Kapitulo 4
Ang mga Elemento sa Pagsimba
Mag-ampo ako nga kita makabaton og kalig-on sa pagpuyo aron kita makaangkon og balaan nga giya ug inspirasyon; nga pinaagi sa pagsimba, pagpamalandong, pagkalawat, ug balaang pagtahud kita mobati sa katinuod sa kahigayunan nga makaugmad og suod nga relasyon uban sa atong Amahan sa langit. Mopamatuod ako nga kini tinuod; nga kita mahimong makigsuod sa atong Langitnong Amahan.1
Pasiuna
Sayo sa iyang kinabuhi, si David O. McKay nakasinati og kalinaw nga moabut pinaagi sa pagpakigsuod sa Dios. “Nahinumdom ako nga naghigda sa [higdaanan] usa ka gabii niana, ” siya nahinumdom, nga “nagkurog sa kahadlok. Sa bata pa ko natural lang o sobra kaayo ang akong pagkamahadlokon sa kangitngit, ug sa kasagaran mohigda nga maghunahuna sa mga kawatan, ‘sa makahahadlok nga butang, ’ ug sa dili makita nga mga impluwensya. Mao nga ako naghigda niining gabhiona nga nahadlok kaayo, pero ako gitudloan nga ang Dios motubag sa pag-ampo. Giaghat sa kalig-on mibarug ako gikan sa higdaanan, miluhod diha sa kangitngit, ug nag-ampo ngadto sa Dios sa pagkuha niana nga pagbati sa kahadlok; ug ako nakadungog nga klaro sama sa inyong pagkadungog sa akong tingog niining hapona, ‘Ayaw kahadlok; walay makaunsa kanimo.’ Oh, oo, ang uban moingon––‘sa hunahuna lang na.’ Sulti unsay inyong gusto, nasayud ako nga sa akong kalag miabut ang matam-is nga kalinaw sa tubag sa pag-ampo sa usa ka bata. Mao kana ang hugot nga pagtuo nga gisilsil diha sa mga hunahuna sa [mga anak] sa matag panimalay sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa tibuok yuta. Mosugyot ako nga kon ang mga bata gipadako nga nakigsuod pag-ayo sa atong Mahangturong Amahan nga walay daghang sala o daghang dautan niana nga panimalay.”2
Dugang ngadto sa “pagpakigsuod sa walay kinutuban”3 kon siya mag-inusara, si Presidente Mckay magmaya sa pagsimba uban sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Misaysay siya sa usa ka halandumon nga kasinatian nga iyang nasinati makausa sa miting sa Simbahan:
“Usa sa labing talagsaong miting nga akong natambongan mao ang grupo sa sobra sa walo ka gatus ka mga tawo diin gipangalagad ang sakramento, ug sa panahon sa pagpangalagad walay madungog nga tingog gawas sa hinagtik sa orasan––walo ka gatus ka mga tawo, ang matag usa adunay kahigayunan sa ligdong nga pagpakigsuod sa Ginoo. Walay nakabalda, walay orkestra, walay pagpanganta, walay panagsultihanay. Ang matag usa adunay kahigayunan sa pagsusi sa iyang kaugalingon ug sa paghunahuna sa iyang katakus o pagkadili takus sa pag-ambit sa sakramento. Ang anaa kaniya mao ang kahigayunan sa pagpaduol ngadto sa iyang Amahan sa langit. Mao kana ang sumbanan!”4
Si Presidente McKay miawhag sa tanang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pagpadayon niini nga sumbanan sa ilang pagsimba ug sa ilang personal nga mga kinabuhi. Siya miingon, “Ang pagpakigsuod sa Dios, pinaagi sa iyang Balaang Espiritu, mao ang usa sa labing halangdong mga tinguha sa kinabuhi.”5
Mga Pagtulun-an ni David O. McKay
Ang balaan nga pagtahud usa ka hingpit nga pagrespetar inubanan sa gugma.
