Na Matavuvale sa Mai Vua na Kalou
Mai vei Carole M. Stephens
Matai ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei
Eda sa lewena yadua ka gadrevi ena matavuvale ni Kalou.
E sega tale na ka totoka ka vakasakiti cake me vakataka na dina ni kosipeli savasava ka rawarawa e vakavulici tiko ena sere ni Lalai? Oi kemuni kece na goneyalewa ni Lalai ko ni tiko oqo o ni kila na sere au na vosa tiko kina. Ko ni a vulica ena nomuni parokaramu ni Lalai ena yabaki sa oti.
Ena qaqani sere “Na Matavuvale Sa mai Vua na Kalou”1—ka lagati taumada ena soqoni oqo—e vakavotuya vei keda na vunau sa savasava. Eda sega ni vulica walega ni matavuvale sa mai vua na Kalou ia eda sa tiki yadua ni matavuvale ni Kalou.
Na imatai ni qaqana e vakavulica: “E tiko na matavuvale nei Tamada. Oi au! O iko, kei keda kece sara: eda sa Luvena.” Mai na ivakaro raraba ki na matavuvale, eda vulica, “Ena gauna ni bula mai liu, era sa kila ka dauqarava na Kalou na luvena tagane kei na yalewa vakayalo me vaka ni Tamadra Tawamudu.” Ena vuravura o ya, eda a kila mai kina na keda ituvaki yalewa tawamudu. Eda kila mai kina ni oi keda yadua sa “luvedrau yalewa lomani … na noda itubutubu vakalomalagi.”2
Na noda ilakolako vakayago ki vuravura e sega ni veisautaka na dina oqori. Eda sa lewena yadua ka gadrevi ena matavuvale ni Kalou. Era duidui kece na matavuvale e vuravura. Ni da cakava tiko na noda vinaka duadua me buli kina na matavuvale kaukauwa taumada, na lewena na matavuvale ni Kalou e sega tale ni vakararavi ki na veimataqali ituvaki cava tale—ituvaki ni vakawati, ituvaki ni itubutubu, ituvaki vakailavo, ituvaki vakatamata, se na mataqali ituvaki eda vakauta ena itukutuku raraba.
Eda sa taukeni. “Oi keimami na luvena goneyalewa na Tamada Vakalomalagi, ka sa dau lomani keimami, ka keimami dau lomani Koya talega.”3
Na ikarua ni qaqani sere e tomana na kena imatai. “Sa talai keda yadua mai ki vuravura, ena noda mai sucu, meda bula ka vuli eke ena matavuvale.”
Ena bula taumada, eda vulica ni da na gadreva e dua na gauna ni bula vakayago. Eda a “duavata kei na inaki [nei Tamada Vakalomalagi] ka nakiti kina me [da] na mai vakayago ka vuli e vuravura me rawa ni [da] tubu yani ki na bula e uasivi sara ka me qai kena ilutua na [noda] kila na vanua [meda] na yacova ena tawamudu sai koya na [noda] tikina ena bula tawamudu.”4
E vakamacalataka kina o Elder Richard G. Scott ni “da a vakavulici ena vuravura taumada me baleta na inaki ni noda tadu mai ke o ya me da vakatovolei, bolei, ka kaloci.”5 Na kaloci vakaoqo e tadu mai na kena veimataqali ituvaki era sotava yadua tiko na tamata. Au se sega mada ni lako curuma na sere, na mosi kei na veilecayaki ni yaco na veibiu, se na itavi ni ko sa tina dua. Au se bera mada ni sotava me mate na luvequ lailai, sega ni vakaluveni, se domona e dua na yalewa. Au se bera mada ni vosota rarawa na veivakacacani, tauvimate tudei, se vakatotogani tu. Oqo era a sega ni noqu madigi meu kaloci kina.
