Kapitulo 21

Ang Unang mga Baruganan ug mga Ordinansa sa Ebanghelyo

Nasayud ako nga ang ebanghelyo balaan, ug ang kalibutan nagkinahanglan niini.¹

Pasiuna

Si Presidente David O. McKay mabination ug matinahuron kanunay sa mga tawo sa laing mga tinuohan, ug iyang gidayeg ang maayong mga buhat sa tanang mga simbahan. Bisan pa niana, lig-on siya sa iyang pagpamatuod nga ang kahingpitan sa ebanghelyo makita lamang diha sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Sa pagtudlo sa kamahinungdanon sa pagsunod sa mga baruganan ug mga ordinansa sa gipahiuli nga ebanghelyo, miingon siya nga ang mga miyembro sa Simbahan mga lumulupyo sa usa ka halangdong gingharian:

“Ang tanang mga simbahan ug ang tanang mga pagtuo adunay mga maayong butang mogiya padulong ngadto sa gingharian sa atong Amahan; pero aron mahimong lumulupyo niana nga gingharian ang tanan kinahanglan gayud nga motuman sa mga kinahanglanon nga gihimo sa Hari. Sa pagkatinuod, adunay usa ka paagi lamang nga makasulod diha sa Simbahan ni Jesukristo, ug kana nga paagi gimarkahan ni Jesukristo, ang Ginoo. ‘Ako mao ang dalan, ug ang kamatuoran, ug ang kinabuhi: walay bisan kinsa nga makaadto sa Amahan, gawas kon pinaagi kanako.’ (Juan 14:6).

“Ang mga paagi aron mahimong lumulupyo diha sa Simbahan ni Jesukristo tin-aw kaayo; klaro gayud kaayo, nga makapatingala nga daghan kaayong intelehente ug edukado nga mga tawo … [nga nagtuo] nga sila makasulod pinaagi sa uban ug lain-laing paagi.

“Usa lamang ka tawo ang adunay katungod sa paghatag sa mga pamaagi sa kaluwasan sa tawo. Sa pagkatinuod adunay kahulugan ang iyang gisulti sa dihang miingon siya unsa ang gikinahanglan aron mahimong lumulupyo sa iyang gingharian.

“Klaro kaayo ang iyang mga pulong: ‘Gawas kon ang tawo igaanak pag-usab, dili siya makakita sa gingharian sa Dios’ [Juan 3:3; italiko gidugang.] Sa pagpasabut niining daw tanghaga nga panultihon ngadto ni Nicodemo, ang Manluluwas mipadayon:

“ ‘Gawas kon ang tawo igaanak sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios’ [Juan 3:5; italiko gidugang.]

“Sa walay duhaduha si Pedro, ang labaw nga Apostol, midugang sa kaimportante niini nga kinahanglanon isip mahinungdanong paagi aron makaangkon dili lamang sa pagkalumulupyo diha sa Simbahan, pero sa kaluwasan usab diha sa gingharian sa Dios, kay, sa diha nga ang mga tawo nga nasakitan sa ilang mga kasingkasing misinggit, ‘Mga igsoon, unsa may among pagabuhaton?’ [Mga Buhat 2:37] mitubag siya ug miingon:

“ ‘Paghinulsol kamo, ug pabautismo kamo ang matag usa kaninyo sa ngalan ni Jesukristo alang sa kapasayloan sa inyong mga sala; ug madawat ninyo ang gasa sa Espiritu Santo.’ (Mga Buhat 2:38.) Sa ingon gihatag ang upat ka mga kinahanglanon, ang upat ka mahinungdanong mga baruganan ug mga ordinansa, ang pagsunod niini importante sa mga miyembro sa Simbahan ni Kristo: [sa ato pa, ] hugot nga pagtuo, paghinulsol, bunyag, ug pagdawat sa Espiritu Santo. …

“Adunay daghang mga dalan nga gitudlo paingon ngadto sa gingharian sa Dios, pero adunay usa lamang ka ganghaan nga kaagian aron makasulod ug mahimong lumulupyo. Yanong mitudlo si Kristo niini sa dihang dinhi pa siya uban sa mga tawo; ug gipadayag kini niya pag-usab pinaagi ni Propeta Joseph Smith. Ang paagi yano ug sayon pangitaon, ug dili matapos ang pagkahalangdon ingon nga kini mahangturon.