Dili mabulag gikan sa pagdawat nga adunay Dios mao ang usa ka kinaiya sa balaang pagtahud, diin tawgon nako karon ang atensyon sa tibuok Simbahan. Ang labing dakong timailhan sa pagkaespirituhanon mao ang balaang pagtahud; sa pagkatinuod, ang balaang pagtahud mao ang pagkaespirituhanon. Ang balaan nga pagtahud usa ka hingpit nga pagrespetar uban sa gugma. Kini “usa ka hinugpong nga emosyon nga nahimo inubanan sa mga pagbati sa kalag.” [Usa ka magsusulat] miingon nga mao kini “ang labing taas sa mga pagbati sa tawo.” Miingon ako sa laing dapit nga kon ang balaang pagtahud mao ang pinakataas, nan ang pagkawalay balaang pagtahud mao ang pinakaubos nga kahimtang nga puy-an sa tawo dinhi sa kalibutan. …
Ang balaang pagtahud naglakip sa pagtagad, pagtahud, pasidungog, ug pagtamud. Kon walay bisan gamay lang niini, nan, niana walay pagtahud, walay pagkaligdong, walay konsiderasyon sa mga pagbati sa uban, o sa mga katungod sa uban. Ang balaang pagtahud maoy sukaranang hiyas sa relihiyon. Kini maoy “usa sa mga timailhan sa kalig-on; ang pagkawalay balaang pagtahud, maoy usa sa labing siguro nga timailhan sa kahuyang. Walay tawo nga molambo, ” miingon ang usa ka tawo, “kinsa mobugalbugal sa sagrado nga mga butang. Ang mga pagkamaunungon sa kinabuhi, ” siya mipadayon, “kinahanglan gayud nga tahuron sa balaang paagi o kini isalikway sa adlaw sa paghusay.”
Mga ginikanan, ang Balaang Pagtahud, sama sa gugma nga putli, magsugod sa panimalay. Sa gagmay pang mga bata kinahanglang bansayon na nga magmatinahuron, manunuton––matinahuron ngadto sa usag usa, ngadto sa mga wala mailhi ug sa mga bisita––matinahuron ngadto sa tigulang ug masakiton––matinahuron ngadto sa mga butang nga sagrado, ngadto sa mga ginikanan ug gugma sa ginikanan.
Tulo ka mga impluwensya sa kinabuhi sa panimalay ang makaaghat og balaang pagtahud diha sa mga bata ug makatampo sa kalamboan sa ilang mga kalag. Kini mao ang: una, lig-on pero Malumo nga Giya; ikaduha, Pagtahud nga gipakita sa mga ginikanan ngadto sa usag usa, ug ngadto sa mga anak; ug ikatulo, Pag-ampo diin ang mga anak moapil. Sa matag panimalay niini nga Simbahan ang mga ginikanan kinahanglan nga maningkamot sa pagbuhat nga magmakugihon sa pagtudlo sa mga anak nianang tulo ka mga sukaranan.6
Ang balaang pagtahud mogiya sa hunahuna ngadto sa Dios. Kon wala kini walay relihiyon.7
Akong giisip ang balaan nga pagtahud nga usa sa labing taas nga mga hiyas sa kalag. Ang mga tawo nga walay balaang pagtahud usa ka tawo nga dili matuohon. …
Ang balaang pagtahud nagpakita og taas nga kultura, ug sa tinuod nga pagtuo sa kahitas-an ug sa iyang pagkamatarung.8
Naaghat ako sa pagbutang sa balaang pagtahud sunod sa gugma. Si Jesus mihisgot niini diha sa pag-ampo sa Ginoo: “Amahan namo nga anaa sa langit, pagabalaanon unta ang imong ngalan. …” [Mateo 6:9.] Pagabalaanon—tahuron sa balaang paagi.9
Kon dunay dugang pang balaang pagtahud sa mga kasingkasing sa tawo, gamay ra unta ang kahigayunan alang sa sala ug kasubo ug mas modaghan pa ang kalipay ug kamaya. Ang pagpasuod niini sa kasingkasing, ang paghimo niini nga mas daling sundon, ang paghimo niini nga bililhong butang nga mas madanihon kay sa tanang masanagong mga hiyas maoy usa ka proyekto nga angay sa labing hiniusa ug mainampoong mga paningkamot sa matag opisyal, matag ginikanan, ug sa matag miyembro sa Simbahan.10
Ang pagpamalandong mosangput ngadto sa espirituhanong pagpakigsaad uban sa Dios pinaagi sa Balaang Espiritu.
