Ena Keda iTuvaki Dina

Mai vei Peresitedi Dieter F. Uchtdorf

Karua ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada

Sa noqu masu, ni da na vorata na veitemaki me da dreta na rai vei keda ia, segata na veidokai cecere cake: me da yaco me tisaipeli dina ka yalomalumalumu ni noda Turaga ka iVakabula o Jisu Karisito.

Ena mua ni ika 18 ni senijiuri, a kacivaka kina o Catherine na Qaqa mai Rusia ni na sarasara wavoki ena ceva ni nona matanitu qali, ka na salavata kei koya e vicavata na mata ni veivanua tani. A vinakata sara na kovana ni yasana ko ya, o Grigory Potemkin, me vakalomavinakataki ira na veisiko mai qo. Sa mani cakava e vuqa sara na ka me vakaraitaka kina na veika sa rawati ena matanitu.

E dua na tiki ni ilakolako oqo, eratou sokota sobu o Catherine na Uciwai na Dnieper, ka dusia na veikoro lalai ena baravi, ka sinai tu mai vei ira na lewenivanua gugumatua ka mamarau. E dua ga na leqa: e ka ga me vakaraitaki. E tukuni ni a vakasokumuna o Potemkin na droini kei na iyaloyalo eso ni sitoa kei na veivalevale. A biuti ira na lewenivanua rairai osooso me vakaraitaki kina e dua na irairai ni bula sautu. Ni ra tabogo ga na ilakolako ena itakelo ni wai, era soqona na tamata nei Potemkin na koro lasutaki ka vakusakusataka sobu yani me laki vakarautaki ki na nodra tasivi tale na ilawalawa nei Catherine.

E dina ni ra a vakabekataka na daunitukutuku makawa ena gauna oqo na dina ni italanoa oqo, sa kilai raraba ena ivosavosa vakaibalebale na “koro nei Potemkin”. Sa dau vakayagataki ena gauna oqo ena sasaga me ra vakabauta eso tale ni da vinaka cake mai na keda ituvaki dina.

Sa Tudonu Beka na Yaloda?

E tiki ni bula vakatamata me da dau vinakata na vinaka duadua ni keda irairai. Oqori na vuna eda dau cakacaka kina vakaukauwa e vuqa vei keda ena tautuba ni noda itikotiko ka ra dau raica kina na cauravou ena Matabete i Eroni ni sa tavi vinaka tu na uludra, de ra mani sotava vakasauri e dua e digitaki. E sega ni cala na masi ni vava, boi vinaka, se me vunitaki mada ga na iyayanikana duka ni se bera mai na dauveituberi vakamatavuvale. Ia, ni sa curuiuciwaitaki, sa rawa ni vuki na gagadre ni veivakalomavinakataki oqo mai na yaga ki na veicavilaki.

Era sa dau veivakasalataki vakalevu na parofita ni Turaga ena vukudra era dau “toro voleka [vua na Turaga] ena gusudra, a ra sa vakarokorokotaki [Koya] ena tebenigusudra, ia na yalodra era sa vakayawataka vei [Koya].”¹

Na iVakabula a dau veiciqomi ka yalololoma vei ira na ivalavala ca era yalomalumalumu ka dina. Ia a wavutu ena cudru dodonu ena vukudra na dauveivakaisini me vakataki ira na vunivola, na Farisi, kei ira na itokani i Setoki—o ira era vinakata me rairai dodonu me ra rawata kina na veivakacaucautaki, veivakauqeti, kei na iyau ni vuravura, ena gauna vata era vakararawataki ira tiko kina na tamata e dodonu me ra vakalougatataka. E vakatautauvatataki ira na iVakabula kei na “ibulubulu boro vulavula, ka sa rairai vinaka e taudaku, ia e loma sa sinai ena sui ni mate, kei na ka kecega sa velavela.”²

Ena noda gauna, sa vakakina na kaukauwa ni nona vosa na Turaga ena vukudra na matabete era tovolea me ra “ubia na [nodra] ivalavala ca, [se me ra] qaciqacia, dokadoka se viavia lewai ira na tani.” Ni ra vakayacora oqo, e kaya o Koya, “sa na tasogo o lomalagi; a sa rarawa na Yalo ni Turaga; ia sa lako tani, sa oti e kea na kaukauwa vakabete se na ilesilesi ni tamata koya.”³

