Na Kalou ena Tavoya na Wainimata Kecega
Mai vei Elder Evan A. Schmutz
Ena Vitusagavulu
Ni da cakacakataka noda vakabauti Koya, ena laveti keda cake o Koya ka tuberi keda curuma na noda veivakatovolei kecega, ka yaco sara, me vakabulai keda ki na matanitu vakasilesitieli.
Me tiki ni ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi, a vakatara o Koya na rarawa me semati ki na veika eda sotava ena vuravura oqo.1 Me vaka ni sega ni vakatautauvata na veivakatovolei rarawa e yaco vei keda, sa rawa meda vakadeitaki ena dua na tikina se dua tale, ni da sotava kecega na rarawa ka sasagabula tiko. Sa noqu masu ni na dusimaki keda na Yalo Tabu meda kila vinaka cake na vuna me na yaco kina na veika oqo.
Ni da raica na dredre ni veika e sotavi ena bula ni da vakadodorai ena vakabauta na Karisito, eda na raica rawa kina ni sa rawa me tiko na inaki vakalou ena noda vakararawataki. Sa rawa mera sotava na yalodina tiko, na dina ni ivakasala nei Pita e via veisaqasaqa. A vola kina, “Ia kevaka dou sa vakararawataki ena vuku ni valavala dodonu’ dou sa kalougata kina.”2 Ni da mua yani “mo dou kila,”3 sa rawa meda vakalevutaka noda gumatua tiko meda vosota vakavinaka na veivakatovolei ka vuli mai kina—ka vakasavasavataki—mai kina. Ni da kila vinaka vakaoqo ena saumi kina na taro makawa sara “Na cava e yaco kina na ka ca vei ira na tamata vinaka?”
O ira kece era vakarorogo tiko nikua era sa sotava oti talega na galili, veilecayaki, rarawa, se mosi ni yalo. Ni sega na “mata ni vakabauta”4 kei na kilai vinaka ni dina tawamudu, e vakavuqa noda raica ni luluqa kei na rarawa eda sotava ena bula oqo ena rawa ni vakataotaka se vakabutotaka na reki tawamudu ni noda kila na ituvatuva cecere nei Tamada Vakalomalagi ni sa koya dina oqo na ituvatuva tawamudu ni bula marau. E sega ni tiko e dua tale na sala meda na ciqoma kina na taucoko ni reki oqo.5
Sa sureti keda na Kalou meda vakaio ena vakabauta ena noda gauna ni vakararawataki duatani me rawa kina ni da tamusuka na veivakalougatataki ka rawata na kila-ka eda na sega ni vulica ena dua tale na sala. Eda sa vakaroti meda maroroya na ivunau ena ituvaki kei na tiki ni bula cava ga, ni “ko koya sa yalodina tiko ga ni sa sota kei na veika rarawa ena levu na kena isau e na matanitu vakalomalagi.”6 Eda wilika kina ena ivolanikalou, “Ia kevaka ko sa yalorarawa, mo masuta na Turaga na nomu Kalou ka vakatakekere vua; raica ena reki kina na yalomu.”7
O Paula na iapositolo, a sega ni ka vou vua na vakararawataki, a vuli mai na veika a sotava me vakavulica vagumatua sara na kena totoka na rai tawamudu ena yaco mai ena gauna eda vosota kina vakavinaka ena yalovosota. A kaya, “Ia na noda rarawa mamada sa dede vakalailai sara ga, sa vakayacora vei keda na serau levu sa uasivi cake vakalevu sara.”8 Sa kena ibalebale, ni sa rawa meda kila ena gauna ni noda rarawa ni sa vakarautaka na Kalou e dua na isau tawamudu.
