Kapitulo 15

Pagsinati og Kalipay diha sa Kaminyoon

Ang mahimayaong pagsabut sa kaminyoon nga gihuptan sa Simbahan gihatag sa lima ka mga pulong nga makita sa ika kwarentay nuybe nga seksyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad: “ang kaminyoon gi-orden sa Dios.” (D&P 49:15.)¹

Pasiuna

Si David O. McKay ug si Emma Ray Riggs naminyo sa Templo sa Salt Lake niadtong 2 sa Enero 1901, ang unang magtiayon nga na-sealed niana nga templo nianang tuiga. Ang ilang panag-uban sa 69 ka mga tuig nagpakita sa nagpadayong debosyon sa usa ka bana ug asawa ngadto sa usag usa. Ang kalig-on sa ilang kaminyoon nakita sa ilang mga higala ug sa wala mailhing mga tawo. Si Sister McKay sa makausa misaysay sa mosunod nga kasinatian:

“Mikuyog ko sa akong bana ngadto sa Los Angeles aron mopahinungod sa usa ka meetinghouse. Mihunong mi sa Wilshire Boulevard aron pahugasan ang among sakyanan. Naglingkod ko sa usa ka bangko ug si President nagbarug duol sa sakyanan. Sa kalit lang sa akong luyo nakadungog ko og gamay nga tingog nga nag-ingon, ‘Nagtuo ko nga kanang tawhana nahigugma kanimo.’ Natingala, milingi ko ug nakita ang usa ka guapo nga batang lalaki nga mga siete anyos ang edad nga may itumon ug kuluton nga buhok ug may dagko nga tabunon nga mga mata. ‘Unsay imong gisulti?’

“ ‘Miingon ko, nga nagtuo ko nga kanang tawhana nahigugma kanimo.’

“ ‘Ngano, oo, nahigugma siya kanako; siya ang akong bana. Nganong nangutana man ka?’

“ ‘O, ang iyang pahiyom nganha nimo. Kabalo ka ba, akong ihatag ang tanan sa kalibutan kon ang akong Papa mopahiyom sa akong Mama sama niana’”²

Hangtud nga naggamit na si Presidente McKay og wheelchair, kanunay siyang mobarug kon ang iyang asawa mosulod sa kwarto, moirog sa iyang lingkuranan, ug moabli sa pultahan sa sakyanan alang kaniya. Kanunay siyang moingon og hello ug manamilit dala ang halok. Nagpadayon kini hangtud nga si Presidente ug Sister McKay naggamit na og wheelchair. Kausa sa dihang si Presidente McKay nagsakay sa wheelchair alang sa usa ka miting, siya miingon: “Mamalik ta. Wala ko makahalok og panamilit ni Ray.” Gibalik siya alang niining tulumanon nga nahimong kabahin na sa ilang relasyon.³

Usa ka pasidungog sa kaminyoon sa mga McKay gihatag sa usa ka batan-ong lalaki ug babaye nga nag-andam nga magminyo. Usa sa mga anak nga lalaki ni Presidente McKay, nga si David Lawrence McKay, misaysay sa mosunod:

“Sa dihang si Papa ug si Mama nagpuyo sa 1037 East South Temple [sa Dakbayan sa Salt Lake], may miabut nga batan-ong managtiayon nga nagsakay og awto, nanggawas ug milingkod diha sa nataran sa atubangan. Didto, ang batan-ong lalaki mitanyag nga makigminyo ngadto sa batan-ong babaye. Sa kadugayan sumala sa iyang istorya ngadto sa usa ka miyembro sa pamilya, tungod kadto kay ‘gusto nako nga ang among kaminyoon mahisama ka sulundon sa kaminyoon nila ni Presidente ug Sister McKay.’”⁴

Mga Pagtulun-an ni David O. McKay

Ang pakigsaad sa mahangturong kaminyoon makahatag og kalipay ug makapalig-on sa gugma.

