Me Da Vala Tiko
Vei kemuni kece na tagane, cauravou kei na turaga, o ni taura tu na matabete, au kerea e dua na domo qaqa ka yalodina cake, … me domo ni caka vinaka, na domo ni kosipeli, me domo ni Kalou.
Ni sa mai vakasinaiti na yaloqu ena yalo veivakauqeti totoka ni sere vata kei na idolamasu momona nei Elder Richard G. Hinckley, au gadreva kemuni na veitacini meu vosa vakadodonu sara ena bogi nikua, kau na vakayacora vakakina vei ira na cauravou lewe ni Matabete i Eroni.
Ni da veitalanoataka na cecere ni nona Matai ni Raivotu o Josefa Simici, ena so na gauna eda sega soti ni dau veitalanoataka vakalevu na veilecalecavi a yaco ni bera oya, na veilecalecavi oya a kena inaki me vakarusa na gonetagane oqo kevaka e rawa, ia me tarova sara ga na ivakatakila ena vakarau yaco mai. Eda sega ni dau veitalanoataka na meca, kau sega ni dau taleitaka meu veivosakitaki koya, ia na veika a sotava na cauravou o Josefa e talemuria vei keda na veika kece sara e dodonu me dau nanuma tiko na turaga yadudua, oka kina na gonetagane kece sara ena ivavakoso oqo.
Naba dua, ni tiko dina o Setani se o Lusefa se na tama ni lasu kecega—se cava ga na yaca—o na vakatoka vua, na ivatuka vakatamata ca. Na nona inaki e ca kecega, ka na sautaninini ni basika mai na rarama ni veivueti ena vakasama mada ga ni dina. Naba rua, ena dau vorata tu ga me tawamudu na loloma ni Kalou, na Veisorovaki i Jisu Karisito, kei na cakacaka ni sautu kei na veivakabulai. Ena valuta na veika oqo ena veigauna kecega kei na veivanua kecega, ena dau rawata me vakayacora vakakina. Sa kila tu o koya ni na vakadrukai ka na vakasavi tani ena ivakataotioti, ia sa nona inaki me na kauta sobu vata kei koya na kena levu tale ni tamata ka na rawata rawa.
Ia na cava eso na nona ivadi na tevoro ni veisisivitaki na bula tawamudu? Eke tale e vakavulici kina vei keda eso na kena lesoni na veika a sotavi ena Veikau Tabu. E vola kina o Josefa ni nona sasaga me vorata na veika kecega e vakarau tu mai liu, a biuta mai kina o Lusefa e dua na kaukauwa sa “curumi au sara ka vesuka na wa ni yamequ meu sega kina ni vosa rawa.”1
Me vaka a vakavulica o Peresitedi Boyd K. Packer ena mataka nikua, ni sega ni rawa vei Setani me vakamatea tu ga yani e dua na tamata. Oqori e dua vei ira na vuqa na ka e sega ni rawa ni cakava o koya. Ia e matata ni na mana sara na nona sasaga me tarova na cakacaka kevaka walega e rawa ni vesuka na wa ni yamedra na tamata yalodina. Kemuni na taciqu, ke vakakina, au vakasaqara ena bogi nikua na tagane gone kei na qase, ka ra kauwaitaka na ivalu oqo ni vinaka kei na ca, me ra tu mai ka vosa. Eda vala tiko, ena loma ni vica na miniti mai oqo, au vinakata meu siteseni duadua ga ni vakacuru tamata.