Na nona rawa ni kaya o Paula baleta na veivakatovolei, veivakacacani, kei na nona vakararawataki ena bula oqo me “rarawa mamada” e vakatanitaka na bibi ni nona vakararawataki, sa kena ibalebale vua ni sa kovuti cake ena rai tawamudu ni kosipeli. Na nona vakabauti Jisu Karisito o Paula sa rawarawa kina vua na ka kece. A warulaki vakalima, kanakuita vakatolu, lauviri vakadua, voca ena waqa vakatolu, a vakavuqa nona voleka ni mate ena luvu, butakoci, ka vakakina mai vei ira na veiwekani vakailasu, a sotava na oca kei na mosi, viakana kei na karamaca, ka bala i valeniveivesu ena batabata kei na luvawale.9
E vuqa vei keda era vakamasuta na Kalou me vagalalataki na nodra vakararawataki, kei na gauna e sega ni yaco mai kina na veivakacegui eda a kerea, eda dau temaki meda nanuma ni sa sega ni rogoci keda. Au vakadinadinataka ni veigauna mada ga vakaoqori, sa dau rogoca o Koya na noda masu, ka tiko na vuna e vakatara kina me toso tiko na noda vakararawataki,10 ka na vukei keda meda colata rawa.11
Ena itukutuku ena loloma kei na veivakadeuci, e tukuna kina vei keda o Paula e dua na “voto ni kau” e yagona, ka vakavuna me rarawa sara ka tekiduru kina vakatolu, me vakamasuta na Turaga me kauta tani mai vua. Ena isau ni masu nei Paula, a sega ni vagalalataka na Turaga na voto ni kau o ya ia a cavuta na vakacegu ka solia ki yalona na kila vinaka, ka kaya, “Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa vakalevui na noqu kaukauwa, ni sa malumalumu e dua.” Ni sa vakavoui na nona kila, a rawa kina vei Paula me ciqoma ka vakavinavinakataka na voto ni kau a votoki kina. A kaya, “O koya oqo sa yaloqu sara kina meu … rekitaka na noqu malumalumu, me tiko kina vei au na kaukauwa i Karisito.”12
Ni da rawata na rai tawamudu vakaoqo ki na noda bula, ena tubu na noda gugumatua meda vosota, eda vulica meda vukei ira era gadreva na veivuke,13 ka yaco meda vakavinavinakataka ka vakaraitaka noda vakavinavinaka ena vuku ni veika sa lewa na Kalou meda sotava ka yaco me ka ni vuli ena sala ki na bula tawamudu.
Ni da sa sotava na veivakaogai ena veika dredre, sa rawa me dredre noda raica na noda vakatovolei me ivakatakilakila ena noda dui sala yadua ni bula vakatisaipeli. Ia, se da sotava ena noda bula na veibuca butobuto ni veilecayaki se ena sala cecere ni bula marau, na noda vulica ka yalololoma vei ira sa vakararawataki tu ena rawa me dua na veivakalougatataki.
Ena dua na noqu ilesilesi ena koniferedi ni iteki walega oqo mai Filipaini, a rarawa dina na yaloqu niu rogoca na vakacala-ka nei Baraca Daniel Apilado. Rau a papitaiso o Baraca Apilado kei na watina ena 1974. Rau a ciqoma na kosipeli vakalesuimai ka rau vauci vata ena valetabu. Mai na gauna oya, rau a vakalougatataki ena lima na gone totoka. Ena ika 7 ni Julai, 1997, ni se veiqaravi tiko o Baraca Apilado vaka-peresitedi ni iteki, a tekivu me kama na nodratou vale ka lailai. A vakabulai tamana o Michael na ulumatua tagane nei Baraca Apilado, ni a dreti koya mai na vale sa kama tiko, a qai cici tale ki na vale kama me vakabulai ira mai na kena vo. O ya na iotioti ni gauna a raici luvena kina o Baraca Apilado ni se bula tiko. Eratou a kama kina na wati Baraca Apilado , o Dominga, kei ira yadua na luvena e lima.
Na dina ni a bulataka tiko o Baraca Apilado e dua na bula e marautaka na Kalou ena gauna e yaco kina na vakacala ka, a sega ni tarova na vakacala ka, ka sega talega ni kauta tani na rarawa e muria mai. Ia na nona yalodina me maroroya tiko na nona veiyalayalati ka vakabauta tiko na Karisito a vakadeitaki koya ki na yalayala ni na vakaduavatataki tale kei na watina kei nona matavuvale. Na inuinui oqo sa mai iyaqa ni yalona.14
Ena noqu veisiko, sa peteriaki tiko ni iteki o Baraca Apilado, ka vakatakilai au sara vei watina vou, o Simonette, kei na rua na luvedrau tagane, o Raphael kei Daniel. Sa dina sara, ni sa rawa vei Jisu Karisito me “vakabulai ira sa ramusu na yalodra.”15
Niu mai wasea tiko na italanoa kei Baraca Apilado, au kauwai de na vakavuna mera nanuma e vuqa ni nodra yaluma kei na vakararawataki e lailai sara na kena revurevu ni vakatauvatani ki na vakaitamera ni nona yaluma kei na rarawa. Yalovinaka ni kakua ni vakatauvatana vata, ia mo ni vakasaqara ka vakayagataka na ivakavuvuli tawamudu ni ko curuma yani na katakata ni nomu vakararawataki.