Sa mga pagtulun-an sa Simbahan ni Jesukristo, ang pamilya mao ang pinakaimportante alang sa kalamboan sa indibidwal ug sa katilingban. “Malipayon gayud kaayo sila nga nakatagamtam sa makanunayong panag-uban, ug kansang gugma, wala maunsa sa bisan unsang panagsumpaki, dili gayud mawagtang hangtud sa katapusang adlaw.” Dili kini mawala kon gi-sealed pinaagi sa awtoridad sa Balaang Priesthood hangtud sa kahangturan. Ang seremonya sa kaminyoon, kon na-sealed, makahatag og kalipay nga dili hitupngan sa bisan unsang laing mga kasinatian sa kalibutan. “Busa, unsa ang ginahiusa sa Dios, sa tawo ayaw ipabulag sila.” [Marcos 10:9.]⁵

Ang kamahangturon sa pakigsaad sa kaminyoon usa ka mahimayaong pagpadayag, nga naghatag og kasiguroan ngadto sa mga kasingkasing nga nahiusa tungod sa bulawanong pagbugkos sa gugma ug gi-sealed pinaagi sa awtoridad sa Balaang Priesthood aron ang ilang panag-uban magmahangturon.⁶

Usa ka pulong bahin sa kamahangturon sa pakigsaad sa kaminyoon. … Tan-awon nato ang baruganan niini. Mahimo bang isulti ninyo kanako ang labing balaan nga hiyas sa tawo? … Ang gugma mao ang labing balaan nga hiyas sa tawo, ug kon modawat mo sa pagkaimortal sa tawo, kana, kon kamo motuo nga ang kinabuhi magpadayon human sa kamatayon, nan, kinahanglan usab nga kamo motuo nga ang gugma magpadayon usab. Dili ba kana makatarunganon? Ug mangutana ko ninyo niini: Kinsa ang atong mahalon kon ato nang makita kadtong mga tawo sa sunod nga kalibutan?

Tinuod, gisultihan kita sa paghigugma sa tanan. Oo, kinahanglang higugmaon nato ang tanan karon, pero kamo ug ako nasayud nga kita mohigugma niadtong nailhan pag-ayo. … Kon ato nang ikahimamat kining mga tawhana sa mahangturong gingharian, makaila kita kanila, ug makaila kanila tungod sa mga kasinatian niini nga kinabuhi. Ug kanang panag-uban sa naghigugmaay nga mga kasingkasing magpadayon human sa kinabuhi. Mao kana nganong magminyo kita––ma-sealed––karon ug sa kahangturan. Dili lamang kini doktrina sa Simbahan––sukaranang kamatuoran kini sa kinabuhi ug kalipay sa tanang tawo. Kabahin kini sa kaalam sa pagpili sa Balay sa Ginoo diin inyong [gipanumpa] ang inyong gugma ug sa gipahinungod ang inyong mga panaad.⁷

Uban sa taas nga sumbanan sa kaminyoon ingon nga gipadayag ngadto ni Propeta Joseph Smith, ang mga miyembro sa Simbahan kinahanglang adunay usa lamang ka tumong, ug kana mao ang pagbutang diha sa hunahuna sa kamatuoran nga ang kaminyoon, ang pundasyon sa katilingban, “gi-orden sa Dios” [D&P 49:15] alang sa pagtukod og permanenting mga panimalay diin ang mga anak maatiman pag-ayo ug matudloan sa mga baruganan sa ebanghelyo.⁸

