Lesson 10

Ang Sagrado nga mga Katungdanan sa mga Amahan ug mga Inahan

Bahin 1: Mga katungdanan sa mga Amahan

Katuyoan

Aron sa pagtabang sa mga sumasalmot sa pagsabut sa unsa nga paagi nga ang mga amahan makaatiman sa ilang sagradong mga tahas ug sa unsa nga paagi nga ang amahan ug mga inahan makatabang sa usag usa isip magkatimbang nga kaparis.

Pagpangandam

Paghunahuna og mga paagi nga ikaw makagamit sa mga baruganan ubos sa “Imong mga Kapangakohan isip Magtutudlo“ (mga pahina x-xiii niini nga manwal).
Palangdonga ang mga doktrina ug mga baruganan nga gilatid diha sa tataw nga mga ulohan sa leksyon. Sa tibuok semana, paghunahuna og mga paagi sa pagtudlo niini nga mga doktrina ug mga baruganan. Tinguhaa ang giya sa Espiritu sa paghukom unsay kinahanglan nga imong hatagan og gibug-aton sa pagtubag sa mga panginahanglan sa mga sumasalmot.
Pahinumdumi ang mga sumasalmot sa pagdala sa ilang mga kopya sa Giya sa Pagtuon sa Sumasalmot sa mga Relasyon sa Kaminyoon ug sa Banay.

Gisugyot nga Kalamboan sa Leksyon

Ang mga amahan ug mga inahan kinahanglan nga magtambayayong aron sa pagsangkap sa matag usa sa ilang mga anak sa panagang sa hugot nga pagtuo.

Isulat ang Panagang sa Hugot nga Pagtuo sa pisara. Basaha ang Doktrina ug mga Pakigsaad 27:15, 17 uban sa mga sumasalmot.

Sa unsa nga paagi nga ang hugot nga pagtuo sama sa usa ka panagang?

Basaha ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Boyd K. Packer, Akting nga Presidente sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Hangyoa ang mga sumasalmot nga maminaw pag-ayo aron masayud ngano nga ang mga anak kinahanglan nga makadawat “sa panagang sa hugot nga pagtuo” diha sa panimalay.

“Ang laraw sa atong Amahan nagkinahanglan nga, sama sa kaliwatan sa kinabuhi mismo, ang panagang sa hugot nga pagtuo pagahimoon ug ipahiangay sa banay. Walay duha ka panagang sa pagtuo nga magkapareha. Ang matag usa kinahanglan gayud ipahaum sa tagsatagsa nga mga kinahanglanon.

“Ang piano nga gitinguha sa Amahan naglaraw nga ang lalaki ug babaye, bana ug asawa, magtambayayong, mopahaum sa matag anak og tagsatagsa ka panagang sa hugot nga pagtuo nga gilig-on pag-ayo sa pagbakus nga walay usa nga sarang makabitad ni madutlan niadtong nagdilaab nga mga pana sa dautan.

Kini nagkinahanglan sa makanunayong kusog sa amahan sa pagdukdok sa puthaw ug sa malumo nga mga kamot sa inahan sa paghapsay ug sa pagpahaum niini. Usahay usa ka ginikanan mag-inusara sa paghimo niini. Kini malisud, apan kini mahimo.

“Sa Simbahan kita makatudlo mahitungod sa mga materyal diin ang panagang sa hugot nga pagtuo gihimo: balaang pagtahud, kaisug, kaputli, paghinulsol, kapasayloan, kapuangod. Sa Simbahan kita makakat-on unsaon sa pagtipon ug pagpahaum niini. Apan ang tinuod nga paghimo ug pagpahaum sa panagang sa hugot nga pagtuo anaa sa pundok sa banay. Kay kon dili, kini mahimong maluag ug mahamotang sa katalagman” (sa Conference Report, Apr. 1995, 8; o Ensign, May 1995, 8).

Unsay gitudlo niini nga mga pamahayag mahitungod sa mga tahas sa mga amahan ug mga inahan?

