Te ’ā’au māuruuru i te sābati
Nā te peresideni Henry B. Eyring
Tauturu mātāmua i roto i te Peresidenira’a Mātāmua
Nō te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a Nei, ’ua riro te Sābati ’ei mahana nō te ’ā’au māuruuru ’e te here.
E au mau taea’e, e au mau tuahine here i te mau vāhi ato’a nā te ao nei i roto i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a Nei, tē māuruuru nei au i te mea ē, ’ua ani mai te peresideni Thomas S. Monson iā’u ’ia paraparau i roto i te ’āmuira’a i teie mahana Sābati. Tē pure nei au ’ia ta’ita’i te Vārua Maita’i i ta’u mau parau i roto i tō ’outou ’ā’au.
I teie mahana tē hina’aro nei au e paraparau atu nō ni’a i te mau mana’o o te ’ā’au. Tā’u e tuatāpapa maori rā te ’ā’au māuruuru ïa—i te mahana Sābati iho ā rā.
Tē māuruuru nei tātou nō te mau mea e rave rahi: te hō’ē maita’i nō roto mai i te hō’ē ta’ata ’ē’ē, te hō’ē mā’a ’ia po’ia ana’e tātou, te hō’ē tāpo’i fare marō i ni’a a’e i tō tātou upo’o ’ia tupu mai te vero, te hō’ē ivi fati tei ora, ’e te ta’i pautuutu a te hō’ē ’aiū fānau ’āpī. E rave rahi o tātou ’o te ha’amana’o i te mana’o māuruuru i taua mau taime ra.
Nō te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a Nei, ’ua riro te Sābati ’ei taime, te ti’ara’a mau, ’ei mahana nō te ’ā’au māuruuru ’e te here. ’Ua ha’api’i mai te Fatu i te Feiā mo’a i Jackson County, i Missouri, i te matahiti 1831 ē, e fa’atae rātou i tā rātou mau pure ’e tā rātou mau ha’amāuruurura’a i ni’a i te ra’i. ’Ua hōro’ahia i te feiā mo’a mātāmua ra te hō’ē heheura’a nō ni’a i te huru nō te ha’apa’ora’a i te Sābati e i te huru nō te ha’apaera’a i te mā’a ’e te purera’a.1
’Ua parau te Fatu ia rātou, ’e ia tātou ato’a, e nāhea ’ia ha’amori ’e ’ia hōro’a i te ha’amāuruurura’a i te Sābati. Mai tā ’outou e ’ite ra, te mea faufa’a a’e maori rā, tō tātou mana’o here nō te feiā hōro’a i te mau ō. Teie te mau parau a te Fatu nō ni’a i te huru nō te hōro’ara’a i te ha’amāuruurura’a ’e i te here i te mahana Sābati :
« Nō reira, tē hōro’a atu nei au i te hō’ē fa’auera’a ia rātou ra, i te nā ’ōra’a atu ē : « E here ’oe i te Fatu ra o tō ’oe Atua mai tō ’ā’au ato’a, ’e i tō pūai ato’a, te mana’o, ’e te itoito ; ’e nā roto i te i’oa o Iesu Mesia ’oe ’e e tāvini atu ai iāna ra […]
« E ha’amaita’i i te Fatu tō Atua ra i te mau mea ato’a.
« E pūpū atu ’oe i te hō’ē tusia i te Fatu ra o tō ’oe Atua nā roto i te parau ti’a, ’oia ho’i i te ’ā’au ’oto ’e i te vārua ha’eha’a ra ».2
’E ’ua tāmau ā te Fatu i te fa’aara i te fifi mai te mea ē, e’ita tātou e ha’amāuruuru i te Metua i te Ao ra ’e ia Iesu Mesia ’ei feiā hōro’a i te mau ō : « ’E ’aore roa te ta’ata nei e fa’a’ino i te Atua i te hō’ē mea, ’e ’aore rā ’aita roa tōna riri i hotu i ni’a i te hō’ē ta’ata, maori rā ’o rātou ’o tei ’ore i fā’i mai i tōna rima ra i roto i te mau mea ato’a, ’e ’o tei ’ore ho’i i ha’apa’o i tāna ra mau fa’auera’a ».3
E rave rahi ’outou ’o tē fa’aro’o mai nei ’o tē ’oa’oa nei i te Sābati ’ei mahana ha’amana’ora’a e ’ei mahana hōro’ara’a i te ha’amāuruuru i te Atua nō te mau ha’amaita’ira’a. Tē ha’amana’o ra ’outou i te hīmene mātarohia :
’Ia ro’ohia ’outou i te ’ati i roto i te orara’a nei,
’Ia paruparu ’outou ’e ’ia mana’o ē, ’ua mou te mau mea ato’a,
Tai’o mai na i tō ’outou mau maita’i ; fa’ahiti hō’ē hō’ē ia rātou,
E māere ’outou i te ’ohipa tā te Fatu i rave.