Atong pulihan ang karon nga ubos nga pagsabut sa kaminyoon sa halangdong pagsabut nga gihatag sa Dios niini. Kagahapon nagbarug ako sa may altar sa templo, ingon nga daghan nang higayon nga ako nagbarug didto, ug nakakita sa duha ka mga kasingkasing––duha ka mga kalag––nga nahimong usa, sama sa duha ka yamog diha sa pungango sa usa ka rosas nga kon ang adlaw mogawas sa kabuntagon, ang usa moipon ngadto sa lain, nga ang duha mahimong usa. Kanang halangdong pagsabut sa kaminyoon sa hunahuna nianang batan-ong pamanhunon, ug ang pagtamud sa pangasaw-onon sa ka sagrado sa kaminyoon, nagtuo ako nga mao ang pinakataas nga butang sa tibuok kalibutan. Aduna silay halangdong pagsabut sa kaminyoon, dili ubos nga pagsabut niini isip pamaagi sa pagtagbaw sa kahinam. Isipon nato ang kaminyoon nga usa ka sagrado nga obligasyon ug usa ka pakigsaad kutob sa mahimo nga kini mahangturon.⁹

Ang bugkos sa kaminyoon kinahanglan nga sama ka mahangturon sa gugma, ang pinakabalaan nga hiyas sa tawo. Labing siguro, kana nga bugkos kinahanglang magpadayon samtang ang gugma magpabiling hiyas sa espiritu.¹⁰

Kinahanglang magbantay kita sa mga kakuyaw nga naghulga sa kaminyoon.

Ang mga timailhan sa panahon nagpakita gayud nga ang kasagrado sa pakigsaad sa kaminyoon gihulga. Adunay mga lugar diin ang seremonya sa kaminyoon mahimong ipahigayon sa bisan unsang oras sa adlaw o gabii nga walay bisan unsang kasabutan. Ang lisensya giisyu ug ang seremonya gihimo samtang ang magtiayon maghulat. Daghang mga magtiayon nga nalaang nianang mga pagdani nga maoy nakaingon sa kapakyasan ug kasubo sa ilang kaminyoon. Sa pipila ka mga hitabo kining mga lugara nahimo lang nga mga kahigayunan sa paghimong legal sa imoralidad. O, pagkalayo nila sa tinuod nga sumbanan! Kutob sa atong mahimo, kinahanglang atong mapasidan-an ang batan-on nga mga magtiayon batok niining sekreto ug dinali-dali nga mga kasal.

Importante usab ang pagpakigbatok sa maliputong mga impluwensya sa gi-imprinta nga literatura nga naghisgot sa “pagkawalay hinungdan sa kaminyoon, ” nga nagpasiugda og panagtipon nga wala pa makasal, ug gipakapareha nila ang sekswal nga relasyon nga dili pa minyo sa sekswal nga relasyon sa managhigala.¹¹

Ang kaminyoon usa ka sagrado nga relasyon nga sudlan alang sa mga katuyoan nga nasabtan sa tanan––ang una mao ang pagatiman sa usa ka pamilya. Giangkon sa pipila ka mga tig-obserbar nga ang atong moderno nga kinabuhi karon ingon og mobabag niini nga mga katuyoan.¹²

Usahay ang mga lalaki ug mga babaye nga dunay ubos nga mga sumbanan ug luyahong mga hunahuna magpadala sa ilang mga pagbati, sama sa kabayo nga walay rinda, sa pagsalikway sa paghukom ug pagpugong sa kaugalingon, ug motulod kanila sa pagpakasala nga maoy mohasul sa ilang tanlag ug magpabilin diha sa ilang mga kasingkasing sa walay katapusang pagbasol.

Niining panahona nga ang kaligdong gipadaplin, ug ang kaputli giisip nga kinaraan, naghangyo ako kaninyo sa dili pagdaot ug paghugaw sa inyong mga kalag gikan niini nga sala, ang sangputanan niini mosakit ug mohasol kaninyo hangtud nga ang inyong konsensya masunog ug ang inyong kinaiya madautan. … Hinumdumi, usab, ang kaimportante sa panultihon sa Manluluwas nga kon si kinsa ang makahimo sa pagpanapaw diha sa ilang mga kasingkasing, sila dili makabaton sa Espiritu, pero molimud sa hugot nga pagtuo ug mahadlok [tan-awa sa D&P 63:16].¹³