Wala kaayo kita magtagad sa kabililhon sa pagpamalandong, usa ka baruganan sa debosyon. Sa atong pagsimba adunay duha ka mga elemento: Ang usa mao ang espirituhanong pagpakigsuod gumikan sa atong kaugalingong pagpamalandong; ang lain, panudlo gikan sa uban, ilabi na gikan niadtong kinsa adunay awtoridad sa paggiya ug pagtudlo kanato. Sa duha, ang mas makaayo sa atong kaugalingon mao ang pagpamalandong. Ang pagpamalandong mao ang pinulongan sa kalag. Gipasabut kini nga “usa ka matang sa pribado nga debosyon, o espirituhanong pagbansay, naglangkob sa lawom, nagpadayong paghunahuna sa pipila ka relihiyoso nga tema.” Ang pagpamalandong usa ka matang sa pag-ampo. …
Ang pagpamalandong maoy usa sa labing sekreto, labing sagradong mga pultahan nga atong agian ngadto sa atubangan sa Ginoo. Si Jesus mipakita og ehemplo alang kanato. Sa dihang nabunyagan na siya ug nakadawat sa pagtugot sa Amahan, “Kini mao ang akong Anak nga Pinalangga; kaniya may kalipay ako, ” [Mateo 3:17] si Jesus [miadto] ngadto sa unsay nailhan karon nga ang bukid sa tintasyon. Gusto nakong hunahunaon nga kini mao ang bukid sa pagpamalandong diin, sulod sa kwarenta ka mga adlaw sa pagpuasa, siya nakighiusa sa iyang kaugalingon ug sa iyang Amahan, ug naghunahuna sa responsibilidad sa iyang mahinungdanong misyon. Usa sa resulta niining espirituhanong pagpakigsuod mao ang kalig-on nga nakapahimo niya sa pagsulti sa tigtintal:
“… Pahawa diha, Satanas: kay nahisulat kini nga nagaingon, Maoy simbaha ang Ginoo nga imong Dios, ug siya lamang ang alagaran.” (Mat. 4:10.)
Sa wala pa siya mohatag … sa maanindot nga sermon sa bukid, nag-inusara siya, diha pagpakighimamat. Gibuhat niya ang samang butang human sa bisi nga adlaw Igpapahulay, sa dihang mibangon siya sayo sa buntag, human nahimong bisita ni Pedro. Si Pedro naglibog nga wala nay tawo ang kwarto sa bisita, ug sa dihang ilang gipangita si [Jesus] ila siyang nakit-an nga nag-inusara. Mao kadtong buntaga nga sa dihang si Pedro miingon:
“… Ang tanang mga tawo nangita kanimo.” (Marcos 1:37.)
Sa gihapon, human mapakaon ni Jesus ang lima ka libo iyang gisugo ang Napulog Duha sa pagpapauli sa katawhan, pero si Jesus miadto sa bukid aron mag-inusara. Ang tigsaysay miingon, “sa dihang migabii na, siya nag-inusara.” (Mat. 14:23.) Pamalandong! Pag-ampo!11
Atong himoon nga ang Dios mao ang sentro sa atong mga kinabuhi. … Ang pagpakigsuod sa Dios, pinaagi sa iyang Balaang Espiritu, mao ang usa sa labing halangdong mga tinguha sa kinabuhi. Mao kini kon ang kalinaw ug gugma sa Dios nakasulod sa kalag, kon ang pagserbisyo kaniya mahimong maaghatong butang sa kinabuhi ug pagpakabuhi sa usa ka tawo.12
Kita moadto sa balay sa Ginoo aron makigsuod Kaniya pinaagi sa espiritu.
Mosulod kita sa kapilya aron sa pagsimba sa Ginoo. Buot kitang moambit sa iyang Espiritu, ug pinaagi sa pag-ambit sa iyang Espiritu atong gitukod ang atong kaugalingong espirituhanong kalig-on.13
Ang mga simbahan gipahinungod ug gigahin isip mga balay sa pagsimba. Nagpasabut kini, sa tinud-anay, nga ang tanang kinsa mosulod mohimo, o siguro magpakaaron-ingnon sa pagbuhat sa ingon, sa tuyo nga magpaduol sa presensya sa Ginoo kay sa ilang mahimo diha sa kadalanan o sa taliwala sa mga kabalaka sa inadlaw-adlaw nga panarbaho. Sa laing pagkasulti, kita moadto sa balay sa Ginoo aron makigkita kaniya ug makigsuod kaniya pinaagi sa espiritu. Ang maong tigumanang dapit, kinahanglan una sa tanan mahimong haum ug angay sa tanang mga aspeto, nga ang Ginoo giisip nga dinapit nga bisita, o ang mga tigsimba isip iyang mga bisita.