“Adunay daghang mga dalan … nga naggiya sa sinsero nga mga tawo padulong sa simbahan ug sa gingharian sa Dios, pero kadtong moapil sa mga kahigayunan ug mga panalangin sa pagkalumulupyo niini kinahanglan gayud nga mosunod sa mga baruganan ug mga ordinansa sa ebanghelyo ni Jesukristo.”²

Mga Pagtulun-an ni David O. McKay

Ang hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo mao ang labing sukaranang baruganan sa Simbahan.

Ang dili matarug nga hugot nga pagtuo diha kang Kristo mao ang labing importante nga panginahanglan sa kalibutan karon.³

Unsay buot ipasabut sa paghupot sa hugot nga pagtuo? Nagpasabut kini una, nga kita modawat ni Jesukristo, dili lamang nga usa ka bantugang magtutudlo, usa ka gamhanang lider, pero isip Manluluwas, ang Manunubos sa kalibutan. … Siya kinsa naghupot sa hugot nga pagtuo modawat ni Jesukristo nga Anak sa Dios, ang Manunubos sa kalibutan. Buot nako nga ang tanang mga tawo motuman nianang hugot nga pagtuo. Sa akong hunahuna sukaranan kini sa kalipay sa tawo, sukaranan ngadto sa iyang kalinaw sa hunahuna. Sa akong hunahuna mao kini ang pinakaimportante nga baruganan sa Simbahan ni Jesukristo.⁴

Mao kining hugot nga pagtuo nga nakapalahutay sa onse ka mga Apostoles ug sa dili mominos setenta ka mga tinun-an nga nakighimamat ni Kristo human sa pagkabanhaw. Sa ilang mga hunahuna wala gayuy pagduhaduha sa iyang personalidad. Mga saksi sila sa kamatuoran. Nasayud sila tungod kay ang ilang mga mata nakakita, ang ilang mga dunggan nakadungog, ang ilang mga kamot mibati sa linawas nga presensya sa nabanhaw nga Manunubos.

Mao kanang dili matarug nga hugot nga pagtuo maoy hinungdan nga gihatag kining mahimayaon nga panan-awon ngadto ni Propeta Joseph Smith:

“Ug karon, human sa daghan nga mga pagpamatuod nga gihatag mahitungod kaniya, kini mao ang pagpamatuod, katapusan sa tanan, nga kami naghatag kaniya: Nga siya buhi!

“Kay kami nakakita kaniya, gani diha sa tuo nga kilid sa Dios; ug kami nakadungog sa tingog nga nagpamatuod nga siya mao ang Bugtong Anak sa Amahan—

“Nga pinaagi kaniya, ug ngadto kaniya, ang mga kalibutan nalalang, ug ang mga lumulupyo niana mao ang anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye sa Dios.” (D&P 76:22–24.)

Kadtong kinsa adunay kasiguroan sa ilang mga kasingkasing modawat kaniya isip “Ang Dalan, ang Kamatuoran, ug ang Kinabuhi, ” isip usa ka luwas nga giya niining masamok nga kalibutan.⁵

Ang hugot nga pagtuo sa Ebanghelyo mao ang unang lakang sa tinuod nga kahibalo, ug mosangpot pinaagi sa sakripisyo, ngadto sa kaalam ug kalipay.⁶

Ang hugot nga pagtuo sa Dios dili mahimong makuha gikan sa uban. Kinahanglan gayud inyoha kini; kinahanglang akoa gayud kini; ug, aron mahimong epektibo, kinahanglang magagikan sa hunahuna ug sa kasingkasing.⁷

Unsay atong gikinahanglan karon mao ang hugot nga pagtuo diha sa buhi nga Kristo, nga mas labaw pa kay sa usa lang ka pagbati, pero usa ka gahum nga mopalihok kanato—usa ka hugot nga pagtuo nga mohatag og katuyoan sa kinabuhi ug kaisug nganha sa kasingkasing. Kinahanglan nga atong gamiton ang ebanghelyo⁸.

