Ti Kona ni Karaoa ae Tamaroa ao ni Katamaroaki Riki
Kabotoi ami iango ni katoabong nakon te rairannano bwa e kakaawaki nakon maium bwa kona kabongana te nakoanibonga ma te mwaaka ae korakora riki nakon are mai imwaina.
Tariu aika a tangiraki, bon te kakukurei taraakin te bootaki n taromauri n taai aika a nako n ana taanga te Uea irouia ake iai irouia te nakoanibonga. Ai korakorara te taanga ae tamaroa n tamaroami! Ti tangirii ngkami. Ti tataro ibukimi. Ao ti rang kakaitau riki ibukimi.
E aki maan n nako ao I a tia ni kaniiai nakon ana kaetieti te Uea are e anga rinanon te Burabeti Iotebwa Timiti: “Akea te bwai ae ko na taekina ma ti te rairannano nakon te roro aei.”1 Te katanoata aei e aki toki n okioki rinanon nako koroboki aika tabu.2 E kauekea te titiraki ae otara: “Bwa aomata nako e riai bwa a na rairi nanoia?” Te kaeka bon eng.
A rang mwaiti aomata aika a iangoa te rairannano bwa te katuaeaki—te bwai ae e na totokoaki ma ti man aro aika a rang kaangaanga. Ma te namakin ni katuaeaki aei e karikia Tatan. E kataia n totokoira man onimakin Iesu Kristo,3 are e tei n taakini baina,4 ni kantaningaia ao n tauraoi ni kamaiu, kabwarabure, kaitiaki, kakorakora, katamaroa, ao ni katabuira.
Te taeka ibukin te rairannano n te Nu Tetemanti n Erene bon metanoeo. Te moan taeka ae meta- nanona “bitaki.” Te taeka are mai buki -noeo e irekereke n te taeka n Erene are e nanonaki “iango,” “ataibwai,” “tamnei,” ao “ikeike.”5
Ngaia are, ngkana e butiiko ao ngai bwa ti na “rairi nanora,”6 E kaoira bwa tina bitii ara iango, ara ataibwai, tamneira—riki arora n ikeike. E butiira bwa tina bitaki n arora n tangira, iango, beku, kabongana ara tai, akoia buura aine, reireiniia natira, ao riki n tararuai marurungin rabwatara.
Akea te taeka n reirei, ae karineaki riki, ke ae kakaawaki riki nakon rikirakeia n tatabemaniira nako n tainako, ni katoa bong ae boboto iaon te rairannano. Te rairannano bon tiaki bwai ae riki, bon te bwai ae rinanon mwakuriana. Bon ngaia te king nakon te kukurei ao te rau n te kantaninga. Ngkana e kairaki ma te onimaki, te rairannano e kauki ara kona ni karekea mwaakan ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo.7
Ngkana ko nanomwaaka ao ni waaki inanon am berita ni karekea te maiu are akea tokina, ko a tia n tiotionako man kawakinan tuua, ke ko a tia ni karaoa te bure ao n aki kabanea am iango iaon te babaire ni kamaiu, I bubuti nakoimi bwa kam na rairi nanomi. Ataakin te mwaaka ni kakorakora te rairannano ni katoa bong—ni karaoa ae raoiroi riki ni katoa bong.
Ngkana ti rineia bwa tina rairi nanora, ti rineia bwa tina bitaki! Ti kariaia te Tia Kamaiu bwa e na bitiira nakon te kabanea n tamaroa. Ti rineia bwa tina rikirake n te maiu n tamnei ao ni karekea te kimwareirei—ni kimwareirei ibukin te kabooaki Irouna.8 Ngkana ti rineia bwa tina rairi nanora, ti rineia bwa tina riki n ai aron raoi riki Iesu Kristo!9
Taari, ti riai ni karaoa ae tamaroa riki ao riki n tamaroa ibukina bwa ti mena inanon te buaka. Te buaka ma te bure e bon waaki. Te kaitara e rikirake ni kakorakora ana mwakuri n uruani koaua ao ni kawaeremwea ana mwakuri te Uea. E anganiia ana toro bwaai ni buaka aika a mwaakaroiroi n totokoira man karekean te kimwareirei n ana tangira te Uea.10
Te rairannano e rang kakaawaki n totokoan rikin kangaanga ma ana kamwane te kakaitara. Te Uea e aki kantaninga te kororaoi mai iroura n te tai aei n rikirakera ae akea tokina. Ma E kantaningaira bwa tina rikirake n tamaroa. Te rairannano ni katoabong nakon te tamaroa, ao te tamaroa e uota te mwaaka. Itiakin temanna e kona ni karikiira bwa tabonibain te Atua ae mwaaka. Ara rairannano—tamaroara—e na anganiira te mwaaka ni buoka ikotakiia kain Iteraera.