Baynte kwatro ka mga tuig na ang milabay sa dihang ang steamship nga Marama mihagbong sa ilang angkla sa gawas sa coral reef nga nagliyok sa isla sa Rarotonga, usa ka pasahero nga gustong moadto sa baybayon nangutana sa kapitan nganong wala siya mopaduol ngadto sa pantalan. Sa pagtubagniini, ang sinati nga marinero mihisgot sa malimbongon nga dagat ug mitudlo ngadto sa makina sa usa ka barko, nga ang Maitai, ug ngadto sa dulong sa laing barko, nga naglutaw pa sa dagat–– kining duha nagpakita sa hilom nga ebidensya sa kakuyaw kon magpaduol pag-ayo sa baybayon niining daghan kaayong coral nga isla. “Anhi kita dinhi, ” miingon ang kapitan, “tungod kay mas luwas nga maglikay nga maigo sa mga balud ug maguba, sama nianang duha ka mga barko nga nadugmok, kansang mga piraso anaa nianang makuyaw nga mga reef.”

Ang pagkawalay tahud sa kaminyoon, ang dili maayong tambag sa “sabut-sabut nga kaminyoon, ” ang dautan, yawan-ong teyoriya sa “libreng eksperimento sa sekso, ” ug ang mga korte sa dinaghang diborsyo mao ang makuyaw nga mga reefs diin maoy nakapasangad sa daghang mga barko sa pamilya.¹⁴

Kon pirme kamong magkuyog sa inyong asawa, mas magmalipayon kamo. Ang negosyo maoy makapalayo ninyo sa panimalay. Nag-inusara lang siya. Ayaw og bahina ang inyong pagbati uban sa laing mga babaye, ug kana alang sa babaye ingon man usab sa lalaki. Sa usa ka higayon nagtuo ko nga walay tulubagon ang babaye; nga ang lalaki maoy mabasol sa tanang kasamok, sa mga panaglalis ug mga kasubo nga pirming nahitabo, pero akong usbon og gamay ang akong opinyon. Ang pagpanag-uban mao ang pamaagi sa pagpadayon nianang gugma nga maoy hinungdan sa inyong panaghiusa.¹⁵

Laing hulga sa atong katilingban mao ang nagkadaghan nga mga diborsyo ug kalagmitan giisip ang kaminyoon nga usa lang ka kontrata nga mahimong buwagon sa unang kalisud o kon moabut ang walay pagsinabtanay.

Usa sa atong labing bililhong mga kabtangan mao ang atong mga pamilya. Mag-una gayud ang relasyon panimalay, ug, sa atong pagpakabuhi karon, mas bililhon kini kay sa tanang mga sosyal nga mga kalambigitan. Makahatag kini sa kasingkasing sa iyang unang emosyon ug ukban ang lawom nga tuburan sa gugma niiini. Ang panimalay mao ang importanting eskwelahan sa mga hiyas sa tawo. Ang mga responsibilidad niini, mga kalipay, mga kasubo, mga pahiyom, mga luha, mga paglaum, ug mga kahingawa mao ang importanting mga tinguha sa kinabuhi sa tawo. …

Kon ang usa ka tawo mouna sa negosyo o paglingaw-lingaw kay sa iyang panimalay, siya nianang higayona nagsugod sa pagpadulong ngadto sa pagkahuyang sa kalag. Kon ang klab mas mahinungdanon ni bisan kinsang tawo kay sa iyang panimalay, panahon na alang kaniya sa pagkumpisal sa mapait nga kaulawan nga napakyas siya sa pagpahimulos sa dakong kahigayunan sa iyang kinabuhi ug napakyas sa katapusang pagsulay sa tinuod nga pagkalalaki. … Ang pinakapobre nga balay diin nagpatigbabaw ang gugma sa usa ka nagkahiusang pamilya mas dakog bili ngadto sa Dios ug sa umaabot nga kaliwatan kay sa bisan unsang laing mga katigayunan. Sa mao nga panimalay ang Dios makahimo og mga milagro ug mohimo og mga milagro.¹⁶

Ang usa ka malampusong kaminyoon nagkinahanglan og walay hunong nga pagpangulitawo, paningkamot, ug pasalig.