Keu rawa ni vosa vakayadudua vei kemuni—“koi kemudou vakayadua sa oca ka colata na icolacola bibi”16—meu vakaraitaka ni nomuni sasagabula yadua, nomuni dui rarawa, mosi, veika dredre, kei na mataqali malumalumu kecega, sa kila kece tu na Tamada mai Lomalagi kei na Luvena. Mo vakabauta tiko! Ka vakadinata tiko na yalayala ni Kalou!
Na inaki kei na ilesilesi i Jisu Karisito e oka kina me “colata ko koya na nodra rarawa kei na nodra ivalavala ca na nona tamata,” “kila kina na nodra malumalumu,” ka “vakabulai ira ena nona yalololoma.”17
Ni gadrevi meda ciqoma taucoko na isolisoli oqo sa mai solia wale tiko na iVakabula, sa dodonu meda kila taucoko ni veivakararawataki vakai koya e sega ni vakavulica se solia wale vei keda e dua na yavunibula tawayalani vakavo ga keda nakita meda oka ena ituvatuva ni noda vulica mai na noda vakararawataki na noda bula ena vakabauta.
E wasea o Elder Neal A. Maxwell na veika sa vulica mai na inaki ni rarawa vakainaki ena malanivosa oqo:
“Eso na mataqali rarawa, eda vosota vakavinaka, ena rawa me vakavinakataki keda. …
… E tiki tiko ni vosota vakavinaka na yalomalua, ena gauna ni rarawa, meda vuli kina mai na veika sa sotavi. Ni sega walega nida lako curuma yani na veika oqo, ia mera lako curumi keda … mai ena sala eda na vakasavasavataki kina.”18
Au sa raica ena nodra bula kei na ivakaraitaki eso ni qaqaco vinaka tu na vakabauti Jisu Karisito tikoga kei na Nona yalayala ena vakarautaka vei keda na inuinui vakadeitaki ni veika vinaka ena yaco tiko mai. Na inuinui veivakadeitaki oqo ena vakatudeitaki keda, ka kauta mai na qaqa kei na kaukauwa eda gadreva meda vosota rawa kina.19 Ni da semata na noda rarawa kina veivakadeitaki ni kena inaki ena noda bula oqo ka vakabibi cake ki na isau sa waraki keda tu mai na veiloqi vakalomalagi, ena tubu na noda vakabauti Karisito ka yaco na vakacegu ki yaloda.
Eda sa qai raica rawa na rarama ena mua ni tanala. E vakavulica o Elder Jeffrey R. Holland: “E tiko dina e dua na rarama ena mua ni tanala. Sai koya na Rarama kei Vuravura, na Kalokalo Rarama ni Mataka, na ‘rarama sa sega ni mudu, ena sega vakadua ni vakabutotaki rawa.’ [Mosaia 16:9]. Sai Koya sara Ga na Luve ni Kalou Vakaikoya.”20
Sa rawa meda vakaukauwataki keda ena noda kila ni veika kaukauwa eda sotava ena bula oqo sa lekaleka wale; na bogi buto rerevaki mada ga ena kida mai me rarama ni siga vou vei ira na yalodina.
Ni sa mai cava na ka kecega ka da sa vosota rawa na ka kecega ena noda vakabauti Jisu Karisito, sa tu vei keda na yalayala ni “na tavoya kecega na Kalou na wai ni mata mai na [matada].”21
Au vakadinadinataka ni rau bula tiko na Kalou na Tamada kei na Luvena o Jisu Karisito sai Rau na dau maroroya na yalayala. Au vakadinadinataka ni sa sureti keda kece tiko na iVakabula meda lako mai ka votai ena Nona Veisorovaki. Ni da cakacakataka noda vakabauti Koya, ena laveti keda cake o Koya ka tuberi keda curuma na noda veivakatovolei kecega, ka yaco sara, me vakabulai keda ki na matanitu vakasilesitieli. Au sa sureti kemuni mo ni lako mai vua na Karisito, vosota vakavinaka ena vakabauta, ka mo ni vakavinakataki mai Vua. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.