Na cava e yaco kina qo? Na cava eda tovolea kina me da rairai bulabula, gugumatua, ka yalodina e taudaku ena gauna, e loma—me vaka e tukuna na Dauvakatakila me baleti ira na kai Efeso—eda sa “biuta na [noda] loloma ka tu vei keda e liu”?⁴

Ena so na gauna, eda sa goleya tani beka ga na noda vakanamata mai na uto ni kosipeli, ka taura cala na “kaukauwa vakalou” me “kena kaukauwa.”⁵ Oqo e rerevaki cake sara ni da cakava tu ga na ivakaraitaki ni bula vakatisaipeli e taudaku me da vakalomavinakataki ira kina na tani me da rawaka kina se veivakauqeti. Ena gauna oqori e rerevaki ni da rawa ni curuma kina na vanua vaka-Farisi, ka sa gauna vinaka me da dikeva kina na yaloda me vakadodonutaki na ilakolako.

Parokaramu vaka-Potemkin

Na veitemaki oqo me da rairai vinaka cake mai na keda ituvaki dina e sega ni kunei walega ena noda bula yadua ia e rawa ni kunei talega ena noda ilesilesi ena Lotu.

Me kena ivakaraitaki, au kila e dua na iteki era vakotora na kena iliuliu eso na takete ni cakacaka vagumatua me baleta na yabaki. Era rairai yaga kece na takete, era vakanamata ki na veika cecere ka qoroi se ena iwiliwili kei na pasede.

Ni sa veivosakitaki ka vakadonui na veitakete oqo, sa tekivu me lomaleqa na peresitedi ni iteki. E vakasamataki ira na lewe ni nona iteki—me vaka na tina gone era se lalai sara na luvena ka se qai yada ena dua na gauna lekaleka sa oti. E vakasamataki ira na lewenilotu era vakatitiqa se galili se era sega tiko ni bula vinaka ka sega nodra inisua. E vakasamataki ira na lewenilotu sa kavoro nodra matavuvale, na itovo veivakabobulataki, kei na tauvimate ni vakasama. Ia na levu ga ni nona vakasamataka, na levu ni nona tarogi koya ena dua na taro malumalumu: ena kauta beka mai na duidui ki na nodra bula na lewenilotu oqo na neimami takete?

Sa tekivu me vakataroga ena duatani beka vakacava na takete ni nodratou iteki kevaka era a taroga mada, “Na cava na neitou itavi?”

Sa mani lesu tale na peresitedi ni iteki oqo ki na nona matabose, ka ra qai veisautaka vata na vakanamata. Era sa nakita vata me ra kakua ni vakatara me ra lako siviti ira o ira era “viakana, … na luveniyali, … ira era sa luvaiwale, … ko ira na tauvimate kei ira sa rarawa tu, ka sega ni raici ira.”⁶

Era vakadavora na takete vovou, era kila ni na sega ni rawa ni vakarautaki na qaqa ena veitakete vovou oqo, ena sega ni rawata na tamata—ena vakarautaka vakacava e dua na mana ni ivakadinadina yadua, lomana na Kalou, se yalololoma vei ira na tani?

Ia era kila talega ni “vuqa na ka e rawa ni da wilika, e sega na betena. E vuqa na ka e sega ni rawa ni da wilika, e vakabetena sara vakalevu.”⁷

Au vakataroga de sa ivakatautauvata tiko ni gauna oqo kei na koro nei Potemkin na noda takete vakaisoqosoqo se tamata yadua. Era rairai vinaka beka ni da tu mai vakayawa ia e sega ni sotavi kina na nodra gagadre dina na kainoda?

Kemuni na noqu itokani lomani ka itokani ni matabete, kevaka me na dabe vata kei keda ko Jisu Karisito ka taroga na noda veiqaravi, au sega ni vakabauta ni na taroga na parokaramu kei na iwiliwili. Ena vinakata me kila na iVakabula na ituvaki ni yaloda. Ena vinakata me kila na ivakarau ni noda lomani ira ka qaravi ira era nuitaki tu vei keda, na ivakarau eda vakaraitaka kina na noda loloma vei watida kei na matavuvale, kei na ivakarau eda vakamamadataka kina na nodra icolacola e veisiga. Ka na via kila talega na iVakabula na ivakarau e daru sa toro voleka tiko yani kina Vua kei na Tamada Vakalomalagi.

