2016
Veiqaravi
November 2016


Veiqaravi

Sa gadrevi na lewenilotu kecega, ka sa gadreva na lewenilotu kecega e dua na madigi me veiqaravi.

Niu se gonetagane au dau taleitaka meu cakacaka vata kei noqu Momo Lyman kei Nei Dorothy ena nodrau iteitei. E dau liutaka na neitou cakacaka o momo Lyman, ka veitokoni voli o Nei Dorothy ena draivataki ni lori makawa ni teitei. Au nanuma na noqu dau malaude voli ni keitou tao tu ena qele se tovolea me kabata e dua na delana cere: Ena dau kaila o momo Lyman, “Biuta na lori ki na qia veicurumaki, Dorothy!” O ya na gauna au sa tekivu masu kina. Ia, mai na veivuke ni Turaga kei na qaqi voli ni qia e so, a kunea o Nei Dorothy na qia veicurumaki. Ni loka tu ka toso voli na taya taucoko, a sudra iliu na lori ka mani tomani na neitou cakacaka.

“Ni biu ki na qia veicurumaki” e sa baleta na kena veisau voli ki na dua na qia duatani ka ra dau tuvanaki kina e vica na qia me ra cakacaka vata me rawa ni kaukauwa na idini.1 Na qia veicurumaki oqo, ena lori draivataki va na kena taya, e vakatara mo ni qia sobu, guraka cake, ka toso.

Na qia veicurumaki

Au vinakata meu vakasamataki keda yadua vaka tiki ni dua na qia veicurumaki ni da veiqaravi vakatautauvata ena Lotu—ena tabanalevu kei na tabana, ena kuoramu kei na mataisoqosoqo. Me vaka ga era cokovata na veiqia me rawati kina na kaukauwa levu cake ena qia veicurumaki, sa tiko vei keda na kaukauwa levu cake ni da okati vata. Ni da duavata meda veiqaravi vakaikeda, eda rawata vakatautauvata e levu sara mai na noda veiqaravi duadua ga. E sa vakasakiti meda tutaka ka duavata ni da veiqaravi ka veitokoni ena cakacaka ni Turaga.

Sa Veivakalougatataki na Veiqaravi

Na madigi ni veiqaravi e sa dua na veivakalougatataki levu ni noda lewena na Lotu.2 Sa tukuna na Turaga, “Kevaka ko sa lomani au mo qaravi au,”3 ka da qaravi Koya ena nodra qaravi na tani.4

Ni da veiqaravi, eda toro voleka vua na Kalou.5 Eda sa mai kilai Koya ena sala e so eda na sega taumada ni rawata. Sa torocake na noda vakabauti Koya. Sa ra vakamatatataki na noda leqa. Sa yaco me veivakacegui vakalevu na bula. Sa torocake na noda loloma kivei ira na tani, vakakina na noda gagadre meda veiqaravi. Mai na ivakarau kalougata oqo, eda sa vakataka cake na Kalou, ka da sa vakarau vakavinaka tu meda lesu ki Vua.6

Me vaka a vakatavulica o Peresitedi Marion G. Romney: “Na veiqaravi e sega ni dua na ka meda vosota ena vuravura oqo me rawa ni da tauca kina na dodonu ni bula ena matanitu vakasilesitieli. Na veiqaravi sa ituvaki veiganiti saraga ni kena yavutaki e dua na bula vakacerecerei ena matanitu vakasilesitieli.”7

Sa Rawa ni Veibolei na Veiqaravi

Ia, na veiqaravi ena Lotu sa rawa ni veibolei kevaka eda sa kerei meda cakava e dua na ka e vakarerei keda, kevaka eda sa vakacauoca ena veiqaravi, se da kacivi meda cakava e dua na ka eda sega taumada ni taleitaka.

Au a ciqoma e dua na ilesilesi vou wale tikoga oqo. Au a veiqaravi voli tu ena iWasewase na Tokalauceva e Aferika. E a vakasakiti na veiqaravi ena vanua e se gone sara kina na Lotu ka sa mai tauyavutaki, ka keitou lomani ira na Yalododonu. Au sa qai mai kacivi meu lesu tale ki na valenivolavola liu ni Lotu, ia meu tukuna vakaidina, au a sega ni taleitaka. Na veisau ni ilesilesi e kauta vata mai na veika tawakilai e so.

