Tapú. ʻOku tuʻu muʻomuʻa maʻu pē ia ʻi heʻetau ngaahi tohi tapú, ʻa ia ko e ngaahi folofola ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe he Siasí.’”3 ʻOkú ne fakamanatu mai kiate kitautolu naʻe lava ʻa hono toe Fakafoki mai ʻo e Ongoongoleleí koeʻuhí ko e ako ʻe Siosefa Samita ʻ a e Tohi Tapú peá ne tui mālohi ki he palōmesi ʻoku hā ʻi he Sēmisi 1:5 ʻe hanga ʻe he ʻOtuá ʻo tali ʻa ʻetau ngaahi lotú.

ʻI heʻene fakamanatu e ngaahi meʻa naʻá ne fakatoka e hala ki hono toe Fakafoki mai ʻo e ongoongoleleí, ne lea ʻa ʻEletā Lōpeti D. Heili ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻi he loto houngaʻia kiate kinautolu naʻa nau fakafaingamālieʻi e founga ke lava hono liliu pea mo hono pulusi ʻo e Tohi Tapú. Koeʻuhí ko ʻenau ngāué, naʻe lava ai ke lau ʻe ha taha pē ʻa e Liliu ʻo e Tohi Tapú ʻe Kingi Sēmisí—pea koeʻuhí naʻe lava ke maʻu ia ʻe Siosefa Sāmita, naʻe toe fakafoki mai ai ʻa e Siasi moʻoní ki he māmaní. Naʻe fehuʻi ʻe ʻEletā Heili, “ ʻOku fai nai ha ofo ʻi hono fakangofua ʻe he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní ke nau ngāue ʻaki he ʻahó ni e Liliu ʻa Kingi Sēmisi ʻo e Tohi Tapú ʻi he lea faka-Pilitāniá?”4

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Pālati, “Kuo pau ke tau manatuʻi maʻu pē ʻa e kau mate fakamāʻata tokolahi ne nau ʻiloʻi ʻa hono mālohí mo foaki ʻenau moʻuí kae lava ke tau ʻilo mei hono ngaahi leá ʻa e hala ki he fiefia taʻengatá mo e nonga ʻi he puleʻanga ʻo ʻetau Tamai Hēvaní.” 5

Naʻe vahevahe ʻe Palesiteni Poiti K. Peeka, ko e Palesiteni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Ua, ha talanoa ʻo kau ki hano mamataʻi ʻo ha Tohi Tapu fakafāmili ne lau senituli hono motuʻá pea maʻu ai ha tohi naʻe hiki ʻi he peesi ʻuluakí ʻa ia naʻe pehe hono fakaleá, “Ko e ongo moʻoni ʻo e Tohi Tapú ke paaki ia ʻi he mafu ʻo e Kau Laukongá.” 6 Naʻe hoko atu mo ʻene lau ʻa e potufolofola ko ʻení: “Ko ʻemau tohi ʻa kimautolu, kuo tohi ki homau lotó, kuo ʻilo pea lau ʻe he kakai kotoa” (2 Kolinitō 3:2).

ʻI heʻetau ʻiloʻi pea tau ʻofa ʻi he Tohi Tapú mo hono ngaahi potutohi fakalaumālié, ʻe lava ke tau fakahā ʻetau houngaʻiá pea tau fiefia ʻi he ngaahi tāpuaki ʻo hono Toe Fakafoki mai ʻo e ongoongoleleí.

Naʻe pehē ʻe ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni, “Fakalaulauloto ki hotau tāpuaki mahuʻinga ʻoku ala maʻu ʻi heʻetau maʻu ʻa e Tohi Tapú mo e toe ngaahi peesi folofola makehe ʻe 900. ʻOfa ke tau keinanga hokohoko ʻi he folofola ʻa Kalaisí ʻa ia te ne tala mai ʻa e ngaahi meʻa kotoa ʻoku totonu ke tau faí.”7

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. M. Russell Ballard, “Ko e Mana ʻo e Tohi Tapu Māʻoniʻoní,” Liahona mo e Ensign, Mē 2007, 80.

  2. M. Russell Ballard, Liahona mo e Ensign, Mē 2007, 81.

  3. Jeffrey R. Holland, “ ʻOku ʻIkai Ai pē ke Ngata … ʻEku Ngaahi Leá,” Liahona mo e Ensign, Mē 2008, 92.

  4. Robert D. Hales, “Ngaahi Teuteu ki Hono Toe Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí mo e Hāʻele ʻAngauá: ʻE ʻIate Koe ʻa Hoku Nimá,” Liahona mo e Ensign, Nōvema 2005, 90.

  5. M. Russell Ballard, Liahona mo e Ensign, Mē 2007, 80.

  6. Boyd K. Packer, “Ko e Tohi ʻa Molomoná: Ko ha Toe Fakamoʻoni ʻe Taha ʻo Sīsū Kalaisi,” Liahona, Sānuali 2002, 73; Ensign, Nov. 2001, 63.

  7. D. Todd Christofferson, “Ko e Tāpuaki ʻo e Folofolá,” Liahona mo e Ensign, Mē 2010, 35.

ʻOku kei hokohoko atu ai pē hono tākiekina e kāingalotu ʻo e Siasí he ʻahó ni ʻe he Liliu ʻo e Tohi Tapu Māʻoniʻoní ʻe Kingi Sēmisí, ʻa ia ko hono taʻu 400 ʻeni.

© IRI

Paaki