Tai’o mai nā i tō mau maita’i ;
Fa’ahiti hō’ē hō’ē ia rātou.
Tai’o mai nā i tō mau maita’i ;
’A hi’o i te mea tā te Atua i rave […]
’Ua teimaha a’enei ’outou i te rahira’a mana’o hepohepo ?
E mea teimaha ānei te satauro tei tītauhia ia ’outou ’ia ’amo ?
Tai’o mai na i tō mau maita’i ; e mo’e ’ē te mau fē’a’a ato’a.
E hīmene ’outou ’a ma’iri noa ai te mahana.4
Tē fāri’i nei au i te mau rata ’e te mau fārereira’a ’e te mau Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a Nei ’o tē fa’aruru nei i te teimaha o te mana’o hepohepo. ’Ua fātata roa te tahi pae o rātou i te feruri ē, ’ua mou te mau mea ato’a. Tē ti’aturi nei au ’e te pure nei au ē, te mea tā’u e parau nō ni’a i te māuruurura’a i te Sābati, e riro ïa ’ei tauturura’a nō te fa’a’ore i te fē’a’a ’e ’ia ha’amata te hīmene i roto i tō ’outou ’ā’au.
Ho’ē ha’amaita’ira’a tā tātou e nehenehe e māuruuru, ’o te taera’a ïa tātou i roto i taua purera’a ’ōro’a ra, ’ia ’āmui atu i pīha’i iho i tāna mau pipi, hau i te hō’ē ’e te piti, i tōna ra i’oa. Tē vai ra te tahi pae tei te fare e’ita e nehenehe e haere mai i rāpae i tō rātou ro’i. Tē vai ra te tahi pae tei hina’aro ’ia tae i te vāhi tei reira tātou, terā rā, tē rave ra rātou i te ’ohipa i roto i te mau fare utuutura’a ’e tē rave ra i te ’ohipa pārurura’a ta’ata ’e ’aore rā, tē ’aro ra i roto i te medebara ’e te uru rā’au nō te pāruru ia tātou, noa atu e pohe rātou. Nō te mea noa ē, e ti’a ia tātou ’ia putuputu ’e te tahi atu feiā mo’a, ’e ’ia ’amu i te ’ōro’a mo’a, e tauturu te reira ia tātou ’ia ha’amata i te fāri’i i te ’ā’au māuruuru ’e te here nō te maita’i o te Atua.
Nā roto i te peropheta Iosepha Semita ’e te ’evanelia tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, te tahi atu ha’amaita’ira’a tā tātou e nehenehe e tai’o maori rā ’o te ti’ara’a ïa ia tātou ’ia rave i te ’ōro’a mo’a i te hepetoma tāta’itahi—fa’aineinehia, ha’amaita’ihia, ’e ’ōperehia nā te mau tāvini ha’amanahia nā te Atua. E nehenehe tātou e māuruuru i te taime e ha’apāpū mai te Vārua Maita’i ia tātou ē, te mau parau o te mau pure o te ’ōro’a mo’a, tei pūpūhia nā te mau taea’e o te autahu’ara’a tei ha’amanahia, e fa’aturahia te reira ’e tō tātou Metua i te Ao ra.
I roto i te mau ha’amaita’ira’a tā tātou e nehenehe e tai’o, te ha’amaita’ira’a rahi roa a’e maori rā, te mana’o ïa nō te fa’a’orera’ahia te hara, ’o te tupu mai ’a rave ai tātou i te ’ōro’a mo’a. E tupu te here ’e te māuruuru rahi a’e i roto ia tātou nō te Fa’aora, nā roto ho’i i tōna tusia hope ’ore i ti’a ai ia tātou ’ia tāmāhia i te hara. ’Ia rave ana’e tātou i te faraoa ’e te pape, e ha’amana’o tātou ē, ’ua māuiui ’oia nō tātou. ’E ’ia māuruuru ho’i tātou nō te ’ohipa tāna i rave nō tātou, e ’ite ïa tātou i tōna here ia tātou ’e tō tātou here iāna.