Bisan og ang lugar sa tigumanan usa ka ordinaryong kapilya o usa ka “bilding nga maanindot kaayo” nga gitukod ginamit ang puti nga marmol ug gibutangan og mahalon nga mga bato gamay ra o kini walay epekto sa atong pagduol ug atong kinaiya ngadto sa Mahangturong Presensya. Aron makaila sa Dios kinahanglang adunay igo nga makadasig kanato sa pagdumala sa atong kaugalingon sa husay nga paagi, sa balaang pagtahud.
Mahitungod niini, isip mga miyembro sa Simbahan sa atong mga asembliya sa pagsimba, daghan pa kaayo kitag angay palamboon. Ang tigdumalang mga awtoridad sa mga miting diha sa stake, ward, ug korum, ug ilabi na sa mga magtutudlo diha sa mga klase, kinahanglang mohimo og espesyal nga paningkamot sa pagpalungtad og kahusay ug dugang balaang pagtahud sa panahon sa pagsimba ug sa pagtuon. Ang dili pag-istoryahanay diha sa pulpito adunay makaayo nga epekto ngadto sa nag-atubang niini. Pinaagi sa ehemplo ug lagda, ang mga bata kinahanglang pasabton nga dili maayo ang kayagaw ug kasamok diha sa nagsimba nga katiguman. Kinahanglang pasabton sila sa bata pa, ug hatagan og gibug-aton diha sa pagkabatan-on, nga dili matinahuron ang pagtabi o bisan ang paghunghong sa panahon sa sermon, ug ang pinakawalay batasan nga lihok, gawas sa usa ka emerhensya, mao ang pagbiya sa nagsimba nga asembliya sa dili pa mahuman.14
Adunay duha ka mga katuyoan nga ang matag kapilya gitukod: una, aron kini mahimong dapit diin ang tanan mabansay sa mga pamaagi sa Dios, ug ikaduha, nga diha niini ang tanan makahimaya sa atong Amahan sa langit, kinsa walay laing gipangayo gikan sa iyang mga anak nga sila unta mahimong mga lalaki ug babaye nga may halangdong kinaiya nga gustong mobalik ngadto sa iyang atubangan.15
Kon kamo mosulod sa usa ka bilding sa simbahan, miduol kamo ngadto sa atubangan sa atong Amahan sa langit; ug kana nga hunahuna igo unta nga hinungdan alang kaninyo nga moandam sa inyong mga kasingkasing, sa inyong mga hunahuna, ug bisan sa inyong sininaan, aron kamo sa angay ug tarung nga paagi makalingkod diha sa iyang atubangan.16
Dili nato himoon ang Dominggo nga usa ka holiday. Ang Dominggo usa ka balaan nga adlaw, ug niining adlawa kinahanglang moadto kita ngadto sa balay alampoanan ug mangita sa atong Dios. Kon kita mangita kaniya sa adlaw nga Igapapahulay, moadto sa iyang atubangan nianang adlawa, atong mamatikdan nga dili kaayo lisud nga moduol sa iyang atubangan sa mosunod nga mga adlaw sa semana.17
Ang sakramento maghatag og kahigayunan sa pagpakigsuod sa Ginoo.
Ang labing dakong kahupayan niining kinabuhia mao ang kasiguroan nga makabaton og suod nga relasyon uban sa Dios. … Ang panahon sa sakramento kinahangalang maoy hinungdan nga makahibalo niining pagbati sa pagpakigrelasyon.
“… Si Ginoong Jesus nianang samang gabii diin siya gibudhian mikuhag tinapay:
“Ug sa nagpasalamat na siya, iyang gipikaspikas, ug miingon siya, “Kini mao ang akong lawas nga gipikaspikas alang kaninyo. Buhata ninyo kini sa paghandom alang kanako.
“Sa maong paagi usab, tapus sa panihapon ang kopa gikuha niya nga nag-ingon, “Kining kopa mao ang bag-ong pakigsaad diha sa akong dugo. Buhata ninyo kini, sa matag-inom ninyo niini, sa paghandum kanako.