Dua na bogi niu vatavatairalagotaka toka na veisau e yaco oqo, au a tadrai tukaqu vakatolu o Joseph Skeen. Au sa kila mai na nona ivolaniveisiga ni gauna rau a toki kina ki Nauvoo kei na watina, o Maria, a gadreva o koya me veiqaravi, ka mani vakasaqarai Josefa Simici na Parofita ka taroga na sala cava e rawa ni veivuke kina. A talai koya na Parofita me cakacaka ena buca ka tukuna vua me cakava na nona maqosa taucoko, sa mani vakakina. A cakacaka o koya ena nodrau iteitei na Smith.8

Au sa vakasamataka vagumatua na madigi a tiko vei Joseph Skeen ena ciqomi ni nona ilesilesi ena sala oya. Vakasauri noqu kila rawa ni sa vakakina na noqu madigi, me vakataki keda taucoko. Na veikacivi taucoko ni Lotu e sa lako mai vua na Kalou—mai vei ira na Nona italai digitaki.9

Au a vakila e dua na veivakadeitaki vakayalo matalia ni sa vakauqeti na noqu ilesilesi vou. E sa ka bibi meda cakava na veisemati oya—ni sa lako vakaidina mai na noda veikacivi vua na Kalou mai vei ira na noda iliuliu ni matabete. Ni oti na ka e sotavi oqo, a veisau na noqu itovo ni bula, kau sa vakasinaiti ena gagadre levu meu veiqaravi. Au vakavinavinakataka na veivakalougatataki ni veivutuni kei na veisau ni lomaqu. Au taleitaka na noqu ilesilesi vou.

Kevaka madaga eda nanuma ni noda veikacivi vaka-Lotu a nona vakasama ga na noda iliuliu ni matabete, se a lako mai vei keda baleta ni sega ni dua tale ena vakadonuya, eda na vakalougatataki ni da veiqaravi. Ia ni da sa vakila na liga ni Kalou ena noda veikacivi ka veiqaravi ena lomada taucoko, na ikuri ni kaukauwa ena curuma na noda veiqaravi, ka yaco meda italai dina i Jisu Karisito.

Sa Gadrevi na Vakabauta ena Veiqaravi

Na vakataucokotaki ni veikacivi sa gadreva na vakabauta. Vakalailai toka ga na nona tekivu cakacaka ena iteitei o Joseph, a tauvimate vakaca saraga o koya kei Maria. A sega na nodrau ilavo ka rau a maliwai ira na vulagi. E a gauna dredre sara vei rau. A vola o Joseph ena nona ivolaniveisiga, “Keirau a cakacaka voli ga [ka] kukube no ki na Lotu ena vakabauta lailai a tiko vei keirau, dina ga ni a via vakarusai keirau na tevoro ka moici keirau lesu tale.”10

Keimami na vakavinavinaka tawamudu o au, kei ira na drau vakacaca na kawa tale e so, ni rau a sega ni lesu tale o Joseph kei Maria. Na veivakalougatataki ena lako mai ni da vosota voli na noda veikacivi kei na itavi ka kukube no ena vakabauta taucoko e tiko vei keda.

Au kila e dua na qasenivuli totoka ni iVunau Vakosipeli ka dau vakauqeti ira na lewe ni kalasi ni veivakatavulici, ia oya a sega ni dau vaka tu kina. Ni sa mai lewena na Lotu, a ciqoma o koya e dua na veikacivi me veivakatavulici ena Lalai. A vakila ni sega na nona kila -ka ena veivakatavulici, ia baleta ni sa kila o koya na bibi ni veiqaravi, a vakadonuya. A ologi koya vakatotolo na rere, ka mai muduka tu na nona tiko rawa me kakua kina ni veivakatavulici. Vakavinavinakataki, ni a siqema rawa na nona yali na nona dauveituberi vakavuvale, ka sikovi koya, ka sureti koya lesu mai. A veitokoni vua na bisopi kei na lewe ni tabanalevu. Kena itinitini, ena torocake ni vakabauta, sa tekivu vakatavulici ira na gone o koya. Ni sa tutaka o koya na ivakavuvuli sa vakatavulici oqo ena Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula, sa vakalougatataka na nona sasaga na Turaga ka yaco o koya me dua na qasenivuli vakasakiti.11

Na itovo vakayago ni turaga se marama dau tiko veikeda kece e sa nakita tu ni vakatara meda ulubaletaki keda mai na veiqaravi ena inaki e so vaka na “Au se bera ni vakarau meu veiqaravi; Se levu tale na ka meu vulica,” “Au sa oca ka gadreva e dua na cegu,” “Au sa rui qase—sa nona gauna tale e dua,” se “Au sa osooso saraga.”