Te Uea e reireina te Burabeti Iotebwa Timiti “kariaia n te nakoanibonga a bon reitaki matoa ma mwaakan karawa, ao bwa mwaakan karawa e aki kona ni baireaki ke ni kamwakuraki ti iaon tuan te raoiroi.”11
Ti atai bwaai aika e na anganiira aika a mwaaka mai karawa. Ti atai naba bwaai aika a na kawaeremwea rikirakera—bwaai aika ti kainnanoi bwa ana katoki karaoaia ni karikirakea karekean mwaakan karawa. Taari, ukeuke ma te tataro mwaaka bwa ko aonga n atai bwaai aika a na totokoa am rairannano. Kinai bwaai ake a na katokiko man rairan nanom. Ao imwiina, bitia! Raira nanom! Ngaira ni kabane ti kona ni karaoa ae tamaroa riki ao ni katamaroaki riki nakon are mai imwaina.12
Iai kawai aika a onoti ake ti kona iai ni kanakoraoi. Teuana bon tararuan maiuraoin rabwatara. I miiakina kamimiin rabwatan te aomata. Bon te karikibwai ae moan te tamaroa, kakaawaki nakon arora n rikirake nakon tokin kawaira i karawa. Ti aki kona n rikirake ngkana akea. Inanon anganakira te bwaintangira n te rabwata, te Atua e a tia n anganiira te kariaia bwa tina toua te mwaneka anne bwa tina kona n riki n ai Arona.
E mataata Tatan n te bwai aei. E aki kukurei bukina bwa arona ni kakaitara n te maiu imwain te maiu aei e kabua te tibwanga are e na karekea iai rabwatana, ni katikua n arona ni bakantang ao n riribai. Ngaia are e mwaiti, ngkana tiaki angiin, n te karirii ake e anganiira e karikiira bwa tina bakataei rabwatara ke rabwataia tabeman. Ibukina bwa Tatan e un ngkai akea rabwatana, e tangiriira bwa tina un ibukin rabwatara.13
Rabwatam bon am tembora, are karikaki bwa e na maeka iai tamneim ae akea tokina.14 Am tararua n te tembora anne e rang kakaawaki. Ngkai, I bubuti nakoimi taari, kam tatangiria ni kunnikaini ao ni katamaroai rabwatami bwa e na tangiraki n te aonaaba nakon aromi ni kakukureia te Atua? Ami kaeka n te titiraki aei e kanakoa te rongorongo NakoIna ibukin am namakin ni kaineti ma Ana bwaintangira ae moan te tamaroa nakoim. Ni karinean rabwatara aio, tariu, I taku bwa ti kona ni karaoa ae tamaroa riki ao ni katamaroaki riki.
Te kawai teuana are ti kona iai ni katamaroa naba bon arora ni karineia aine inanon maiura, ni moanaki mairouia buura ao natira aine, tinara ao mwanera.15
Tabeua namwakaina n nako, I karekea te reta ae kananokawaki mairoun mwanera ae tangiraki. E koreia: “[Natiu aine ao ngai ti] namakina te kataaki ae korakora iroun kainabau ao nati mwaane a bane nanoia, n, 24/7 aekakin takakaro iaon te intanete, takakaro n te witeo, bwaai ni mwakete aika a kaboakinako, [ao] rinanoan ao matakuakini takakaro aika a koro mwaitiia n [aekakin] takakaro nako. Ai aron namakinan ae ti aki rang kakaawaki ma kainabara ao natira mwaane ibukin teimatoan kabanean tai n [kabo n takakaro ao takakaro].”16
Taari, tibwangami ae moanibwai ngkai iai iroumi te nakoanibonga bon tangirakiia ao tararuakiia buumi. Kona katiteuanaaki ma ngaia. Karikia bwa raom. Kabebetea karaoana irouna bwa e na riki bwa raom. Akea riki maten nanom n te maiu ae e kona ni moanibwai iaon katean te reitaki ae akea tokina ma neienne. Akea iaon te TV, te mobwaera tareboon, ke te kaombiuta ae kakaawaki riki nakon kukurein neienne. Iangoia bwa ko kanga ni kabanea am tai ao te tabo are ko kabanea iai am tai ni kabongana marurungim. Anne are e na tuangko bwa tera ae e rang ni kakaawaki n te tai aei nakoim. Tataro bwa kona katiteuanaaki nanom ma nanon kainnabam. Ukoukoria bwa kona kanga ni kakukureia. Ukoukora ana reirei, ao ongora. Ana kaotinano e na katamaroa am mwakuri.