“Kay sa matag kaon ninyo niining tinapay ug matag-inom ninyo niining kopa, ginasangyaw ninyo ang kamatayon sa Ginoo hangtud sa iyang pag-anhi.
“Busa, bisan kinsa nga magakaon sa tinapay ug magainom sa kopa sa Ginoo sa paagi nga dili takus, makasala batok sa lawas ug dugo sa Ginoo.
“Apan ipasusi sa matag tawo ang iyang kaugalingon, ug unya pakan-a siya sa tinapay ug paimna siya sa kopa.” [1 Mga Taga-Corinto 11:23–28.]
Walay mas sagrado nga ordinansa nga gipangalagad sa Simbahan ni Kristo kay sa pagpangalagad sa sakramento. …
Adunay tulo ka mga butang nga importante kaayo nga may kalabutan sa pagpangalagad sa sakramento. Ang una mao ang pagila sa kaugalingon. Mao kini ang pagsud-ong sa kaugalingon. “Buhata ninyo kini sa paghandum kanako, ” pero kinahanglang moambit kita sa takus nga paagi, ang matag usa magsusi sa iyang kaugalingon bahin sa iyang katakus.
Ikaduha, adunay pakigsaad nga gihimo; usa ka pakigsaad nga mas labaw pa sa usa ka saad. … Walay lain nga mas importante sa kinabuhi kay niini. … Usa ka pakigsaad, usa ka saad, kinahanglang sama ka sagrado sa kinabuhi. Kana nga baruganan maapil matag Dominggo kon kita moambit sa sakramento.
Ikatulo, adunay laing panalangin, ug kana mao ang pagbati nga suod og relasyon ngadto sa Ginoo. Adunay kahigayunan sa pagpakighimamat sa kaugalingon ug sa pagpakigsuod sa Ginoo. Nagtigum kita sa balay nga gipahinungod ngadto kaniya; ato kining gihatag ngadto kaniya; gitawag nato kini nga iyang balay. Nan, makasiguro kamo nga anaa siya sa pagdasig kanato kon kita mosimba sa tukma nga kinaiya sa pagpakigkita kaniya. Dili kita andam sa pagpakigkita kaniya kon atong dad-on nganha nianang kwartoha ang atong mga hunahuna mahitungod sa atong mga kalihokan sa negosyo, ug ilabi na kon atong dad-on nganha sa balay sa pag-ampo ang mga pagbati sa kasilag ngadto sa atong silingan, o pagdumot ug kasina ngadto sa mga Awtoridad sa Simbahan. Labing siguro walay tawo nga makalaum nga makasuod sa Amahan kon kanang tawhana motugot sa maong mga pagbati. Mga kaatbang kini sa pagsimba, ug kaatbang gayud, ilabi na, sa pag-ambit sa sakramento. …
Nagtuo ko nga ang mubong panahon sa pagpangalagad sa sakramento mao ang usa sa labing maayong mga kahigayunan kanato alang sa … pagpamalandong, ug nianang sagrado nga panahon wala gayud untay makabalda kanato sa atong pagtagad gikan sa katuyoan niana nga ordinansa. …
… [Kinahanglang] atong hatagan kining sagrado nga ordinansa og balaang pagtahud, uban sa hingpit nga kahusay, aron ang matag usa kinsa moanha sa balay sa Dios makapamalandong sa iyang kaayo ug sa hilom ug sa mainampoong paagi makapadayag og pasalamat alang sa kaayohan sa Dios. Himoa nga ang takna sa sakramento mahimong usa ka kasinatian nianang adlawa diin ang nagsimba maningkamot nga makaamgo sa iyang kaugalingon nga posible alang kaniya ang pagpakigsuod sa iyang Dios.