Ena gauna oqo eso vei kemuni era kaya tiko, “Sister Stephens, o sega sara ga ni kila!” Au na sauma, o ni dina beka. Au sega sara ga ni kila vakaidina na nomuni bolebole. Ia mai na noqu vakayadrati kei na vakatovolei—na kena au sa mai masulaka—au sa mai veikilai vakavinaka cake kina kei Koya e kila vakavinaka, o Koya “sa daukila ka rarawa,”6 ka sotava taucoko, ka kila vinaka na ka kecega. Me ikuri, au sa sotava na veivakatovolei taucoko ni veika vakayago au sa vakamacalataka toka mai na ituvaki ni goneyalewa, tina, bubu, tacina yalewa, nei, kei na itokani.
Na noda madigi na luvena yalewa veiyalayalati na Kalou e sega walega meda vuli mai na noda bolebole; ia meda duavata ena vakasama kei na yalololoma meda tokoni ira na lewe ni matavuvale ni Kalou ena nodra sasaga, me vaka eda sa yalataka meda cakava.
Ni da cakava oqo, eda sa na kila vinaka ka nuitaka ni sa kila tiko na iVakabula na dredre ni ilakolako ka rawa me dusimaki keda ena mosi kei na rarawa cava ga e yaco mai. Sai Koya na loloma dina, kei na Nona loloma sa “ia tikoga ka sega ni mudu”7—ena veitikida kece ni da sa muri Koya.
Ni da sa luvena yalewa na Kalou ka tisaipeli i Jisu Karisito, eda sa qai “cakacakataka na yalo ni loloma sa teivaka” koto na Kalou e yaloda.8 Na raraba ni noda veivakauqeti e sega ni yalani ki na noda lewe ni matavuvale.
Walega tikoga oqo a donu na madigi meu a laki sikovi Sister Yazzie ena iTeki o Chinle Arizona ena nona vale qele. Ni kidavaki au ki na nona vale, au raica rawa sara na veimataqali itaba ni matavuvale kei ira na daukaulotu e lalaga kei na nona teveli. Au taroga sara, “Sister Yazzie, e vica tiko na makubumu?”
A kurabui niu a taro, ka vuki sara. Au veilecayaki ni sauma vaka o ya, kau rai sara vei luvena yalewa, o Sister Yellowhair, ka sauma mai, “E sega tu ni kila o koya na levu ni makubuna. Keitou sega ni dau wilika. Na gone kece era kacivi koya ena Bubu—e nodra Bubu taucoko.”
E sega ni yalana walega o Sister Yazzie na nona loloma kei na veivakauqeti ki na nona matavuvale dina. E kila vinaka tu o koya na ibalebale ni raraba ni veivakauqeti ni dau veilakoyaki ena caka vinaka, veivakalougatataki, veisusu, ka taqomaka na matavuvale ni Kalou. E kila vinaka o koya ni “gauna e vaqaqacotaka kina na nona vakabauta e dua na gone e dua na yalewa, sa cau tiko ki na qaqaco ni dua na matavuvale—ena gauna oqo kei na gauna mai muri.”9
Na ikatolu ni qaqani sere e vakamacalataka sara na inaki ni noda bula oqo: “Na Kalou sa solia vei keda na matavuvale me vukea meda tamata yaco sa vinakata vei keda o Koya.” E vakavulica na iVakabula, “Mo dou duavata sara; ia kevaka dou sa sega ni duavata, dou sa sega ni noqu.”10 E vakavulica na ivakaro ki vuravura raraba ni oi keda na luvena yalewa lomani vakayalo na itubutubu vakalomalagi, eda sa ituvaki vakalou, kilai tawamudu, ka vakainaki. Sa gadreva na Kalou meda duabau—ni da sa luvena yalewa, veiyalayalati duavata se cava ga na ituvaki ni noda bula yadudua,11 eda gadreva meda kila na veika kece sa gadrevi meda lesu ki na Nona iserau, ka vauci Vua meda sa qai tiki ni Nona matavuvale tawamudu.
