2023
Ko Hoʻo Ngoue ʻo e Ngaahi Faingamālié
Sune 2023


“Ko Hoʻo Ngoue ʻo e Ngaahi Faingamālié,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Siulai 2023.

Ko Hoʻo Ngoue ʻo e Ngaahi Faingamālié

Ko koe ʻa e meʻa ʻokú ke fakatupú.

ʻĪmisi
fale mo ha ngoue

Ngaahi tā fakatātā ʻa Katie Dockrill

ʻOku fenāpasi e ngaahi talanoa fakatātā ʻi he folofolá mo e tō ʻakaú ʻo hangē ko e sokoletí mo e pinati patá. (Pe siamú mo e tousí, kapau ʻokú ke saiʻia ai. Pe mahalo ko e havilí mo e lofá, pe matātahí mo e ngaahi palasi ʻoneʻoné?)

ʻOku ʻi ai ʻa e talanoa fakatātā ʻo e tangata tūtuuʻí (vakai, Luke 8), ko e talanoa fakatātā ʻo e ʻōlive koló mo e ʻōlive vaó (vakai, Sēkope 5), pea mo e talanoa fakatātā ʻo e tupulaki ʻa e tuí ʻo hangē ha tengaʻi ʻakaú (vakai, ʻAlamā 32). ʻOku ʻi ai e talanoa fakatātā ʻo e tengaʻi mūsitá (vakai, Mātiu 13), ko e tengaʻi ʻakau ʻoku tupu fakapulipulí (vakai, Maʻake 4), mo e kau ngāue ʻi he ngoue vainé (vakai, Mātiu 20). ʻOku lahi ʻaupito.

Ko e moʻoni, ʻoku ʻi ai maʻu pē ha feituʻu ki ha toe talanoa fakatātā ʻe taha, ko ia? Tau fakafehoanaki muʻa hono tō ha ngoué ki hono fakatupulaki ha palani mahuʻinga ʻe tolu ki hono fakaʻaongaʻi ʻo e mītiá.

Founga 1: Fili Fakapotopoto

ʻI ha ngoue moʻoni, neongo kapau naʻá ke fie tō temata pē, ʻoku hulu atu e kalasi kehekehe te ke lava ʻo tō ʻi he kotoa hoʻo moʻuí. Pea ko e moʻoni, te ke lava ʻo tō ha vesitapolo ʻe lauafe kehe, fuamelie, ʻakau fua, pe matalaʻiʻakau. ʻOku taʻefakangatangata e ngaahi meʻa ʻe lava ke hokó.

Ka ʻoku ʻikai ofi e lahi ʻo e ngaahi fili ko iá ki he lahi ʻo e ngaahi fili ʻokú ke fehangahangai mo ia ʻi he mītiá. Kuo ʻosi e taimi ia ne talanoa atu ʻe hoʻo ongo kuí naʻe pau ke na vilohi ha meʻa ʻi he televīsoné pe letioó ke maʻu ha taha ʻo e ngaahi sēnolo siʻi ne ala maʻú. Ko e taimi ní ʻoku lahi fau e ngaahi meʻa ke ke fili mei ai ʻi he televīsoné, polokalama felafoakí, mītia fakasōsialé, ʻinitanetí, mo ha ngaahi meʻa lahi ange—ko ha ngaahi faingamālie taʻefaʻalaua.

Kuo akoʻi ʻe Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi, ko e Tokoni ʻUluaki ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo pehē: “ʻOku lelei ke vakai ki he ngaahi fakafiefia ʻoku fakatupulakí pe maʻu mai ha ngaahi fakamatala mālie. Ka ʻoku ʻikai mahuʻinga feʻunga ʻa e ngaahi meʻa kotoa ko iá mo e konga ʻetau moʻuí ʻoku tau fakamoleki ke maʻu ʻa e ngaahi meʻá ni. ʻOku ʻi ai ha ngaahi meʻa ʻoku lelei ange mo ha ngaahi meʻa kehe ko e lelei tahá ia.”1

Hangē pē ko e pau ke ke fili ʻa e meʻa ke tō ʻi he kelekelé, ʻoku kamata hoʻo palani ki he mītiá ʻaki hano fai ha ngaahi fili pau ki he feituʻu ke fakaʻaongaʻi ki ai ho taimí. ʻOua naʻa tuku ke tupukoso pē hoʻo ʻosiʻosi houa ʻi he ngaahi mītia kehekehe. ʻOku mahuʻinga fau ho taimí! Fakaʻaongaʻi ia ʻi he ngaahi meʻa lelei taha ke fili mei aí.

ʻĪmisi
ʻakaú mo e meʻangāue fakaʻilekitulōniká

Founga 2: Tanumaki e Meʻa ʻOkú ke Loto ke Tupulakí

ʻOku faingataʻa ke fakakaukau atu ki ha taha ʻokú ne fili ke tokangaʻi ha ʻoke kona pe ʻakau talatala. ʻOku fonu ʻa māmani ʻi he vao te ne lava ʻo fakalaveaʻi kitautolu, ʻo hangē pē ko e lahi e ngaahi mītia fakatuʻutāmakí. Ko e ponokalafí ko e taha ia ʻo e ngaahi vao ko iá, ka ʻoku ʻikai ko ia pē.

