2021
Ana Cumandá Rivera
Sune 2021


Kau Paionia ʻi he Fonua Kotoa Pē

Ana Cumandá Rivera

Faiako Faifekau mo e Laukonga ‘i ʻEkuatoa

Ko e fē feituʻu ʻokú ke fie maʻu ke u ngāue ki aí?

ʻĪmisi
woman in Ecuador holding books

Naʻe fī ʻe Sisitā ʻAna Livela hono laʻiʻulu loloa lanu fakapōpōʻulí. peá ne āfei afei hake ‘ene kato folofolá. Naʻe ʻamanaki ke kamata hano toe ʻaho ʻe taha ʻi he ngāue fakafaifekaú. Na‘á ne fiefia ke sio ki he ngaahi mana ʻe hoko ʻi he ʻaho ko iá!

Naʻe lue atu ki tuʻa ʻa ʻAna mo hono hoa, ko Sisitā Kalasikoló, ki he ‘ea ʻo e pongipongí. Ne na lava ke sio ki he ngaahi moʻunga afi mā‘olunga mei he mamaʻó ‘i heʻena luelue atu ‘i he koló. Ko e ni‘ihi kinaua ʻo e kau fuofua faifekau ke ngāue ‘i he feituʻu ‘Otavaló. Na‘e kei foʻou e Siasí ‘i ʻEkuatoa, ka naʻe tupulaki ia.

Hola!” na‘e pehē ʻena leá ʻi heʻena fakafe‘iloaki ki ha taha ʻo e ngaahi fāmili ne na ako‘í. Ne fakataha mai ha fa‘ē, tamai, mo ha fānau tokolahi ki ha lēsoni.

Na‘e pehē ange ʻe he hoa [ngāue fakafaifekau] ‘o ʻAná, “‘I he ʻaho ní te ma ako‘i fekauʻaki mo e kau palōfitá.” Na‘e taufetongi ʻa ʻAna mo Sisitā Kalasikolo ʻi hono fakamatala‘i e founga ‘oku ui ai ʻe he ‘Otuá ʻa e kau palōfitá ke akoʻi fekau‘aki mo Sīsū Kalaisí.

‘I he taimi ke laukonga aí, na‘e fakaava hake ‘e ʻAna ‘ene Tohi ʻa Molomoná. Ne faʻa lau maʻu pē ʻe ‘Ana ‘a e ngaahi veesi folofolá koeʻuhí he na‘e ʻikai lava ‘a Sisitā Kalasikolo ʻo laukonga pe tohi. Naʻe kei hoko pē ʻa Sisitā Kalasikolo ha faifekau mālohi.

“‘Oku ou ʻilo ko e me‘a kuó ma vahevahe he ʻaho ní ‘oku moʻoni,” Na‘e pehē ange ʻe ‘Ana ʻi he faka‘osinga ʻo e lēsoní. “Te mou lotu nai ke ‘iloʻi ‘iate kimoutolu pē?”

Naʻe kamokamo pē ʻa e fāmilí. Na‘e ongoʻi māfana ʻa ʻAna ‘i hono lotó.

‘I he fakaʻosinga ‘o e ʻahó, naʻe pehē ange ʻe Sisitā Kalasikolo, “‘E lava ke ke akoʻi au ke u laukonga mo tohinima?”

Naʻe ʻikai ke ʻilo ʻe ʻAna e meʻa ke ne lea ʻakí. Na‘e teʻeki ai ke ne ako‘i ha taha ke laukonga kimuʻa. Naʻe ʻikai ke ne ʻilo pe te ne lava ʻo fakahoko ia.

Ne faifai pea pehē ange ʻe ‘Ana “Te u lava pē ʻo feinga. ‘Oku ʻikai ke u ‘ilo pe te u hoko ko ha faiako lelei.”

Na‘e malimali atu ‘a Sisitā Kalasikolo. Na‘á ne pehē atu, “Akoʻi pē ʻe koe au. Te u lotu ki he Tamai Hēvaní ke tokoni mai ke mahino ia kiate au.”

Na‘e ofo ʻa ‘Ana ʻi he tui ‘a Sisitā Kalasikoló. Naʻá ne talaange, “SAI. Te u fai ia!”

‘I he pongipongi kotoa pē, naʻe ngāue mālohi ʻa ʻAna ke tokoni‘i ʻa Sisitā Kalasikolo ke ne ako. Na‘á na akoako hono tohi e ngaahi mataʻitohí. Na‘á na puʻaki ha ngaahi foʻi lea. Naʻá na lotua ha tokoni. Ne faifai, pea lau ʻe Sisitā Kalasikolo ha ngaahi veesi folofola, ko e foʻi lea ‘e taha ʻi he taimi!

‘I he ʻosi e ngāue fakafaifekau ʻa ‘Aná, naʻá ne foki ki hono ‘apí ʻi he kolomuʻa ʻo ‘Ekuatoa, ko Kuitó.

Ka na‘á ne kei fie ngāue tokoni pē. Naʻá ne lotu ʻo pehē, “Tamai Hēvani, ʻoku ou kei fie ngāue tokoni pē, pea ʻoku ou fie ma‘u ke maʻu ha ngāue. Kātaki ‘o tokoniʻi au ke u ʻilo ‘a e founga te u lava ʻo ngāue ai mo kei tokoniʻi pē ʻa e kakaí. ”

‘I ha ʻaho ʻe taha ne tali ʻa e lotu ‘a ʻAná. Na‘e haʻu ha tangata ko hono hingoá ko Misa Mesa ki hono ʻapí. Naʻá ne ngāue ki he Potungāue Ako ʻa e Siasí.

Naʻá ne pehē ange, “‘Ana, ʻoku fie ma‘u he Siasí ha niʻihi ngāue tokoni ke ako‘i e kakaí ke nau laukonga. Te ke fie tokoni?”

Ne tali ange ʻe ʻAna, “ʻIo! Ko e fē feituʻu ʻokú ke fie maʻu ke u ngāue ki aí?”

Naʻá ne malimali. “‘I ʻOtavalo!”

Ne malimali ʻa ʻAna ʻi he‘ene sioloto atu ki haʻane toe foki ki he tukui kolo naʻá ne ʻofa aí. Na‘á ne houngaʻia ʻi he ngaahi meʻa-foaki kuo foaki kiate ia ʻe he Tamai Hēvaní ke ne vahevahé—ʻa e meʻa-foaki ʻo e laukongá mo e meʻa‘ofa ʻo e ongoongoleleí. Na‘e fakatou hoko kinaua ko ha mana.

Ko ha vahefonua ʻa ‘Otavalo ʻi ʻEkuatoa ʻi he ʻOtu Moʻunga ʻAnitesí.

ʻI he ʻaho ní, ʻoku laka hake ha kāingalotu ʻe toko 250,000 ʻo e Siasí ʻi ʻEkuatoa.

ʻE vavé ni pē ha ʻi ai ha ongo temipale ʻe ua ʻi ʻEkuatoa.

Naʻe papitaiso ʻa ʻAna ʻi he 1974. Na‘á ne ngāue fakafaifekau hili ha ta‘u ʻe taha mei ai.

Naʻe ngāue tokoni ʻa ‘Ana ʻi ha ta‘u ʻe fitu ke tokoni ki he kakaí ke nau laukonga.

Ko e fo‘i hiva Palaimeli ʻoku sai‘ia taha ai ʻa ‘Aná ko e “Lotu ʻa ha Ki‘i Tamasiʻi.”

ʻĪmisi
Friend Magazine, Global 2021/06 Jun

Ngaahi tā fakatātā ʻa Rodrigo Cordeiro

Paaki