“Sa koto kina na veicakacaka vakalotu kei na veiyalayalati ena veivaletabu me rawa kina vei [keda] vakayadua sara me da na curuma tale na Nona iserau na Kalou ka vakakina me vauci vata ka tawamudu na matavuvale.”12 Na cakacaka tabu eda sa ciqoma kei na veiyalayalati eda vakayacora ena papitaiso vakakina ena veivaletabu savasava e semata na matavuvale ni Kalou ena yasa ruarua ni ilati—ka semati keda ki vua na Tamada ena vuku ni Luvena, ni a masu, “Mera duabau kecega; me vaka e daru sa duabau, Tamaqu, mera duabau kei kedaru.”13
Ni da vakayagataka noda gauna ena bula oqo meda vulica ka vakayacora na ivakavuvuli ni iVakabula, eda na vakataki Koya. Eda na kila vakavinaka ni sai Koya ga na sala—na sala duadua ga—eda na vorata rawa kina na bolebole ni bula oqo, meda vakabulai, ka lesu tale ki na noda itikotiko vakalomalagi.
Na iotioti ni qaqani sere e lesu tale ki na kena itekivu: “Oqo na ivakarau ni Nona loloma, ni matavuvale sa mai vua na Kalou.” Na ituvatuva nei Tamada baleti ira na luvena sa ituvatuva ni loloma. Sa ituvatuva me vakaduavatataki ira na luvena—Nona matavuvale—ki Vua. E vakavulica o Elder Russell M. Nelson, “E rua na ka e gadreva na Tamada Vakalomalagi vei ira na luvena … : na tawa mate rawa kei na bula tawamudu, ‘sa kena ibalebale na bula vata kei Koya ena Nona itikotiko.’”14 Na gagadre oqori ena kilai walega ni da sa wasea na loloma nei Tamada Vakalomalagi baleti ira na Nona matavuvale ena noda dodoliga yani ka wasea na Nona ituvatuva vei ira na tamata.
Ena ruasagavulu na yabaki sa oti, e ratou a dodoliga yani na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua ena nodratou a vakaraitaka raraba yani na ivakaro ki na matavuvale. Tekivu mai na gauna o ya, sa toso cake tikoga na boloraki ni matavuvale.
Kevaka meda na qaqa ena noda ilesilesi tabu ni da sa luvena yalewa na Kalou, e dodonu meda kila vakavinaka na inaki tawamudu kei na noda ilesilesi yadudua meda vakavulica na dina baleta na ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi baleta na Nona matavuvale. E vakamacalataka kina o Peresitedi Howard W. Hunter:
“E gadrevi vakalevu me ra vakauqeti na yalewa ena Lotu me ra tu vata ka tutaki ira na Veitacini iLiuliu ena kena vorati na ua ni ivalavala ca ka vakavolivoliti keda tu ka vakakina ena kena tosoi ki liu na cakacaka ni noda iVakabula. …
“… O koya keimami sa kerei kemuni kina vagumatua mo ni veiqaravi ena nomuni veivakauqeti kaukauwa ni vinaka ena kena vaqaqacotaki na matavuvale, na noda lotu, kei na noda veitikotiko.”15
Kemuni na taciqu, eda sa taukeni. Eda sa lomani. Eda sa gadrevi. E tiko veikeda na nona inaki vakalou, cakacaka, itikotiko, kei na ilesilesi ena Lotu kei na matanitu ni Kalou kei na Nona matavuvale tawamudu. O sa kila beka mai na vu ni yalomu taucoko ni lomani iko na Tamamu Vakalomalagi ka gadrevi iko kei ira o lomana me tiko vata kei Koya? Me vaka ga ni “Rau sa uasivi sara na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena o Jisu Karisito …, Na nodrau inuinui baleti keda sa uasivi sara.”16 Sa uasivi sara na Nodrau ituvatuva baleti keda, ka dina sara na Nodrau yalayala. Au sa vakadinadinataka ena vakavinavinaka na dina oqo ena yaca i Jisu Karisito, emeni.