Verborgen wonden genezen
Tegenwoordig komen bijna alle tieners vóór hun achttiende jaar in contact met porno. Ouders, hier volgen enkele dingen die u kunt doen.
Helaman vertelt in het verhaal over de grote slag om de stad Cumeni over zijn 2.060 jeugdige krijgers die ‘uitermate hevig’ tegen hun vijanden vochten (Alma 57:19). Hoewel ‘er van hen niet één ziel omgekomen’ was, ‘was [er] niet één ziel onder hen die niet vele verwondingen had opgelopen’ (Alma 57:25). Veel van die tienersoldaten raakten zo ernstig gewond dat ze wegens bloedverlies het bewustzijn verloren.
Die jonge krijgers streden een strijd die hun ouders niet voor hen konden strijden, en zij deden dat omdat hun samenleving werd aangevallen. Om soortgelijke redenen woedt er een andere, net zo vernietigende, strijd onder de tieners van deze tijd. Net als het volk van Ammon kunnen de ouders in deze tijd de geestelijke strijd van hun jongeren niet voor hen strijden. Maar ze kunnen leren om de geestelijke wonden te herkennen die deze strijd teweegbrengt. En ze kunnen hun kinderen wapenen met de kennis en de middelen die ze nodig hebben om te overleven.
De feiten onder ogen zien
Uit onderzoeken blijkt dat tegenwoordig bijna alle tieners in hun jaren aan de middelbare school aan porno blootgesteld worden, en dat dit vooral gebeurt als het kind op het internet huiswerk doet.1 Sinds 2008 geven ongeveer negen van de tien jonge mannen en bijna een derde van de jonge vrouwen aan dat ze porno kijken.2 De gemiddelde leeftijd waarop de blootstelling plaatsvindt en er verslaving optreedt, is hetzelfde: elf jaar. Wij hopen dat die cijfers lager zijn onder mensen die het evangelie in hun leven hebben, maar uit onderzoek blijkt dat onder heiligen der laatste dagen ‘net zoveel en net zo ernstige seksuele verslavingen voorkomen’.3 Helaas lijkt de vraag niet meer te zijn of onze kinderen worden blootgesteld aan porno, maar wanneer — en hoe ze daarmee omgaan. En we mogen verwachten dat veel van onze jongeren in deze strijd gewond zullen raken. Maar dat betekent niet dat ze zullen sneuvelen.
Ouders kunnen in hun pogingen om hun kinderen te beschermen in regels voor veilig internetgebruik verzanden. Mark Butler, hoogleraar gezinsleven aan de Brigham Young University, erkent hoe belangrijk het is om ons gezin veilig te houden, maar voegt daar aan toe dat ‘technische oplossingen slechts een eerste stap op weg naar een oplossing zijn. Het belangrijkste schild dat we kunnen gebruiken, is het schild dat we voor ons hart houden, en dit geestelijke schild wordt vervaardigd en passend gemaakt bij ons thuis.’4 Hoewel internetfilters en regels voor het gebruik van de gezinscomputer van kritiek belang en erg nuttig zijn, komt een pornoverslaving vaak buitenshuis tot stand, in de bibliotheek, bij vrienden thuis of op wifispots, waar er niet zoveel hindernissen zijn voor internetgebruik.
Ouderling D. Todd Christofferson van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘De reacties zijn vooral gericht op meer en strengere regelgeving. Misschien dat sommigen er hun gewetenloze praktijken door laten varen, maar anderen worden gewoon nog creatiever in het omzeilen van de wet. Er kunnen nooit genoeg regels worden bedacht en geformuleerd die alle mogelijke situaties voorzien en bestrijken. […] Uiteindelijk kan alleen het innerlijke morele kompas in ieder individu doeltreffend afrekenen met de oorzaken en symptomen van het verval in de samenleving.’5 Het verlangen naar een deugdzaam leven is uiteindelijk de beste verdediging die u uw jongeren kunt meegeven.
De tekens van een verslaving
We kunnen ons fysieke lichaam onmogelijk misbruiken zonder ook onze geest te verwonden, en dergelijke wonden laten altijd geestelijke littekens na.