Na Cava na Vuna eda Tiko Kina Eke?

Ena yaga beka kevaka eda vaqaqara e yaloda. Me vaka beka oqo, eda na tarogi keda beka, na cava eda veiqaravi kina ena Lotu i Jisu Karisito?

E rawa sara mada ga ni da taroga, na cava eda mai tiko kina ena soqoni oqo?

Au vakabauta kevaka au na sauma na taro oya ena vakasama ga e taudaku, e rawa niu tukuna niu tiko eke baleta ni lesi au o Peresitedi Monson meu mai vosa.

Sega kina ni rawa niu vakasuka.

Vakatalega kina, e namaka na watiqu au dau lomana vakalevu meu tiko eke. E rawa vakacava niu kaya na sega vua?

Ia eda kila kece ni tu na inaki vinaka cake ni noda dau tiko ena noda veisoqoni ka bulataka noda bula vakatisaipeli yalodina nei Jisu Karisito.

Au tiko eke baleta niu gadreva dina mai vuniyaloqu meu muria na noqu iVakavuvuli, o Jisu Karisito. Au gadreva meu cakava na veika kece e kerea vei au o Koya ena inaki cecere oqo. Au gadreva meu vakatatataki cake ena Yalo Tabu ka rogoca na domo ni Kalou ni vosa mai vei ira na Nona italai tabaki. Au tiko eke meu tamata vinaka cake, meu laveti ena nodra ivakaraitaki vakauqeti na taciqu kei na ganequ vei Karisito, ka vulica na ivakarau meu veiqaravi vakavinaka cake kina vei ira era vakaleqai tu.

Me vakalekalekataki, au tiko eke baleta niu lomana na Tamaqu Vakalomalagi kei na Luvena o Jisu Karisito.

Au vakabauta ni oqo talega na nomuni inaki. Oqo na vuna eda sa tuvakarau kina me da solibula ka sega ni tukuna wale tikoga me da muria na iVakabula. Oqo na vuna eda taura tu kina ena doka na Nona matabete tabu.

Mai na Lidinibuka ki na Yameyame Vakaitamera

Se sa tubu ka bulabula vinaka tu na nomu ivakadinadina se viavia tautauvata tu kei na koro nei Potemkin na nomu bulabula vakalotu, na itukutuku vinaka ni rawa ni o tara cake ena igu cava ga e tiko vei iko. Eke ena Lotu i Jisu Karisito e rawa ni o matua vakayalo ka toro voleka vua na iVakabula ena nomu vakayagataka na ivakavuvuli vakosipeli e veisiga yadua.

Ena yalovosota kei na gugumatua, na ivalavala lailai duadua ni bula vakatisaipeli se na qilaiso lailai duadua ni vakabauta e rawa ni yaco me dua na yameyame vakaitamera ni bula vakatabui. Na ka dina, dau vakaoqori na itekitekivu ni vuqa na veiyameyame vakaitamera—ena dua ga na lidinibuka lailai.

Kevaka o vakila ni o lailai ka malumalumu, yalovinaka lako ga mai vei Karisito, o koya ena vakayacora me kaukauwa na veika malumalumu.⁸ Na ka malumalumu duadua vei keda, ena loloma soliwale ni Kalou, sa rawa ni yaco me kaukauwa vakayalo, baleta na Kalou “e sega ni dau digitaki ira vakailoa na tamata.”⁹ O Koya na “Kalou dina, sa vakabauta tiko na ivakadinadina kei na loloma, vei ira era sa lomani Koya ka kitaka na nona vunau.”¹⁰

Sa noqu yalayala ni kevaka e rawa vua na Kalou me dolele yani ka tokona e dua na ise ni valu dravudravua ni Jamani mai na dua na matavuvale dokai ena dua na matanitu vakacacani ena ivalu veimama ni vuravura na kena yawa mai na itikotiko liu ni Lotu, ena rawa ni yacovi iko yani o Koya.

Kemuni na taciqu lomani ena vukui Karisito, na Kalou ni veibuli, o koya a ceguva na bula ki na vuravura taucoko, sa tu dina sara Vua na kaukauwa me ceguva vei iko na bula. Sa dina sara e rawa Vua me cakava vei iko mo kabula vakayalo ni rarama kei na dina o gadreva mo vakakina.

