2015
Vinaka Vakaidina ka tawa Cala
Me 2015

Vinaka Vakaidina ka tawa Cala

Mai vei Elder Michael T. Ringwood

Ena Vitusagavulu

Official portrait of Elder Michael T. Ringwood of the First Quorum of the Seventy, April 2009.

Na itukutuku vinaka baleta na kosipeli i Jisu Karisito oya ni sa rawa ni veisautaki na gagadre ni lomada ka vakatavulici ka vakayagovinakataki na noda inaki.

Ka ni rarawa, ni dua na gauna ena noqu bula au a vakayavalati kina ena itutu kei na dodonu ni lewa. A tekivu vakaidina ena lecaika. Ena noqu vakavakarau voli ni veiqaravi vakaulotu tudei, a lesi o tuakaqu me iliuliu ni wasewase ena vanua ni nona kaulotu. Au a rogoca e vuqa sara na veika vinaka me baleti koya ka’u sa mai gadreva vakakina na veika oya me tukuni me baleti au. Au a vakanuinui kina ka rairai masulaka talega na itutu vataga.

Ena vakavinavinaka, ni’u qarava voli na noqu kaulotu, au a vulica e dua na lesoni bibi. Ena koniferedi sa oti au a vakananumi tale ena lesoni oya.

Ena Okotova, a kaya kina o Peresitedi Dieter F. Uchtdorf: “Ena gauna ni noqu bula, au sotava na madigi meu veimaliwai kei ira e vuqa na tagane kei na yalewa vuku ka rawa ka ni vuravura oqo. Niu a se gone, au dau qoroi ira era rawata nodra vuli, rawa ka, ka gugumatua, ka kilai ira ko vuravura. Ia ni toso na yabaki, au sa mai kila rawa niu qoroi ira vakalevu cake na tamata totoka ka vakalougatataki era sa vinaka vakaidina ka tawa cala.”1

Na noqu qaqa ena iVola i Momani e sa dua na ivakaraitaki vinaka sara ni dua na tamata totoka ka kalougata ka a vinaka vakaidina ka tawa cala. O Sipiloni a dua na luvena tagane o Alama ka Gone. Eda matau cake vei rau na tacina o Ilamani, e a qai muri tamana me daunimaroroi itukutuku volai ka parofita ni Kalou, kei Korianitoni, ka a vakairogorogo me dua na daukaulotu ka a gadreva eso na ivakasala mai vei tamana. Kivei Ilamani, a vola o Alama e 77 na tikina eso (raica na Alama 36–37). Kivei Korianitoni, a vola o Alama e 91 na tikina eso (raica na Alama 39–42). Kivei Sipiloni, na luvena tagane eloma, a vola ga o Alama e 15 na tikina eso (raica na Alama 38). Ia sa kaukauwa dina ka veidusimaki na vosa eso ena 15 na tikina oya.

“I na luvequ, au sa marau vakalevu ni’u kila ko sa tudei ka yalodina vua na Kalou; raica ko sa vakararavi vua na Turaga na nomu Kalou ni ko sa cauravou tiko, ka’u nuitaka ni ko na daumuria tikoga na nona vunau; raica sa kalougata ko koya sa vosota me yacova na ivakataotioti.

“Ia au sa kaya vei iko na luvequ, au sa marau vakalevu sara ena nomu yalodina, gugumatua, na yalovosota kei na nomu vosoti ira vakadede na tamata” (Alama 38:2–3).