Ang Simbahan dili modawat sa doktrina nga mao lang ang pagsulti niini nga mituo ni Jesukristo nga mao ray importante sa kaluwasan. Ang usa ka tawo mahimo nga moingon nga siya mituo pero kon wala siyay himoon aron kanang hugot nga pagtuo mahimong gahum sa paghimo, sa pagbuhat og maayo, sa pagpatubo sa kalag, ang iyang pag-angkon dili makaayo kaniya. “Panlimbasugi ninyo ang inyong kaugalingong kaluwasan” mao ang awhag sa pagpakita pinaagi sa paglihok, pinaagi sa mahunahunaon nga pagpaningkamot sa pagsunod sa katinuod sa hugot nga pagtuo.⁹

Ang paghinulsol naglakip sa kausaban sa kinabuhi, hunahuna, ug linihokan.

Dili katoohan nga adunay magduhaduha sa kaimportante sa paghinulsol. Ang matag baruganan sa ebanghelyo kon tun-an pagayo magpakita sa kahiusahan niini tali sa kamatuoran nga halangdon. Ang matag usa masangkaron, mahimong nagtudlo o nagdawat og laing mga baruganan. Sa ingon, ang hugot nga pagtuo sa usa ka hingpit nga binuhat, nga nagdasig sa usa ka tawo sa pagpuyo sa matarung nga paagi, ingon nga naglakip sa paghinulsol.¹⁰

Ang mensahe sa [Simbahan] mao ang pagtabang sa mga tawo nga makaila sa ilang mga kahuyang ug sa pagtabang sa tawo nga mabuntog kadtong mga sala ug mga kahuyang. Wala kitay panahon sa paghisgot kon unsa ang sala, pero ang inahan ni John Wesley [John Wesley nailhan nga batid sa teyolohiya] nga gikatahong mihatag kanato niini:

“Kinahanglan nga inyong hukman kon maayo ba o dili ang paglipaylipay? Sunda kini nga lagda: Karon hinumdumi—bisan unsa nga makahuyang sa inyong salabutan, makakunhod sa kalumo sa inyong konsensya, makalubog sa inyong pagsabut sa Dios, makakuha sa inyong gusto sa espirituhanong mga butang, bisan unsa nga makapadugang sa awtoridad sa lawas kay sa hunahuna, kana usa ka sala, bisag unsa pa kini ka inosente.”

Ang mensahe sa [mga misyonaryo] nga naglibot sa tanang bahin sa kalibutan, ang mensahe sa Simbahan sa tibuok kalibutan mao: Paghinulsol niadtong mga butang nga makapalabaw sa pisikal nga mga pagbati kay sa atong gugma alang sa pagkaespirituhanon. Mao kana ngano nga sila mosangyaw og paghinulsol! Unsay buot ipasabut sa paghinulsol?” Kausaban sa kinabuhi, kausaban sa hunhuna, kausaban sa linihokan. Kon kamo nasuko ug nagdumot, usba kanang pagdumot ug kasilag ngadto sa gugma ug konsiderasyon. Kon nakapanikas kamo sa usa ka igsoon, pagbasol kamo ug pag-usab, ug pangayoa ang iyang pasaylo ug ayaw na kini buhata pag-usab. Sa ingon ang pag-usab sa inyong kinabuhi gikan niadtong mga butang nga anaa sa dapit sa kahayopan, kamo maghinulsol sa inyong mga sala. Kon kamo mipasipala sa Dios, ayaw na kini buhata pag-usab! Imbis mopasipala sa iyang pangalan, simbahan siya! Ug dihadiha kana nga pagbati sa kausaban moabut sa kalag, magtinguha kamo nga matawo pag-usab, makabaton og bag-ong kinabuhi. …

Kining pag-usab sa kinabuhi, kining paghinulsol maoy gikinahanglan sa kalibutan. Usa kini ka kausaban sa kasingkasing. Ang mga tawo kinahanglan nga mousab sa pamaagi sa ilang panghunahuna! Mousab sa ilang paagi sa pagbati! Imbis magdumot ug makig-away ug magtinumbanay sa usag usa, kinahanglang makat-on sila sa paghigugma!¹¹

Ang paghinulsol mao ang pagbiya niana nga dautan ug maningkamot alang niana nga mas maayo. Isip usa ka baruganan sa kaluwasan, naglakip kini dili lamang sa tinguha alang niana nga mas maayo, pero sa kasubo usab—dili lamang pagbasol—pero tinuod nga kasubo nga namansahan og gamay sa mga butang nga makasasala, dautan, o talamayon.