Te ha’amaita’ira’a nō te here tā tātou e fārii, e fa’a’ōhie te reira i te ha’apa’ora’a tātou i te fa’auera’a ’ia « ha’amana’o noa iāna. »5 E riro ’outou i te fāri’i ato’a i te here ’e te māuruuru, mai iā’u nei, nō te Vārua Maita’i tā te Metua i te Ao ra i fafau mai e pārahi noa ’oia i pīha’i iho ia tātou mai te mea ē, e ha’apa’o maita’i noa tātou i te mau fafaura’a tā tātou i rave. E nehenehe tātou e tai’o i te reira mau ha’amaita’ira’a ato’a i te mau Sābati ato’a ’e ’ia tupu te ’ā’au māuruuru.
E taime maita’i roa ato’a te Sābati nō te ha’amana’o i te fafaura’a tā ’outou i rave i roto i te pape nō te bāpetizora’a nō te here ’e nō te tāvini i te mau tamari’i a te Metua i te Ao ra. Nō te fa’atupu i te reira fafaura’a i te Sābati, e ti’a ïa ’ia haere i roto i te piha ha’api’ira’a e ’aore rā i roto i te autahu’ara’a ma te ’ā’au ato’a nō te patu i te fa’aro’o ’e te here i rotopū i tō tātou mau taea’e ’e te mau tuahine i rotopū ia tātou. Taua fafaura’a ra ’o te ravera’a ïa i tō tātou mau piira’a ma te ’oa’oa.
Tē māuruuru nei au nō te mau Sābati e rave rahi ’a ha’api’i ai au i te hō’ē pupu diakono i Bountiful, i Utaha, ’e i te hō’ē piha ha’api’ira’a nō te Ha’api’ira’a Sābati i Idaho. ’E tē ha’amana’o ato’a nei au i te mau taime ’a tāvini ai au ’ei tauturu nō ta’u vāhine fa’aipoipo i roto i te piha ha’apa’ora’a tamari’i, ta’u ’ohipa rahi i reira ’o te hōro’ara’a ïa i te mau ha’uti ’e te ’ohira’a i te reira.
E rave rahi matahiti i muri mai hou ’a ’ite ai au nā roto i te Vārua ē, e faufa’a rahi ta’u ’ohipa ’ōhie roa nō te Fatu i roto i te orara’a o te mau tamari’i a te Metua i te Ao ra. ’Ua māere au i te ’itera’a ē, te ha’amana’o noa ra ’e tē ha’amāuruuru nei te tahi pae i ta’u mau tāmatara’a tūhou (novice) ’ia tāvini ia rātou nō te Fatu, i taua mau mahana Sābati ra.
Mai ia tātou e ’ore e ’ite i te tahi taime i te mau hope’ara’a o tā tātou iho tāvinira’a e ravehia i te Sābati, e riro tātou i te ’ore ato’a e ’ite i te tā’āto’ara’a o te mau ’ohipa a te tahi atu mau tāvini o te Fatu. Terā rā, tē patu marū noa nei te Fatu i tōna bāsileia ma te maniania ’ore, nā roto i tōna mau tāvini ha’apa’o maita’i e te ha’eha’a, ’e ma te fa’a’oto iti noa i te pū, tae atu i tōna ananahi mileniuma hanahana. ’Ei Vārua Maita’i nō te hi’o i te tupura’a te hanahana.
’Ua pa’ari au i roto i te hō’ē ’āma’a na’ina’i nō New Jersey, i tā mātou mau purera’a ’ōro’a, te tahi noa mau melo rii ’e hō’ē ’utuāfare, tō’u iho ’utuāfare. E hitu ’ahuru matahiti i teienei, ’ua bāpetizohia vau i Philadelphia i roto i te fare purera’a hō’ē roa i patuhia e te ’Ēkālesia e nehenehe tā mātou e haere i Pennsylvania ’e ’aore rā i New Jersey. Ho’ē ana’e ’āma’a na’ina’i i Princeton i taua taime ra, e piti pāroisa rarahi i reira i teienei. Tau mahana rii i ma’iri a’enei, e rave rahi tauatini feiā ’āpī tei ha’uti i roto i te hō’ē fa’ahanahanara’a hou te ha’amaita’ira’a o te hiero nō Pennsylvania i Philadelphia.
I tō’u taure’are’ara’a, ’ua piihia vau ’ei misiōnare mata’eina’a i te vāhi mātou e fa’atupu ai i te purera’a i te mau Sābati i roto i te fare purera’a hō’ē roa i Albuquerque, i New Mexico. I teie mahana, tē vai ra hō’ē hiero ’e e maha titi.