Me ikuri ni vosa voli vei Sipiloni, a tukuni koya talega o Alama kivei Korianitoni. A kaya o Alama: “Ko sa kila vinaka sara na yalodina nei tuakamu kei na nona tudei ka muria na vunau ni Kalou. Raica oqori sa idusidusi vinaka vei iko?” (Alama 39:1).2

E kena irairai ni o Sipiloni a dua na gone ka a vinakata me vakalomavinakataki tamana ka sa lako voli ni cakava na ka sa dodonu me baleta na inaki donu ka sega ni baleta na qoroi, itutu, kaukauwa, icocovi, se vakatulewa. Sa na rairai kila ka doka tu oqo o Ilamani me baleti tacina, ni a solia vei Sipiloni okoya me maroroya na ivolaitukututuku tabu e a ciqoma mai vei tamana. A dei vakaidina na lomai Ilamani vei Sipiloni baleta ni “sa tamata yalododonu ko koya ka caka dodonu ena mata ni Kalou; sa yalodina sara ka muria na vunau ni Turaga na nona Kalou” (Alama 63:2). Me vaka e sa ituvaki dina i Sipiloni, e sega soti ni levu na ka e volaitukutukutaki me baleti koya mai na gauna a taura kina na ivolatukutuku tabu me yacova ni sa solia kivei Ilamani, na luvei Ilamani (raica na Alama 63:11).

E a vinaka vakaidina ka tawa cala o Sipiloni. Sa ikoya e dua na tamata ka a solibulataka na nona gauna, taledi, kei na sasaga me vukea ka laveti ira tale eso ni lomana voli na Kalou kei ira na nona itokani (raica na Alama 48:17–19; 49:30). E sa vakamacalataki vakavinaka sara okoya ena vosa nei Peresitedi Spencer W. Kimball: “Era dau sasaga vakalevu cake na marama kei na turaga cecere mera veiqaravi ka sega ni vakatulewa tikoga.”3

Ena dua na vuravura ka qarai kina ena yasana taucoko na vakacaucau, itutu, kaukauwa, icocovi, kei na dodonu ni lewa, au dokai ira na tamata totoka ka kalougata era sa vinaka vakaidina ka tawa cala, o ira era sa vakayaloqaqataki ni lomana na Kalou kei na nodra itokani, o ira na marama kei na turaga lelevu era sa “sasaga vakalevu cake mera veiqaravi ka sega ni vakatulewa tikoga.”

Era sa tiko eso nikua ka vinakata meda vakadinata ni noda na rawa ni veiganiti sa rawa ni vakacegui duadua ga ena tauri ni itutu kei na kaukauwa. Ia, me vakavinavinakataki, ni vuqa sara era sega ni vakayarayarataki ena rai oqo. Era kunea nodra rawa ni veiganiti ena ka vakaidina ka tawa cala. Au sa kunei ira ena veituvaki taucoko ni bula kei na vuqa na veika tudei ni lotu. Ka’u sa kunei ira vakalewelevu ena kedra maliwa na imuri saumaki vakaidina i Karisito.4

Au dokai ira ka veiqaravi vakacagau voli e veimacawa ena tabanalevu kei na tabana eso e vuravura raraba ni ra lako curuma na veituvaki eso ena vakataucokotaki ni veikacivi. Ia na veikacivi era basika mai ka lako yani. Ia e veivakurabuitaki sara vei au o ira na vuqa ka raica na sala eso mera veiqaravi ka laveti ira tale kina eso vakamatau ni sega tu madaga na nodra ilesilesi ni veikacivi. E basika kusarawa mai e dua na baraca ki valenilotu me tuva idabedabe ka tiko tale ni cava na lotu me sasamaki. E nakita e dua na sisita me digitaka e dua na idabedabe volekata e dua na sisita mataboko ena nona tabanalevu ka sega walega me na kidavaki koya ia me rawa ni lagata vakadomolevu talega na serenilotu me rogoca na sisita mataboko na qaqana ka rau laga vata. Kevaka o rai vakavoleka ena nomu tabanalevu se tabana, o na raica eso na ivakaraitaki vakaoqo. Era sa dau tu ga na lewenilotu ka vaka mera kila voli o cei e gadreva na veivuke kei na gauna me soli yani kina.