Komon alang sa mga tawo nga magbasol sa mga sayop nga nahimo, sa mga kabuang ug mga sala nga nabuhat, pero dili mobiya gikan sa maong mga kahuyang ug mga dautan. Mahimong mobati sila nga mahinulsulon; pero ang “magbasol, ” giingnan kita, “temporaryo, ug mahimong wala maglakip og kausaban sa kinaiya o pamatasan.” Ang paghinulsol, sa laing bahin, “mao ang kasubo alang sa sala uban sa panghimaraut sa kaugalingon, ug hingpit nga pagbiya sa sala.” Busa, kini, labaw pa kay sa pagbasol lang; “naglakip kini sa kausaban sa kinaiya sa tawo aron mahimong angayan sa langit.”¹²

Ang tinuod nga hugot nga pagtuo ug paghinulsol mosangpot ngadto sa bunyag.

Kon ang usa ka aplikante sa bunyag magbarug sa daplin sa tubig, sa dili pa ilubong uban ni Kristo pinaagi sa bunyag, aduna siyay bug-os nga hugot nga pagtuo nga ang Simbahan ni Jesukristo gitukod dinhi sa yuta, ug nga kini nga organisasyon mao ang pinakamaayo sa kalibutan karon alang sa pagpalambo sa espirituhanong kinabuhi, alang sa pagkab-ot sa tinuod nga relihiyosong kalamboan, alang sa kaluwasan sa kalag.

Akong balikon nga kini nga bug-os nga hugot nga pagtuo anaa kaniya; ug niana, adunay tinuod nga paghinulsol, ug nga ang paghinulsol nagdala og usa ka tinguha sa pagbiya sa tanan nga nangagi nga supak sa mga pagtulun-an sa ebanghelyo o sa Simbahan. Ang iyang karaang kinabuhi, ug mga sala, kon adunay bisan unsa nga konektado niini, tinud-anay nga iyang kining gihinulsulan. Nagpaabut siya sa panahon nga siya matawo pagusab diha sa gingharian sa Dios. Hapit na siya bunyagan, timailhan sa pagkalubong sa iyang karaang kinabuhi, ug uban niini ang tanang mga kasaypanan, ang mga kahuyang, ang mga dautan, ang sala nga kauban sa karaang pagpuyo. Siya gilubong pinaagi sa bunyag, nga ingon nga si Kristo gibanhaw gikan sa mga patay pinaagi sa gahum ug himaya sa Amahan, aron siya mobangon diha sa kabag-o sa kinabuhi, usa ka miyembro sa Simbahan sa Dios, usa ka anak sa Amahan, usa ka lumulupyo diha sa gingharian ni Kristo. Pinaagi sa bunyag natawo siya pagusab, ug nahimong angayan sa pagdawat sa Balaang Espiritu. Ang iyang lawas nabag-o, ug ang Espiritu Santo gitugyan nganha kaniya; gikumpirmahan siya nga miyembro sa Simbahan ni Jesukristo. Dihang dapita kitang tanan nagbarug makausa niana. Kadto mao ang atong mga pagbati, ang atong hugot nga pagtuo, ang atong paglaum.¹³

Ngadto ni Nicodemo si Jesus miingon “Gawas kon ang tawo igaanak sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios” (Juan 3:5.)

Ngadto sa mga miyembro sa Simbahan, si Pablo ug si Pedro misulat, “Kay diha kang Kristo Jesus kamong tanan nahimo na mang mga anak sa Dios pinaagi sa pagtuo. Kay ang tanan kaninyo nga gibautismohan ngadto kang Kristo gikasul-oban og Kristo.” (Gal. 3:26–27.) “Agig hulad niini, ang bautismo usab nagaluwas kanato … pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesukristo.” (1 Pedro 3:21.)