Kemuni na taciqu kei na ganequ, na ciqomi kei na vakataucokotaki ni veikacivi e sa dua na ivakaraitaki ni vakabauta. Sa rawa ni da nuitaka na veika a dau cauraka na noda parofita, o Peresitedi Thomas S. Monson: “O koya sa kaciva na Turaga, sa vakadeitaka o Koya” kei na “Ni da sa qarava na cakacaka ni Turaga, eda sa nuitaka na Nona veivuke.”12 Se da vakadrukai se yalolailai, se da rere vakaidina se sega ni malele dina, sa vinakata na Turaga meda qia sobu, guraka cake, ka veiqaravi.

Au sega ni raica e dua na ivakaraitaki ni ratou sa rui ogaoga se oca o Peresitedi Monson kei na nona ilawalawa ena Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni Le Tinikarua. Era vakaraitaka ena sala veivakauqeti na kaukauwa e basika mai ki na noda bula ni da cakacakataka na vakabauta, vakadonuya na ilesilesi, ka vakataucokotaki ira ena veidinadinati kei na yalodina. Era “tabalaka [nodra] igu”13 ena vuqa na yabaki sa oti, ka tomana voli me ra bili ki liu ka toso cake.

Io, era qarava na veikacivi bibi, ia na veikacivi se ilesilesi kecega sa ka bibi. A kaya o Peresitedi Gordon B. Hinckley, e dua na parofita ka Peresitedi ni Lotu eliu: “Eda sa qarava vata taucoko na itavi levu oqo. … Sa ka bibi na nomu qaravi itavi ena nomu iwase ni ilesilesi me vaka na noqu qaravi itavi ena noqu iwase. E sega ni dua na veikacivi ena lotu oqo e ka lailai se tawayaga.”14 Sa ka bibi na veikacivi kecega.15

Meda Sa Veiqaravi

Meda sa duri cake ena vakabauta, “tabalaka [noda] igu,” ka tosoya na “cakavinaka sara tu.” oqo.16 Meda sa “biuta mada ena qia veicurumaki,” vata kei Nei Dorothy yalodina. Meda sa veiqaravi mada vakaveitacini kei na veiganeni.

Kevaka o via vakamarautaki nomu bisopi se peresitedi ni tabana, tarogi koya mada “Na sala cava au rawa ni veivuke kina?” “E vei ena vinakata na Turaga meu veiqaravi kina?” Ni masulaka ka navuca o koya na nomu qaravi itavi vakaiiko, vakamatavuvale, ka vakacakacaka, ena vakauqeti o koya me dulaka e dua na veikacivi veiganiti. Ni ko sa vakadeitaki, o na ciqoma na veivakalougatataki ni matabete me vukei iko mo rawaka. Ko na vakalougatataki! Sa gadrevi na lewenilotu kecega, ka sa gadreva na lewenilotu kecega e dua na madigi me veiqaravi.17

Sa Noda iVakaraitaki o Jisu Karisito

Sai Jisu Karisito, na noda iVakaraitaki levu, a solia na Nona bula ena vuku ni cakacaka i Tamana. Ena Matabose Cecere ni bera na tauyavutaki ni vuravura oqo, o Jisu ka a digitaki ka lumuti mai na ivakatekivu, a soli koya wale, “Koi au oqo, mo ni talai au.”18 Ni cakava vakakina, sa yaco o Koya me noda italai kecega vakaidina. Mai vei Jisu Karisito kei na kaukauwa eda ciqoma mai na Nona Veisorovaki, sa rawa talega ni da veiqaravi. Ena vukei keda o Koya.19