Rairai a vulici na imatai ni noqu lesoni me baleti ira na Yalododonu tawa cala ni’u a daukaulotu gone voli. Au a toki ki na dua na tikina vata kei na dua na kaulotu au sega ni kila. Au a rogoca na nodra veitalanoataka na daukaulotu tale eso na nona a sega ni ciqoma e dua na ilesilesi vakaveiliutaki kei na nona leqa voli ena vosa va-Korea dina ga ni a sa dede tu ena vanua oya. Ia ni’u sa qai mai kila na kaulotu oqo, au raica ni a dua vei ira na daukaulotu talairawarawa ka yalodina sara okoya au bau kila. A vuli okoya ni sa gauna ni vuli; ka cakacaka ni sa gauna ni cakacaka. A biuta okoya na itikotiko ena gauna donu ka lesu mai ena gauna donu. A gugumatua okoya ena vulici ni vosa va-Korea dina ga ni sa rui dredre sara vua.

Ni’u mai kila rawa ni a sega ni dina na veivosa au a rogoca, au vakila saraga ni sa mai vakalewai cala tu me tawarawaka na daukaulotu oqo. Au a vinakata me’u tukuna ki na vanua ni kaulotu raraba na ka au a dikeva rawa me baleta na kaulotu oqo. Au a wasea vata kei na noqu peresitedi ni kaulotu na noqu gagadre ni vakadodonutaka na nanuma cala oqo. A tukuna vei au okoya, “E sa kila tu na Tamada Vakalomalagi ni sa dua na daukaulotu rawa ka na cauravou oqo, ka vakakina o au.” A kuria okoya, “Ka o sa kila talega oqo, ia o cei tale e meu kauwaitaka?” Na peresitedi ni kaulotu yalomatua oqo a vakatavulici au ena veika bibi me baleta na veiqaravi, ka sa sega ni ka me qoroi, itutu, kaukauwa, veidokai, se vakatulewa. Oqo e sa dua na lesoni levu ki na dua na daukaulotu gone ka sa dau kauwai tu ga ena itutu eso.

Ni nanumi tiko oqo, au a tekivu railesuva na noqu bula ka raica se sa vakavica na noqu a vakayarayarataki mai vei ira na turaga kei na marama ena gauna oya ka ra sega ni taura tu kina na ivakatakilakila se itutu levu. E dua vei ira na tamata vakai-Sipiloni oya o noqu qasenivuli ni semineri donuya na noqu yabaki gone ena koronivuli levu. Na tamata vinaka oqo a vakatavulica na semineri me rua ga se tolu na yabaki, ia a tadolava na lomaqu ena dua na sala a vukei au ni rawata e dua na ivakadinadina. Ena rairai a sega beka ni qasenivuli kilai levu sara okoya e koronivuli, ia a dau vakavakarau tu ga okoya ka sa qaqaco ka yawa sara na nona veivakayarayarataki vei au. E dua vei ira na gauna au a raica kina na Turaga oqo ena 40 na yabaki mai na gauna a vakatavulici au kina oya ena nona a mai raici au ena veibulu vei tamaqu. Vakaidina, oya e dua na itavi ka a sega ni vakavu mai na itutu se kaukauwa.

Au doka na qasenivuli gugumatua oya kei na vuqa e vakataki koya ka ra a vinaka vakaidina ka tawa cala. Au doka na qasenivuli ni Matawilivola ni Sigatabu e sega walega ni vakatavulica na nona gonevuli donuya na kalasi ena Sigatabu ia ka vakatavulici ka vakayarayarataki ira talega na gonevuli vataga oqo ena nodra sureti mera katalau vata kei nona matavuvale. Au dokai ira na iliuliu ni itabagone ka dau tiko ena itaviqaravi eso ni qito kei na ka vakavanua me baleti ira na cauravou kei na goneyalewa ena nodra tabanalevu. Au doka na turaga ka vola na ivola ni veivakayaloqaqataki kivei ira na tu wavoliti koya kei na marama ka sega walega ni vakacuru kadi ni Siganisucu ia e veisoliyaka saraga kivei ira na lewe ni matavuvale kei na itokani eso era gadreva na veisiko. Au doka na baraca ka a vakavodoka e dua na itokani donuya na nona veisiga buto ni malumalumu ni viciko ni yago—ena kena soli vua kei na watina e dua na veisau ni tosotoso ka gadrevi vakalevu.