Dagkong mga panghitabo ang nahitabo niini nga Simbahan tungod sa maong pagpanagsuod, tungod sa pagtubag sa kalag ngadto sa inspirasyon sa Makagagahum. Nasayud ako nga kini tinuod. Si Presidente Wilford Woodruff aduna niana nga gasa sa hilabihan. Makatubag siya; nasayud siya sa “hinay nga hinagawhaw nga tingog” nga wala gihapon mailhi sa pipila. Inyong masayran nga kon kining labing makapadasig nga mga gutlo moabut nganha kaninyo nga kamo nag-inusara sa inyong kaugalingon ug sa inyong Dios. Moabut tingali kini nganha kaninyo kon kamo nagatubang og usa ka dakong pagsulay, kon ang paril nagbabag sa inyong agianan, ug ingon og kamo nag-atubang sa daw dili mabuntog nga kalisud, o kon ang inyong kasingkasing nagsubo tungod sa trahedya sa inyong kinabuhi. Akong usbon, ang labing dakong kahupayan nga moabut kanato niining kinabuhia mao ang pagbati sa katumanan sa pagpakigsuod sa Dios. Lig-ong mga pagpamatuod ang miabut nianang mga gutloa. …
Kon kamo mohunong aron hunahunaon kining butanga, inyong maamgohan nga sa panahon sa pagpangalagad sa sakramento, walay laing butang gikan sa kalibutan nga mas importante sama sa paghinumdom sa atong Ginoo ug Manluluwas, walay laing angay kaayo sa pagtagad sama sa paghunahuna sa kabililhon sa pakigsaad nga atong gihimo. Nganong adunay makasamok kanato? Aduna bay lain nga mas halangdon? Kita nagsaksi didto, sa atubangan sa usag usa, ug sa atubangan niya, ang atong Amahan, nga kita andam sa pagdala diha sa atong mga kaugalingon sa ngalan ni Kristo, nga kita mahinumdom kaniya, kanunay, nga kita motuman sa iyang mga sugo nga iyang gihatag ngari kanato. Kamo ba, si bisan kinsang buhi nga tawo, kinsa naghunahuna lang sa makadiyot, sa bisan unsang butang nga gipakita sa atong atubangan nga mas sagrado o adunay mas dakong epekto sa atong mga kinabuhi? Kon kita moambit niini nga wala lang sa hunahuna, dili kita matinuoron, o ingnon ta, nga atong gitugutan ang atong mga hunahuna nga malinga gikan sa usa ka sagrado kaayo nga ordinansa. …
Himoon nato kanang takna sa sakramento nga labing talagsaong paagi sa pagpahiduol sa espiritu sa Dios. Tuguti ang Espiritu Santo, diin kita may katungod, nga mogiya kanato ngadto sa iyang atubangan, ug atong mabatyagan kanang kaduol, ug mohalad kita og pag-ampo diha sa atong mga kasingkasing nga iyang paminawon.18
Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Panaghisgutan
-
Unsay gipasabut nga magbaton og “kinaiya sa balaang pagtahud”? (Tan-awa sa mga pahina 36–38.) Sa unsa nga mga paagi nga ang balaang pagtahud mas labaw pa kay sa paghilom lamang? Sa unsa nga paagi nga kita makapalambo niining “usa ka hingpit nga pagrespetar inubanan sa gugma”?
-
Sa unsa nga paagi nga atong matudlo ang baruganan sa balaang pagtahud diha sa atong mga panimalay ug sa simbahan? (Tan-awa ang mga pahina 38–40.)
-
Ngano nga usahay malisud ang pagpangita og panahon sa pagpamalandong sa mga butang sa Dios? Unsay atong mahimo aron makakita kita og panahon sa pagpamalandong? Unsa nga mga panalangin ang atong madawat isip resulta sa atong pagpamalandong? (Tan-awa ang mga pahina 38–39, 42–43.)
-
Unsa ang atong mahimo sa pag-andam sa atong mga kaugalingon sa “pag-adto ngadto sa balay sa Ginoo … [ug] makigsuod kaniya pinaagi sa espiritu”? (Tan-awa sa mga pahina 39–43.) Sa unsa nga paagi nga kita makaandam sa pag-ambit sa sakramento? (Tan-awa ang mga pahina 39–43.)
-
Sa unsa nga mga paagi nga kita makatabang sa atong mga anak ug sa uban nga dugangan ang ilang ligdong nga pagtahud sulod sa templo, sa miting sa sakrament, ug sa uban pang mga miting sa Simbahan? (Tan-awa sa mga pahina 38–40.) Sa unsa nga paagi nga ang pagtambong sa miting nga uwahi o mobiya og sayo makabalda sa balaang pagtahud?
-
Unsay importansya sa sakramento sa inyong kinabuhi?
May Kalabutan nga mga Kasulatan:Salmo 89:5–7; D&P 20:75–79; 63:64; 76:19–24; 109:21; 138:1–11