Au vakauta na noqu loloma cecekia kivei kemuni ka rairai sega ni veiqaravi tu ena Lotu ena so na itavi cuqeni me baleta na nomuni ituvaki e so ia o ni tutaka na nomuni bula ena yalo ni veiqaravi. Au masuta mo ni na vakalougatataki ena nomuni sasaga. Au vakavinavinakataki ira talega na vakarabailevutaka na nodra qaravi tavi ena veimacawa, ka vakakina o ira ka na vakadonuya tiko na veikacivi e so. Sa ra yaga sara na cau taucoko kei na solibula, vakauasivi mai Vua eda sa qarava. Era na ciqoma na loloma soliwale ni Kalou na dauveiqaravi taucoko.20

Se vakacava na noda yabaki se ituvaki, me sa noda “ikau” na veiqaravi.21 Qarava na nomu ilesilesi. Qarava e dua na kaulotu. Qarava na tinamu. Qarava e dua na vulagi. Qarava na nomu itokani. Veiqaravi ga.

Me sa vakalougatataki keda yadua na Turaga ena noda sasaga meda veiqaravi ka mai ivakamumuri dina i Jisu Karisito.22 Au vakadinadinataka ni bula o Koya ka dusimaka tu na cakacaka oqo. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. Raica na “Compound Gears,” technologystudent.com/gears1/gears3.htm; “Compound Gear Reduction,” curriculum.vexrobotics.com.

  2. Raica na Vunautaka na Noqu Kosipeli: Ai Dusidusi ki na Veiqaravi ni Kaulotu (2004), 87.

  3. Vunau kei na Veiyalayalati 42:29; raica talega na Vunau kei na Veiyalayalati 59:5.

  4. Raica na Maciu 25:40; Mosaia 2:17.

  5. Raica na Joni 12:26.

  6. Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 81:4–6.

  7. Marion G. Romney, “The Celestial Nature of Self-Reliance,” Ensign, Nov. 1982, 93.

  8. Raica na Joseph Skeen, reminiscences and diary, 7, Church History Library, Salt Lake City; raica talega na Journal and History of Joseph Skeen ed. Greg S. Montgomery and Mark R. Montgomery (1996), 23.

  9. Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 1:38; Yavu ni Vakabauta 1:5.

  10. Skeen, reminiscences and diary, 8, spelling and punctuation standardized; raica talega na Journal and History of Joseph Skeen, 23; Luke 22:31; 2 Nifai 28:19–24; Alama 30:60; Vunau kei na Veiyalayalati 10:22–27.

  11. Raica na Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula (2016), 37–38; iVoladusidusi 2: Veiliutaki ena Lotu (2010), 5.3, 5.5.4.

  12. Thomas S. Monson, “Duty Calls,” Ensign, May 1996, 44.

  13. “Tabalaka Nomui Gu,” Sere ni Lotu, na. 153.

  14. Gordon B. Hinckley, “This Is the Work of the Master,” Ensign, Me 1995, 71.

    A kaya talega o Peresitedi Hinckley: “Sa nomu talega e dua na madigi levu mo yalovakacegu kina ena nomu itavi me vakataki au. Na rawa vinaka ni cakacaka oqo sa na vakatau ena noda sasaga vakatautauvata. Se cava na nomu veikacivi, e sa vakatawani tu ena madigi vataga me vakataucokotaki kina na ka vinaka me vakataka na noqu. Na ka e bibi kina vakaidina oya ni oqo na cakacaka ni Vakavuvuli. Sa noda itavi meda cakavinaka voli me vakataki Koya” (“Oqo na Cakacaka ni Vakavuvuli,” 71).

    A kaya o Peresitedi Thomas S. Monson, “E vakarabailevutaka vakacava e dua na veikacivi? Sai koya mai na qaravi ni itavi e umani kina” (“Duty Calls,” 43).

  15. Raica na Alama 37:6.

  16. “Tabalaka Nomui Gu,” Sere ni Lotu, na. 153.

  17. Raica na iVoladusidusi 2, 3.3.1, 3.3.3, 19.1.1, 19.4. “Mai na veiqaravi ni turaga kei na marama kei na tagane kei na yalewa, sa vakayacori kina na cakacaka ni Kalou.” iVakavuvuli ni Kosipeli [2009], 163).

  18. Eparama 3:27.

  19. Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 76:5.

  20. Raica na Mosaia 18:26.

  21. “They, the Builders of the Nation,” Hymns, no. 36.

  22. Raica na Moronai 7:48.