Hangyoa ang mga sumasalmot nga mopakli ngadto sa “Ang Banay: Usa ka Pamahayag ngadto sa Kalibutan” sa pahina iv diha sa Giya sa Pagtuon sa Sumasalmot sa mga Relasyon sa Kaminyoon ug sa Banay (tan-awa usab sa pahina ix niini nga manwal). Basaha uban kanila ang mosunod nga mga baruganan gikan sa ikapito nga parapo sa pamahayag:

“Pinaagi sa balaan nga pamaagi ang mga amahan mangulo sa ilang mga banay diha sa gugma ug sa pagkamatarung ug adunay kapangakohan sa pagsangkap sa mga kinahanglanon sa kinabuhi ug pagpanalipod alang sa ilang mga banay. Ang mga inahan mao ang unang may kapangakohan sa pag-amuma sa ilang mga anak. Niining sagrado nga mga kapangakohan ang mga amahan ug mga inahan adunay katungdanan sa pagtabang sa usag usa isip magkatimbang nga kaparis. Kakulangan, kamatayon, o laing kahimtang mahimong manginahanglan sa pagpahiangay sa tagsa-tagsa. Ang uban nga mga kabanay kinahanglan nga motabang kon gikinahanglan.”

Ipasabut nga kiniing leksyon ug ang leksyon 11 mao ang mahitungod sa sagrado nga mga tahas sa amahan ug mga inahan. Bisan og usa sa leksyon nagtumong sa mga tahas sa mga amahan ug ang usa nagtumong sa mga tahas sa mga inahan, ang duha ka mga leksyon magamit sa mga amahan ug mga inahan” kinsa adunay obligasyon nga motabang sa usag usa ingon nga magkatimbang nga managkauban“ Ang mga leksyon mapuslanon usab alang sa nag-inusara nga mga ginikanan kinsa mobuhat sa tanan kutob sa ilang mahimo, pinaagi sa tabang sa Ginoo, sa pagtuman sa duha ka mga tahas.

Ang mga amahan kinahanglan nga modumala pinaagi sa gugma ug pagkamatarung.

Isulti sa mga sumasalmot ang mosunod nga pamahayag diha sa Pamahayag sa Banay: “Pinaagi sa balaan nga pamaagi, ang mga amhan maoy mangulo sa ilang mga banay sa gugma ug pagkamatarung.” Ipasabut nga ang pulong pagdumala nangahulugan nga moagak ug mogiya ug moangkon sa kapanguhaan alang sa kaayohan sa banay.

Ipasabot og maayo nga samtang ang mga lalaki nagtuman sa iyang kapangakohan sa pagdumala sa panimalay, siya nakigtambayayong uban sa iyang asawa. Si Presidente Howard W. Hunter, ang ika-14 nga Presidente sa Simbahan, mitambag: Usa ka lalaki kinsa naghupot sa pagkapari nagdawat sa iyang asawa isip usa ka kauban sa pagpangulo sa panimalay ug banay uban sa hingpit nga kahibalo ug hingpit nga pag-apil sa tanang mga paghukom nga may kalabutan nganha niana Pinaagi sa balaang pagtudlo, ang kapangakohan sa pagdumala diha sa panimalay, nag-agad sa naghupot sa pagkapari (Tan-awa sa Moises 4:22). Ang Ginoo mipasabut nga ang asawa usa ka katabang alang sa lalaki—ipasabot nga, usa ka kauban nga katimbang ug gikinahanglan sa hingpit nga panag-uban. Ang pagdumala pinaagi sa pagkamatarung nanginahanglan sa usa ka gibahin nga kapangakohan tali sa bana ug asawa; kamong duha naglihok uban sa kahibalo ug pag-apil sa tanan nga mga kalihokan sa banay. Ang lalaki diha sa pagpalakaw sa iyang kaugalingon lamang o walay pagtagad sa mga pagbati ug tambag sa iyang asawa sa pagdumala sa banay mao ang pagbansay sa dili matarung nga kamandoan” (sa Conference Report, Oct. 1994, 68; o Ensign, Nov. 1994, 50-51).