’Ua fa’aru’e au i Albuquerque nō te haere i te ha’api’ira’a i Cambridge, i Massachusetts. Hō’ē fare purera’a e hō’ē mata’eina’a nō Massachusetts ’e nō Rhode Island. E tere au nā ni’a i te mau ’āivi nō taua fenua nehenehe ra nō te haere i te mau purera’a ’ōro’a i roto i te mau ’āma’a na’ina’i, te rahira’a tei roto i te mau fare tarahuhia ’e ’aore rā, e mau fare na’ina’i tātā’ihia. I teienei tē vai ra hō’ē hiero mo’a o te Atua i Belmont, i Massachusetts, ’e e rave rahi titi i terā mau fenua mata’eina’a.
Te mea ’aita i ti’a iā’u ’ia ’ite pāpū i taua taime ra, ’o te nīni’ira’a mai ïa te Fatu i tōna Vārua i ni’a i te mau ta’ata i roto i taua mau purera’a ’ōro’a iti ra. ’Ua ti’a iā’u ’ia ’ite i te reira i roto i te ’ā’au, ’aita rā e ti’a iā’u ’ia ’ite i te ’ā’anora’a ’e i te taime o te mau mana’o o te Fatu nō te patu ’e nō te fa’ahanahana i tōna bāsileia. ’Ua ’ite ’e ’ua pāpa’i te hō’ē peropheta, nā roto i te heheura’a, i te mea tā tātou iho e nehenehe e ’ite i teienei. ’Ua parau ’o Nephi ē, e’ita te tā’āto’ara’a o tō tātou mau melo e rahi, terā rā, te ’āmuitahira’a o te māramarama e riro ïa i te ’itehia:
« ’Ua ’ite ho’i au i te ’ēkālesia a te ’Ārenio a te Atua ra, ’e ’ua iti ho’i te reira ’ia tai’o […]
« ’E ’ua hi’o ho’i au, ’o Nephi, i te mana o te ’Ārenio a te Atua i te poura’a mai i ni’a iho i te feiā mo’a o te ’ēkālesia a te ’Ārenio ra, ’e i ni’a iho ho’i i te feiā i mā’itihia e te Fatu ra, ’o tei purara i te mau fenua o te ao ato’a nei ; ’o te parau ti’a ’e te mana o te Atua i te hanahana rahi ra, ’o tā rātou ïa mauha’a ».6
I roto i teie tau tu’ura’a, ’ua pāpa’i-ato’a-hia i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau te hō’ē tātarara’a tohu nō tō tātou huru orara’a ’e te mau rāve’a i mua ia tātou :
« ’Aita ā i noa’a ia ’outou te ’ite i te huru nō te rahira’a nō te mau ha’amaita’ira’a tā te Metua e tāpe’a ra i roto i tōna rima ’e i fa’aineinehia ho’i nō ’outou ;
« ’E ’aita e ti’a ia ’outou ’ia fa’a’oroma’i i te mau mea ato’a i teienei ; noa atu i te reira, ’a ’oa’oa maita’i na, nō te mea e arata’i atu na vau ia ’outou. Nō ’outou te bāsileia ’e te mau ha’amaita’ra’a nō te reira nō ’outou ïa, ’e nō ’outou na te mau fafaura’a mure ’ore ra.
« ’E ’o ’oia ’o te fāri’i mai i te mau mea ato’a mai te māuruuru ’e fa’ahanahanahia ïa ; ’e e ’āmuihia te mau mea nō teie nei ao iāna ra, ’e ’ia hānere a’e te tuha’a ’āpī, ’oia, ’e ’ia rahi noa atu ».7
’Ua ’ite au i te reira tauira’a o te tupura’a i te rahi te māuruuru nō te mau ha’amaita’ira’a, ’e te here o te Atua i te rahira’a i roto i te ’Ēkālesia. Mai te huru ra ē, tē tere vitiviti ra te reira i rotopū i te mau melo o te ’Ēkālesia i te mau taime ’e i te mau vāhi tē vai ra te mau tāmatara’a o tō rātou fa’aro’o, i te vāhi i tītauhia ia rātou ’ia tāparu i te Atua i te tauturu nō te tāmau noa i te ora.
E mau tāmatara’a teimaha tō roto i te tau tā tātou e ora atu, mai tō te mau ta’ata o Alama i raro a’e i te ta’ata ’ino ra ’o Amulona, tei fa’auta i ni’a i tō rātou tua i te mau hōpoi’a teimaha roa nō te ’amo :
« ’Ua tae maira ho’i te parau a te Fatu ia rātou i tō rātou vai-’ati-ra’a ra, nā ’ō maira: « E fa’ateitei na ’outou i te upo’o, ’ia māhanahana maita’i, ’ua ’ite ho’i au i te parau fa’aau tā ’outou i fa’aau mai iā’u ra ; e fa’aau atu ho’i au i te faufa’a i tō’u ra mau ta’ata, e fa’aora atu ho’i ia rātou i te tītīra’a.