Ngkana ko kainnanoa te rairannano ibukin arom nakon te aine are e rang kaan nakoim, karaoia ngkai. Uringnga naba bwa bon tabe m ni buoka te aine inanon maium ni karekei kakabwaia ake a na reke man maiuakinan ana tua te Uea n tuan te itiaki. Bon tai riki bwa bukin aki reken ana kakabwaia te aine n te tembora.
Taari, ti riai ni bane n rairi nanora. Ti riai ni kiitana kabanean ara tai iaon waaki ni kakukurei n te maiu n rabwata, ti aonga n aki kamaraiaaki n ae rawawata. Aio ara tai ni karin ara bwai ni buaka nako ake mairoun te Atua bwa ti aonga ni kabaeaki n te mwakuri ae moan te kakaawaki iaon te aba. Aio te tai ni “karina i buakona [ara] biti ni korokoro, n nako n taia ma korakora [ra] ni kabane, iango, ao marurungira.”17 Mwaakan te buakaka e tuai ni butanako riki nakon ae korakora riki n te bong aei. Ngkai ana toro te Uea, ti aki kona ni katoka ara mwakuri aika raraoi ngkai e reitinako te buaka aei.
Am utu a kainnanoa am kairiiri ao am tangira. Am kooram ao naake n ami uoote ke mwaanga a kainnanoa marurungim. Ao ni kabane ake a kaitibo ma ngkoe a riai ni kina ana reirei ni koaua te Uea n taraakina ao kateina.
Taari aika kam tangiraki, kam rineaki iroun Tamara bwa kam na roko nakon te aonaaba n te tai ae rang kakaawaki aei ibukin ami mwakuri n tamnei imwain te maiu aei. Ngkami mwaane aika kabanea n tamaroa, kabanea n ninikoria ake a tia n roko nakon te aonaaba. Tatan e kinai ngkami n te maiu imwain aei, ao e ata te mwakuri are e riai ni karaoaki imwain okin te Tia Kamaiu. Ao imwiin tenga n ririki ni karaoi bwaai aika mwaiti ni kamwane, e na riki te kaitara ao e na aki kona ni kaetaki.
Ma te kakaitau, te nakoanibonga ae ti karekea e korakora riki nakon ana babaire ni kamwamwane te kaitara. I bubuti nakoimi bwa kam na riki bwa mwaane ao ataeinimwaane ake e kainnanoi iai ngkami te Uea. Kabotoi ami iango ni katoabong nakon te rairannano bwa e kakaawaki nakon maium bwa kona kabongana te nakoanibonga ma te mwaaka ae korakora riki nakon are mai imwaina. Bon ti aio te kawai are ko kona ni kawakiniko iai ma am utu ni kamanoaki n te maiu n tamnei ni boong ni kataaki aika imwaira.
Te Uea e kainnanoia mwaane aika a aki tii iangoia ma ake a karimoa moa mwengaraoia tabeman nakoia. E kainnanoia mwaane aika mwakuri ma nanoia n ongora nakon bwanaan te Tamnei man mataata iai. E kainnanoia mwaane n te berita aika a kawakin aia berita ma te etieti. E kainnanoia mwaane aika a nanomatoa ni kawakiniia bwa a na itiaki man te wene ni bure—mwaane aika a tau aika a kona ni weteaki n taai ni kainnanoaki bwa a na n anga te kakabwaia ma te nano ae itiaki, iango ae itiaki, ao baai aika a ingainga n ibuobuoki. Te Uea e kainnanoia mwaane aika a tauraoi n rairi nanoia—mwaane aika a ingaingannano ni beku ao n riki bwa kain ana taanga te Uea aika tau ni karekea te nakoanibonga.
I kakabwaiai ngkami bwa kam na riki bwa mwaane akanne. I kakabwaiai ngkami ma te ninikoria n rairi nanomi ao n reiakina aron kabonganaan te mwaaka n te nakoanibonga ae bwanin. I kakabwaiai ngkami bwa kam na reitaki n ana tangira te Tia Kamaiu nakoia buumi ao natimi ao ni kabane ake kam kinaia. I kakabwaiai ngkami bwa kam na karaoa ae tamaroa riki ao ni katamaroaki riki. Ao I kakabwaiai ngkami bwa ngkai kam karaoi mwakuri aikai, kam na rinanon kakai inanon maiumi.
Ti katabeaki n ana mwakuri te Atua are Moan te Mwaaka. Iesu bon te Kristo. Bon ngaira Aia Toro. I kakoaua n aran Iesu Kristo, amen.