Na yalayala ni Kalou e dina ka na yaco ga. E rawa ni da vosoti ena noda ivalavala ca ka savai mai na veika tawadodonu.¹¹ Ia kevaka eda bulataka tikoga na ivakavuvuli dina ena noda veituvaki yadua kei na noda dui matavuvale, eda na yacova e dua na tikina eda sa sega tale kina ni “viakana, se viagunu tale. … Ni na vakani ira na lami sa tiko ena loma ni itikotiko vakaturaga, ka na tuberi ira ki na ivurevure ni waibula: ia ena tavoya kecega na Kalou na wainimata mai na matadra.”¹²

Na Lotu e Vanua ni Veivakabulai, Sega ni Vuni

Ia ena sega ni rawa ni yaco oqo kevaka eda matavulotaki keda tu ena irairai vakatamata yadua, vakalotu, se na isoqosoqo. Na mataqali bula vakatisaipeli vakatamata vaqo ena sega walega ni tarovi keda ena noda raica na keda ituvaki dina, ia ena tarova talega na noda veisau dina ena cakamana ni nona Veisorovaki na iVakabula.

Na Lotu e sega ni vale ni vakaraitaki motoka—e dua na vanua me da vakaraitaki keda kina me ra qoroya na tani na noda bula vakayalo, veika eda rawa ni rawata, se noda rawaka. Ia e vaka e dua na vale ni veiqaravi, na vanua era lako mai kina na motoka era gadreva me ra ripeataki se vakavinakataki cake.

E sega beka, ni o keda kece eda gadreva tu me da ripea, maroroi, ka vakavinakataki cake?

Eda lako mai ki lotu sega ni mai vunitaki kina noda leqa ia me vakabulai kina.

Me vaka ni da matabete, sa tiko na ikuri ni noda itavi—me da “vakania na qelenisipi ni Kalou … , kakua ga ena loma e vosota, ena loma ga e vinakata; kakua ga ena [ka me noda ga], ena loma ga e rekitaka; ia dou kakua ni ivalavala vakaturaga vei ira sa nomudou itavi, ia mo dou nodra ivakarau na qelenisipi.”¹³

Dou nanuma tiko na veitacini, “O ira sa viavialevu sa vorati ira na Kalou, ia sa solia na loloma vei ira sa yalomalumalumu.”¹⁴

Na tamata cecere, qaqa, ka taucoko sara me lakova na vuravura oqo sai koya talega e yalomalumalumu duadua. A cakava eso na Nona veiqaravi cecere duadua ena veigauna tawakilai, ka vica walega era raica tu, ka kerei ira o Koya me ra “kakua ni tukuna vua e dua” na ka sa cakava o Koya.¹⁵ Ni vakatokai koya e dua me “vinaka” e totolo nona cakitaka na veivakacaucautaki oya, e kaya ni Kalou ga e vinaka.¹⁶ E matata ni sega ni dua na ka Vua na veivakacaucautaki ni vuravura; na Nona inaki e duabau me qarava na Tamana ka “kitaka tikoga na ka sa vinakata ko koya.”¹⁷ Ena vinaka vei keda me da muria na nona ivakaraitaki na iVakavuvuli.

Me da Dauloloma me vaka Nona Loloma

Kemuni na taciqu, oqo na noda veikacivi cecere ka tabu—me da matataki Jisu Karisito, me da dau loloma me vaka na Nona loloma, me da veiqaravi me vaka na Nona veiqaravi, me da “vakaukauwataka na liga sa wadamele kei na duru sa malumalumu,”¹⁸ me da “sikovi [ira na] vakaloloma kei ira era leqa tu,”¹⁹ ka vukei ira na yada kei na luveniyali.²⁰

Sa noqu masu, kemuni na taciqu, ni da veiqaravi ena noda matavuvale, kuoramu, tabanalevu, iteki, itikotiko kei na matanitu ni da na vorata na veitemaki me da dreta na rai vei keda ia, segata na veidokai cecere cake: me da yaco me tisaipeli dina ka yalomalumalumu ni noda Turaga ka iVakabula o Jisu Karisito. Ni da cakava vakakina, eda na kunei keda ni da lakova na sala ena kauti keda ki na noda ituvaki vinaka duadua, dina ka vakaturaga. Oqori au vakadinadinataka ena yaca ni noda iVakavuvuli, o Jisu Karisito, emeni.