Si Presidente Spencer W. Kimball, ang ika-12 nga Presidente sa Simbahan, mitudlo nga ang mga amahan kinahanglan gayud modumala sama sa pagdumala ni Jesukristo sa iyang Simbahan—sa paghigugma, sa pagpangalagad, sa pagkamalumo, ug sa panig-ingnan” (sa Conference Report, Apr. 1976, 68; o Ensigni, 1976, 45).

Ngano nga mahinungdanon alang sa mga amahan nga modumala sa gugma ug pagkamatarung?

Samtang nag-alagad isip Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, si Presidente Gordon B. Hinckley mipadayag ngadto sa mga amahan: “Ang imong katungdanan mao ang sukaranan ug malikayan nga kapangakohan nga mobarug isip pangulo sa banay. Kana walay labot sa bisan unsa nga pagkamagmamando o dili matarung nga kamandoan. Nag-uban niini ang sugo nga ang mga amahan mosangkap alang sa mga panginahanglan sa ilang mga banay. Kadtong mga panginahanglan labaw pa kay sa pagkaon, mga sinina, ug pinuy-anan. Kadtong mga panginahanglan naglakip sa matarung nga direksyon ug sa pagtudlo, pinaagi sa panig-ingnan ingon man sa lagda, sa sukaranan nga mga baruganan sa pagkamatinuoron, kaligdong, pag-alagad, pagtahud alang sa mga katungod sa uban, ug pagsabut nga kita adunay tulubagon alang nianang atong gibuhat niini nga kinabuhi, dili lamang sa usag usa apan usab ngadto sa Dios sa langit, kinsa mao ang atong Amahan sa Kahangturan” (sa Conference Report, Oct. 1993, 78-79; o Ensign, Nov. 1993, 60).

Si Presidente Howard W. Hunter miingon: Kami moawhag kaninyo, mga kaigsoonan sa paghinumdom nga ang pagkapari usa ka matarung nga awtoridad lamang. Dawata ang pagtahud ug pagsalig sa inyong mga anak pinaagi sa inyong mahigugmaong relasyon uban kanila” (sa Conference Report, Oct. 1994, 69; o Ensign, Nov. 1994, 51).

Aron sa pagtabang nga makasabut unsay kinahanglan gayud nga buhaton sa mga amahan sa paghatag sa espirituhanong pagpanagulo ngadto sa ilang mga anak, himoa nga sila mopakli sa mga pahina 44-48 diha sa Giya sa Pagtuon sa Sumasalmot sa mga Relasyon sa Kaminyoon ug sa Banay. Uban sa mga sumasalmot, basaha ug hisguti ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Ezra Taft Benson, ang ika-13 nga Presidente sa Simbahan:

“Uban sa gugma sa akong kasingkasing alang sa mga Amahan sa Israel, buot ako mosugyot sa napulo ka piho ka mga paagi nga ang mga amahan makahatag og espirituhanong pagpangulo ngadto sa ilang mga anak:

“1. Hatag og mga panalangin sa amahan ngadto sa mga anak, bunyagi ug kumpirmahe ang inyong mga anak. I-orden ang inyong anak nga mga lalaki ngadto sa pagkapari. Kini mahimong labing maayo nga espirituhanong hitabo sa mga kinabuhi sa inyong mga anak.

“2. Sa kinaugalingong paagi ipahigayon ang mga pag-ampo sa banay, inadlaw nga pagbasa sa kasulatan, ug sinemana nga mga gabii sa banay. Ang imong personal nga pag-apil makapakita sa inyong mga anak kon unsa gayud ka mahinungdanon kini nga mga kalihokan.

“3. Kutob sa mahimo, tambong sa mga tigum sa Simbahan nga magdungan isip banay. Ang pagsimba sa banay ubos sa imong pagpangulo mahinungdanon ngadto sa espirituhanong kaayohan sa inyong mga anak.