Oplettende ouders kunnen een pornoverslaving ontdekken als ze op de volgende tekens letten. Een waarschuwing vooraf: als u deze tekens ziet, hoeven ze niet noodzakelijkerwijs op een pornoverslaving te duiden. Als uw tiener enkele van deze gedragsvormen vertoont, is dat een teken dat er een achterliggend probleem is, en dat kan drugsgebruik zijn, een pornoverslaving, pesten of iets anders. Ongeacht de oorzaak kunt u naar aanleiding van deze tekens een liefdevolle interventiedialoog opstarten met uw kinderen.
Verminderd gevoel van eigenwaarde
Jongeren die worstelen met porno ondervinden vaak een verlammend gevoel van schaamte dat hun gevoel van eigenwaarde uitholt. Indicaties dat er sprake is van een verminderd gevoel van eigenwaarde zijn onder meer slechtere prestaties op school, minder gemotiveerd zijn om mee te doen aan activiteiten, en minder discipline in gezonde gewoonten of een verstoord slaappatroon.
Teruggetrokken gedrag
Een pornoverslaving gedijt heimelijk, en wellicht merkt u dat uw tiener zich steeds meer onttrekt aan gezins- en andere sociale activiteiten. Dit is de meest voorkomende indicatie van een pornoprobleem. Tieners die zich isoleren en relatief veel tijd doorbrengen in hun eigen kamer met de deur op slot, zijn misschien niet alleen maar verlegen. Zelfs als zich sociale situaties voordoen, hebben deze tieners vaak moeite met interactie. De isolatie wordt duidelijker naarmate de verslaving erger wordt, en tieners worden vaak boos als iemand inbreuk maakt op hun privacy. Wie worstelt met porno, krijgt een verwrongen kijk op zijn eigen deugdzaamheid en die van anderen, en neemt afstand van hen die ze als deugdzamer zien omdat ze zich schamen, en zich onwaardig en huichelachtig voelen.
Depressiviteit
Depressiviteit is een tweesnijdend zwaard omdat het zowel een symptoom van als een katalysator voor een verslaving kan zijn. Voortdurende uitingen van hopeloosheid, aanhoudende negativiteit en toegeven dat men zich hulpeloos voelt, kunnen allemaal tekens van een depressie zijn. Als tieners grapjes maken over zelfmoord, is dit een teken dat ze depressief zijn. Andere tekens van depressiviteit zijn meer of minder eten dan normaal, slapeloosheid of te lang slapen, en fysieke afmatting — in feite alles dat als extreem gedrag te beschouwen is.
Andere tekens van problemen met porno zijn toenemende boosheid, oneerlijkheid, hoogmoed en ongemakkelijkheid of verveling met geestelijke zaken.
We kunnen niet alle tekens van een pornoverslaving opnoemen. Ouders kunnen het beste peilen of hun tieners voldoende gewapend zijn tegen porno door een blijvende open dialoog met ze te hebben over seksualiteit en hun emotionele en geestelijke gezondheid.
Mijn kind is verslaafd. Wat nu?
Ouderling M. Russell Ballard van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘Ongeacht in welk verslavingskringetje iemand ronddraait, er is altijd hoop’ vanwege de verzoening van Jezus Christus.6
Volgens professor Butler zijn ‘alle verslavingen in feite verkeerde copingstrategieën (manieren om ergens mee om te gaan).’ Kinderen die niet hebben geleerd om te gaan met gevoelens van schuld, schaamte, verdriet of pijn wenden zich vaak tot verslavingsgedrag om hun negatieve emoties te verdoven. Zelfs minder ernstige emoties zoals stress, verveling of eenzaamheid kunnen tot verslavingsgedrag leiden als het kind niet begrijpt hoe het ermee om moet gaan.
Ouders kunnen hun kinderen helpen met het ontwikkelen van gezonde manieren om ergens mee om te gaan door zelf het goede gedragsvoorbeeld te geven. Aan de hand van de volgende vragen kunt u uw eigen manieren om ergens mee om te gaan evalueren: Trekt u zich terug als u gestrest, moe of wanhopig bent? Neemt u uw toevlucht tot amusement om aan uw problemen te ontkomen in plaats van ze aan te pakken? Laat u zien dat de gezondste manier om problemen op te lossen is u op uw hemelse Vader, de Heiland en uw relatie met anderen te verlaten?