Meu vagigitaka beka e vica na qaqani “Meda Vala Tiko”? O ni kila na qaqana “iValu i Karisito ra sa bole tu?”2 Io, na ka e cecere kina na kaci ni bole ki na ivalu oqo ni da sa sega ni kerei ira mera bole mai me ra vanataka e dua na dakai se viritaka e dua na gasaukuro. E sega, eda vinakata na mataivalu ka ra taura me nodra iyaragi “na vosa kecega sa lako mai na gusu ni Kalou.”3 O koya au vaqarai ira tiko kina ena bogi nikua na daukaulotu sega ni o ira na sa daugalu voli ga ia, ena Yalo ni Turaga kei na kaukauwa ni nodra matabete, era na dolava na gusudra ka tukuna na cakacaka mana. Na vosa vakaoqori, era a kaya na turaga ena veigauna taumada, na sala “a dau, ka na dau vakayacori kina na cakacaka qaqa duadua ni vakabauta.”4
Au kerei ira vakabibi na cauravou ena Matabete i Eroni me ra dabe vakadodonu ka raica oqo. Me baleti kemuni, meu na wakia vata mada e dua na vakasama vakaqito. Ra cauravou eda veiqati tiko oqo ni bula kei na mate, au na tu voleka mada kina e matamuni, meda veiraici mata, kau na vosa vakadodonu sara vei kemuni me talave mada vakalailai na vacu ni matamuni—me vaka era dau cakava na dauveivakavulici ni sa veivolekati toka na kai ka vinakati ga me rawa na qaqa. Ia ni sa vakarau tu na qito, oqo na ka e tukuna tiko vei kemuni na dauveivakavulici sai koya, mo ni rawa ni vakaitavi ena qito sa dodonu vua eso vei kemuni, mo ni bula savasava vakalevu cake mai na gauna oqo. Ena ivalu oqo ni vinaka kei na ca, e sega ni rawa ni o qito ena vukuna na meca ena veigauna cava ga e yaco mai kina na veitemaki, oti o qai namaka mo vakaisulu ena vukuna na iVakabula ki valetabu kei na gauna ni kaulotu me vaka ga ni sega ni dua na ka e yaco. Oqori, kemuni na noqu itokani gone, mo ni kua ni cakava. Ena sega ni vakalialiai na Kalou.
Sa tu kina e matadaru, o iko kei au e dua na gauna dredre. Sai koya ni udolu na cauravou ka tu ena itabayabaki ni Matabete i Eroni sa volai tu ena ivolatukutuku ni Lotu oqo ka ra lewena na noda tobu ni vakavakarau ki na veiqaravi vakadaukulotu. Ia na bolebole sai koya me na veirauti tikoga na kilikili ni nodra bula na dikoni, ivakavuvuli, kei ira na bete oqo me rawa kina ni ra tabaki ki na italatala qase ka laki veiqaravi vakadaukalotu. O koya eda sa gadrevi ira kina na cauravou era sa tiko rawa ena timi me ra tiko ga kina ka kakua ni vakatosotoso tani tiko ki na yalava sega ni dodonu ena gauna keimami gadreva kina mo ni curu yani ka qito ena nomuni igu taucoko! Ena qito taucoko ni veisisivi au kila tu, sa dau tu na iyalayala ena vuloa se e rara ka dodonu me ra tiko kina na dauqito taucoko me rawa kina ni ra veisisivi. Ia, na Turaga talega sa droinitaka tu na laini ni bula kilikili me baleti ira era kacivi me ra cakacaka vata kei Koya ena cakacaka oqo. E sega ni rawa ni dua na daukaulotu e sega tu ni veivutunitaka na ivalavala ca ni veiyacovi se na vosa ca se na iyaloyalo vakasisila ka qai namaka me rawa ni bolei ira na tani me ra veivutunitaka na veika vata sara ga oqori! O na sega ni rawa ni cakava o ya. Ena sega ni tiko vata kei iko na Yalotabu ka na curuoso ena nomu itilotilo na nomu vosa ni o via tukuna na veika oqo. Ena sega ni rawa mo lakova sobu yani na sala e vakatoka o Liai me “sala tani”5 ka namaka mo ni dusimaki ira eso ki na “sala dodonu ka rabailailai”6 o ya—oqori mo kua ni cakava.
Ia sa koto na nomu isau ni taro ki na veibolebole oqo me vakataki koya ga na dauvakadikeva na Lotu o na lako vua. Se o cei ga o iko kei na veika o sa cakava, e rawa ni o vosoti. E rawa vei kemuni yadua na cauravou mo ni vakanadakuya na ivalavala ca kecega e dredre tiko vei kemuni. Sai koya na cakamana ni veivosoti; sai koya na cakamana ni Veisorovaki ni Turaga o Jisu Karisito. Ia e sega ni rawa ni o cakava kevaka o sega ni yalodina ki na kosipeli, o sega ni rawa ni cakava ke sega na veivutuni ena vanua e gadrevi kina. Au kerei kemuni tiko na cauravou mo ni dau qaqaco ena Lotu ka savasava. Kevaka e gadrevi, au sa kerei kemuni kina mo ni vaqaqacotaki kemuni ka mo ni vakasavasavataki kemuni.