Na veika oqo era sega ni caka me da qoroi se vakaicocovi. Era sega ni vakayarayarataki na turaga kei na marama oqo ena kena rawa ni rawati na itutu se dodonu ni lewa. Era sa tisaipeli i Karisito, ena nodra lako voli ka caka vinaka tikoga, ka vakataki Sipiloni, era sa tovolea tiko mera vakalomavinakataka na Tamadra mai Lomalagi.

E vakararawataki au ni’u rogoca eso ka sa tamusuka na nodra veiqaravi se ra lako ga ki lotu baleta ni ra sa vakacegui mai na dua na veikacivi se vakila ni ra raibaleti ena dua na itutu se ivakatakilakila. Au nuitaka ni ra na vulica ena dua na siga na lesoni vataga au a vulica vaka e dua na daukaulotu gone—ni veiqaravi e vakairogorogo vakaoti sa kila duadua tu ga na Kalou. Ena noda sasaga ni au kei na noqu, eda sa guilecava li na Kemuni kei na Nomuni?

Eso era na rairai kaya, “Ia au se yawa sara vakalevu ni yaco me’u vakataki ira o vakamacalataka tiko.” Na itukutuku vinaka ni kosipeli i Jisu Karisito oya ni sa rawa ni veisautaki na gagadre ni lomada ka vakatavulici ka vakayagovinakataki na noda bula. Ni da sa papitaiso ki na lomanibai dina ni Kalou, eda sa tekivutaka na ivakarau ni kena sagai na tamata yalovou (raica na 2 Korinica 5:17; Mosaia 27:26). Ena gauna vakayadua eda vakavouia kina na veiyalayalati ni papitaiso ena vakayagataki ni sakaramede, eda sa dua na ikalawa voleka ki na icavacava ni takete oya.5 Ni da vosota voli ena veiyalayalati oya, eda sa rawata na kaukauwa meda tagi vata kei ira sa tagi ka vakacegui ira sa rarawa (raica na Mosaia 18:9). Ena veiyalayalati oya, eda sa kunea na loloma veivakacegui e vakavuna meda qarava na Kalou ka muria na Nona ivunau, oka kina na lomana na Kalou ena yaloda taucoko kei ira na wekada me vakataki keda.6 Ena veiyalayalati oya, e kauwaitaki keda na Kalou kei Karisito me rawa ni da kauwaitaki ira era gadreva tu na noda veivuke (raica na Mosaia 4:16; raica talega na tikina e 11–15).

Na ka duadua au vinakata vakaidina ena bula oya me’u vakalomavinakataka na tamaqu—ruarua vakavuravura ka vakalomalagi—ka vakataki Sipiloni vakalevu cake.7

Au vakavinavinakataka na Tamaqu Vakalomalagi me baleti ira na tamata vakai-Sipiloni ka sa solia vei au na nodra ivakaraitaki—kei keda kece sara—na inuinui. Ena nodra bula, eda raica kina e dua na ivakadinadina ni dua na Tama dauloloma mai Lomalagi kei na dua na iVakabula dauveikauwaitaki ka dauveivukei. Au kuria na noqu ivakadinadina ki na nodra vata e dua na yalayala ni sasaga me’u na vakataki ira cake, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. Dieter F. Uchtdorf, “Noqu Turaga, Koi Au Beka?” Liaona, Nove. 2014, 58; vakaikuritaki.