« E nā’u ho’i e ha’amāmā i te mau hōpoi’a teiaha i tu’uhia i ni’a i tō ’outou tapono, e’ita roa o tō ’outou tapono e māuiui ’oi vai a’e ’outou i te tītīra’a ; e nā’u te reira e rave, ’ia ti’a māite ’outou ’ei ’ite nō’u e muri nei, ’e ’ia ’ite pāpū ’outou ē, tē hi’o aroha ra vau, te Fatu te Atua ra, i tō’u ra mau ta’ata i tō rātou mau ’ati.
« I ha’amāmāhia ihora te mau hōpoi’a i tu’uhia mai i ni’a iho ia Alama ’e tōna ra mau taea’e ; ’oia ïa, nā te Atua rātou i fa’aitoito, i ti’a ai ia rātou i te fa’a’oroma’i i te mau ’ati ma te paruparu ’ore, ’e ’ua auraro ihora rātou ma te ’ā’au tae ’e te fa’a’oroma’i i te hina’aro ato’a o te Fatu ».8
’Ua riro tātou ’ei mau ’ite ē, i te mau taime ato’a ’a ha’apa’o ai tātou i tā tātou mau fafaura’a i te Atua, i te mau taime iho ā rā e mea fifi mau, ’ua fa’aro’o ’oia i tā tātou mau pure ha’amāuruuru nō te mau mea tāna i rave a’ena nō tātou ’e ’ua pāhono i tā tātou pure anira’a i te pūai ’ia tāpe’a tāmau māite noa. ’E ’ua hau i te hō’ē taime tōna fa’a’oa’oara’a ’e te ha’apūaira’a ia tātou.
E uiui paha ’outou ē, e aha te ti’a ia ’outou ’ia rave nō te ora ’e nō te ha’amori i teie mahana Sābati nō te fa’a’ite i tō ’outou ’ā’au māuruuru ’e nō te ha’apūai ia ’outou iho ’e ’ia vetahi ’ē i mua i te mau tāmatara’a i muri nei.
E nehenehe ’outou e ha’amata i teie mahana nā roto i te pure ’ōmo’e ’e te pure ’utuāfare, te pure hamāuruuru i te mau mea ato’a tā te Atua i rave nō ’outou. E nehenehe ’outou e pure nō te ’ite e aha tā te Fatu e hina’aro ’ia rave ’outou nō te tāvini iāna ’e ia vetahi ’ē. Te vāhi ta’a ’ē roa atu, e nehenehe ’outou e pure ’ia fa’a’ite mai te Vārua Maita’i ia ’outou i te hō’ē ta’ata tei roto i te mo’emo’e ’e ’aore rā tē hepohepo ra, ’o tā te Fatu e hina’aro ’ia haere ’outou e fārerei.
E nehenehe tā’u e fafau atu ia ’outou ē, e pāhonohia tā ’outou mau pure, ’e mai te mea e rave ’outou mai te au i te mau pāhonora’a tā ’outou e fāri’i, e ’iteahia ia ’outou te ’oa’oa i roto i te Sābati, ’e e ’ī roa tō ’outou ’ā’au māuruuru.
Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ua ’ite ’e ’ua here te Atua te Metua ia ’outou. ’Ua pohe te Fa’aora, te Fatu Iesu Mesia, nō tā ’outou mau hara nō tōna here ia ’outou. ’Ua ’ite rāua, te Metua ’e te Tamaiti, i to ’outou i’oa mai ia rāua i ’ite i te i’oa o te peropheta Iosepha Semita ’a fā mai ai rāua iāna ra. Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, teie te ’Ēkālesia a Iesu Mesia ’e e fa’atura ’oia i te mau fafaura’a tā ’outou e rave ’e e fa’a’āpī ’e te Atua. E fa’ahuru-’ē-hia tō ’outou huru mau ’ia rahi atu te hōho’ara’a ’outou i te Fa’aora. E ha’apūaihia ’outou i mua i te fa’ahemara’a ’e i mua i te mau mana’o fē’a’a nō ni’a i te parau mau. E ’iteahia ia ’outou te ’oa’oa i roto i te Sābati. Ta’u ïa fafaura’a ia ’outou nā roto i te i’oa o te Fatu ia Iesu Mesia, ’āmene.