Gusto kong moawhag sa walay hunong nga pagpangulitawo, ug gamiton kini ngadto sa hamtong nga mga tawo. Daghan kaayong mga magtiayon ang miduol sa altar sa kaminyoon nga nagtan-aw nga ang seremonya sa kaminyoon mao ang katapusan sa pagpangulitawo imbis sinugdanan sa usa ka mahangturong pagpangulitawo. Dili nato kalimtan nga sa panahon sa kalisud sa kinabuhi sa panimalay––ug kini moabut gyud––nga ang malumong mga pulong sa pasalamat, maayong mga buhat mas mao pay mapasalamatan kay niadtong matam-is nga mga adlaw ug mga bulan sa pagpanagtrato. Human lang sa seremonya ug sa panahon sa mga pagsulay nga moabut kada adlaw sa panimalay nga ang pulong “salamat kanimo, ” o “pasayloa ko, ” “palihug, ” sa bahin sa bana og asawa makatampo nianang gugma nga inyong gidala didto sa altar. Angay nga ibutang sa hunahuna nga ang gugma mahimong mamatay sama sa lawas nga dili makadawat og pagkaon. Ang gugma mapakaon pinaagi sa pagkamabination ug pagkamatinahuron. Makahuluganon kaayo nga ang unang hugpong sa mga pulong nga gitawag na karon sa Kristohanong kalibutan nga Salmo sa Gugma, mao ang, “Ang gugma mapailubon ug mapuangoron” [Tan-awa sa 1 Mga Taga-Corinto 13:4.] Ang singsing sa kasal wala maghatag og katungod sa lalaki nga magmadagmalon o walay paghunahuna, ug walay babaye nga adunay katungod nga magkayamukat bating batasan, o masumpakion.

Ang sunod nga butang nga makatampo sa inyong malipayong kaminyoon nga akong nganlan mao ang pagkontrol sa kaugalingon. May gagmay nga mga butang nga makalagot kaninyo, ug kamo daling mosulti, og masakit, makusog, ug makasamad sa kasingkasing sa lain. Wala akoy laing nahibaloan nga hiyas nga makatampo sa kalipay ug kalinaw sa panimalay nga mas labaw pa sa kalidad sa pagkontrol sa kaugalingon sa pagsulti. Likayi ang pagsulti sa masakit nga pulong nga moabut dayon sa inyong hunahuna kon kamo masakitan o kon kamo makakita og butang sa laing tawo nga makapasilo kaninyo. Ginaingon nga sa panahon sa pagpangulitawo kinahangalang ablihon nato og dako ang atong mga mata, pero human sa kaminyoon atong isira ang katunga. …

“Ang kaminyoon maoy usa ka relasyon nga dili makalahutay diha sa kahakog, kawalay pailub, pagdominar, pagkawalay kaangayan, ug kakulang sa respeto. Ang kaminyoon maoy usa ka relasyon nga molungtad tungod sa pagdawat, pag-angay-angay, pagbinahinay, paghinatagay, pagtinabangay, pagkat-on sa usag usa, pagkamaayog buot.”¹⁷

Ibaliwala ang mga sayop, dayga ang mga hiyas. Human matapos ang unang kadasig sa hanimun, ang mga magtiayon magsugod sa pagkakita sa mga kahuyang, sa mga kinaiya nga wala nila mamatikdi kaniadto. Ang mga responsibilidad sa pagkainahan moabut ngadto sa babaye. Mga kalisud sa pagbayad sa mga utang moabut. Ug mao nga kita malagmit mangita na og sayop. Magkat-on kita sa pagkontrol sa atong mga kaugalingon niana nga butang. …

Giisip ko kini nga naestablisar nga kamatuoran nga walay kaminyoon nga adunay makita nga tinuod nga kalinaw, gugma, kalimpyo, kaputli, ug kalipay, diin wala diha ang espiritu ni Kristo, ug ang inadlaw, inoras nga pagpaningkamot sa mahigugmaong pagsunod sa iyang balaan nga mga sugo, ug ilabi na, ang pag-ampo magabii sa pagpasalamat sa mga panalangin nga nadawat.