  2. E sega ni lako me vakatavulici ira na Soramu o Ilamani, ka da sa kila ni tukuni Sipiloni tiko o Alama ni kaya “na tacimu” (raica na Alama 31:7; 39:2).

  3. Spencer W. Kimball, “The Role of Righteous Women,” Ensign, Nov. 1979, 104.

  4. “A vakatavulici keda na Turaga ni gauna eda sa saumaki vakaidina kina ki na Nona kosipeli, na lomada ena veisau mai na kauwai kocokoco ka vukici ki na veiqaravi me laveti ira tale eso ni ra toso cake ki na bula tawamudu. Me rawati na veisau oya, sa rawa ni da masu ka cakacaka ena vakabauta me yaco kina na tamata yalovou ka sa mai vakakina ena Veisorovaki i Jisu Karisito. Sa rawa ni da tekivu ena masulaki ni vakabauta meda veivutunitaka na yalokocokoco ka vakakina na isolisoli ni nodra qaravi tale eso vakalevu cake mai vei keda. Sa rawa ni da masulaka na kaukauwa me biu vakatikitiki kina na dokadoka kei na lomaca” (Henry B. Eyring, “Testimony and Conversion,” Liahona, Feb. 2015, 4–5).

  5. “[Na Kalou] e sa tawamate rawa ka vinaka sara. O keda sa vo ni mate ka tawadodonu. Ia eda qara na sala eso ena bula vakayago me rawa ni da na duavata tale kei Koya vakayalo. Ni caka vakakina eda sa rawata ruarua na loloma soliwale kei na cecere ni Nona kaukauwa. Na veigauna divi oya e oka kina na … veipapitaisotaki kei na veivakadeitaki … [kei] na vakayagataki ni ivakatakarakara ni Vakayakavi ni Turaga” (Jeffrey R. Holland, To My Friends [2014], 80).

  6. “O ira na Yalododonu Edaidai ka raici ira ena ka kece era cakava vaka luve ni Kalou era sa matau ni vakayacora ka muria voli na veidinadinati. Na yavu ni veivakabulai e sa toqai ena veiyalayalati. Eda yalataka ni muria na ivunau. Ni dolei lesu, sa yalataka na Kalou na veivakalougatataki ena bula oqo kei na kena e tawamudu. E sa matata o Koya ena ka e gadreva, ka sa vinaka sara o koya ena muri ni nona vosa. Baleta ni lomani keda o koya ka sa inaki ni yavu oya meda na vakataki koya, sa gadrevi keda vakamatata sara o koya. Kei na yalayala e cakava o koya kivei keda e dau oka tu ga kina na kaukauwa meda tubu tiko ena noda ituvaki ni muria na veiyalayalati. Sa vakavuna o koya meda kila rawa na nona lawa. Ni da tovolea ena noda igu taucoko meda sotava na nona ivakatagedegede, e solia vei keda o koya na veitokani ni Yalo Tabu. Oya e sa vakavuna na vakalevutaki ni noda kaukauwa ena muri ni veidinadinati ka vakakina na vakilai taumada ni ka e vinaka ka dina. Ka sa ikoya oya na kaukauwa me vulici, ruarua ena vulici ni veika ena bula oqo kei na vuli eda gadreva me baleta na kena e tawamudu” (Henry B. Eyring, “A Child of God” [Brigham Young University devotional, Oct. 21, 1997], 4–5; speeches.byu.edu). Raica talega David A. Bednar, “Bear Up Their Burdens with Ease,” Liahona, May 2014, 87–90.

  7. Mai na ka au nanuma lesu vakailiu sara, au a vinakata me’u vakalomavinakataka na tamaqu. Ni’u tubucake ka rawata e dua na ivakadinadina, au a rawata talega na gagadre me’u vakalomavinakataka na Tamada Vakalomalagi. Malua e muri ena noqu bula, au a vulica na veika me baleti Sipiloni ka vakuria ki na takete ni noqu bula me’u na vakataki koya cake.