Kinderen moeten leren om de tekens van geestelijke wonden zoals rouw, schuldgevoel en pijn te herkennen zodat ze hun pijn om kunnen zetten in een leerervaring. Emotionele pijn is niet slecht. Alma de jonge beschrijft de pijn van zijn zonden als ‘uitzonderlijk’ en ‘bitter’ (Alma 36:21); Petrus ‘huilde bitter’ toen hij de Heiland had verloochend (Lucas 22:62); en Zeezrom werd gekweld ‘wegens zijn goddeloosheid’ (Alma 15:3). U kunt uw kinderen leren dat pijn geen verschrikkelijke emotie is die vermeden moet worden, maar iets dat ons kan leren om enorm te groeien. Alma, Petrus en Zeezrom werden allen door de pijn van hun zonden tot bekering aangespoord en werden toegewijde ambassadeurs van het evangelie. Uw kinderen kunnen door uw voorbeeld en leiding leren om bekering meer te waarderen dan verslaving.
President Dieter F. Uchtdorf, tweede raadgever in het Eerste Presidium, heeft gezegd: ‘Er is een belangrijk verschil tussen verdriet over zonden dat aanzet tot bekering en het verdriet dat aanzet tot wanhoop.
‘De apostel Paulus heeft ons geleerd: “De droefheid naar Gods wil brengt […] inkeer tot heil, maar de droefheid der wereld brengt de dood” [2 Korintiërs 7:10; cursivering toegevoegd]. Goddelijk verdriet zet door de verzoening van Jezus Christus aan tot verandering en hoop. De droefheid der wereld maakt ons kapot, vernietigt hoop en spoort ons aan toe te geven aan verleiding. […]
‘Ware bekering draait om verandering, niet om foltering of kwelling. Jazeker, oprechte spijt en ware wroeging om ongehoorzaamheid zijn vaak pijnlijke en heel belangrijke stappen in het heilige bekeringsproces. Maar als schuldgevoelens aanzetten tot zelfverachting of ons ervan weerhouden weer op te staan, belemmeren ze onze bekering in plaats van die te bevorderen.’7
Uw kinderen kunnen ondanks hun geestelijke wonden doorzetten als ze de visie van, en de hoop op, een deugdzaam leven hebben. Die visie krijgen ze door dagelijks vurig te bidden en oprecht in de Schriften te studeren.8 Professor Butler geeft ouders dit advies: ‘Schep door de kracht van uw voorbeeld een duidelijke visie van de vreugde, gemoedsrust en het geluk dat een deugdzaam leven met zich meebrengt. Er is een lange weg te gaan tussen het moment dat men verlangt naar een deugdzaam leven en het moment waarop men dat bereikt, maar dat verlangen is het zaadje waar dat succes uit voortspruit.’ Het kan even duren voordat dit verlangen naar deugdzaamheid groeit. ‘De natuurlijke mens is een uiterst hardnekkig schepsel, het duurt vaak heel lang om het te verdrijven’, aldus professor Butler. En hoewel het woord verslaving niet inhoudt dat we niet verantwoordelijk zijn voor onze keuzes, betekent het wél dat kwaadaardiger gewoontes vaak pas met veel geduld en aanhoudende interventie (zoals het verslavingsherstelprogramma van de kerk) overwonnen kunnen worden.
Er is hoop
Net als de krijgers van Helaman geven onze jongeren vaak blijk van ‘grote moed’ als ze met het kwaad geconfronteerd worden (Alma 56:45). Net zoals die krijgers uit het Boek van Mormon zich op het geloof van hun ouders verlieten, moeten wij ons getuigenis van het evangelie geven en onze toewijding aan het evangelie laten zien zodat onze jongeren kunnen zeggen: ‘Wij twijfelen er niet aan dat onze moeders [en vaders] het wisten’ (Alma 56:48). De Heer heeft beloofd: ‘Ik zal uw strijd voeren’ (LV 105:14). Oefenen onze jongeren geloof in de verzoening van Jezus Christus, dan zullen zij ‘machtig [worden gemaakt], zelfs tot de macht ter bevrijding toe’ (1 Nephi 1:20).
Het is van kritiek belang om regels te hebben voor het gebruik van computers in het gezin, maar we moeten niet verzanden in regels voor veilig internetgebruik.
We moeten onze jongeren ons getuigenis geven en ze laten zien dat we toegewijd zijn aan het evangelie.
Oefenen onze jongeren geloof in de verzoening van Jezus Christus, dan kunnen hun geestelijke wonden genezen.
Foto-illustratie diawka/iStock/Thinkstock
Christus en de rijke jongeling (detail), Heinrich Hofmann, met dank aan C. Harrison Conroy Co.