“4. Buhata ang daddy-daughter dates ug sa father-and sons’ outing uban sa inyong mga anak. Isip banay, magkamping ug magpiknik, motambong sa mga dula sa bola ug mga pasundayag sa huni, ngadto sa mga programa sa tulunghaan ug uban pa. Ang pagtambong ni papa makahatag og kalainan.

“5. Paghimo og mga tradisyon sa banay sa mga pagbakasyon ug mga pagbiyahe ug mga paglulinghayaw. Kining mga handumanan dili gayud hikalimtan sa inyong mga anak.

“6. Paghimo og kanunay nga pagpakigsulti uban sa anak. Tuguti sila nga mohisgot unsay ilang gustong hisgutan. Tudloi sila sa mga baruganan sa ebanghelyo. Tudloi sila sa tinuod nga mga hiyas. Sultihi sila nga kamo nahigugma kanila. Ang personal nga panahon uban sa inyong mga anak nagsulti kanila kon unsay unahon ni Papa pagtagad.

“7. Tudloi ang inyong mga anak nga motrabaho, ug ipakita kanila ang bili sa pagtrabaho ngadto sa usa ka takus nga tumong. Ang paghimo og mga pundo sa misyon ug mga pundo sa edukasyon alang sa inyong mga anak nagpakita kanila unsay giisip ni Papa nga mahinungdanon.

“8. I-awhag ang maayong musika ug arte ug literatura sulod sa inyong mga panimalay. Mga panimalay nga adunay espiritu sa kahapsay ug katahum makapanalangin sa mga kinabuhi sa inyong mga anak sa kahangturan.

“9. Kon duol ra, tambong sa templo kanunay uban sa inyong asawa. Ang inyong mga anak dayon labaw nga makasabut sa kamahinungdanon sa kaminyoon sa templo ug sa mga panaad sa templo ug sa mahangturong pagkahiusa sa banay.

“10. Himoa nga ang inyong mga anak nga makakita sa inyong hingpit nga kalipay ug katagbawan sa pag-alagad ngadto sa Simbahan. Kini mahimong makatakod ngadto kanila, sa ingon sila, usab, buot nga moalagad sa Simbahan ug mahigugma sa gingharian” (sa Conference Report, Oct. 1987, 62-63; o Ensign, Nov. 1987, 50-51).

Ang mga amahan kinahanglan nga mosangkap sa ilang mga banay sa mga kinahanglanon sa kinabuhi ug sa pagpanalipod.

Pahinumdumi ang mga sumasalmot nga ang pamahayag sa banay nagpadayag nga ang mga amahan “maoy may tulubagon nga mosangkap sa mga kinahanglanon sa kinabuhi…alang sa ilang mga banay.

Unsa ang pipila ka temporal nga mga kinahanglanon sa kinabuhi? (Ang mga tubag mahimong maglakip sa pagkaon, kwarta, sinina, ug pinuy-anan.) Sa unsa nga paagi ang mga amahan mosangkap niining mga kinahanglanon?

Si Presidente Howard W. Hunter miingon: “Kamo nga naghupot sa pagkapari adunay kapangakohan, gawas kon dili na makahimo, nga mosangkap sa temporal nga pagsuporta alang sa iyang asawa ug mga anak. Walay lalaki nga makabalhin sa kabug-at sa kapangakohan ngadto sa lain, dili bisan pa sa iyang asawa. Ang Ginoo misugo nga ang mga babaye ug mga anak sustentohan sa ilang mga bana ug mga amahan (tan-awa sa D&P 83; ITimoteo 3:8)… . Kami mosugyot kaninyo nga mobuhat sa tanan sa inyong gahum nga motugot sa inyong asawa nga magpabilin diha sa panimalay, pag-atiman sa mga anak samtang kamo mosangkap alang sa banay kutob sa inyong mahimo.” (sa Conference Report, Oct. 1994, 69; o Ensign, Nov. 1994, 51).
Unsay pipila ka mga espirituhanong mga kinahanglanon sa kinabuhi? (Ang mga tubag maglakip sa pagpamatuod, gugma, inadlaw nga pag-ampo, ug pagtuon sa kasulatan, pagtudlo sa ebanghelyo, ug mga ordinansa sa pagkapari.) Unsay buhaton sa mga amahan aron makasangkap niining mga kinahanglano?
Sa unsa nga paagi nga ang asawa ug mga anak makaabag sa mga paningkamot sa ilang banay ug amahan nga makasangkap alang kanila?

