“Ko e Lēvolo Hoko,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Sune 2023.
Ko e Lēvolo Hokó
Fie maʻu ha fakamatala lahi ange ʻi hoʻo ako e ongoongoleleí? ʻAhiʻahiʻi e kiʻi tokoni ko ʻení.
Tā fakatātaaʻi ʻe Emily Jones
ʻI he keimi vitioó, ʻokú ke “hiki ki he lēvolo hokó” ʻi he taimi ʻokú ke mālohi ai ʻi ha lēvolo ʻe taha pea hoko atu ki he [lēvolo] hokó. ʻE lava ke ʻomi ʻe he meʻá ni ha ongoʻi lavameʻa. Fakakaukau angé ki he ongo fakafiemālie ʻo e aʻu ki he tuʻunga hono hokó ʻi ha meʻa ʻoku mahuʻinga angé—hangē ko hoʻo mahino ki he ongoongoleleí.
Ko ha kiʻi tokoni ʻeni ʻe taha ke tokoniʻi koe ke ke “hiki ki he lēvolo hokó” ʻi hoʻo ako e ongoongoleleí: ʻalu ki ha tuʻunga ʻoku loloto angé.
Ko e Mālohi ʻo e Ngaahi Fakataipe Faingofuá
ʻI hoʻo lau e folofolá mo fakakaukau ki he ngaahi meʻa fakalaumālié, ko e founga ʻe taha ke ke ʻalu ai ki ha tuʻunga ʻoku loloto angé ko haʻo kumi ha ngaahi fakataipe.
Ko e ngaahi fakataipé ko ha ngaahi meʻa faingofua (ʻīmisi, lanu, meʻa, ngāue, tōʻonga) ʻokú ne fakamanatu mai ha ngaahi meʻa kehe ʻoku faingataʻa ange (ngaahi fakakaukau, akonaki, ngaahi tefitoʻi moʻoni). ʻOku nau tokoniʻi kitautolu ke tau fetuʻutaki vave mo ako lelei ange.
Talu mei he kamataʻangá mo e ʻi ai ha ngaahi fakataipe ʻo e ongoongoleleí. Naʻe folofola ʻa e ʻEikí kia ʻĀtama, “ʻOku ʻi ai ʻa e tatau ʻo e ngaahi meʻa kotoa pē, pea kuo fakatupu mo ngaohi ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ke fakamoʻoniʻi au” (Mōsese 6:63). Ko ia, ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí ʻa e ngaahi fakataipé ke tokoni ke tau ako fekauʻaki mo Ia mo ʻEne ongoongoleleí.
Ko ha sīpinga ʻeni ʻe taha.
Vakai ki he Fakataipé
ʻI hoʻo ako e ongoongoleleí, te ke lava ʻo maʻu ha ngaahi fakataipe ʻe tokoni atu ke ke ako. Ko ha ngaahi founga ʻeni ʻe niʻihi te ke lava ai ʻo vakai mo mahino ngofua ange kinautolu.
-
Fekumi ki ha ngaahi talanoa, talanoa fakatātā, misi, mo ha ngaahi mata meʻa-hā-mai. ʻE faʻa ʻi ai ha ngaahi fakataipe ʻi he ngaahi meʻá ni.
-
Vakai pe ʻoku fakamatalaʻi e ngaahi fakataipé ʻi he ngaahi folofolá. ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa ʻEne talanoa fakatātā ki he tangata tūtuuʻí. Naʻe maʻu ʻe Nīfai ha meʻa-hā-mai ʻo fakamatalaʻi e misi ʻene tamaí ki he ʻakau ʻo e moʻuí. Te ke lava foki ʻo maʻu ha fakamatala ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá (scriptures.ChurchofJesusChrist.org).
-
Fekumi ki ha ngaahi ʻīmisi, ngaahi meʻa, pe ngaahi ngāue. Kapau ʻoku ʻi ai ha ngaahi ʻīmisi, ngaahi meʻa, pe ngaahi ngāue ʻoku fakatefito ʻi ha faʻahinga meʻa (hangē ko e maá mo e vaí ʻi he sākalamēnití pe fakauku ʻi he vaí ʻi he papitaisó), fakakaukau ki he ngaahi meʻa ko iá, meʻa ʻoku nau fakahokó, founga hono fakaʻaongaʻí, meʻa ʻoku nau faitataú mo e alā meʻa pehē. ʻE lava ke iku ia ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange.
-
Fakatokangaʻi ange ʻa e taimi ʻoku hoko mai ai ʻa e ngaahi meʻa tatau ʻi ha ngaahi feituʻu kehekehe. ʻOku lahi ha ngaahi ʻakau, vai, mā, sipi, vaka, fononga—ʻoku lahi ha ngaahi meʻa ʻoku hā ʻi ha ngaahi feituʻu kehekehe ʻi he folofolá. Fakatokangaʻi kinautolu, pea te ke lava ʻo fai ha fakafehokotaki lahi ange.
Ko e kamataʻangá pē ʻeni. ʻI hoʻo fakaloloto ange hoʻo ngāué, mahalo te ke ongoʻi hangē ʻokú ke “hiki hake” ʻi hoʻo ako e ongoongoleleí. Ko e moʻoni, ko e ako mahuʻinga tahá ʻe maʻu ia ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní, ʻa ia te ne tataki mo fakamoʻoni atu kiate koe ʻi hoʻo fakaʻaongaʻi ho taimí mo e ngāue ki he ngaahi meʻa fakalaumālié.