Niining tulo ka mga higayon klaro natong napakita ang tulo ka katuyoan sa ordinansa sa bunyag, [sa ato pa]:

Usa ka seremonya nga gitukod sa Dios mismo ug inubanan sa mahangturong baruganan sa pagkamatarung, pinasubay sa balaod, busa, gitukod alang sa kaluwasan sa tawo.
Ang initiatory nga ordinansa—ang ganghaan nga mosangpot ngadto sa pagkamiyembro diha sa panon ni Kristo.
Usa ka maanindot ug halangdong simbolo nga nagrepresentar sa paglubong sa “kanhi” tawo uban sa iyang tanang mga kahuyang ug mga kahugawan, ug ang pagbangon ngadto sa pagkabag-o sa kinabuhi.

Ang ordinansa sa bunyag mao ang balaod sa Dios, ang pagsunod niini, sa kinasingkasing, sa kaputli, sa kayano, dili malikayan nga mahatag ang gisaad nga panalangin sa Maghuhupay, usa ka balaan nga Giya. … Bisan og ang mga tawo dili motahud niini, mobiaybiay niini, ug magduda sa gahum niini, ang bunyag magpabilin gihapon, bisan sa kayano niini, dili lamang usa sa pinakamaanindot nga mga simbolo nga nailhan, pero usa usab sa pinaka epektibo nga mga balaod nga naglihok alang sa kaluwasan sa tawo.¹⁴

Ang Dios motabang kanatong tanan sa pagpahayag sa kalibutan sa panginahanglan sa paghinulsol, sa kaimportante sa bunyag, una sa pagtuman sa tanang pagkamatarung, ikaduha isip ganghaan ngadto sa gingharian sa Dios, ang pultahan ngadto sa iyang Simbahan, ug ikatulo sa paglubong sa atong karaang kinabuhi ug magpagiya pinaagi sa iyang balaang espiritu.¹⁵

Human sa atong kinasingkasing nga pagpakita og hugot nga pagtuo, paghinulsol, ug pagpabunyag, makadawat kita sa gasa sa Espiritu Santo.

Kadto lamang sinserong mituo ni Jesukristo isip Manunubos sa Kalibutan ug kinsa naghinulsol sa ilang mga sala ang makadawat sa Espiritu Santo. Kadtong kinsa nabunyagan nga walay hugot nga pagtuo ug paghinulsol mga tigpakaaron-ingnon lamang.¹⁶

Ang pamaagi sa pagpakigsulti bukas, ug ang Ginoo andam nga mogiya, ug naggiya sa iyang mga katawhan. … Ang pagpamatuod sa Espiritu Santo usa ka espesyal nga kahigayunan. Sama ra kini sa pagpatukar sa radyo ug nakadungog og tingog sa pikas bahin sa kalibutan. Ang mga tawo nga dili duol sa radiation dili makadungog niini, pero kita makadungog niini, ug kita adunay katungod niana nga tingog ug sa giya niini. Moabut kini kanato kon kita mohimo sa atong bahin.¹⁷

Ang Dios motabang kanatong tanan nga malimpyo ang atong konsensya, mamaayo ang atong mga kinaiya, motuman sa mga hunghong sa Balaang Espiritu, nga tinuod gayud, kon kita maminaw lamang niini.¹⁸

Mopamatuod ako kaninyo nga ang balaang inspirasyon tinuod gayud. Ang mga lalaki ug mga babaye nga mosunod sa mga baruganan sa kinabuhi ug kaluwasan, sinserong maghinulsol sa ilang mga sala, ug sinserong maningkamot sa pagpuyo subay sa mga baruganan sa ebanghelyo, giyahan ug dasigon sa Espiritu Santo, ug pakitaan sa mga butang nga moabut. Mopamatuod ako nga kana nga giya ania niini nga Simbahan ug anaa na sukad sa pag-establisar niini ni Propeta Joseph Smith.¹⁹

Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nakakat-on sa kamatuoran nga ang walay katapusan Ebanghelyo gipahiuli. Ug unsay gikahatag niini nga kahibalo ngadto kanila? Makahatag kini sa tanan, kinsa matinuoron ug sinserong mosunod sa mga baruganan sa paghinulsol ug bunyag, sa gasa sa Espiritu Santo, nga mohatag og kahayag sa ilang mga hunahuna, makapadugang sa ilang salabutan, ug mohatag kanila sa kahibalo bahin ni Kristo.

Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw adunay giya, usa ka tabang, pamaagi sa pagtabang sa ilang pag-angkon sa kamatuoran, sa ilang tinguha nga makahibalo unsa ang ilang katungdanan, nga wala sa kalibutan. Ug kini nga giya gikinahanglan; ang tawo dili makakaplag sa kamatuoran; dili niya mahibaloan ang Dios pinaagi sa pangatarungan lamang. Ginaingon nga walay tawo nga makakita sa Dios pinaagi sa mikroskopyo. Ang pangatarungan lamang dili igo nga giya sa pagpangita sa kamatuoran. Adunay lain, mas labaw pa, mas sigurado nga giya kay sa pangatarungan. …

Ang [hugot nga pagtuo] mao ang baruganan nga mobayaw sa atong espiritu sa pagpakighimamat sa Mas Labaw nga Espiritu nga maoy mopahinumdom kanato sa tanang mga butang, mopakita kanato sa mga butang nga moabut, ug motudlo kanato sa tanang mga butang. Ang pag-angkon niana nga Espiritu mao ang responsibilidad sa Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa nasayud sa kamatuoran.²⁰

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Panaghisgutan

Unsa ang hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo? (Tan-awa sa mga pahina 239–40.) Ngano nga ang hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo maoy sukaranang baruganan sa ebanghelyo? (Tan-awa sa mga pahina 239–40.) Unsay angay natong buhaton sa pagpalambo ug sa pagpalig-on sa atong hugot nga pagtuo diha Kaniya?
Sa unsang mga paagi nga atong magamit ang atong hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo ngadto sa paglihok? Sa unsa nga paagi kamo napanalanginan sa dihang inyong gigamit ang hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo?
Ngano nga ang tinuod nga hugot nga pagtuo diha kang Jesukristo mosangpot ngadto sa paghinulsol? Sa unsa nga paagi nga ang paghinulsol mas labaw pa kay sa paghunong og usa ka piho nga kinaiya? (Tan-awa sa mga pahina 240–43.) Unsay angay natong buhaton aron makahinulsol sa hingppit sa atong mga sala? Unsa ang mga risgo kon dili makahinulsol?
Unsa ang simbolismo sa ordinansa sa bunyag? (Tan-awa sa mga pahina 243–44.) Unsa nga pakigsaad o saad ang atong gihimo sa bunyag? Unsa ang gisaad sa Ginoo? Sa unsa nga paagi nato mahinumduman ang atong pakigsaad sa bunyag ug padayong makatagamtam sa mga panalangin nga nag-uban niini?
Unsa ang misyon sa Espiritu Santo? (Tan-awa sa mga pahina 245–46.) Unsa ang gikinahanglan gikan kanato aron mahiangay kita sa mga pag-aghat sa Espiritu Santo? (Tan-awa sa mga pahina 245–46.) Ngano nga ang pagdawat sa gasa sa Espiritu Santo gikinahanglan aron makabalik ngadto sa atong Amahan sa Langit?
Unsaon nato sa pagkahibalo kon kita gigiyahan sa Espiritu Santo? Unsa nga mga kasinatian ang inyong nasinati diin kamo gigiyahan pinaagi sa inspirasyon gikan sa Espiritu Santo?

May Kalabutan nga mga Kasulatan:Juan 14:26; Santiago 2:14–20; 2 Nephi 2:21; 32:5; Mosiah 18:8–10; Alma 32:21; Moroni 10:5; D&P 11:13–14; 58:43; 121:26

sister — “Ang paghinulsol mao ang pagbiya niana nga dautan ug ang pagpaningkamot alang niana nga mas maayo.”