Ang Dios motabang kanato sa pagtukod og mga panimalay diin ang espiritu sa langit mahimong masinati dinhi sa yuta. Kamo ug ako nasayud nga posible kana, dili kini usa ka damgo, dili kini usa ka teoriya. Mahimong makabaton kita nianang matam-is nga panag-uban tali sa bana ug asawa nga magkanindot samtang ang mga kalisud sa kinabuhi moabut. Mahimong makabaton kita og mga panimalay diin ang mga anak wala gayud makadungog sa amahan ug inahan nga mag-away. Ang Dios motabang kanato … sa pagtukod sa maong mga panimalay, ug sa pagtudlo sa atong batan-ong mga lalaki ug mga babaye kinsa naghandom sa kinabuhi sa panimalay, sa pagsunod sa ingon nga sumbanan.¹⁸

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Panaghisgutan

Unsay nakapadani kaninyo mahitungod sa relasyon tali ni Presidente ug Sister McKay? Sa unsa nga paagi nga ang ilang relasyon nakapadako sa iyang kredibilidad sa paghatag og tambag bahin sa kaminyoon?
Si Presidente McKay nagtudlo nga ang gugma mao “ang labing balaan nga hiyas sa tawo” (pahina 175–76.) Ngano sa inyong pagtuo nga kana tinuod?
Ngano sa inyong hunahuna nga kini nagpasabut nga ang “kaminyoon gi-orden sa Dios”? (Tan-awa sa mga pahina 175–76.) Unsay epekto niana nga kahibalo sa atong kinaiya bahin sa kaminyoon? Unsa ang gitudlo sa “Ang Banay: Usa ka Pamahayag ngadto sa Kalibutan” mahitungod sa kaminyoon?
Unsa ang pipila ka mga kakuyaw nga naghulga sa mga kaminyoon karon? (Tan-awa sa mga pahina 177–80.) Unsa ang kalainan tali sa pagtan-aw sa kaminyoon isip usa ka pakigsaad ug pagtan-aw sa kaminyoon isip usa “lang ka kontrata”? Unsaon nato pagsulbad ang mga problema ug mga panagbingkil nga moabut sa kaminyoon? (Tan-awa sa mga pahina 180–81.)
Ngano nga ang ubang mga tawo molangaylangay o maglikay sa kaminyoon? Unsaon nato sa pagtabang sa uban nga moisip sa kaminyoon ingon nga “taas nga sumbanan” nga gipamulong ni Presidente McKay?
Ngano nga ang walay hunong nga pagpangulitawo gikinahanglan sa tibuok kaminyoon? (Tan-awa sa mga pahina 180–81.) Unsa nga mga paagi ang inyong nakaplagan sa paglig-on sa inyong relasyon uban sa inyong kapikas? Unsa nga mga ehemplo ang inyong nakita sa ubang mga magtiayon kinsa nagpadayon sa paglig-on sa ilang mga kaminyoon?
Ngano nga ang sakit nga mga pulong makadaot sa relasyon sa kaminyoon? Unsaon nato nga makontrol ang kaugalingon niining bahina? (Tan-awa sa mga pahina 180--81.)
Si Presidente McKay nagtudlo nga walay kaminyoon nga molungtad kon wala ang “Espiritu ni Kristo” (pahina 181.) Sa unsa nga mga paagi nga kita makadala sa espiritu ni Kristo diha sa kaminyoon?

May Kalabutan nga mga Kasulatan:Mateo 19:3–8; Mga Taga-Efeso 5:25; D&P 25:14; 42:22; 49:15–17; 131:1–4

President and Sister McKay — Si Presidente ug Sister McKay nakatagamtam “nianang matam-is nga panag-uban tali sa bana ug asawa nga magkanindot samtang ang mga kalisud sa kinabuhi moabut.