Ke taʻofi e vaoa ʻa e ngoué, ʻoku tokoni ha ongo founga fakalūkufua. Ko e ʻuluakí ko e meʻa ʻoku tau faʻa fakakaukau maʻu pē ki aí: taʻaki ʻa e vaó mei he kelekelé. ʻI he ponokalafí pe ngaahi mītia kehe ʻoku ʻikai leleí, ʻe tatau ia mo hano fokotuʻu ha ngaahi founga malu ke ʻoua naʻá ke toe sio pe fakaʻaongaʻi ʻa e mītia ko iá.

Ka ʻoku ʻi ai ha meʻa hono ua ki hono fakaleleiʻí ʻoku siʻisiʻi ange hono talanoaʻí ʻa ia ʻe lava pea ʻoku totonu ke fakaʻaongaʻi fakataha mo hono taʻaki ʻo e vaó: ko hono tokangaʻi mo tanumaki ʻa e ʻakau leleí. Kapau te ke ngāue fakamātoato ʻi ha ngoue ki he ʻakau lelei ʻokú ke loto ke tupú, ʻe lava ke nau tekeʻi pea fetongi e ʻakau ʻoku ʻikai fiemaʻú ʻi he fakalau ʻa e taimí. ʻOku kamata ke faingataʻaʻia ʻa e vaó ʻi he feinga ki he vaí mo e huelo ʻo e laʻaá ʻi hono kāsia kinautolu ʻe he ʻakau lelei ʻokú ke tanumakí.

Ko e meʻa tatau pē ʻoku hoko ki he ngaahi tōʻonga mītia koví. ʻI hoʻo vakavakaiʻi hoʻo ngaahi fili ʻi he mītiá, fekumi ki he ngaahi mītia leleí—ʻa e hiva langaki moʻuí, polokalama felafoaki ʻoku leleí, ngaahi vitiō fakalotolahi—ʻa ia ʻe lava ke tokoni ke tekeʻi e niʻihi ʻoku ʻikai fie maʻú.

Kapau ʻokú ke fie maʻu ha tokoni ki he founga ke fili ʻa e ngaahi mītia lelei ko iá, ʻoku fakamanatu mai ʻe Palesiteni ʻOakesi “kuo pau ke tau siʻaki ha ngaahi meʻa lelei kae lava ke tau fili ha niʻihi ʻoku lelei ange pe lelei tahá koeʻuhí he ʻoku nau fakatupulaki ʻa e tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí mo fakamālohia hotau ngaahi fāmilí.”2

ʻĪmisi
ʻū matalaʻiʻakau

Founga 3: Fakatō Loloto ʻa e Aká kimuʻa pea Hokosia ʻa e Velá

ʻOku ʻi ai ha ngaahi faʻahitaʻu ʻi he moʻuí ʻoku ngali faingofua ʻo ʻikai loko fiemaʻu ke ke ngāue. Mahalo te ke ongoʻi lolotonga e ngaahi taimi peheé ʻoku lelei e meʻa kotoa pē ʻo ʻikai ha faingataʻa pe palopalema lahi. ʻOku hoko ʻeni ki he ʻakaú ʻi he faʻahitaʻu failaú.

ʻOku fakaʻaongaʻi fakapotopoto ʻe he ʻakaú ʻa e ngaahi taimi lelei ko ʻení. ʻOku ʻikai ke nau fakafiefiemālie, ka ʻoku nau fakaloloto honau ngaahi aká ki he kelekelé koeʻuhí ke maluʻi kinautolu ʻi he aʻu ki he laʻā vevela he faʻahitaʻu māfaná.

Fakakaukauʻi ha founga tatau ʻi hoʻo palani ki he mītiá. Fakataumuʻa ke fakatupulaki ha ngaahi tōʻonga lelei ʻi he mītiá (tautautefito ki he ngaahi tōʻonga langaki moʻui fakalaumālie ʻo e mītiá hangē ko e ako folofolá) kimuʻa ʻaupito ia peá ke toki aʻusia e taimi ʻo e mafasiá pe ʻahiʻahí. Pea ʻi he hokosia pē ʻa e ngaahi taimi peheé, ʻe tokoniʻi koe ʻe hoʻo ngaahi tōʻonga leleí ke ke kei hoko atu.

Naʻe fakalea peheni ia ʻe Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ko e Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí: “Ko e meʻa te tau fiemaʻu ʻi hotau ʻaho ʻo e siviʻí ko ha teuteu fakalaumālie.”3 Ko e konga ʻe taha ʻo e teuteu fakalaumālie peheé ko hono fakaleleiʻi hoʻo tōʻonga ʻi he mītiá koeʻuhí ke ʻiate koe ʻa e Laumālié ke ke fakaʻaongaʻi ʻi he ngaahi taimi faingataʻá.

Mahalo ʻe ala fie maʻu ha kiʻi ngāue lahi ange ʻi hono tānaki atu ʻo e ngaahi founga ʻe niʻihi ko ʻení ki hoʻo ngaahi fili ʻi he mītiá, tautautefito ʻi he kamataʻangá, ka ʻe ʻaonga ʻa hono olá!

ʻĪmisi
fuʻu ʻakau ʻoku aka

Ngaahi Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Dallin H. Oaks, konifelenisi lahi ʻo ʻOkatopa 2007 (Ensign pe Liahona, Nov. 2007, 105).

  2. Dallin H. Oaks, konifelenisi lahi ʻo ʻOkatopa 2007 (Ensign pe Liahona, Nov. 2007, 107).

  3. Henry B. Eyring, Oct. 2005 general conference (Ensign pe LiahonaNov. 2005, 37).

Paaki