Isulti sa mga sumasalmot ang mosunod nga tambag diha sa pamahayag sa banay: “Ang mga amahan may kapangakohan sa pagsangkap…sa pagpanalipod alang sa ilang mga banay.”

Gikan sa unsang hitabo nga kinahanglan nga ang mga banay mapanalipdan?
Sa unsa nga paagi ang mga bana ug mga amahan makasangkap sa pagpanalipod alang sa ilang mga banay?

Si Presidente Howard W. Hunter miingon:

“Ang matarung nga amahan manalipod sa iyang mga anak uban sa iyang panahon ug pagtambag sa ilang sosyal, edukasyonal, ug espirituhanong mga kalihokan ug mga kapangakohan….

“Ang lalaki kinsa naghupot sa pagkapari nag-agak sa iyang banay sa pag-apil sa Simbahan aron sila masayud sa ebanghelyo ug ubos sa pagpanalipod sa mga pakigsaad ug mga ordinansa. Kon kamo buot motagamtam sa mga panalangin sa Ginoo, kamo kinahanglan nga mopahiluna sa inyong mga panimalay sa kahusay. Uban sa inyong asawa, kamo motino sa espirituhanong kahimtang sa inyong panimalay. Ang inyong unang obligasyon nga makab-ot ang inyong kaugalingong espirituhanong kinabuhi sa kahusay pinaagi sa kanunay nga pagtuon sa kasulatan ug inadlaw nga pag-ampo. Panalipdi ug tahura ang inyong pagkapari ug mga pakigsaad sa templo; awhaga ang inyong banay sa paghimo sa ingon” (sa Conference Report. Oct. 1994, 69; o Ensign, Nov. 1994, 51).
Unsay pipila ka mga panig-ingnan nga inyong nakita sa mga amahan nga nagtuman sa ilang sagradong mga kapangakohan?

Pahinumdom: Kon ikaw nagtudlo niining leksyon sa imong kaugalingon ug ikaw wala magplano nga motudlo sa leksyon 11, hunahunaa ang paghisgot sa mosunod nga pamahayag sa banay: “Sa [ilang] sagradong mga kapangkohan, ang mga amahan ug mga inahan may obligasyon nga motabang sa usag usa isip magkatimbang nga managkauban.” Ang leksyon 11 naglakip og tabang alang sa paghisgot niining kamatuoran (tan-awa sa mga pahina 66-70).

Panapos

Sigon sa pag-aghat sa espiritu pagpamatuod sa mga kamatuoran nga gihisgutan sa panahon sa leksyon.

Basaha ang mga pahina 44-45 diha sa Giya sa Pagtuon sa Sumasalmot sa mga Relasyon sa Kaminyoon ug sa Banay. Awhaga ang mga sumasalmot nga tun-an pag-usab ang mga doktrina ug mga baruganan niini nga leksyon pinaagi sa (1) pagsunod bisan usa sa mga gisugyot sa “Mga ideya alang sa Paggamit” ug (2) pagbasa sa artikulo “Ngadto sa mga Amahan sa Israel” ni Presidente Ezra Taft Benson. Hatagi og gibug-aton nga ang minyo nga mga magtiayon makadawat og mahinungdanong mga kaayohan gikan sa pagbasa ug paghisgot pagdungan sa mga artikulo diha sa giya sa pagtuon.

Pahinumdumi ang mga sumasalmot nga modala sa ilang mga giya sa pagtuon sa klase alang sa sunod nga leksyon.