Kemuni na taciqu, au vosa doudou vei kemuni baleta na veika e malumu sobu e vakavuqa ni sega ni dau yaga. Keimami vosa doudou tiko baleta ni o Setani e bula dina tiko ka nona inaki me vakarusai iko, ni ko na sotava na nona veivakayarayarataki ena yabaki ni bula vakagone ka gone sobu sara. O koya keimami na tauri kemuni kina ena nomuni domo ni sote ka kaila ena kena kaukauwa duadua e rawa:
Na domo ni valu sa vakuru ga mai;
Dou curu mai, dou curu mai!7
Kemuni na noqu itokani gone, e gadrevi e udolu vakatini tale na daukaulotu ena veivula kei na veiyabaki sa tu mai liu. E dodonu me ra basika mai na dua na ivakatautauvata levu cake ni Matabete i Eroni era na tabaki, qaqaco, savasava ka kilikili me ra veiqaravi.
Vei kemuni o ni sa veiqaravi oti kei kemuni na veiqaravi tiko oqo, keimami vakavinavinakataka na veika vinaka o ni sa vakayacora kei na bula o ni sa tara. Ni kalougata tiko! Eda kilai ira talega era a vakanuinui tu kina ena nodra bula taucoko me ra laki kaulotu ia, ena vuku ni tauvimate se na veika tale eso era sega ni lewa rawa, sa sega kina ni ra cakava rawa. Eda vakacaucautaki ira raraba oqo ena veidokai. Keimami kila na nomuni gagadre, ka vakacaucautaka na nomuni yalodina. Keimami sa lomani kemuni ka dokai kemuni. O ni sa “lewe ni timi” ka na dau tiko ga kina, dina mada ga ni ko ni sa vakasukai mai kina vakaturaga, vaka-daukaulotu tudei. Ia keimami gadrevi kemuni na kena vo!
Ia oqo, kemuni na veitacini ena Matabete i Melikiseteki, ni kakua ni matadredredre ka ravi ena nomuni idabedabe. Au se bera ni oti. Eda gadreva e udolu tale na veiwatini me ra veiqaravi ena tabana ni kaulotu ena Lotu. Era sa vakatakekere tiko na veiperesitedi kece ni kaulotu me baleti ira oqo. Ena veivanua kece era veiqaravi kina, era kauta mai o ira na noda veiwatini na matua ni cakacaka ka ra sega ni rawa ni solia rawa e dua na ilawalawa yabaki 19, se vakacava sara na vinaka era rawa ni solia.
Ena nodra vakauqeti e levu cake na veiwatini me ra veiqaravi, era sa cakava kina na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua e dua vei ira na cakacaka doudou duadua ni lomasoli e qai bau laurai ena cakacaka ni kaulotu ena loma ni 50 na yabaki sa oti. Ena Me ni yabaki oqo era ciqoma kina na veiliutaki ni matabete era veiqaravi tu e dua na notisi me baleta na isau ni nodra vale na veiwatini (eda tukuna tiko ga oqo na isau ni vale) ena veivuke kina na ilavo ni kaulotu ena Lotu kevaka e sivia na levu ni ilavo sa lewai tu. Sa dua dina na veivakalougatataki oqo! Oqo na veivakalougatataki mai lomalagi ki na vakayagataki ilavo levu duadua era dau cakava na noda veiwatini ena nodra kaulotu. E ratou sa lewa talega na Veitacini iliuliu mera veiqaravi na veiwatini daukaulotu ena 6 se 12 na vula ka vakakina na kena ivakarau makawa ni 18 se 23. Ena dua tale na lomasoli vakasakiti, sa vakadonui vei ira na veiwatini, mera dau lesu mai ki vale ena veigauna bibi eso vakamatavuvale, ia mera sauma ga na nodra ilakolako. Ni kakua ni leqataka na laki tukituki ena veikatuba se na kena vakamuri na nodra ituvatuva na yabaki 19! E sega ni kerei vei kemuni mo ni vakayacora oqori ia e levu tale na ka o ni rawa ni cakava, ka soli tu na galala ena nomuni vakatulewataka na kena icakacaka.
Kemuni na veitacini, ena vuku ni veika eso me baleta na noda bula, na matavuvale, se veika vakailavo, keimami vakila ni so vei kemuni ena sega beka ni rawa ni lako ena gauna oqo se na sega sara ga ni rawa ni lako ena dua na gauna. Ia kevaka eda tuvatuvanaki eda na rawa ni lako e vuqa vei keda.
Kemuni na bisopi kei na peresitedi ni iteki, ni veitalanoataka na gagadre oqo ena nomuni veimatabose kei na koniferedi. Ni dabe mai cake ena nomuni veisoqoni ka vakararai vakamalua ena ivavakoso me baleta na veivakauqeti ena vukudra o ira me ra kacivi. Qai veitalanoa vata kei ira ka biuta e dua na tikinisiga ni laki veiqaravi. Kemuni na turaga, ni sa yaco oqori, tukuna vua na watimu ni kevaka sa rawa mo biuta tu mada ena vica na vula na nomu idabedabe dakoba kei na ivakasaribariba ni retioyaloyalo, e rawa talega ni ra biuti ira tu mada mai na makubumudrau. Ena sega ni dua na leqa vei ira na ka lalai talei oqori, au yalataka vei kemuni ni ko ni na rawa ni cakava vei ira ena nomuni veiqaravi vua na Turaga, me tawamudu, ka o ni na sega ni rawa ni cakava kevaka o ni tiko ga e vale ka vakatawai ira tiko. Na isolisoli cecere cava beka e rawa ni ra solia vei ira na nodra kawa na tubunigone mai na nodra tukuna vei ira ena nodra sa cakava, ka vakakina ena nodra vosa, “E datou dau kaulotu na matavuvale oqo!”
Na kaulotu e sega ni cakacaka duadua ga eda dau cakava ena Lotu vakasakiti rabailevu oqo. Ia e voleka ni veika kece tale eda na qai cakava tiko ena vakatau ena nodra rogoca taumada na kosipeli i Jisu Karisito na tamata ka curu mai ki na vakabauta. Oqori dina na vuna a cavuta kina me iotioti ka kena yavu, ni Nona ivakaro vei ira na Le Tinikarua o Jisu “mo dou qai lako ka vakalotutaki ira na lewe ni veivanua kecega, ka papitaisotaki ira ena yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu.”8 Ena gauna oqori, vakatalega kina ni gauna duadua ga oqori, ena qai yaco mai kina na vo ni veivakalougatataki ni kosipeli—na tudei ni matavuvale, na parokaramu ni itabagone, na yalayala ni matabete, kei na veicakacaka vakalotu ka drodro yani vaka ki na valetabu. Ia me vaka e vakadinadinataka ko Nifai, e sega ni dua vei ira oqori e rawa ni yaco mai me yacova ni dua e sa “curu [yani] ena matamata.”9 Mai na veika kece me caka ena ilakolako ki na bula tawamudu, eda gadreva e levu cake na daukaulotu me ra dolava na matamata ka vukei ira eso tale me ra curuma yani.
Vei kemuni kece na tagane, cauravou kei na turaga, o ni taura tu na matabete, au kerea e dua na domo qaqa ka yalodina cake, na domo e sega walega ni valuta na ca kei koya na waqawaqa vakatamata ca, ia me domo ni caka vinaka, na domo ni kosipeli, me domo ni Kalou. Kemuni na taciqu ena veitabayabaki kecega, ni sereka na wa ni yamemuni ka raica na veivakurabuitaki ni nomuni vosa ena nodra bula o ira “era sa sega ga ni kila rawa na dina, ni ra sa sega ni kila na vanua me ra vakasaqara kina.”10
Tou kusa rawa, buca ko ya;
Yaragi dina, me isasabai.
Nomu drotini, cecebuya!
Tou reki ga, lesu ki noda koro vou.11
Ena yaca i Jisu Karisito, na noda iVakavuvuli, emeni.